ve önemi vardır. Din görevlisi yetiştirme işinde uygulamanın yeri büyük önem arz etmektedir. Ayrıca

.\v—a;, v..v^.a •

ANKARA, 2015

1. GİRİŞ

Nitelikli din görevlisi yetiştirmek toplumun psiko-sosyal dengesi, güvenliği, milli, manevi ve moral değerler açısından önemli bir gereksinimdir. Bu gereksinim günümüzde büyük ölçüde imam hatip liseleri ile karşılanmaktadır. Mesleki uygulama dersinin din görevlisinin mesleki formasyonu ve elde edeceği mesleki kazanımlar açısından özel bir yeri ve önemi vardır.

Din görevlisi yetiştirme işinde uygulamanın yeri büyük önem arz etmektedir. Ayrıca imam hatip liselerinin sosyal açılımı büyük ölçüde mesleki uygulama dersi üzerinden gerçekleşir. Bu durum Milli Eğitim Bakanlığı İmanı Hatip Liseleri Yönetmeliği’nde şöyle belirtilmektedir: “Okulun çevre ile ilişkisi kurmasını sağlamak amacıyla dini ve diğer konularda halkın bilgilendirilmesine yönelik meslek dersleri öğretmenlerinin sorumluluğunda sosyal etkinlikler çerçevesinde hutbe, vaaz ve benzeri programlar düzenleme ve bu konularda müftülük, il veya ilçe milli eğitim müdürlükleri ve diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar. Meslek dersleri öğretmenleri gerek ders saatleri içerisinde, gerekse ders saatleri dışında olmak üzere öğrencilerin mesleki konularda çevre ile ilişki kurmalarına rehberlik ederek mesleki uygulamalarının verimli olması yönünde çaba gösterirler.”

Aynı zamanda iyi planlandığı takdirde mesleki uygulama dersi öğrenciler ıçııı kültürel bir faaliyet fırsatı da oluşturur. Hutbe ve vaaz hazırlama amacıyla öğrenciler kütüphaneleri kullanabilir, İslam dininin temel kaynaklarım tanıyabilir, çeşitli İlmî eserleri kullanabilmeyi ve kitaplardan yararlanmayı öğrenebilirler. Öğrenim süresince elde ettikleri bilgi, inanç ve düşüncelerini sunmak üzere yazılı anlatım diline dökebilir, hitabet konusunda kendilerini tanıyabilir, eksikliklerini fark edebilirler. Bu bağlamda mesleki uygulama dersi öğrencilerin, konuşmanın ve iletişimin insan hayatındaki sihirli gücünü keşfetmeleri için bir

fırsattır. Bu derste öğrenciler algılama, düşünme, araştırma ve düşüncelerini beden dilini de kullanarak en etkili şekilde ifade edebilmeyi öğrenirler.

Bu dersin amacına ulaşabilmesi için programda belirtilen ilke ve açıklamalar

doğrultusunda mümkün olduğunca her öğrencinin programda belirtilen uygulamaları

yapmasına ve bu uygulamaların sınıfta değerlendirilmesine özen gösterilmesi gerekmektedir.

2. GENEL AMAÇLAR

Mesleki uygulama dersini alan öğrenciler;

1. Mesleki uygulama dersinin din görevlisinin mesleki formasyonu ve elde edeceği mesleki kazanımlar açısından önemini kavrar.

2.

Alan bilgileri yanında bu bilgileri başkaları ile paylaşmaya yardımcı olacak tutum ve davranışları kazanır.

3. Toplumla (cemaatle) iletişim kurma ve hitap etme becerisi kazanır.

4. İmam-hatiplik ve müezzinlik yapma becerisi kazamı-.

5. Usulüne uygun olarak vaaz yapar.

6. Usulüne uygun olarak hutbe okur.

7. Dinî törenlerde sunu ve dua yapar.

3. PROGRAMIN UYGULANMASINA

• t

ilişkin ilke VE AÇIKLAMALAR

1. Ünite ve kazanımlar, mesleki uygulama dersi öğretim programı genel amaçlarına ulaşmayı sağlayacak şekilde belirlenmiştir.

