Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu

(1)

Orman Koruma Alanları Yönetiminin Güçlendirilmesi Projesi

ORMAN KORUMA ALANLARI YÖNETİMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESI

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu

26 Mart 2012 - 29 Mart 2012 Amasra, Bartın, Ulus, Pınarbaşı, Cide

Melike Hemmami ve Proje Yönetim Birimi Nisan 2012

(2)

İçindekiler

Teşekkür ... 3

Ön Bilgi ... 4

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantılarının Genel Çerçevesi ... 5

Toplantıların Amacı ... 5

Katılımcılar ... 5

Zaman ... 5

Mekanlar... 5

Toplantı Hazırlık ve Uygulama Ekibi ... 6

Halkın Katılımı Toplantılarının Uygulanması ... 6

Toplantı Programı ve Yöntemi ... 6

Toplantı Programı ... 7

Yöntem ve Akış Bilgisi ... 7

Halkın Katılımı Toplantılarının Değerlendirilmesi ... 9

1.Toplantı: Amasra - Kurucaşile Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı ... 9

2. Toplantı: Bartın – Arıt Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı ... 12

3. Toplantı: Ulus – Drahna Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı ... 14

4. Toplantı: Pınarbaşı – Azdavay Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı ... 16

5. Toplantı: Cide – Şenpazar Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı ... 19

Bölgeleme ve Tur Güzergahları İle İlgili Toplantılarda alınan Öneriler ... 21

Genel Değerlendirme ... 22

EK 1 – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler ... 33

1. Amasra - Kurucaşile Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler... 33

2. Bartın – Arıt Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler... 37

3. Toplantı: Ulus – Drahna Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler... 40

4. Toplantı: Pınarbaşı – Azdavay Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler... 45

5. Toplantı: Cide – Şenpazar Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı – Beklentiler ve Genel Görüş/Öneriler... 49

Ek 2 – Katılımcı Listeleri ... 53

Amasra – Kurucaşile Bölgesi Katılımcı Listesi ... 53

Bartın – Arıt Bölgesi Katılımcı Listesi... 55

Ulus - Drahna Bölgesi Katılımcı Listesi ... 57

Pınarbaşı - Azdavay Bölgesi Katılımcı Listesi ... 60

Cide – Şenpazar Bölgesi Katılımcı Listesi ... 62

Ek 3 – Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı: Stratejiler ve Faaliyetler ... 65

Ek 4 – Yönetim ve Organizasyon Şeması ... 71

(3)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 3

Teşekkür

Bu toplantıların tasarlanması ve düzenlenmesi konusunda Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne teşekkürlerimi sunarım.

Toplantıya gerek içerik bakımından gerekse lojistik anlamda katkılarından dolayı proje ekibinden Sayın Mustafa Yılmaz, Sayın Yıldıray Lise, Sayın Tülay Şahin, Sayın Cihad Öztürk, Sayın Hatice Şahin, Sayın Emel Zor, Sayın Ercan Yeni, Sayın İsmail Menteş, Sayın Umman Dede, Sayın Fatma Karahan ve Sayın Semra Atçeken’e teşekkür ederim.

Toplantıları farklı yerlerde bu sıklıkta düzenlenmesinde olanaklı kılan Küre Dağları Milli Parkı Müdürlüğü ekibine emeklerinden dolayı teşekkür ederim.

Bu raporda toplantı ve Küre Dağları Milli Parkı fotoğraflarını kullandığım Sayın Emel Zor ve Sayın Yıldıray Lise’ye teşekkür ederim.

Tüm katılımcılara toplantıya katılımları, Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planına verdikleri geri bildirim ve öneriler için teşekkür ederim.

(4)

Ön Bilgi

Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Kastamonu ve Bartın il sınırları içinde yer alan Küre Dağları, karstik arazi yapısı, doğal peyzaj üzerinde yer alan olağanüstü kanyonları, mağaraları, akarsuları, ormanları, yaban hayatı ve kırsal yerleşim alanları ile doğa koruma açısından önemli bir yere sahiptir. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), alanı Türkiye ormanlarının 9 “sıcak noktasından biri olarak kabul etmektedir. Küre Dağlarının batı kesiminde yer alan 37.753 hektarlık bir alan, 2000 yılında katılımcı bir süreç ile milli park ilan edilmiş ve etrafında 134.266 hektarlık bir tampon alan ayrılmıştır.

Küresel Çevre Fonu’nun (GEF) mali desteğiyle, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve WWF–Türkiye/Doğal Hayatı Koruma Vakfı işbirliğinde yürütülen “PIMS 1988: Orman Koruma Alanları Yönetiminin Güçlendirilmesi” isimli GEF Orta Ölçekli Proje Mayıs 2008 tarihinde başlamış ve proje uygulamaları sürdürülmektedir.

Projenin amacı, Küre Dağları Milli Parkı’nda (KDMP) maliyet etkin yönetim yaklaşımları ortaya koyarak ve daha sonra bunları diğer 8 sıcak noktada tekrarlayarak Orman Koruma alanları alt sisteminin kapsamını ve yönetim etkinliğini arttırmaktır.

GEF destekli “Orman Koruma Alanları Yönetiminin Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantıları, Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı’nın (UDGP) nihai hale getirilmesine yönelik bir danışma çalışması niteliği taşımaktadır.

Bu kapsamda, Küre Dağları Milli Parkı’nın yönetimi ile ilgili tüm paydaşların katılımını sağlamak amacıyla Amasra, Bartın, Ulus, Pınarbaşı ve Cide merkezde olmak üzere 5 toplantı gerçekleştirilmiş. Toplantılarda Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı (UDGP) taslağı, karar vericiler, resmi kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve yöre halkı ile paylaşılmıştır.

Toplantılarda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü yetkilileri, Orman ve Su İşleri Bakanlığı X. Bölge Müdürlüğü yetkilileri ve proje yönetim birimi uzmanları tarafından, Küre Dağları Milli Parkı, PAN Parks süreci, UDGP tanımı, Küre Dağları Milli Parkı UDGP taslağı ve bölgeleme haritası sunum ve açıklamalarla katılımcılara aktarılmıştır.

Plan taslağının ve Küre Dağları Milli Parkı bölgeleme haritasının tanıtımının yapılmasının ardından, katılımcıların görüş ve önerileri, soru cevap yöntemiyle etkin bir şekilde alınarak plan üzerinde tartışmalar yapılarak beklenti ve genel görüşlerin alınması sağlanmıştır.

(5)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantılarının Genel Çerçevesi

Toplantıların Amacı

Halkın katılımı toplantıları Küre Dağları Milli Parkı Taslak Uzun Devreli Gelişme Planının yöre halkının bilgilendirilerek paylaşılması ve nihai hale getirilmesine yönelik geri bildirimler almak üzere düzenlenmiştir.

Katılımcılar

Düzenlenen 5 farklı toplantıya yerel yönetimler, ilgili Bakanlıkların taşra teşkilatları, köy muhtarları, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerden katılım sağlanmıştır.

Amasra ve Kurucaşile bölgesi için yapılan 41 kişi katılım sağlamıştır.

Bartın – Arıt bölgesi için yapılan toplantıya 43 kişi katılım sağlamıştır.

Ulus – Drahna bölgesi için yapılan toplantıya 69 kişi katılım sağlamıştır.

Pınarbaşı – Azdavay bölgesi için yapılan toplantıya 49 kişi katılım sağlamıştır.

Cide – Şenpazar bölgesi için yapılan toplantıya 65 kişi katılım sağlamıştır.

Gerçekleştirilen beş toplantıya toplam katılım 267 kişi olmuştur. Toplantılara ilişkin katılımcı listeleri ekte verilmiştir. (Ek 2)

Zaman

Halkın katılımı toplantıları 26 Mart – 29 Mart tarihleri arasında Amasra, Bartın merkez, Ulus, Pınarbaşı ve Cide ilçelerinde gerçekleştirilmiştir.

Mekanlar

Amasra – Kurucaşile Bölgesi halkın katılımı toplantıları Amasra’da 26 Mart 2012 tarihinde Amasra Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi’nde gerçekleştirilmiştir.

Bartın – Arıt Bölgesi halkın katılımı toplantıları Bartın’da 27 Mart 2012 tarihinde Küre Dağları Milli Parkı Müdürlüğü’nde gerçekleştirilmiştir.

Ulus – Drahna Bölgesi halkın katılımı toplantıları Ulus’ta 27 Mart 2012 tarihinde Ulus Çok Programlı Lisesi’nde gerçekleştirilmiştir.

(6)

Pınarbaşı – Azdavay Bölgesi halkın katılımı toplantıları Pınarbaşı’nda 28 Mart 2012 tarihinde Pınarbaşı Şehit Ramazan Akkaya Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nda gerçekleştirilmiştir.

