OHSAS YÖNETİM SİSTEMİ TEMEL EĞİTİMİ

OHSAS 18001

YÖNETİM SİSTEMİ

TEMEL EĞİTİMİ

YÖNETİM SİSTEMİ STANDARDLARI

 TS EN ISO 9001:2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO 14001:2004 ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ

 TS OHSAS 18001:2007 İŞ SAĞLIGI ve GÜVENLİĞİ (İSG) YÖNETİM SİSTEMİ

 BS 8800 İNGİLTERE İSG STANDARDI

 ILO OHS 2001 - (Guidelines on occupational safety and

health management systems ILO-OSH 2001)

 TS EN ISO 22000:2006 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO/IEC 17025:2010 LABORATUVARDA KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO 27001:2006 BİLGİ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

 SA 8000:2001 SOSYAL SORUMLULUK YÖMETİMİ

YÖNETİM SİSTEM STANDARDLARI

 TS EN 10002 :2004 MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ ÖLÇÜMÜ İÇİN

YÖNETİM SİSTEMİ

 ISO TS 16949:2005 OTOMOTİV SEKTÖRÜ İÇİN YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO /IEC 17020:2006 MUAYENE KURULUŞLARI İÇİN

YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO 13485 TIBBİ CİHAZ ÜRETİCİLERİ İÇİN YÖNETİM SİSTEMİ

 TS EN ISO 15189: 2007 TIBBİ YÖNETİM SİSTEMİ

 ISO 28001:2007 TEDARİK ZİNCİRİ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

 ISO TS 290001:2008 PETROL PETROKİMYA VE DOĞAL GAZ SANAYİLERİNE ÖZEL YÖNETİM SİSTEMİ

REFERANS YAYINLAR

• OHSAS 18002: Occupational health and safety management systems – Guidelines for the implementation of OHSAS 18001 (OHSAS 18001 Uygulama Rehberi)

• OHS-MS International Labour Organization: 2001, Guidelines on Occupational Health and Safety Management Systems (OHS- MS)

ULUSLAR ARASI ORGANİZASYONLAR

ILO : Uluslararası Çalışma Teşkilatı (International Labour Organisation)

WHO : Uluslararası Sağlık Teşkilatı (World Health Organization) IAF : Uluslararası Akreditasyon Formu

ILAC: Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon Birliği EA : Avrupa Akreditasyon Birliği

IQNET: Uluslararası Belgelendirme Ağı

OSHA: Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı

IAF

UKAS

DANAK BELCERT

TURKAK

FINAS

DAR JAB

SANAS ENAC

SNAS RvA

RAB

OHSAS 18001 STANDARDI

Occupational Health and Safety Management Systems - Specification

OHSAS 18001 İSG Yönetim sistemi çalışması niçin yapılmalı:

• Çalışanlar ve diğerleri üzerindeki İSG risklerini ortadan kaldırmak ya da azaltmak,

• İSG yönetim sistemi kurmak, işletmek ve sürekli iyileştirmek,

• İSG politikasına uygun davranılmasını sağlamak,

• Uygunluğunu başka organizasyonlara göstermek,

• İSG yönetim sistemini bir dış kuruluşa belgeletmek,

• OHSAS 18001’e uyumunu kendi kendine ifade etmek isteyen

OHSAS 18001 STANDARDI

Occupational Health and Safety Management Systems - Specification

OHSAS 18001 İSG yönetim sisteminin faydaları nelerdir:

• Çalışanlar ve diğerleri üzerindeki İSG risklerini ortadan kaldırır ya da azaltır.

• Kazaları, meslek hastalıklarını azaltır.

• İş kazası ve meslek hastalığından dolayı oluşacak maddi ve manevi kayıpları azaltır.

• İş kazası ve meslek hastalığından dolayı oluşacak iş gücü, iş günü kaybını azaltır ve üretimde/hizmette verimliliği arttırır.

• Yönetimin ve çalışanların bilinçlenmesini, katılımını ve motivasyonunu sağlar.

