Cumhuriyetin ilk yıllarında içinden akarsu geçen bir başkent olarak kurgulanan Ankara, sınai ve kentsel atıkların sürekli Ankara Çayı’na boşaltılması nedeniyle son 10-15 yıldır büyük bir sorun yaşıyor. Çay, doğal bir kanalizasyona dönüşmüş durumda. Ankaralılar eskiden çevresinde piknik yapılabilen, balık avlanabilen bir akarsu olduğunu
hatırlattıkları Ankara Çayı’nın ekolojik ve tarımsal bakımdan geçmişte ve bugün önemli rol oynadığına dikkat çekiyorlar.
ISLAH PROJELERİ VAR AMA...
Çubuk, Hatip, Ova ve İmrahor çayları ile Ravlı ve Söğütözü derelerinden beslenen ve Ankara içerisindeki uzunluğu 98 kilometreyi bulan Ankara Çayı, Eskişehir sınırları içerisinde Sakarya nehrine dökülüyor. Kendisine bağlanan bütün kolların doğal bir kanalizasyon haline getirilmesi nedeniyle Ankara Çayı halk sağlığını tehdit eden bir hale geldi. Özellikle yaz aylarında çay, yaklaşık 10 kilometrelik bir mesafeye kadar ağır kokular yayıyor. Dönemsel olarak üstünün kapatılmasının tartışıldığı Ankara Çayı için hazırlanmış ıslah projeleri bulunmasına karşın yetkililer meseleyi görmezlikten gelmeye devam ediyorlar.
Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şubesi tarafından hazırlanan “2009 Ankara Çevre Durum Raporu”nda da sorunun önemine değiniliyor. Raporda, şehir içerisinden geçen çaya yağmur suyu deşarj hatlarına kaçak olarak bağlanan kanalizasyon atıklarının karıştığı da belirtiliyor. Raporda ayrıca, Temelli Beldesi ve Polatlı İlçesi’nin arıtılmamış atıksularını da bünyesine alan Ankara Çayı’nın “bir akarsuyun ulaşabileceği en yüksek kirlilik yükü olan Polisabrobik bölge içerisinde kaldığı” ifade ediliyor.
Rapora göre, tarımsal sulamada kullanılması yasak olan Ankara çayı’nda endüstriyel atıklar nedeniyle kurşun gibi ağır metallerin kabul edilebilir değerlerin çok üzerinde.
‘ÜSTÜNÜ KAPATMAK ÇÖZÜM DEĞİL’
Çayın en uzun kısmının geçtiği Etimesgut halkı kirlilikten en çok etkilenenler arasında. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Etimesgut Belediyesi Meclisi Üyesi Aydın Özel, arıtma sistemlerinin kurulması ve denetimin arttırılması gerektiğini belirtiyor. Çayın üzerinin kapatılması önerilerinin “pisliğin üzerini örtmek” anlamına geleceğini söyleyen Özel, çözümün çayın kapsamlı bir planla ıslah edilmesinde yattığına dikkat çekti. Çayın çevresinde kurulu meyve-sebze bahçelerinin buradan sulandığını anlatan Özel, “Bu ürünleri halk yiyor” diyerek konunun önemini vurguladı. Özel, AKP’li belediyelerin meseleye duyarsız kalmasından şikayetçi. AKP’li eski Etimesgut Belediye Başkanı Serhat Kemal Yılmaz’ın pis kokunun kaynağını ilçe içindeki şeker fabrikası olarak göstermesini de eleştirdi. çözümün atıkların akarsuya karışmasını engellemek ve arıtma tesislerini kurmak olduğunu belirten Özel, Etimesgut ve Büyükşehir belediyelerine yapılan başvuruların dikkate alınmadığını söyledi.
‘ÇAY ÇEVRESİ RANTA TESLİM EDİLMESİN’
Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Mehmet Gölge de, Ankara Büyükşehir Belediyesi ve ilçe
belediyelerinin çay kenarını rekreasyon alanı olarak kullanmak istediklerine dikkat çekti. Yapılan çalışmanın kirlilik kaynaklarını ve halk sağlığını dikkate almadan hayata geçirilmediğini belirterek, “konunun bütüncül bir yaklaşımla ele alınmaması, meslek odalarının görüşlerinin ve önerilerinin alınmaması sorunun çözümünü getirmeyecektir. Belki de Kızılırmak Suyu’nda olduğu gibi yine halkın parası bazı rant çevrelerine teslim edilecektir” dedi. Gölge, çayın etrafında bulunan sanayi tesislerinin ASKİ ve Çevre İl Müdürlüğü tarafından denetlenmesi, Ankara’daki Ayrık Kanalizasyon Sistemine Yönelik Proje’nin sağlıklı bir şekilde hayata geçirilmesi, meslek odalarının görüşlerinin alınması ve mevcut belediyecilik anlayışının değişmesi gerektiğini söyledi.