Cide – Şenpazar Bölgesi halkın katılımı toplantıları Cide’de 29 Mart 2012 tarihinde Cide Halk Eğitim Müdürlüğü’nde gerçekleştirilmiştir.

Toplantı Hazırlık ve Uygulama Ekibi

Toplantıların organize edilmesi ve koordinasyonu Proje Yönetim Birimi tarafından yürütülmüş, teknik ve lojistik konuların organizasyonu ise Küre Dağları Milli Parkı Müdürlüğü ekibi tarafından başarıyla gerçekleştirilmiştir. Toplantıların tamamında yer alan yönetim ekibi aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Ad/Soyad Kurum

Mustafa YILMAZ Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Şube Müdürü, Proje Yöneticisi, Ankara

Yıldıray LİSE Orman Koruma Alanları Yönetiminin Güçlendirilmesi Projesi Proje Yönetici Yardımcısı, UNDP Türkiye, Ankara

Tülay ŞAHİN DKMP – Milli Parklar Daire Başkanlığı, Şube Müdürü, Ankara Cihad ÖZTÜRK DKMP – Milli Parklar Daire Başkanlığı, Orman Y. Mühendisi, Ankara Hatice ŞAHİN DKMP – Milli Parklar Daire Başkanlığı, Biyolog, Ankara

Emel ZOR DKMP – Milli Parklar Daire Başkanlığı, Peyzaj Y. Mimar, Ankara Melike HEMMAMİ Kolaylaştırıcı, Ankara

Ercan YENİ Orman Su İşleri Bakanlığı, 10. Bölge Müdürlüğü, Bölge Müdürü, Sinop Umman DEDE Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Küre Dağları Milli Parkı Müdür V.,

Bartın

Fatma KARAHAN Orman Su İşleri Bakanlığı, 10. Bölge Müdürlüğü, Milli Parklar Şube Müdürü, Sinop

Semra ATÇEKEN Orman Su İşleri Bakanlığı, 10. Bölge Müdürlüğü, Şube Müdürü, Kastamonu

İsmail MENTEŞ Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 10. Bölge Müdürlüğü, Şube Müdürü, Kastamonu

Halkın Katılımı Toplantılarının Uygulanması

Toplantı Programı ve Yöntemi

Toplantılar, Küre Dağları Milli Parkı çevresinde yerleşik ilçe ve köylerin azami katılımının sağlanması amacıyla beş farklı bölgede dört gün içinde yapılmıştır.

Toplantı programı proje yönetim biriminin katkısıyla geliştirilmiştir.

(7)

Toplantı Programı 26 Mart 2012, Pazartesi

27 Mart 2012, Salı 28 Mart 2012, Çarşamba

29 Mart 2012, Perşembe AMASRA - 14.00

(Amasra – Kurucaşile Bölgesi)

Amasra Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi

BARTIN – 09.30 (Bartın – Arıt Bölgesi) Küre Dağları Milli Parkı Müdürlüğü

PINARBAŞI – 14.00 (Pınarbaşı – Azdavay) Şehit Ramazan Akkaya Yatılı İlköğretim Bölge Okulu

CİDE – 13.00 (Cide – Şenpazar Bölgesi)

Cide Halk Eğitim Müdürlüğü

ULUS – 14.00 (Ulus – Drahna Bölgesi)

Ulus Çok Programlı Lise

Toplantıların Akışı:

• Açılış konuşmaları

• Küre Dağları Milli Parkı ve “PAN Parks” Süreci Bilgilendirme Sunumu

• Küre Dağları Milli Parkı Belgesel Gösterimi

• Uzun Devreli Gelişme Planları Çerçeve Sunumu

• Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Plan’ından Beklentilerin Alınması

• Ara

• Küre Dağları Milli Parkı Taslak Uzun Devreli Gelişme Planı Sunumu

• Beklentilerin Katılımcılarla Paylaşımı

• Küre Dağları Milli Parkı Haritası Üzerinde Yapılan Bölgelemenin (Zonlama) Anlatılması

• Görüş ve Öneriler

• Kapanış

Yöntem ve Akış Bilgisi

• Açılış Konuşmaları

Küre Dağları Milli Parkı’nın önemi ve Uzun Devreli Gelişme Planlarının biyolojik çeşitlilik ve kırsal kalkınmaya yönelik içerdiği hükümlere, alanın korunması ve turizm gibi konularda var olan beklentiler, bu güne kadar yapılan görüşme ve etütlerin bir birleşimini yansıttığı vurgulanmıştır.

• Küre Dağları Milli Parkı ve “PAN Parks” Süreci Bilgilendirme Sunumu

Küre Dağları Milli Parkı’nın ulusal ve uluslararası öneminin aktarılmasının yanı sıra alanın Türkiye’den ilk PAN Park adayı oluşu, yaban hayatına, jeolojik yapısına, bitki çeşitliliğine, farklı ekosistemleri bir arada barındırmasına ilişkin bilgiler verilmiştir.

Ayrıca Milli park sınırı dışında belirlenen tampon bölgeye ilişkin bilgilendirmelerin ardından alternatif turizme yönelik medyada alanın görünürlüğüne ilişkin çıkan yazı ve haberler konusunda bilgi verilmiştir.

PAN Parks sunumunda PAN Parks sisteminin tanıtımı, PAN Parks ağı içerisinde yer alan diğer ülkeler ve bazı örnekleri aktarılmıştır. PAN Parks kalite standartlarının gerek yöre halkı, gerekse ziyaretçiler açısından önemi vurgulanmıştır. Son olarak Nisan ayı ortalarında gerçekleştirilecek uluslararası denetim süreci hakkında katılımcılara bilgi verilmiştir.

(8)

• Küre Dağları Milli Parkı Belgesel Gösterimi

Küre Dağları Milli Parkı kaynak değerlerinin ve PAN Parks adaylığını konu alan 6,5 dakikalık kısa belgesel gösterimi gerçekleştirilmiştir.

• Uzun Devreli Gelişme Planları Çerçeve Sunumu

Beklentilerin sağlıklı alınması ve UDGP’lerin toplantıya katılım sağlayan herkes tarafından anlaşılması amacıyla yapılan bu sunumda Türkiye’de korunan alan planlaması, UDGP’lerin yasal altlığı, tanımı, hedefleri, özellikleri, genel olarak Türkiye’de diğer planlama aşamalarındaki yeri, geliştirilme yöntemi, plan kararlarının nasıl alındığı, bölgelemenin nasıl yapıldığı, UDGP içerisinde yer alan alt plan, proje ve programlar, onama ve yürürlük sürecinin aktarılmasından sonra UDGP ile ulaşılan hedefler hakkında genel bilgi verilmiştir.

• Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Plan’ından Beklentilerin Alınması Uzun Devreli Gelişme Planlarının çerçeve sunumundan sonra Küre Dağları Milli Parkı için hazırlanacak bir UDGP’den katılımcıların beklentilerinin neler olduğu sorulmuştur.

Tüm katılımcıların etkin katkı sağlamaları amacıyla kartlar dağıtılarak beklentilerin yazılması istenmiştir. Ardından tüm beklentiler toplanarak genel görüş oturumu için Küre Dağları Milli Parkı taslak planına göre değerlendirilmiş ve sonuçlar KDMP UDGP sunumu sonrasında katılımcılarla paylaşılmıştır.

• Küre Dağları Milli Parkı Taslak Uzun Devreli Gelişme Planı Sunumu

Bu sunumda, Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planının amaç ve hedefleri, belirlenen strateji ve faaliyetler katılımcılara aktarılmıştır. Bu çerçevede planın alt plan ve programları, bölgeleme ve kriterleri, farklı bölgeler arasındaki fark ve izin verilen faaliyetler anlatılmıştır. Sunum, Küre Dağları Milli Parkı’nın tanıtımına katkı sağlayacak tanıtım merkezlerinin anlatımı ve Milli Parkın yönetim yapısı aktarılarak tamamlanmıştır.

• Beklentilerin katılımcılarla paylaşımı

Uzun Devreli Gelişme Planlarının çerçeve sunumu sonrasında katılımcılardan alınan beklentiler Küre Dağları Milli Parkı UDGP sunumu boyunca plan içerisinde belirlenen farklı strateji başlıkları altında gruplandırılmış ardından özetlenerek katılımcılarla paylaşılmıştır. Bu oturumda ayrıca kartlarda yer alan bazı soruların Uzun Devreli Gelişme Planı hazırlama ekibince yanıtlanması sağlanmıştır. Beklentilerin konu başlıkları altında toplandığı plandaki strateji başlıkları aşağıdaki gibidir;

A. Doğal Kaynak Değerlerin Yönetiminin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması B. Tarihi ve Kültürel Kaynak Değerlerin Yönetiminin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması

C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi Ç. Eğitim ve Tanıtımın Geliştirilmesi D. Antropojenik Baskıların Azaltılması E. Yönetişim

Beklentilere ilişkin değerlendirme bu

raporun ileriki kısımlarında yer almakta ve beklentilerin tamamı ek olarak verilmiştir.