• Güvenli bir çalışma ortamı sağlar

• Müşterilere, paydaşlara, kamu ve özel denetim organizasyonlarına karşı güvence oluşturur.

• Kuruluşun itibarını ve saygınlığını arttırır.

OHSAS 18001 STANDARDI

Occupational Health and Safety Management Systems - Specification

İngiltere’ de bir araştırma: 1

Bu araştırma 5 farklı iş kolunda yapılmıştır.

18 hafta süren inceleme sırasında 3.626 iş kaza meydana gelmiş ve incelenmiştir. Bu inceleme sırasında hiçbir firmada ölümcül / büyük kaza olmamıştır. Ancak iş kaybına, sakatlanmalara,

davalara ve özel tazminatlara sebep olan değişik çeşitte kazalar olmuştur.

OHSAS 18001 STANDARDI

Occupational Health and Safety Management Systems - Specification

İngiltere’ de bir araştırma- 2

Bu ölçekteki kayıtlar projenin tüm süresi üzerinde uygulandığında;

o İnşaat yapan firmada bu kayıp proje bedelinin % 8’ ini, o Mandıra işletmesinde işletme maliyetinin % 1,4’ ünü, o Nakliye işi yapan firmada firmanın karının % 37’ sini,

o Petrol arama işi yapan bir firmanın potansiyel üretiminin % 14,1 ini, o Sağlık hizmeti veren bir hastanenin yıllık işletme maliyetinin % 5’ ini, oluşturmaktadır.

OHSAS 18001 STANDARDI KAPSAM

• Bu standard, bir kuruluşun iş sağlığı ve güvenliği (İSG) risklerini kontrol etmesini ve performansını iyileştirmesini sağlamak için, İSG yönetim sistemi şartlarını kapsar.

• Bu standard, İSG performans kriterlerinin durumunu belirtmediği gibi bir yönetim sisteminin tasarımı için ayrıntılı şartları da

kapsamaz.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR:

3.1 Kabul edilebilir risk

Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasın(Madde 3.16) göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk.

3.2 Tetkik

“Tetkik kriterlerinin” karşılanma derecesini belirlemek amacıyla

“tetkik delillerinin” elde edilmesi ve objektif olarak değerlendirilmesi için yapılan sistematik, bağımsız ve dokümante edilmiş proses.

[ISO 9000, Madde 3.9.1]

Not 1– Bağımsız olmak için kuruluş dışından olmak şart değildir.

Birçok durumda, özellikle küçük kuruluşlarda, bağımsızlık tetkik edilen faaliyetten sorumlu olmamak ile gösterilebilir.

Not 2– “Tetkik delili” ve “tetkik kriterleri” konusunda daha fazla bilgi için ISO 19011’e bakılmalıdır.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 1

3.3 Sürekli iyileştirme

Kuruluşun (Madde 3.17), İSG politikasına (Madde 3.16) bağlı olarak, genel iş sağlığı ve güvenliği performansını (Madde 3.15) iyileştirmek üzere, İSG yönetim sistemini (Madde 3.13)

geliştirmek için tekrarlanan proses.

Not 1- Prosesin aynı anda faaliyet gösterilen tüm alanlarda gerçekleştirilmesi gerekmez.

SÜREKLİ İYİLEŞTİRME

Sürekli iyileştirme kuruluşun en kalıcı amacı olmalıdır.

PUKO DÖNGÜSÜ

PLANLA

UYGULA

KONTROL ET

ÖNLEM AL

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 2

3.4 Düzeltici faaliyet

Tespit edilen bir uygunsuzluğun (Madde 3.11) veya başka bir

istenmeyen durumun sebebinin ortadan kaldırılması için yapılan işlem.

Not 1- Uygunsuzluğun birden fazla sebebi olabilir.

Not 2- Düzeltici faaliyet uygunsuzluğun tekrarının önlenmesi için yapılır, önleyici faaliyet (Madde 3.18) ise uygunsuzluğun ilk defa meydana gelmesini önlemek için yapılır.

