BiLiMveTEKNiK
Eylül 2008 37
Microsoft, Google ve başka bazı bü-yük ve etkili teknolojiş irketlerinin bul-duğu yeni kablosuz İnternet bağlantı şekli o kadar hızlı ki günümüzün Wi-Fi teknolojisi bile bunun yanında çevir-meli ağbağ lantısı kadar yavaşkalıyor. Bu beklenti büyük medya yayıncılarını şimdiden ayaklandırmış görünüyor. Bu göz kamaştırıcı hızlıİ nternet bağlantı-sı gelecek yıl sayısal yayına geçildiğinde televizyon sinyallerine engel olabilir. Geçen yıl ABD Federalİletiş im Komis-yonu'nun gerçekleştirdiği bir deneme-ye göre kablosuz aygıtlar, yakınlarında bulunan televizyonlardaki sayısal prog-ramları tümüyle susturabiliyor.
İkilemin kalbinde televizyon yayın-larının birbirine karışmasını önleyen ve ‘beyaz uzay’ olarak adlandırılan, kulla-nılmayan bant genişlikleri bulunuyor. Bu boşluklar ABD'de bütün televizyon yayınlarının yasal olarak tümüyle sayı-sala geçme zorunluluğu olduğu 17Şu-bat 2009 tarihinde daha da artacak. Sa-yısal sinyaller analog sinyallere oranla daha az hava dalgası kullandığından bu değişiklik hava dalgasının daha boş kal-masını sağlayacak.
Teknolojiş irketleri arada kalan bu radyo frekansı alanlarını büyük bir fır-sat olarak değerlendiriyor. Boşta kala-cak olan frekans dilimleri bilgisayarlar, cep telefonları ve öteki kablosuz aygıt-ların saniyede gigabit düzeyinde bilgi aktarabilmesini sağlayacak (Wi-Fi tek-nolojisiyle bu değer saniyede megabit düzeyinde). Böylelikle örgüsel ağsaye-sinde yerleşim yerlerinden uzak alan-larda ve çok kullanımlı kablosuz bağ-lantı noktalarında geniş banda ulaşım sağlanmış olacak. Bu girişimi tanıtmak için yakınlarda düzenlenen bir basın
toplantısında Go-ogle şirketinin avukatlarından Rick Whitt yeni teknolojinin Wi-Fi 2.0 ya da “Dopin-gli Wi-Fi” olarak tanımlanabileceği-ni söyledi. Mart ayında Google, Fe-deral İletişim Ko-misyonu'na bir dilekçe vererek rakibi Microsoft'un önerdiği gibi beyaz uzaya duyarlı teknolojilere destek verdiğini belirtti.Ş irketin kablosuz teknolojiye ilgisi, bu sonbahardan önce piyasaya sürmeyi umdukları açık kaynak Andro-id işletim sistemi ve yazılımlarının, mo-bil aygıtlarda kullanılmasını istemesin-den kaynaklanıyor.
Doğal olarak televizyon yayıncıları, cep telefonu veİ nternet trafiğinin ken-di yayınlarını engelleyeceği bir sayısal altyapı sistemine yatırım yapmak iste-miyor. Özellikle de sayısal yayının, tel-evizyonun üzerine konan tavşan ku-laklı antenlerle izlenebildiği analog ya-yın karşısında hiçbir güvenilirliğinin ol-mayacağı bir durumda.
Bu yüzden Google ve öteki şirket-lerin beyaz uzaydan yararlanmaya baş-lamadan önce Federal İletişim Komis-yonu'ndan izin alması gerekiyor. Ko-misyon şirketlerden, beyaz uzayı ve-rimli bir şekilde kullanacakları ve yayın sinyallerini ya da halen bu açık fre-kansları kullanan kablosuz mikrofon benzeri öteki aygıtları bozmayacakları-nın kanıtını istiyor. Beş şirket –Adapt-rum, Microsoft, Motorola, Philips Elek-tronik ve Singapur Infocomm Araştır-maları Enstitüsü– komisyonaşimdiden prototip çalışmalarını sunmuş durum-da. Bilişsel radyo olarak adlandırılabi-lecek bu aygıtlar temiz (boş) hava dal-gası alanlarını tanımlayarak bu alan içe-risinde bütün kablosuz aygıtların öteki sinyalleri engellemeden çalışmasını sağ-lıyor.
Şimdiye kadar bu çalışmalardan hiçbiri komisyonca kabul edilmedi. Ba-zı prototip çalışmaları televizyon ve kablosuz mikrofonların varlığını sapta-yabilse de iletim yapanların hiçbiri gü-venilirliğini kanıtlayamadı. Geçtiğimiz Mart ayında Microsoft'un bir sözcüsü,
şirketin beyaz uzayı belirlemek için ge-liştirdiği aygıtın deneme sırasında “bek-lenmedik bir şekilde kapandığını” be-lirtti. Sözcü, ayrıntıya girmeden bu ka-panma yüzünden komisyonun dene-mede daha fazla ilerleyemediğini ve ay-gıtı denemeyi durduğunu ekledi. Bu durum, Microsoft'un aygıtının iki ay içinde komisyonun incelemesinde ba-şarısız olduğu ikinci denemeydi.
Teknoloji şirketleri eninde sonunda beyaz uzayı bulan ve lisanslı kullanılı-cıların yayınlarını bozmadan geçici ola-rak bu alanı kullanacak bir teknoloji geliştireceklerine inanıyor. Örneğin Philips Kuzey Amerika’nın kablosuz iletişim ve ağ bölümünde proje yöneti-cisi olan Kiran Challapi,ş irketin spekt-rum algılama teknolojilerinin daha ge-lişmiş bir modelini çok yakın bir za-manda komisyona göndereceğini belir-tiyor. Bu yeni model, sinyalleri yakala-yabildiği gibi herhangi bir girişim (in-terferans) olmadan da iletim yapabili-yor. Önerilen sistemler bu zorlu sınavı geçebilirse, Google 2009 yılının sonun-da beyaz uzayı, değerli büyük ekran HDTV'nizin susacağı korkusu olmadan kullanabilecek yeni kablosuz aygıtları piyasaya sürmeyi planlıyor.
Megahertz için
Giga-Paralar
Geçtiğimiz Mart ayında Federalİle-tişim Komisyonu, hava dalgası alanının kullanımıyla ilgili lisanslama işinin ilk açık arttırmasını gerçekleştirdi. Bu alan, televizyon yayıncılarının gelecek yıl analog yayını bırakmaları sonucu boşalacak. Arttırmada 700 Mhz bandı için (tam olarak 698 ile 806 Mhz arası) 19 milyar dolar ödendi. Komisyon – Kongre'nin öngördüğü 10 milyar dola-rın çok üstünde bir fiyatla– bunun ger-çekleştirdiği en büyük arttırma oldu-ğunu açıkladı.Ş imdiye kadar kazanan şirketler ABD'nin önemli cep telefonu şirketlerinden AT&T ve Verizon Wire-less. Bu şirketler spektrumu cep tele-fonu sinyallerini çok daha uzaklara da-ha az güç da-harcayarak iletmek için kul-lanabilir.
New Scientist, Haziran 2008 Çeviri: Cumhur Öztürk