(Ek 1)

(9)

• Küre Dağları Milli Parkı Haritası üzerinde yapılan bölgelemenin (zonlama) anlatılması 1/50.000 ölçekli harita üzerinde farklı renklerle gösterilen her bir bölge (zon) detaylı olarak anlatılmıştır. Bu oturumda ayrıca katılımcılar tarafından önerilen bazı yürüyüş patikaların harita üzerinde gösterilmesi istenerek geri bildirim olarak not alınması sağlanmıştır. Bu geri bildirimler raporun sonunda yer almaktadır.

• Görüş ve öneriler

Bu oturum genel bir oturum olarak yapılmış, görüş, sorular ve cevaplar şeklinde yürütülmüştür. Oturum boyunca verilen görüş ve öneriler tüm katılımcıların görebileceği biçimde büyük kağıtlara yazılmıştır.

• Kapanış

Kapanış konuşmaları ardından geri bildirimlerin değerlendirme süreci ve planın sonlandırılması hakkında bilgiler aktarılarak toplantı sona ermiştir.

Halkın Katılımı Toplantılarının Değerlendirilmesi

Toplantıların değerlendirmesinde her bir toplantıda beklentilerle ilgili geri bildirimler Küre Dağları Milli Parkı UDGP’si içerisinde yer alan ana strateji başlıkları altında toplanarak özetlenmiştir. Beklentilere ilişkin detaylı ve tam metinler bu raporun ekinde yer almaktadır (Ek 1). Beklentilere ilişkin yönlendirme ve cevapların hazırlanmasında (bu raporun Genel Değerlendirme bölümü) Proje Yönetim Birimi ve UDGP hazırlama ekibi tarafından destek verilmiştir.

1. Toplantı: Amasra - Kurucaşile Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı

A. Doğal Kaynak Değerlerin Yönetiminin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması

Küre Dağları Milli Parkı içerisindeki bazı yaban hayvanlarının tampon bölgede meydana getirdiği zararlar konusunda endişeler dile getirilmiştir. Yaban hayvanlarıyla insanlar arasındaki mesafenin sağlanması konusunda adımların atılmasına yönelik beklentiler ifade edilmiştir.

Küre Dağları Milli parkı içerisinde yer alan farklı ekosistemlerin tespiti, doğal kaynak değerlerinin kapsamlı envanterinin sağlanması ve izlemeye yönelik bir alt yapının oluşturulmasının önemi vurgulanmıştır.

Katılımcılar ayrıca Milli Park sınırları içerisinde ve dışında ormancılık faaliyetlerinin nasıl düzenlendiğine ilişkin kapsamlı bilgiye, plan içerisinde ele alınmış olup olmadığına ve konuya ilişkin bilgilenme ihtiyacını ortaya koymuşlardır.

Zonlamaya ilişkin detaylı açıklamaları öğrenme ihtiyacı ifade edilmiş ayrıca plan çerçevesinde peyzaj yönetiminin de farklı disiplinleri içerecek şekilde yapılmasına ilişkin beklentiler paylaşılmıştır.

Alanı ziyaret eden ve bitkileri araştıran ziyaretçilerle ilgili olarak endişeler paylaşılmış ve bu konuda hangi adımların atılması gerektiği konusunda bilgilendirmelere ihtiyaç olduğu ifade edilmiştir.

(10)

Koruma ve kullanma arasında dengenin oluşturulması da önem verilen konular arasında yer almıştır.

B. Tarihi ve Kültürel Kaynak Değerlerin Yönetiminin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması

Tarihi ve kültürel kaynak değerlerine ilişkin kapsamlı bir envanter ve izleme altyapısı oluşturulmasının önemi vurgulanmış ayrıca yöreye has yaşam kültürlerinin korunmasına da önem verilmesi gerekliliği belirtilmiştir.

C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi Yöre ekonomisinin hareketlenmesine ve kalkınmaya yönelik adımlar görme ihtiyacı, yörede üretilen ürünlerin satışına yönelik kooperatifleşmenin desteklenmesi ve standartların oluşturulmasına yönelik beklentiler ifade edilmiştir. Plan kararlarında geçimi olumsuz etkileyecek adımlardan kaçınılması ayrıca alternatif geçim kaynaklarının oluşturulmasına yönelik bir strateji belirleme talebi belirtilmiştir.

Zonlama çalışmalarının sosyal ve ekonomik gelişmeleri de göz önünde bulundurması istenmiştir ve bu çalışmaların göçü engellemeye katkısının ne olabileceği sorulmuştur.

Bölgede turizmin gelişiminde öne çıkan beklentiler özellikle turizm çeşitliliğinin arttırılmasına yönelik ekoturizm, dağ turizmi, deniz turizmi ve doğa turizmi gibi farklı turizm çeşitlerinin geliştirilmesine yönelik olmuştur.

Ayrıca bölgede konaklama altyapısının geliştirilmesi, pansiyonculuğun teşvik edilmesi de beklentiler arasında yer almaktadır.

Son olarak ziyaretçiler açısından ulaşımın kolaylaştırılması ve yürüyüş parkurlarının geliştirilmesinin yanında bölgede rehber ihtiyacının da göz önünde bulundurulması istenmiştir.

Yöre ekonomisine katkı anlamında organik tarımın ve hayvancılığın teşvik edilmesi, tarım alanlarının korunmasına yönelik adımlar atılması da beklenmektedir.

Ç. Eğitim ve Tanıtımın Geliştirilmesi

Küre Dağları Milli Parkı’na yönelik tanıtım çalışmalarının yapılması en öne çıkan konulardan bir tanesi olmuştur. Tanıtımın sadece ulusal ölçekte değil uluslararası ölçekte de yapılması talep edilmektedir. Ayrıca tanıtımın yöre insanına yapılması ve alan hakkında bilgilendirmelerin arttırılması da arzu edilen gelişmelerden bir tanesidir.

Sürekli eğitim programlarının hazırlanarak farklı alanlarda uygulanması ve bölgedeki bilgi ve deneyimi arttırılması da ihtiyaç olarak ifade edilmiştir.

Bartın bölgesinden katılan katılımcılar, bir doğa merkezinin ev sahipliği yapmak konusunda taleplerini dile getirirken, ziyaretçi merkezlerinin odağını genişleterek doğa ve etnografya müzeleri oluşturulması da öneriler arasında yer almıştır. Bu tür cazibe merkezlerinin turizm ile bağlantılı gelişmeyi destekleyeceği belirtilmiştir.

D. Antropojenik Baskıların Azaltılması

Turizme yönelik atılacak adımların doğaya zarar vermemesinin sağlanmasına yönelik beklentiler de toplantıda ifade edilmiştir. Yolların açılması durumunda ağaç kesimlerinin yapılmaması gerekliliği ve yolların sürdürülebilirliğin sağlanmasına yönelik tedbirler ihtiyacı belirtilmiştir.

(11)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 11 Belirtilen diğer konulardan bir tanesi de Milli Park sınırlarının dışında ancak Amasra’da yapılması planlanan termik santralin kaynak değerleri üzerinde olası etkilerinin analizinin yapılması olmuştur.

E. Yönetişim

Katılımcılar etkin bir yönetim organizasyonu ihtiyacını dile getirmişlerdir. Bu yapı içerisinde farklı sektörlerin yer alması kamu, yöre halkı, Üniversite ve STK işbirliğinin sağlanmasına yönelik gelişmeler beklediklerini belirtmişlerdir. Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planının uygulanmasında yeterli personelin istihdamı da belirtilen konular arasında yer almıştır.

Küre Dağları Milli Parkı izleme ve değerlendirme çalışmalarında meslek gruplarının yazımının bazı disiplinleri dışarıda bırakması ihtimalinden dolayı doğrudan yazılması değil ama ihtiyaca yönelik tespit edilmesi ve istihdam sağlanmasının daha yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’si ile yöre halkı açısından hangi değişikliklerin ve gelişmelerin meydana geleceği konusunda önemli bir bilgi ihtiyacı olduğu bu konudaki beklentilerin çokluğunda görülebilmektedir. Bu çalışmaların korku yerine sahiplenme yaratmasının önemi vurgulanmıştır. Bu anlamda planın getireceği kısıtlamalar ve fırsatların aktarımı önem taşımaktadır. Planın herkesçe anlaşılması ihtiyacı beklentiler içinde açıkça görülmektedir.