[ISO 9000, Madde 3.6.5]

3.5 Doküman

Bilgi ve onu destekleyen ortam.

Not - Ortam; kâğıt, manyetik, elektronik veya optik bilgisayar diski, fotoğraf, ana örnek veya bunların birleşimi olabilir.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 3

3.6 Tehlike

İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulması (Madde 3.8) veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem.

3.7 Tehlike tanımlaması

Bir tehlikenin (Madde 3.6) varlığını tanıma ve özelliklerini tarif etme prosesi.

3.8 Sağlığın bozulması

Bir iş faaliyetinin veya işle ilgili durumun yol açtığı ve/veya kötüleştirdiği belirlenebilir, olumsuz fiziksel veya ruhsal durum.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 4

3.9 Olay

Yaralanmaya veya (ciddiyet seviyesinden bağımsız olarak) sağlığın bozulmasına (Madde 3.8) veya ölüme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan, işle ilgili olaylar.

Not 1- Kaza, yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan olaydır.

Not 2- Yaralanmaya, sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep

olmadan gerçekleşen olaylara “hasarsız olay”, “tehlikeli oluşum” gibi adlar verilir.

Not 3- Acil durum (Madde 4.4.7) olayın özel bir tipidir.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 5

3.10 İlgili taraf

İş yerinin (Madde 3.23) içinde veya dışında olan ve kuruluşun (Madde 3.17) İSG performansı (Madde 3.15) ile ilgilenen ya da bu performanstan etkilenen kişi veya grup.

3.11 Uygunsuzluk

Bir şartın yerine getirilmemesi.

[ISO 9000, Madde 3.6.2, ISO 14001, Madde 3.15]

Not - Uygunsuzluk, aşağıdakilerden herhangi bir sapma olabilir:

İlgili çalışma standardları, uygulamalar, prosedürler, yasal zorunluluklar, vb.

İSG yönetim sistemi (Madde 3.13) şartları.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 6

3.12 İş sağlığı ve güvenliği (İSG)

İş yerindeki (Madde 3.23) çalışanların veya diğer işçilerin (geçici

işçiler ve yüklenici personeli dâhil), ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların sağlık ve güvenliğini etkileyen veya etkilemesi mümkün olan şartlar ve faktörler.

Not - Doğrudan iş yerinde bulunanların veya iş yeri faaliyetlerine maruz kalanların dışındaki kişilerin sağlık ve güvenliğinden sorumlu olma konusunda kuruluşlar yasal hükümlere tabi olabilir.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 7

3.13 İSG yönetim sistemi

Kuruluşun (Madde 3.17) İSG politikasını (Madde 3.16) geliştirmek ve uygulamak ve İSG risklerini (Madde 3.21) yönetmek için kullanılan

tüm kuruluşun yönetim sisteminin bir parçası.

Not 1 - Bir yönetim sistemi politikanın ve hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflerin elde edilmesi için kullanılan, birbiriyle ilişkili bir elemanlar dizisidir.

Not 2 - Bir yönetim sistemi kuruluşun yapısını, planlama faaliyetlerini (örneğin risk değerlendirmesi ve hedeflerin belirlenmesi dâhil),

sorumluluklarını, uygulamalarını, prosedürlerini (Madde 3.19) proseslerini ve kaynaklarını kapsar.

Not 3 - ISO 14001, Madde 3.8’den uyarlanmıştır.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 8

3.14 İSG hedefi

Kuruluşun (Madde 3.17) ulaşmak için belirlediği, İSG performansı (Madde 3.15) cinsinden İSG amacı.

Not 1 - Uygulanabilir durumlarda hedefler miktar olarak belirtilmelidir.

Not 2 - Madde 4.3.3 gereğince, İSG hedefleri İSG politikası (Madde 3.16) ile uyumlu olmalıdır.