2. Her bir ünite için kullanılacak süre ve işleniş sırası programda belirlenmiştir.

Bununla birlikte zümre öğretmenlerince öğrenci seviyesi ve çevre şartlarına uygun planlama yapılabilir.

3. Öğrenci düzeyi ve çevre etkenleri dikkate alınarak öğıenme-öğretme etkinliklerinde farklı ünitelerin birbirleriyle bağlantılı olan kazanımları birlikte ele alınır.

4. Öğıenme-öğretme etkinliklerinde öğrenci düzeyine, eğitim ortamına ve çevre etkenlerine göre öğrencileri aktif kılan yöntem, teknik ve stratejiler kullanılır.

5. Konular iletişimsel yaklaşımla, öğrenci merkeze alınarak konuşma becerisi kazandırma odaklı işlenir.

6. Öğıenme-öğretme etkinliklerinde, kazanımların edinilmesine yardımcı olacak uygun hareketli ve hareketsiz görsel, işitsel, basılı ve elektronik materyallerden yararlanılır.

7. Öğretmen; öğıenme-öğretme sürecinde çevre özelliklerini, öğrenci grubunun ilgilerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, hazır bulunuşluk düzeylerini ve ön bilgilerini dikkate almalıdır.

8. Öğrencilerin ilgi ve kabiliyetlerine göre farklılık arz eden sınıflarda öğretmen, program uygulamalarında seviyeye göre çeşitlendirmeler yaparak tüm öğrencilerin kendi yetenek ve kapasitesine göre bir gelişim göstermesine olanak tanımalıdır.

9. Ders içi ve dersler arası ilişkilendirmeler mutlaka yapılmalıdır

.'S fi ^{f %}

10. Öğretmen, derse ilişkin konulara yönelik uygulamalarda öğrencileri teşvik edici ve öğrencilerin okul içi ve okullar arası yarışmalara katılımlarını destekleyici olmalıdır.

11. Uygulama örneği olan kazanımlarda mümkünse sınıfa uygulama için yetkin kişiler davet edilebilir.

12. Öğrencilerin her birinin kişisel özellikleri, yeterlilikleri ve öğrenme ihtiyaçları belirlenmelidir.

13. Her öğrenci ile dersin uygulama aşamasında birebir ilgilenilmelidir.

14. Öğretim süreci boyunca sürekli değerlendirmeler yapılacak, bireylerin öğrenmeleri ile ilgili eksiklikler ve yanlışlıklar zamanında fark edilecek, gerekli düzeltici ve tamamlayıcı öğrenme etkinlikleri devreye sokulacaktır.

15. Öğrencilerin hutbe makamında okuyacakları ayet ve hadisleri doğru bir şekilde telaffuz etmeleri için gerekli okuma uygulamaları yaptırılacaktır.

16. Vaaz ve hutbe sunumuna yönelik hazırlanan izleme formları öğretmen, din görevlisi ve veya diğer öğreticiler tarafından sunumdan sonra doldurulacaktır. Kız öğrenciler, hutbe sunma uygulamasından muaf tutularak, onlara diğer hitap etkinlikleri yaptırılacaktır.

17. 5. ünite “Farklı Dini Etkinliklerde Dua Hazırlama ve İcrası” konusunda öğrencilerden, yaygın olarak okunan duaların ezberlenmesi istenecektir. Ancak dualarla ilgili belli kalıpların ezberletilmesiyle yetinilmeyecek, her öğrenciden kendi ifadeleriyle dua hazırlayıp sunması ve sunulan dualar içerik ve üslup açısından değerlendirilmesi sağlanacaktır.

4.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Ölçme ve değerlendirme, eğitim ve öğretimin önemli bir parçasıdır. Eğitimde, programların istenilen başarıyı gösterip göstermediği, öğrencilerden beklenen bilgi, beceri ve tutumların gelişip gelişmediği, ölçme ve değerlendirme yoluyla tespit edilir. Bu derse yönelik ölçme ve değerlendirme faaliyetleri süreç odaklı ve ürün odaklı olarak yürütülebilir.