Planın uygulanabilir bir plan olması talebi ve bunun örneklerle yörede anlatılmasının yararlı olacağı da ayrıca ifade edilmiştir.

Doğa koruma ve turizm alanında yapılacakların alana etkisi açısından dengesinin sağlanması konusunda netlik ihtiyacı da ortaya konmuştur.

Planın bölgede geliştirilen diğer stratejilerle çelişmemesi, kurumların koordineli biçimde çalışması ve bölgede yapılması planlanan enerji, maden ve sanayi çalışmalarının alana potansiyel etkilerinin analizinin yapılması gerekliliği belirtilmiştir.

Bölgede desteklerin ve projelerin geliştirilerek yöre halkının süreç içerisinde yer almasının yararına da değinilmiştir.

Toplantıda ayrıca geçmişe yönelik etkiler konusunda da bir merak olduğu, Milli Park ilanının etkisi konusunda bilgilendirme yapılması talep edilmiştir.

Son olarak planın uygulanması sürecinde ihtiyaç duyulacak donanımın da göz önünde bulundurulması gerektiği ifade edilmiştir.

(12)

Genel Oturum

Genel oturumda ifade edilen görüşler yaban hayvanları ve insan arasındaki mesafenin korunması, yürüyüş patikaları önerileri, Kapısuyu’ndaki atıl okul binasının bir ziyaretçi merkezi olarak faaliyet göstermesi ve son olarak tampon bölgeye yönelik öneri ve uygulamaların daha detaylı anlatılması olmuştur. Ayrıca beklentilerde de ifade edildiği üzere dışarıdan endemik bitkilere ilişkin araştırma yapmaya gelen ziyaretçilerle ilgili yasal mevzuatın yörede anlatılması istenmiştir.

2. Toplantı: Bartın – Arıt Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı

Orman kaynaklarının korunması ve yaban hayvanlarının ihtiyaçlarının tespitine göre yaşam alanlarının oluşturulması beklentiler arasında ifade edilmiştir. Ayrıca avcılık mevzuatının en iyi şekilde uygulanması gerekliliği belirtilmiştir.

Kozcağız bölgesinde bulunan mağaraların da ziyaretçilere tanıtılması ve ziyaret güzergâhı içerisinde yer alması talebi bildirilmiştir. Arıt bölgesinde bulunan açıklık arazinin ağaçlandırılması da belirtilen konular arasında yer almıştır.

Dağlarda yıkılan yaşlı ağaçların yakacak odun olarak kullanımına yönelik düzenlemeler yapılması, son olarak da doğal kaynaklara ilişkin şeffaf ve kapsamlı bir envanter çalışması talebi ifade edilmiştir.

Bölgenin kültürel değerlerinin, mimarisinin, mutfağının da turizm çalışmalarında göz önünde bulundurulması ve korunacak değerler olarak görülmesi beklentileri dile getirilmiştir. Kozcağız ve Söğütlü köyleri bölgesinde yer alan ahşap camilerin, değirmenlerin tanıtımına önem verilmesi ve restorasyonları konusunda destek talebi iletilmiştir.

(13)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 13 C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’sinin uygulanmasının gelir anlamında yöreye getireceği faydalar konusunda bilgi edinme, alternatif geçim kaynaklarının oluşturulması yönünde adımların atılması beklentileri dile getirilmiştir.

Beklentiler arasında bazı yerlerin (örn. Kayadibi köyü üzerinde bulunan mağaralar) ziyaretçilerin yol güzergahlarına eklenmesi yer almıştır. Yayla turizmine yönelik adımlar atılması ve ekoturizmin gelişimine yönelik destek sağlanması talep edilmiştir.

Turizm faaliyetleri ile bağlantılı olarak köylerde konaklama yerlerinin yapılması ve gerekli eğitimlerin sağlanması istenmiştir.

Sıklıkla yinelenen konular arasında genel olarak yolların açılması ve ulaşımın kolaylaştırılması yer almıştır.

Plan çerçevesinde bölgede geçimin tarım ve hayvancılıkla sağlanmasından ötürü bu kapsamda hangi faaliyetlerin öngörüldüğü konusunda bir bilgilendirme ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bölgede organik tarımın yapılmasına olanak sağlanması ve desteklenmesi ifade edilmiştir.

Yörenin tanıtımının ve reklamının yapılmasının önemi ve gerçekleşmesi durumunda bu faaliyetlerin bölgeye önemli bir katkısı olacağı belirtilmiş ancak bunun için gerekli altyapının da sağlanmasına ihtiyaç olduğu belirtilmiştir.

Küre Dağları Milli Parkı sürecinin ilgili taraflara daha detaylı aktarımı ayrıca plan kapsamında ihtiyaç duyulan eğitimlerin sağlanmasının önemi vurgulanmıştır.

Alanda yapılacak faaliyetlerden kaynaklı yeterli denetimin sağlanması, ziyaretçi yönetimi kapsamında taşıma kapasitesinin doğa koruma faaliyetlerini aksatmayacak şekilde düzenlenmesinin önemi belirtilmiştir. Düzenlemelerin etkinliği için yasal altyapının da oluşturulması gerekliliği ifade edilmiştir.

E. Yönetişim

Katılımcılar mutlak koruma zonu sınırlarının herkesçe anlaşılmasına yönelik bilgilendirme ihtiyacını ifade etmişlerdir. Denetimin iyi bir biçimde yapılmasını önermişler ve derelerdeki kirlilik sorununa çözüm bulunması konusunda etkinlikler düzenlenmesi gerektiğini belirtmişlerdir.

Değinilen iki farklı konu ise Bartın ırmağının ulaşım için kullanılması ve biyokütle kaynakları açısından KDMP tampon bölgesinin değerlendirilmesi olmuştur.

Genel Oturum

Genel olarak alınan geri bildirimler haritalarda doğal kaynak değerlerinin daha iyi işlenmesini, bölgesel haritalar hazırlanmasını, tampon bölgede yer alan köylerde altyapıya ve turizmin geliştirilmesi açısından eğitimlere önem verilmesi konularıdır.

(14)

3. Toplantı: Ulus – Drahna Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı

Doğal kaynakların yönetimine ilişkin alınan geri bildirimler yaban hayatının korunmasına ilişkin denetimlerin etkinleştirilmesi ihtiyacını ortaya koymaktadır. Av yasağı uygulamalarının güçlendirilmesi bir yandan istenirken bir yandan da yaban hayvanlarının insanlara verdiği zararlar konusunda da önlemler alınması istenmiştir. Bu kapsamda Milli Park içinde ve çevresindeki belirli alanlara meyve ağacı dikimi yapılması ve belli zamanlarda aşılanmaları önerilmiştir.

Doğal kaynaklara ilişkin diğer beklentiler ise farklı bölgelerde bulunan belirli yerlerin ziyaretçilerin uğramasına olanak sağlayacak şekilde düzenlenmesini talep etmektedir.

Bu yerler Alıçlı köyü civarı, İbrahim deresi köyü çevresi ve Uluyayla’dır.

Katılımcılar özellikle Milli Park çevresinde yer alan köylerin kültürel ve tarihi özelliklerinin araştırılması konusunu gündeme getirmişlerdir.

C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi Turizmin gelişmesi kapsamında öne çıkan konular genel olarak Milli Park civarında bulunan köylerde dinlenme ve konaklama tesislerinin yapılmasının desteklenmesi, eski ahşap evlerin restorasyonu ve pansiyonculuğun teşvik edilmesi olmuştur. Alana gelecek ziyaretçiler için KDMP alan kılavuzlarının eğitilmesi ve ziyaretçilere eşlik etmesi beklentiler arasındadır. Gezi turlarının/güzergahların daha gözle görülebilir hale getirilmesi, merkezi ilçelerde tanıtım birimlerinin oluşturulması ve cazibe merkezlerinin arttırılmasına yönelik doğal müzeler gibi çalışmalar yapılması talep edilmektedir.

Ziyaretçiler için tuvalet, su gibi ihtiyaçların giderilmesine yönelik altyapı çalışmalarının tamamlanması, ulaşım levhalarının alana yerleştirilmesi beklenmektedir.

Turizmin geliştirilmesi söz konusu olduğunda var olan bazı altyapı sorunlarının öncelikli olarak çözülmesi ve içme suyu sorunu önemli bir konu olarak ortaya çıkmıştır.

Genel olarak su ve yaşam kalitesinin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılması istenmiştir. Ulaşım konusunda, heyelan riskini azaltmaya yönelik önlemlerin alınması,

(15)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 15 tehlikeli yolların tamiri, at, eşek vb.

hayvanlarla girilebilecek yolların oluşturulması ve bunların haritalara

yansıtılmasının önemi

vurgulanmıştır. Ayrıca Drahna – Cide arasında yol açılması talebi sıklıkla gündeme getirilmiştir.