3.15 İSG performansı

Kuruluşun (Madde 3.17) İSG riskleri (Madde 3.21) yönetiminin ölçülebilir sonuçları.

Not 1 - İSG performans ölçümü kuruluşun kontrollerinin etkinliğinin ölçülmesini kapsar.

Not 2 -İSG yönetim sistemi (Madde 3.13) bağlamında, sonuçlar kuruluşun (Madde 3.17) İSG politikasına (Madde 3.16), İSG

hedeflerine (Madde 3.15) ve diğer İSG performans şartlarına göre

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 9

3.16 İSG politikası

Kuruluşun (Madde 3.17) üst yönetimi tarafından resmen ifade edildiği şekliyle, kuruluşun İSG performansına (Madde 3.16) ilişkin genel

niyetleri ve yönü.

Not 1 - İSG politikası, harekete geçmek ve İSG hedeflerini (Madde 3.14) belirlemek için bir çerçeve sağlar.

3.17 Kuruluş

Kendi fonksiyonları ve yönetimi olan, birleşik veya ayrı, kamu veya özel, şirket, işletme, firma, teşebbüs, enstitü, kurum veya bunların bir parçası.

Not - Birden fazla işletme birimi olan kuruluşlar için bir işletme birimi kuruluş olarak tarif edilebilir. [ISO 14001, Madde 3.16]

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 10

3.18 Önleyici faaliyet

Potansiyel bir uygunsuzluğun (Madde 3.11) veya başka bir

istenmeyen durumun sebebinin ortadan kaldırılması için yapılan işlem.

Not 1 - Potansiyel uygunsuzluğun birden fazla sebebi olabilir.

Not 2 - Önleyici faaliyet uygunsuzluğun ilk defa meydana gelmesini önlemek için yapılır. Düzeltici faaliyet (Madde 3.4) ise uygunsuzluğun tekrarının önlenmesi için yapılır,

3.19 Prosedür

Bir faaliyeti veya prosesi yürütmek için belirlenmiş yol.

Not - Prosedürler dokümante edilmiş veya edilmemiş olabilir.

3.20 Kayıt

Elde edilen sonuçları gösteren veya yapılan faaliyetler hakkında delil oluşturan doküman (Madde 3.5).

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 11

3.21 Risk

Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği

yaralanma veya sağlık bozulmasının (Madde 3.8) ciddiyet derecesinin birleşimi.

3.22 Risk değerlendirmesi

Tehlikelerden kaynaklanan riskin (Madde 3.21) büyüklüğünü tahmin etmek ve mevcut kontrollerin yeterliliğini dikkate alarak riskin kabul edilebilir olup olmadığına karar vermek için kullanılan proses.

OHSAS 18001 STANDARDI TANIMLAR- 12

3.23 İş yeri

Kuruluşun kontrolü altında işle ilgili faaliyetlerin yürütüldüğü her hangi bir fiziksel mahal.

Not - İş yerinin nelerden meydana geldiğine karar verirken kuruluş (Madde 3.17) örneğin yolculuk yapmakta olan veya transit halinde bulunan (örneğin otomobil kullanan, uçakta, gemide veya trende bulunan) personel ile bir müşterinin tesisinde veya evde çalışan personelin üzerindeki İSG etkilerini dikkate almalıdır.

OHSAS 18001 Standardı - Yönetim Sistemi Uygulama Süreci Yapısın/Sıralaması:

1. İSG Politika 2. Planlama 3. Uygulama

4. İzleme - kontrol

5. Yönetimin gözden geçirmesi

OHSAS 18001 STANDARDI

4. ISG YÖNETİM SİSTEMİ ŞARTLARI 4.1- GENEL ŞARTLAR

Kuruluş, bu İSG standardının şartlarına uygun olarak bir İSG yönetim sistemini kurmalı, dokümante etmeli, sürdürmeli, sürekli olarak

iyileştirmeli ve İSG yönetim sisteminin bu şartları nasıl karşılayacağını belirlemelidir.