Bu derste süreç ve uygulamalar önemsenmelidir. Öğretmen sürecin değerlendirmesini yaparken şartlara, ortama, ilgi ve ihtiyaçlara uygun ölçme yöntem ve teknikleri geliştirebilir.

Bu derste ölçme ve değerlendirme süreci, öğrenci merkezli ele alınır.

Öğrencilerin gelişim süreci, edindiği kazanımların birbirinden farklı olabileceği göz önünde bulundurulmalı, süreç ve sonuçtaki düzeylerinin farklılık gösterebileceği dikkate alınmalıdır. Bu nedenle ölçme ve değerlendirme sürecinde her öğrenci kendi başlangıç ve

%• •

gelişim düzeylerine göre değerlendirilmelidir. Bu ölçme ve değerlendirme süreci öğrencinin kendi eğilimlerini, becerilerini, yatkınlıklarını keşfetmesine olanak sağlar.

Bu derste kullanılacak ölçme değerlendirme etkinlikleri;

1. Amaç ve kazanımlarla uyumlu olmalı,

2. Öğrenme-öğretme süreciyle bütünlük (süreci değerlendirme) arz etmeli,

3. Öğrenim süreci sonunda kazanılması planlanan yeterlikler, bilgi, beceri ve tutumları ölçmeli,

4. Öz değerlendirmeye imkân tanımalı,

5. Öğrencilerin bireysel gelişimlerini izleyebilecek (Performans görevleri, projeler, port folyo, dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz ve akran değerlendirme formlar ve gözlem formu gibi) uygun ölçme araçları kullanılmalı ve mümkün olduğunca ölçme araçlarında çeşitlilik sağlanmalıdır.

6. Ölçme değerlendirme sürecinde dersin uygulamalı dersler kategorisinde olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

5. MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ

ÜNİTELER KAZANIM

SAYILARI

DERS SAATİ DİN HİZMETİ UYGULAMA ALANLARI VE HEDEF

KİTLE 3 4

KAYNAK KULLANIMI 4 8

VAAZ UYGULAMALARI VE

DEĞERLENDİRMELERİ 5 8

HUTBE UYGULAMALARI VE

DEĞERLENDİRMELERİ 5 8

FARKLI ORTAMLARDA DİN HİZMETİ

UYGULAMALARI VE DEĞERLENDİRMELERİ 5 8

TOPLAM

__-_----^--^------—---—-—

22 36

6. MESLEKİ UYGULAMA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTE VE KONULARI

ti H

ın

ti

• M N z X

ı O

<

o

Om <

ti

S <

H X O

ti >

z

ti

ti ti ti <

ti

y

>

3

E

3 N 3

3 v> E

3 C O

İZ

c

’E-

y

w >

O O

o 00 7}

<

O u- o

O N 3

E

c 3 -İti

c

o T3 u- Ü

3

O C/j O ü

3 3

o

&

00

ti

ti <

ti

<

s

<

ti ti

o >

ti

e

ÜJ

• •c ■■■*

Q iti _L-

3

— 00 rti-

rı

o

>

c/>

O i—

3

00

V *- —

—■< r,A.

ti.

jü O k-

> o ^

< y J±>

»d 3' ö n . >>

ı ^**

~~ C'l

ı 00

yi r- rr

o — ı

b t-*

3 .-r ^rr

C/5 vî

y ._T

C t or>

3 3 y

£ ^ 3

3 O C/J

C3 3 L

£ S |

•ct-

O „ -

vî «2r

<L>

3

b'-?