Altyapı ihtiyacı kapsamında ayrıca iletişim açısından cep telefonlarının belirli bölgelerde (Drahna Bölgesi) çalışmadığına ilişkin geri bildirim verilmiştir. Alan içerisinde çöplerin atılabileceği düzenlemelerin

yapılmasına ve parkın ve çevresinin temiz tutulmasına yönelik beklentiler de ifade edilmiştir.

Planın uygulanmasıyla yöre halkının yaşam alanlarının kısıtlanmamasına yönelik beklentiler belirtilmiş planlama çerçevesinde ekonomik kalkınmanın da öncelikli olması gerekliliği ifade edilmiştir. Geçmişte parkın korumaya alınmasını halkın ekonomik olarak faydalar sağlamasını engellediği belirtilmiştir. Bölgede yaşanan yoğun göçü engelleyici alternatif ve doğaya özgü yöresel bitkilerin yetiştirilmesine yönelik eğitim ve teşvikler sağlanması, aynı şekilde hayvansal ürünlerin üretimi (manda yoğurdu, sütü, kestane balı vb.) konusunda da teşvik ve projelerin geliştirilmesinin destekleyici olacağı söylenmiştir. Bunların yapılmaması durumunda tüm bu gelişmeler için bölgede insan kalmayacağı çarpıcı yorumlardan bir tanesi olmuştur.

Son olarak KMDP tanıtım birimleri ve müdürlük binaları için personel istihdamı sağlanması koruma, bekçilik ve temizlik gibi işlerin yapımında yöreden kişilerin seçilmesi önerilmiştir.

Eğitim çalışmaları kapsamında yöreden alan kılavuzların eğitimine öncelik gösterilmesi, yöre halkını Milli Parkın neden korunduğu, sağladığı avantajlar ve kısıtların anlatımlarının eğitim konuları içinde yer alması gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca civar köylerde turizme ilişkin kursların düzenlenmesinin de yararlı olacağı belirtilmiştir.

Tanıtım kapsamında ise çalışmaların çoğaltılması manzara seyir noktalarının arttırılması, sadece yerel kanallarda değil ulusal kanallarda tanıtım programlarının yapılması, turizm ve seyahat şirketleri ile ilişkiler kurulmasının yararlı olacağı söylenmiştir.

Ayrıca avlanma ile ilgili bilgilendirmelerin özellikle domuz avı açısından yapılmasının önemi vurgulanmıştır.

Turizm, tarım ve hayvancılık yapılabilecek alanların bağlantılı olarak mevzi imar planlarının hızlı bir biçimde yapılmasının uygulamaları kolaylaştıracağı ve planla uyumu sağlayacağı ifade edilmiştir. Halihazırda gelişmekte olan kontrolsüz yapılaşma konusunda adımlar atılmasının beklendiği ifade edilmiştir.

Milli park ve yakın çevresinde özellikle çöpler açısından gerekli teçhizatın sağlanması ve kontrolünün yapılması da önemle vurgulanmıştır.

(16)

E. Yönetişim

Korumanın etkin yapılabilmesi için idari yapının bir an önce kurulması gerektiği, köylerden temsilcilerin bu yapı içerisinde yer almasının katkısı vurgulanmış ayrıca muhtarlıkların süreci desteklemek için neler yapabileceği konusunda bilgilendirmelerin yararlı olacağı belirtilmiştir.

Tampon bölge konusuna açıklık getirilmesi ve hangi kısıtların olduğunun daha detaylı aktarılması istenmiştir. Aynı şekilde bazı bölgelerin neden turizm bölgesi olarak planlanmadığı konusunda da bilgilendirme sağlanması talep edilmiştir. Daha önceki bölümlerde ifade edildiği üzere mevzi imar planlarının acilen yapılmasının yatırımların hızlanması anlamında yararı yeniden ifade edilmiştir.

Bu toplantıda katılımcılar Küre Dağları Milli Park Müdürlüğü’nün Ulus ilçesine taşınması dileklerini belirtmişlerdir.

Milli Parkın yöre halkının yaşam hakkını kısıtlamaması, geniş bir yelpazede yer alan aktörlerin içinde barındıracak şekilde ele alınmasını istemişlerdir. Bölgede bir Milli Parkın olmasının getireceği yararların daha detaylı olarak yöre insanına aktarılması ihtiyacı da farklı toplantılarda olduğu gibi burada da ifade edilmiştir.

Son olarak Milli Park ile ilgili toplantı duyurularının daha etkin biçimde yapılmasının yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Genel Oturum:

Genel oturumda Cide-Drahna yolu ile ilgili genel bildirimler yinelenirken genel olarak ulaşımın kolaylaştırılmasına yönelik konular tartışılmıştır. Çoğu soru cevaplanmış olmakla birlikte tampon bölgenin neler getirdiği, mutlak koruma bölgesinin ne anlama geldiği konusunda daha detaylı bilgilenme ihtiyacı olduğu ifade edilmiştir.

4. Toplantı: Pınarbaşı – Azdavay Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı

Katılımcılar özellikle yaban hayatının korunması açısından tedbirlerin arttırılmasına yönelik beklentilerini vurgulamış ve avcılık konusunda daha etkili koruma yapılmasını önermişlerdir. Ayrıca yaban hayvanlarının bal üretimi ve meyveciliğe verdiği zararlara karşı önlem alınmasını talep etmişlerdir.

Kerte köyünün doğal ve kültürel kaynak değerlerinin detaylı olarak tespit edilmesi talep edilmiş ve Ilgarini Mağarası’nın defineciler tarafından tahrip edilmesi konusunda acil önlemler alınması istenmiştir.

(17)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 17 B. Tarihi ve Kültürel Kaynak Değerlerin Yönetiminin ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması

Milli park çevresinde betonarme binalar yerine doğaya yöreye özgü ahşap mimari tarzda binaların yapılmasının tarihi ve kültürel değerlerin korunmasına katkı sağlayacağı ve bu süreçte pansiyonculuğun teşvik edilmesinin yararlı olacağı ifade edilmiştir.

C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi Bölgede gelişmeye/kalkınmaya yönelik yapılacak turizm çalışmalarının koruma ve kullanma dengesini gözetmesi konusunda hassaslık gösterilmesine yönelik beklentiler ifade edilmiş buna göre iş olanaklarının geliştirilip büyütülmesi ve konaklama tesislerinin yörenin mimarisine ve doğal yapıya uygun olarak yapılmasının önemi vurgulanmıştır.

Özellikle Milli Parkın etrafındaki yerleşim bölgelerinde betonlaşma yerine yerel mimarinin desteklenmesinin turizm faaliyetleri açısından yarar sağlayacağı ayrıca Horma Kanyonu gibi belli yolların, yürüyüş parkurlarının düzenlenerek temizlenmesi önerilmiştir. Bu çalışmalar yapılırken doğanın tahrip edilmemesine de dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapılmıştır. Ayrıca ekoturizm faaliyetleri açısından gezi ve görülebilecek yerlerin belirlenmesinin yararlı olacağı belirtilmiştir. Milli park sınırları içerisinde yönlendirme levhaları ihtiyacı da beklentiler arasında yer almaktadır.

Turizm faaliyetlerine yönelik konaklama tesislerinin düzenlenerek arttırılmasının desteklenmesi ve alternatif gelir getirici faaliyetlerin teşvik edilmesi beklentiler arasındadır. Ayrıca yörenin doğa sporları açısında da ele alınmasının yararlı olabileceği ifade edilmiştir.

(18)

Alanın tanıtımı konusunda örnek bir alan olma isteği ve sadece yurt içinde değil yurt dışında da gerekli reklam ve tanıtımların yapılmasının önemi ve ihtiyacı vurgulanmıştır.

Milli Parkın tanıtımına katkı sağlayacak projelerin üretilmesinin faydalı olacağı belirtilmiştir. Bu çalışmalarla birlikte yöre insanına yönelik bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmalarının sahiplenme duygusunu arttıracağı ifade edilmiştir.

Yurtdışından gelecek gruplar için dil ve alan kılavuzluğu eğitimlerinin de yapılması konusu beklentiler arasında yer almaktadır. Yerli ve yabancı turistlerin Milli Parkla birlikte köyleri ve ilçeleri de ziyaret etmelerinin sosyalleşme anlamında yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Yoğun olarak bölgede katı atık ve su kirliliğine ilişkin acilen önlem alınması önemle vurgulanmıştır. Bölgede bulunan kanyon ve şelalelerin kirlilikten arıtılması talep edilmiştir. Aynı şekilde Milli Park içerisinde çevre temizliğinin yapılması ve temiz tutulması gerekliliği beklentiler arasında yer almaktadır.

