ABD’li Exxon Mobil ve ConocoPhilips, zengin petrol rezervlerine sahip Orinoco’daki kamulaştırmanın ardından faaliyetlerini sürdürmelerini sağlayabilecekleri anlaşmayı imzalamadı. ConocoPhilips ülkeyi terk ederken Exxon Mobil’in nasıl hareket edeceği bilinmiyor.
Venezuela'nın kamu petrol şirketi PDVSA, ABD'li iki büyük şirketin Venezuela'da çalışmaya devam etmelerini sağlayacak anlaşmayı reddettiğini açıkladı. Orinoco bölgesinde faaliyet gösteren Exxon Mobil ve ConocoPhillips şirketlerinin boşalttığı alanlardaki faaliyetlerin büyük bölümünü kamunun devralması bekleniyor.
PDVSA'nın açıklamasına göre BP, Chevron, Total ve Norveçli Statoil şirketleri, küçük hisseleri almak üzere anlaşma imzaladı. Devlet Başkanı Hugo Chavez, yabancı firmaların anlaşma için son tarihin bugün olduğunu ifade etti.
Mayıs ayında, Venezuela'da özel şirketler tarafından işletilen son petrol bölgelerinden biri olan Orinoco'daki keşif projelerini PDVSA devraldı. Orinoco, yüksek petrol potansiyeliyle ülkenin en önemli petrol bölgelerinden birini teşkil ediyor. Yapılan araştırmalar bölgede en az 80 milyar varillik bir rezerv bulunduğunu gösterirken, aslında Orinoco'da, Venezuela'yı dünyanın en büyük petrol kaynağı haline getirebilecek ölçekte bir petrol kaynağı bulunduğu tahmin ediliyor.
Chavez, 3 Aralık seçimlerinden sonra ivme kazanan kamulaştırma sürecinde özel şirketlerin çoğunluk hisselerini devlete devretmesini istiyor.
Orinoco'da devlet kontrolü
Şirketlerle hükümet arasındaki müzakerelerde gayrımenkullerin değerlendirmesi, kaybedilen değerlerin tazmin edilmesi ve gelecekteki girişimler konusundaki karar süreçleri hakkındaki kurallar konusunda anlaşmazlığın sürdüğü belirtiliyor. PDVSA, Orinoco projelerinin yüzde 78'ini kontrol ediyor. Diğer yandan ConocoPhilips, Petrozuata operasyonlarının sahipliğini tamamen elinde bulunduruyordu.
ConocoPhilips şirketi adına açıklama yapan yetkililer Venezuela'daki operasyonlarını tamamen çekme kararını bildirirken, Exxon Mobil başkanı Rex Tillerson görüşmelerin süreceğini ifade etti.
Bölgedeki diğer şirketler Chevron Corp., Statoil ASA, Total SA ve BP yeni şartlar doğrultusunda faaliyetlerine devam edecekler. Bu işletmelerde PDVSA'nın yüzde 60 ila yüzde 83 arasında hisse sahibi olacağı belirtiliyor.
ABD: "Venezuela tazminat ödemeli"
Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada Venezuela'nın sözkonusu kamulaştırma için iki Amerikan şirketine tazminat ödemesi gerektiğini iddia etti. Dışişleri sözcü vekili Tom Casey, "Venezuela'nın devlet mülkiyetine geçen her işletme için uluslararası antlaşmalara uygun miktarlarda tazminat ödemelidir" ifadesini kullandı.
Venezuela makamlarının ABD'li yetkililerin tazminat talebine nasıl yanıt verecekleri henüz belli olmadı. 27/06/2007