73 ri

O r<-)

3 ^{• ^} C/i

O Ü

<N ^

O M -4-J <L- 5

<U

a—

r) o

(N ı

r-

CJN O

o

I

>n

ON

c

Q

C/i

O Ti

3 O oo B

• r . 3

'0 S J

’S * Z 3 iyi

u o

titi

ti. 3

t,

3

E e

8 _ti

O O

>

° ^ < < o o

^ ■£ ’c

e E y

S >»

u.ti*

J2 E

ti c 2 ^(/>

c __

3 •-

r* C/i ti C/i r-

3 3 C

ti fe,.=

rı

r] rr rf ri ri ri

o c

s g a 2

C/5 Q

</S «d

ri ri

O 3 3

C

ti 3

O

■o o

CÛ £, ti

^ -> JJİ

r-i 3

3 ^ —

P S c

i ^ 2

b 3 [2

â«>

=> 7‘s _{3 Z >3}

o y Q

y ti

3 !/3 nc <- —

ti f

ri ri O

ro

o o

>

3

E

3

ti O O

>

3

Q 3 o T3 ti

-İti

E c

o

o oo

• — c c

ti c

ti

'c.

jj E û

ı-

O ~

r,J\ 3

ti ti

ti

H

Z

O

U -) W H

y ti >

ti ti y

< ti

ti E

ti ti

JJ O s ti

CJ c

3

jd E

ti Û o

ti

ti z ti

X5 y

r- 3 U

3

E

3

E o

>

ti ti

3

ti T3

C y E

s

>-

c

3

C/5 ti ti tiz: U- O y y ti >ü o

c >d/j CÛ

h*

ti u O ^{3 3 3}

o o û ti

ti ti

X > • ■ ■ •

•— n rr 3“

Ö ti Z H z

îti

> ti S <

ti <

ti ûC ti ti

rj

>

rj E

rj

o o c

O

Z ti

<

ti ti O >

s 5

S) ti

< ȟ

•< ti

> o û£

>

o c; 1—

O

D

E 1—

"O c JJ u.

3

>OÛ

ti y

cu

E 3 3

E

> 3

>- S 3

>

3 E

c 3 C/5

> 3

<N c^t

ti h-

ri

Z

<

ti ti ti İZ İZ

<

z >

3 3 3 5Z

o 3 0) -C 3

-izf 3 C

a*

rj

o -C 3

3 O

0)

>

c—

c

û

o o

t Ul

t- 3 ^iti Jd r> 3 ız O

İZ C-

3 C-

4—» 3 o, 3

ti. 3

• pp

2 ^{• M} L c İZ İZ T

•4^—*

İZ ız

5

H c3

E

r> 3

V- 3 S y

C/i

•6 3 . >

jd 6 o

y t—

>* E S i H — ti ^C/5 iyi

— ^• ri ^• »ri vd * 3 ri ri ri ri ri ri ri r-

3 ,jj 9- -3 3 *H :3 5Z

o

>

13 Vj

E

5 Js

. D.

0C 3 rv) •-

ti H 2 ti

ti ti

*£ H Sd

< *

ti ti

o >

ti

I H

ti

ti

ti Q

ti

X

ti

>

KJ

OC <

ti

X z.

/ •<

ti ti Q <

c

15

y j—

O o 3 C C 3

<

3

E

3 3 0/J ti

y y

E S!

y

"O

y

3 X3 C

3

E 3 3 C/J ti

’ ü!

_y y £

N

2

C

5

y

:3

Ö İZ

y

>

*3

>>

oo O C/5

C y

İZ *3

y

•a y

y

xj y

y L~

O O 3 C _3

% J

3

E 3

C/İ

3 CÛ

E

Ö t

o 3

E

<

w 0) 3 »i -1^

Q

E

_3 3 y o

O*

ti • M

1

o — ri

* ■

ri '^mmt ri

3 ri o ri 2

_y o

c y

a

ri ri ri

y

v>

y

>

rd

ri ri

u 3

>■ 3- ri

ri

3 O 3 O- 3

>"

w 3

C/>

— 3 y b

O —

<J 3 O D

O Q y y

> >

a .ti :3 ^

O y

* ^ y

U- ' 3 P

» +-J -b 3

— rı

• 9

% u.