Belediyelerin gerekli atık arıtma tesislerinin yapılması konusunda adımlar atması beklentiler arasındadır.

E. Yönetişim

Alan yönetiminin sağlıklı biçimde yapılabilmesi için yöre halkının katılımının önemi vurgulanmıştır. Yöre halkının katılımıyla sadece kanunlardan gelen yaptırımların korkusuyla değil alanın koruma kullanma dengesi gözetilerek yönetilmesinin mümkün olacağı belirtilmiştir.

Planın uygulanmasıyla nasıl faydalar oluşacağı konusunda detaylı bilgilendirmelerin yapılması gerekliliği, her bölge içerisinden sorumlular atanmasını, avcılık ve yaban hayvanlarının korunmasına yönelik birimlerin kurulması beklentiler arasında yer almaktadır.

Pınarbaşı bölgesine şeflik ve eğitim binası kurulması da ayıca talep edilmiştir.

Genel Oturum

İnanç turizmine yönelik adımlar atılabileceği konusunda geri bildirimler sağlanmıştır.

Ayıların meyve ağaçlarına verdikleri zararları önleme konusunda nelerin yapılabileceği tartışılmış ve belli bölgelerde pilot çalışmalar yapıldığı aktarılmıştır. Zonlama konusunda sorular karşısında zonlama tekrar katılımcılara anlatılmıştır. Horma Kanyonu sınırına yakın arkeolojik kalıntıların park sınırları içerisine alınması ihtimali sorulmuştur ve uzmanlar tarafından söz konusu alanın halihazırda sit alanı statüsünde olduğu ifade edilmiştir. Ilıca hamamının restorasyonu konusunda destek sağlanması talebi de belirtilmiştir. Yamanlar köyünde kiliseye ulaşımın patika şeklinde düzenlemesi ve Sorgun yaylasındaki su sorunu konusunda çözüm sağlanması istenmiştir.

(19)

5. Toplantı: Cide – Şenpazar Bölgesi Halkın Katılımı Toplantısı

Küre Dağları Milli Parkı’nda doğal güzelliklerin korunması sıklıkla vurgulanan bir beklenti olmuştur ancak aynı zamanda yaban hayvanlarının çevre köylere verdikleri zararlar konusunda önlemler alınması da talep edilmiştir.

Tarihi eserlerin tespitinin yapılarak envanterinin çıkarılması, ayrıca bölgenin kültürünün araştırılması konusunda adımlar atılması beklenmektedir. Alanda yapılacak koruma çalışmalarının geleneksel yaşamı kısıtlayıcı olmaması beklentisi dile getirilmiştir.

C. Yöresel Ekonominin ve Sürdürülebilir Turizmin / Ekoturizmin Geliştirilmesi Turizm konusundaki potansiyelin ve yapılabilecekler konusunda bilgilendirme ihtiyacı olduğu ifade edilmiş ayrıca dinlenme, gezi, gözlem ve eğlence alanları konusunda bugüne kadar neler yapıldığı bilgilerinin paylaşılması beklentisi ifade edilmiştir. Yörede bulunan tüm değerlerin turizm faaliyetleri kapsamına alınması gerekliliği farklı şekillerde ve farklı bölgeler için ifade edilmiştir.

Turizmin yanı sıra yöre halkına yönelik ekonomik katkı sağlaması için alternatif çalışmaların destekleyici olacağı ifade edilmiştir.

Genel olarak farklı yerlerde yol/patikanın düzeltilmesine yönelik birçok beklenti ifade edilmiştir. Yol ağlarının her mevsim ulaşılabilir şekilde düzenlenmesi istenmiştir. Ayrıca park içerisinde gerekli olacak araç park etme yerlerinin sağlanması da ifade edilmiştir.

Kızılcasu gibi yerlerin mesire yeri olarak düzenlenmesi de talepler arasında yer almaktadır.

Yöre halkının yararlanabileceği projeler ve genel olarak gelişmelerle ilgili olarak düzenli bilgilendirme sağlanması beklenmektedir. Bölgeye has doğal kaynakların yörede herkesçe bilinmesinin sağlanması da beklentiler arasında yer almaktadır.

Milli parkın farklı zonlarının sınırlarının yöre halkına anlatılması ve bölgede en azından bir irtibat bürosu kurulması istenmiştir.

Aktarılan gelişmeler ışığında Küre Dağları Milli Parkının uluslararası düzeyde tanınması konusunda memnuniyet de ifade edilmiştir.

(20)

Şimşir ve diğer ağaç ürünleri üzerindeki baskıların azaltılması amacıyla doğal olarak yetiştirilmesinin sağlanması öneri olarak ifade edilmiştir. Orman içerisinde devrik halde bulunan ağaçlarla ilgili neler yapılacağı da beklentilerin yanında sorulmuştur. Endişe duyulan en önemli konu ise bölgede planlanan HES inşaatlarının yapımı ve alana verecekleri zararlar konusunda olmuştur.

E. Yönetişim

Bölgede geliştirilen projelerin ilçe dağılımına dikkat edilmesi ve henüz çalışma yapılmamış alanların da göz önünde bulundurulması talep edilmiştir. Alan yönetiminin koordinasyonunda yöre halkının katılımının da önemli olduğu ifade edilmiştir. Bu planın geliştirici, yatırımcı yanları bulunması gerektiği ve tüm sektörleri içerisinde barındıran bir koordinasyon yapısı oluşturulması beklentiler arasında yer almaktadır.

Turizme yönelik çalışmalar öncesinde halihazırda henüz tamamlanmamış olan sağlık hizmetleri, yol, su altyapı çalışmalarının bu süreçte tamamlanması ve yöreye ivme kazandıracak çalışmaların desteklenmesi talep edilmiştir.

Genel Oturum

Dünya Bankası, AB fonlarına başvurularak geliştirilebilecek projeler kapsamında bölgeye has el sanatlarının (örn. Şimşir el sanatları) tekrar ele alınmasına yönelik adımlar atılması önerilmiştir. Ayrıca birçok farklı konuda yeni projelerin geliştirilerek uygulanmasının yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Cide Kestane balı gibi bölgeye has üretilen yerel ürünlere ilişkin gelir getirici faaliyetlerin desteklenmesi de öneriler arasındadır.

Küre Dağları Milli Parkı kaynak değerlerinin daha detaylı bilinmesine yönelik tarihi envanterlerin hazırlanması, civar Üniversitelerin endemik bitkilere ilişkin yayınlar çıkarmasının yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Bölgede defne ağacı kesimi ve kestane ağaçları kesimine yönelik kontrollü bir kesim sağlanarak tedbirler alınması konusunda talepler belirtilmiştir.

Bölgenin tanıtımının geniş yelpazede yapılmasının önemi bir yandan dile getirilirken diğer yandan alanın yönetiminde Yerel Yönetimlerin, Sivil Toplum Kuruluşlarının da sürece dahil edilmeleri önerilmiştir. Aynı çerçevede yerel ortaklıkların projeler geliştirmek ve iyi uygulamalar oluşturmak amacıyla desteklenmesi de talep edilmiştir.

Bölgede yapılan HES’lerin verdiği zararlar da genel oturumda belirtilerek orman dokusuna verilen zarar ve oluşan heyelan riskine ilişkin endişeler ifade edilerek katılımcılar HES’leri bölgede istemediklerini belirtmişlerdir.

Genel oturumda ayrıca Cide bölgesinde bulunan kalelerin temizlenmesi, Milli Park içerisinde yaşlı ve engellilere yönelik yolların düzenlenmesi, Kılıçlı mağarasına yolun

(21)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 21 yapılması ve mağaralarda genel olarak yeterli güvenlik altyapısının sağlanması konuları gündeme gelmiştir.

Katılımcılar, Bartın ve Pınarbaşı bölgesinde olduğu gibi Şenpazar ve Cide bölgesinde de ekoturizmin geliştirilmesine ivme kazandıracak projelerin üretilmesini ve tanıtımın yapılmasını talep etmişlerdir. Milli Park’a Cide’den ulaşılabilecek bir giriş kapısının yapılması isteklerini belirtmişlerdir.

Son olarak Güren bölgesinde bulunan yolun açılması taleplerini iletmişlerdir.

Bölgeleme ve Tur Güzergahları İle İlgili Toplantılarda alınan Öneriler

1. Ulus bölgesindeki yürüyüş tur güzergahları için manzara seyir noktaları önerilmiştir.

2. Arıt Söğütlü köyü üzerinde manzara seyir noktası önerilmiştir.

3. Cide bölümünde Dağlı Kuylucu ve Kılıçlı mağarasının turizme açılması ve yürüyüş yollarının güzelleştirilmesi önerilmiştir.

4. Milli Parkın kuzeybatısında yer alan Ziyaret Köyü ve Armutlu Çayırı arasındaki yürüyüş yolunun haritaya işlenmesi önerilmiştir.

5. Çatak Kanyonu’nun Nalbantoğlu bölümünde yürüyüş tur güzergahları önerilmiştir.

6. Aydos Kanyonu doğu bölümünde yürüyüş tur güzergahı önerilmiştir.

7. Cide bölümünde sürdürülebilir kullanım bölgesi içinde ve Cide-Şenpazar ana yolunun batısında yer alan bölümlerde yürüyüş tur güzergahları önerilmiştir.

8. Ulus Aşağıçamlı köyünün yakınlarındaki Köklü Manastırı ve Mağarasının bulunduğu yerlerin Hassas Koruma Bölgesi’ne alınarak buralara ulaşım için yürüyüş tur

güzergahı önerilmiştir.

Bu öneriler planlama ekibi tarafından değerlendirilecek olup genel olarak uygun bulunmuşlardır.

(22)

Genel Değerlendirme

26-29 Mart 2012 tarihlerinde gerçekleştirilen halkın katılımı toplantılarında genel olarak verilen geri bildirimler Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planının büyük ölçüde beklentileri karşıladığını söylemek mümkündür.

Halkın katılımı veya başka bir deyişle katılımcılık kavramı/yaklaşımı 1950’lerden bu yana farklı seviyelerde ve farklı hedefler doğrultusunda karşımıza çıkmaktadır. Bazı çevreler katılımcılığı bir araç olarak kullanırken bazı çevreler de sonuç odaklı katılımcı yaklaşımlarını benimsemektedir. Katılımcılığın araç olarak kullanıldığı alanlara örnek olarak bazı proje uygulamaları verilebilir. Bu örnekte katılımcılık süreci, proje süresince belirli seviyelerde sağlanırken projenin veya programın tamamlanması sonunda sadece proje/program hedeflerine ulaşma öncelikli olduğundan katılımcılığın devamlılığın sağlanması konusunda faaliyetler öngörmeyebilirler. Özetle, katılımcılığın araç olarak kullanıldığı durumlarda proje boyunca ihtiyaç duyulan fiziki, ekonomik ve sosyal kaynakların etkin biçimde kullanılması için insanların bir araya getirilmesi hedeflenmektedir.

Sonuç odaklı katılımcılık yaklaşımları ise proje/program başlangıcından itibaren farklı hedef gruplarının katılımlarını daha anlamlı kılmaya çalışmaktadır.. İlgili grupların kalkınmaya ilişkin rollerinin arttırılmasına yönelik çalışmakta ve sadece hedeflere ulaşmak yerine insanların sürecin sahibi olmasını amaçlamaktadır. Özellikle uygulama safhasında hedeflenen amaçlara bireysel veya kurumsal anlamda adımlar atılmasını ve somutlaştırılmasını kolaylaştırmayı hedeflemektedir. Bu yaklaşım, genel olarak çok daha uzun bir zaman diliminde en iyi seviyesine ulaşabilir ve sürekli bir süreç olarak ele alınmalıdır.

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Taslak Planı paylaşım toplantılarında elde edilen geri bildirimler ve beklentiler sonucunda planın büyük oranda beklentilere cevap veren bir yapıda olduğunu beklentilere verilen cevaplardan görmek mümkündür. Hatta planın uygulanması ve benimsenmesi açısından gerekli ilgi ve motivasyonun mevcut olduğunu söyleyebiliriz. Planın başarılı biçimde uygulanması ve hedeflenen amaçlara ulaşması için herkesin katkısı gerekli olacaktır. Bu katkının sağlanması için beklentilerden alınan bilgiler ışığında güçlü bir iletişim ve düzenli bilgilendirmelerin tüm ilgililerle yapılmasına ihtiyaç duyulacaktır. Bu sayede planın herkes tarafından

(23)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 23 sahiplenilmesi sağlanmış olacaktır. Toplantılarda öne çıkan konuların çoğunun cevapları planda yer almakla birlikte (bkz. Proje Yönetim Birimi – Cevaplar) beklentilerin oluşturduğu bazı temel başlıklar ihtiyaç duyulan iletişim ve bilgilendirmeler konusunda yönlendiricidir. Buna göre;

Biyolojik çeşitliliğin korunması konusunda beklentiler ihtiyaç duyulan envanterlerin hazırlanması ve buna yönelik izleme programlarının hazırlanması yönünde ağırlık kazanmaktadır. Bir yandan alana özgü çeşitliliğin korunması dile getirilirken farklı bölgelerdeki katılımcılar bu kapsamda yönetim işleyişini anlama ihtiyacındadırlar.

Orman Koruma Alanlarının Yönetiminin Güçlendirilmesi Projesi kapsamında gerek orman amenajman planlarının hazırlanması gerekse orman kaynaklarının kullanılmasına yönelik adımlar atılmıştır. Bu adımlar bir yandan alanın doğal kaynak değerlerine verilen önemi ortaya koyarken bir yandan da düzenli iletişiminin yapılması ihtiyacını ortaya koymaktadır.

Aynı şekilde, yaban hayatının korunmasına ve geliştirilmesine önem verilmekle birlikte yaban hayatının tarım ve civar köylere verdiği zararın karşısında önlemlerin alınması beklenmektedir. Yine proje kapsamında gerçekleştirilen örnek uygulamalar bu zarara yönelik tedbirlerin alınması beklentilerine süreç içerisinde cevap verecek ve bu zararlara bireysel olarak çözümler oluşturulmasına katkı sağlayacaktır. Bu aynı zamanda örnek uygulama sonuçlarının çok daha geniş alanda uygulanmasına olanak sağlayacaktır. Yine yaban hayatıyla bağlantılı olarak av konusunda denetimlerin etkinleştirilmesi yönünde adımlar atılması beklenmektedir. Bu konuda, belirli dönemlerde av ve avcılık konusunda mevcut durumla ilgili düzenli bilgilendirmeler yapılması ifade edilen beklentilerin karşılandığının hissettirilmesi açısından anlamlı olacaktır. Bu uygulamalar avcılık konusunda ilgili yerlere zamanında uyarıların yapılması anlamında bireylere düşen sorumluluğun paylaşılmasına katkı sağlayacaktır.

Mağaralar konusunda bazı yerlerin gezi güzergahlarına eklenmesi ve güvenli ziyaret için altyapı düzenlemelerinin tamamlanması yöre insanları açısından önemli bulunmaktadır.

Bölgeleme en fazla kavranmak istenen konulardan bir tanesi olmuştur. Bölgeleme sonuçlarının uygulamada ne anlama geldiğinin anlaşılması süreç içerisinde olacaktır ancak UDGP kapsamında yapılması planlanan tanıtım, bilgilendirme ve eğitimlerde bu konunun etraflıca aktarılması planın anlaşılması açısından katkı sağlayacaktır.

Bölgeleme detayları aktarılırken koruma ve kullanma dengesi açısından açıklamaların eklenmesi farklı beklentilerin karşılanması anlamında yararlı olacaktır.

Bölgelemenin daha iyi anlaşılmasına yönelik özellikle hangi bölgede ne tür faaliyetlerin yapılabileceği ama aynı zamanda nedenlerinin aktarılması alınan önlemlerin nasıl fayda sağlayacağı konusunda da gerekli bilginin bölgede yerleşmesine katkı sağlayacaktır. Bu aynı zamanda hangi kurumun hangi faaliyetlerden sorumlu olduğunu ve gerekli durumlarda belirli konularda hangi kurumların muhatap alınması gerektiği konusundan da netlik sağlanmasına destek sağlayacaktır. Özellikle tampon bölge içerisinde yapılması planlanan faaliyetler açısından sorumluluk dağılımının net biçimde aktarılması planın bu sürece nasıl destek sağladığının anlaşılması açısından önemlidir.

Tarihi ve kültürel kaynak değerlere ilişkin envanterlerin hazırlanması için ilgili üniversitelerle işbirliklerinin kurulması ve yöre kültürünün devamlılığının sağlanması konusunda bölgedeki kişi ve kurumlarla çalışmalar yapılması konusunda yönlendirme sağlanması UDGP’nin uygulanması sürecinde başarıyı arttıracak etkenlerden bir tanesi olacaktır. Özellikle restorasyon çalışmaları gibi beklentilerin UDGP’den ziyade ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli iletişimlerin sağlanarak yapılmasına ilişkin

(24)

bilgilendirmelerin tanıtım ve eğitim programlarında yer bulması bu konuda adım atmak isteyen taraflar açısından destek sağlayacaktır.