3 O

£ 2 >, _

2 |

5 :İ

< C/5

rn ti _{V •}

^ Tt

3 3

Q

<tî

*

D

>

% J

ti. r-1 V 3 C c/> O z>:

•d vd

• •

<3 tiz:

o >

s 3

s ^c

3 3

Q J 3 E

y b

^ >§j

§ ti

*b E 3 3

İZ ~

K od

• •

3“

c/i — 3 ryi 3 3

£ .«

S_{W— • —} S,

3

»O/J.ti'

ti i

u- J7

y >

^ y <*> c—

< ^ ^.

. o

ON —

• •

3- Tf

3

Cl

3

İZ

3

y >

c/>

o _

< 3

•t o

CÛ o

• •- ^

“> 53 H r-

3 C

Sİ C/>

ti o 5 i

• ız

(N en

■

J-H

<L>

<L>

'ti OT

M

S

<

ra

<N

ts »

<N

aujM aaoiH 3 a

raviMvıv VNvmfun iisimzih Nia

2.2.2. Gençleralınacaktır. 2.2.3. Yetişkinler 2.2.4. Yaşlılar

HİTABET VE MESLEKİ UYGULAMA DERSİ

0<

<

-J <

<

u* <

4

d) g

<u

s

O * ’"“l

O- -o o | d)

>3) -o

:5

#

r

%

O

S

44 d>

4

d> '5^.

0û ö

co d)

S S E 5

o d>

co

T1 CO

r»

4

G

<u

G 44 4

• H

JD g

mw*3- >->

d) G

Cd 3

03 4

<

fi

5

co (D

E

t3 d>

G

co 44 G G

cd

44

S

d)

X)

CD

cd

v_

S o

cd

1 E

S cd

N cd

cd

a

(D

E

d> \S

XJ D

G

E İ3 8* I

C/3 >

G "O ’G _{s— G}

“ o 5

"O , :

(D G

>5b G

d)

44 G O G

G

J2 öf) G 4 G >

(D O

O

G

4

jG 44 G G G 44 44 3 jd 44

E

d) G H3 •O

44

G

ı G G

d) O 44 4

H

:G

"O G rG

d) >

G G

S> £

> s

44

<ü _o

d)

G O G Cd 4

<

d)

G 44 4

’£

d)

G 44

G

G £ d)

C/3

G G

»S)

G O G jd G

3

44 c/3 G G

d)

>

>Öf)

• *—4 G

E <y

CO

d) >

d>

G

"O G

4

d) 44

• T-

4-» ^

d) G

t; o

Gh G r-H

C/3

^ 4

d)

JJ 4

3 d) E G CJ

£

<

G d) T3 4

jd>

4>

d) G d) s d) 4Ö G ÖÛ

G G O

c/> .id co -O d)

>5b 44

d>

4

d) Cfj

s S fi IS

fi

G N

G

E

4 d) fO î*d

c r-H

G r-*

jd 4

Cd G 44

d) >

13 J a

G G öf)

4

<u £

c O

G

E

G X)

• r—<

*-h d)

S ’£

d>

c/>

co ı

3 G

C 3 l—ı *

‘fi afi

44

d) ._

o

^d>

■

4 d)

>

i

G ^{3 >öf)} G

c G X>

G

E |

G 44

>Öf) O

G d)

43 rG

44 d) O 4-* G 44 G 3 T3

G C _d) d)

>Gj G \£

44 d) Vh d) Öf) Vh d)

G G

E

G tf) G

G

G

(D

44 M jd G

G

G

C/3 G G

£ G CU O 44 G

44 44 3 d)

”0

• G

E

-a d)

C/3 &

jd 3 G G

>, G 44 44 G

O G

C/3

G G G d)

■f-.

3 3 G

G G G

3 G O G G 4C -. G G ^

d) >

G 4ı 44 d) O

G G — d)

S d)

C/3

co G G G

d) 3 X) G

G

*

Q

44 d) O 3 d>

<u i—» <D c

G

3

5

<N

<»H

G .£

S Û

C^3

)0/J G O G 4 G G 4

&

J Z O

W H Z 3

o

co d) 44 G

G

>>

G

d) S d)

G G 3

4

G

a G G d)

G G « G >

>>

G

G Cd

d) S d)