Alana ilişkin denetimlerin yapılması konusunda bir hassasiyet olduğunu söylemek mümkün, bu nedenle alanın taşıma kapasitesinin belirlenmesi sonrasında ve yaban hayatı açısından belli dönemlerde rahatsızlık verilmemesi konusunda nasıl bir strateji belirlendiğinin açıkça anlatılması gerekmektedir. Ziyaretçi yönetiminin nasıl yapılacağı ile sıvı ve katı atık yönetimi açısından planlanan adımların paylaşılması beklentilerin karşılandığının gösterilmesi açısından önemli olacaktır. Denetim ve alana zararı olabilecek yatırımlarla ilgili olarak etki analizlerinin önemi vurgulanmış ve aynı şekilde bu konularda da düzenli geri bildirimlerin sağlanması gerekmektedir.

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’nin tamamlanmasıyla birlikte ortaya çıkan sürdürülebilir turizm fırsatları açısından oldukça önemli beklentilerin oluşmasına neden olduğu görülmektedir. Gerek önerilen yeni gezi rotaları gerekse yapılması beklenen tanıtım faaliyetleri yörede sürdürülebilir turizmin gelişiminde etkin birçok taraf olduğunu ortaya koymaktadır. Bu kapsamda halihazırda geliştirilmiş olan Sürdürülebilir Turizm Gelişme Stratejisinin nasıl geliştirildiği ve gelecekte atılacak adımlar konusunda Küre Dağları Milli Park Müdürlüğü ve PAN Parks Grubu tarafından geniş bir bilgilendirme sağlamak yerinde olacaktır.

Bölge insanları turizmin farklı çeşitlerinin geliştirilmesinin önemli olduğunu ifade etmekte ve buna yönelik eğitimlerin ve altyapının oluşturulması konusunda destek beklemektedir. Ulaşım, restorasyon, levhama çalışmaları, temizlik ve altyapı sorunları turizmin gelişiminde öncelikli olarak ele alınması beklenen konular arasındadır. Ayrıca alanda gezilebilecek yerlerin belirtildiği haritaların yapılması gerekliliği farklı yerlerde ifade edilmiştir. Tüm toplantılarda tanıtım faaliyetlerinin önemi vurgulanmış ve sadece ulusal değil uluslararası ölçekte tanıtım faaliyetleri yapılması istenmiştir. Küre Dağları Milli Parkı yetkililerinin yaptığı tanıtım faaliyetlerinin yanı sıra bölgede tanıtımın önemine inanan taraflarla ortak nelerin yapılabileceği ve düzenli olarak tanıtım yapılmasına yönelik bir altyapı oluşturmak destekleyici olacaktır. Farklı yerlerde dile getirilen seyahat acenteleri ile bağlantıların kurulması Küre Dağları Milli Parkı Müdürlüğü’nün başlatabileceği bir süreç olmakla birlikte gelecekte sürdürülebilir bağlantıların kurulması anlamında yerelden düzenli destek sağlanması önemli olacaktır.

Bölgede etkin tanıtım yapılmasının yerelde alanın önem ve değerlerinin herkesçe anlaşılması açısından gerekli olduğu vurgulanmıştır. Tanıtım konusunda yerelde önemli bir heyecan olduğu gözlemlenmiş farklı bölgelerde doğa merkezleri, KDMP tanıtımı birimleri kurulması talepleri de bunu göstermektedir. Ancak yine bu tür adımların atılmadan önce stratejik olarak hangi noktalarda ve zamanlarda doğa merkezlerinin ve tanıtım birimlerinin oluşturulması konusunda birlikte karar alınması yararlı olacaktır.

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’si kapsamında sürdürülebilir turizm faaliyetlerinin gelişmesi beklentisi aynı zamanda yöresel ekonominin hareketlenmesine katkı sağlayacağı beklentisini beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda yöresel ürünlerin geliştirilmesi, bölgeye has el sanatlarının yeniden ele alınması konusunda talepler iletilmiştir. Kooperatifleşme süreçlerinin kolaylaştırılması için gerekli yönlendirmelerin yapılması ve destek sağlanması istenmektedir. Yöresel ürünler ve el sanatları açısından örnek olarak verilen ürünler genel olarak manda yoğurdu ve sütünden yapılacak ürünler, kestane balı, ahşap ve geleneksel ürün işçiliği, doğadan ürün toplama ve yöresel bitkilerin yetiştirilmesi ve pazara ulaştırılması konularında yönlendirmeler yöresel ekonominin hareketlenmesi açısından yararlı olacaktır.

(25)

Küre Dağları Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Halkın Katılımı Toplantıları Değerlendirme Raporu 25 Sürdürülebilir turizmin gelişimi konusundaki taleplere rağmen tarım da bölgede önemli konulardan bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarım alanlarının korunması, hayvancılığın desteklenmesi bir yandan istenirken bir yandan da organik tarım gibi farklı tarım biçimlerinin bölgede yaygınlaşması istenmektedir. Bu kapsamda, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının il ve ilçe müdürlükleri ile işbirliği sağlanması ve bu talepler anlamında alandaki potansiyelin etkin bir biçimde kullanılmasına ilişkin adımların birlikte planlanması yararlı olacaktır.

Bölgede birçok konuda eğitim ihtiyacı sıklıkla dile getirilmiştir. Özellikle planın başarısı açısından UDGP’yi destekleyici konularda eğitimlerin tasarlanması önem arz etmektedir.

Eğitim ihtiyaçlarının düzenli olarak izlenmesi ve belirlenmesi bölgedeki motivasyonun yüksek tutulması açısından da katkı sağlayacaktır. Alan kılavuzluğu ve bölgeye gelebilecek yabancı turistlerle iletişim kurulabilmesi açısından dil kurslarının da yararlı olacağı ifade edilmiştir.

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’sine katkı sağlanması ve beklentilerin karşılanması açısından bilgilendirme ve bilinçlendirme projelerinin geliştirilmesi konusunda birçok farklı taraf niyetlerini belirtmiştir. Bu kapsamda, hangi bölgelerde nasıl projeler üretilebileceği konusunda kolaylaştırma sağlanması her bir bölgenin süreci sahiplenmesi açısından faydalı olacaktır. Bu süreçte proje kapsamında yapılan örnek uygulama projelerinin gidişatı ve sonuçları konusunda bilgilendirmeler önemli olacaktır.

Toplantılarda beklentiler dışında gerçekleşen ve gerçekleştirilmesi planlanan adımların yaratacağı etkileşim ve sosyal anlamda bölgede meydana gelecek hareketlilik konusundaki memnuniyet de ifade edilmiştir. Küre Dağları Milli Parkı’nın tanınırlığının ülke sınırları dışına çıkmış olmasının yarattığı gururu bazı katılımcıların verdiği geri bildirimlerde görmek mümkün olmuştur.

Toplantılara katılım oranı ve verilen geri bildirimler alanın herkes tarafından önemli oranda sahiplenildiğini ortaya koymaktadır. Planın uygulanması ve başarılı olması açısından bu durum oldukça umut vericidir. Bu nedenle, katılımcıların da beklentilerinde ifade edildiği üzere yönetim yapısı oluşturulurken toparlayıcı geniş bir koordinasyon yapısının öngörülmesi motivasyonun canlı tutulması ve farklı tarafların aynı amaç doğrultusunda etkin çalışması açısından önemli olacaktır. Toplantılarda genel olarak katılımcılar sürecin bir parçası olma taleplerini sıklıkla dile getirmişlerdir. Geniş katılımlı bir yapının oluşturulması, gelecekte ihtiyaç duyulan işbirliklerinin oluşturulması ve çalışmaların geliştirilmesi açısından da önemli bir katkı sağlayacaktır.

Yapılan denetimleri sonucunda Küre Dağları Milli Parkı Türkiye’nin ilk PAN Parks’ı olmuştur. Bugün gelinen süreçte ve plana gösterilen ilgi ve beklentilerin büyük ölçüde karşılanıyor olması Küre Dağları Milli Parkı uygulamalarının Türkiye’de başarılı uygulamalardan biri olmaya aday olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu planın başarılı uygulaması için katılımcılığın araç olarak değil sonuç olarak ele alınması gerekmektedir. Bunun anlamı planın uygulanması aşamasında sadece resmi sorumluluğa sahip tarafların değil plan konusunda ve yörede Küre Dağları Milli Parkı’nın yarattığı hareketliliğin herkesçe sahiplenilerek desteklenmesi gerekmektedir.

Küre Dağları Milli Parkı UDGP’si bugün birçok stratejinin yapılmasını ve uygulanmasını öngörmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmaların paylaşımı ve atılan adımların altında yatan nedenlerin yöre halkına anlatılması çok büyük önem arz etmektedir. Ayrıca geliştirilmesi öngörülen farklı stratejilerin yine daha öncesinde yapıldığı üzere ilgili taraflarla yapılması ve daha geniş gruplara aktarılması başarılı bir uygulama süreci için