E

’ £ d>

S 3

2 x

4 cd

Cd G

4-*

2

■ . _ı c/3 G 4

a

G 4

jG 4

Cd G

2

S c 2

Cd G

G 4

a

G {2

<•—ı

G

4

G

‘S ^

fco Hd d) H

T3 G I

o o •

■

T-, O) CN

Ol CO

oi oi

G“

oi

G £ d)

^d no

oi

4 d)

>>

■ »H

CO

oi

c3

H

jd

E

3 o*

oi

d) 4

:G ■4 3

^d d>

>

3

C/3

E

ÛÛ oo oi

3 H fN ^*

z

o

ıiAiiNvnax ^vma\oi

MESLEK İ UYGULAMA DERS İ

N

fi fi >

o*

:fi

• f—ı i-H 4-*

İ5 o

<L>

<u J-H

>

<U 5-h

<L>

« W fi

>SÛ

<L>

:0 £

v\>

fi fi

<fi

Jvf «L>

k

fi

V3 fi

* TT^r.

î_<

• *-<

i)

«Ü J—

)bfj

O

W1*

c

fi

k i

r ı m 1-0 ^K \d

(D ;>

p

fi

£ fi fi

fi £ £

0-4 S

>

fi

(/) fi

s S S

fi fi fi

> > >

oi to

ti ti

Ö

raaıaiAraıa^aatf a^aa 3A ravaviMvaaoAiı

^{• fl}

z ^vva

mesleki uygulama dersi

u r\

fi fi o

fi

ÛÛ

fi

;>

fi ;>

o

fi

*

X

« >-* fi ■<

c3 e

3

W) w

>

fi

fi >

fi o

fi

• tr< fi

fi

fi fi

I 3

fi o

fi

s

fi o

fi

fi fi

:0

fi

E

75 O

fi

-o 44

I-fi

3

N

O

o

fi

5b

£

fi

N

£

fi

t-ı

fi

fi

PC

fi o

fi

»fi

00

fi

0) 3 X)

fi

fi

â

&

fi

JD J—ı

3

T3 f fi 4h

i F“»<

fi

O

S*

k

v-<

Jfi

3 x X

fi

<u

>

44

fi

O JU

3

fi o

fi

44 44

ı fH

*"0

fi

&

fi

x 3

44

fi

M

O

M ^T—<

* *—< tî

3 x

>5b

« rH 44 (D

fi

00

75

fi

S

s

fi

N!

fi

fi

4-

4

A k

fi

•D V

♦ »*^4

>»

fi

i-i

fi fi

î/>

44 fi

2 £

o*

fi

_m

fi

N:

ıfi E T fi fi

C0

fi o

« T—<

X) 44

fi

c3 e

_fi

fi

<■

.

^w'

fi

fi

4 O

fi

ıı ı e i ♦*“**;

T3

fi

X

fi 44 3

* **“<

î-i

î—<

fi

v-l

fi di

*<4

r-<

r>

44

fi

Ö

VJ

O r^.

v-

<L>

JD

gMJW|

L~

oh

fl

fS

d)

fi fi fi fi

»1-^

•w

p~»

İkocmm^

w**;

N

fi

y n F*»c

s-t

«w

X) O C3

x

fi

T IV

fi fi

^»»■1

fi fi

r-1

fi

"fi

fi

44

#4MIf

fi

* ►“*«

>^ı

fi fi

fi

^cO

fi

"fi

fil

fi fi

N

fi

KXTıX7^{^<'} fi

fi

75 X

fi

>00

fUHİ ı

fi

00 ³

^{^4}

3: oo

* * r"\ #

F*?1^ fi

Wiü/

ın

>co

=5

fi

—i zn.

\6

<ü

;>

fi

S

fi fi o

fi fi

fi

fi

PC

fi

44

fi

O

jfi fi

X

fi

>00

Q

fi

fi fi fi

3 E £

N fi fi

Cu cd fi fi fi fi rfî F1^ r*2 ^X .-L ■■■_> fi ^X fi

E E

o i 3 *

fi-

raaıaı^ıaMaiH3 D3 a

a A RIVIVIAVllDAll İHLLflH