Kuruluş, İSG yönetim sisteminin kapsamını tarif etmeli ve dokümante etmelidir.

• Organizasyon OHSAS 18001 sisteminin sınırlarını belirleme özgürlüğüne ve esnekliğine sahiptir.

• Organizasyon OHSAS 18001 sistemine tüm organizasyonda ya da organizasyonun belirli ünitelerinde yada belirli faaliyetlerinde uymayı seçebilir.

• İSG için riskli olan bölgeler kapsam dışı tutulmamalıdır.

İSG EL KİTABI

PROSEDÜRLER ve MEVZUAT

TALİMATLAR

DESTEK DÖKÜMANLAR (FORMLAR, PLANLAR,

İSG

POLİTİKASI

ISG SİSTEM DOKÜMANTASYON YAPISI

4.2 İSG POLİTİKASI:

Kuruluşun üst yönetimi kuruluşun İSG politikasını belirlemeli ve onaylamalı, İSG yönetim sisteminin belirlenmiş kapsamında bu politika aşağıdaki

hususları sağlamalıdır.

a)Kuruluşun İSG risklerinin yapısına ve büyüklüğüne uygun olmalı,

b)Yaralanmaların ve sağlık bozulmalarının önlenmesi ve İSG yönetiminin ve İSG performansının sürekli iyileştirilmesi için bir taahhüt içermeli,

c)En azından yürürlükteki İSG mevzuatına ve üyesi olduğu kuruluşların şartlarına uyulacağı taahhüdünü içermeli,

4.2 İSG POLİTİKASI- 1

d)İSG hedeflerinin belirlenmesi ve gözden geçirilmesi için bir çerçeve oluşturmalı,

e)Dokümante edilmeli, uygulanmalı ve sürdürülmeli,

f)Çalışanların kendi bireysel İSG sorumluluklarının farkında olmaları amacı ile kuruluşun kontrolü altında tüm çalışanlara duyurulmalı,

g)İlgili taraflar için ulaşılabilir olmalı,

h)Kuruluşun kendisine uygun ve ilgili olarak kalmasını sağlamak için periyodik olarak gözden geçirilmelidir.

4.2 İSG POLİTİKASINA YAZILABİLECEK KONULAR- 2

 Firmanın itibarını ve saygınlığını arttırmak

 Yaralanmaları ve sağlık bozulmalarını önlenmek

 Yasalara ve üye olduğu organizasyonların şartlarına uymak,

 İSG performansını sürekli geliştirmek

 Kazaların azaltılması

 Güvenli çalışma ortamı oluşturma

 Katılım

 Eğitim

4.3 PLANLAMA

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi ve Kontrollerin Belirlenmesi:

Kuruluş sürekli olarak tehlikelerin tanımlanması, risklerin

değerlendirilmesi ve gerekli kontrollerin belirlenmesi için prosedürler oluşturmalı ve sürdürmelidir.

Tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin değerlendirilmesi prosedürleri aşağıdakileri dikkate almalıdır:

a) Rutin veya rutin olmayan faaliyetler,

b) İş yerine erişebilme imkânına sahip personelin faaliyetleri (taşeronlar ve ziyaretçiler dâhil),

4.3 PLANLAMA

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi Ve Kontrollerin Belirlenmesi- 1

c) İnsan davranışları, kabiliyetleri ve diğer insan faktörleri,

d) İş yerinin dışından kaynaklanan ve iş yerinde kuruluşun kontrolü altındaki insanların sağlığını ve güvenliğini olumsuz yönde etkileme kabiliyetine sahip olan belirlenmiş tehlikeler,

e) İşyerinin civarında kuruluşun kontrolü altındaki işle ilgili faaliyetlerden kaynaklanan tehlikeler,

Not 1 – Bu gibi tehlikelerin çevre yönüyle değerlendirilmesi daha uygun olabilir.

f) Kuruluş tarafından veya başkaları tarafından temin edilmiş olan iş yerindeki altyapı, teçhizat ve malzemeler,

4.3 PLANLAMA

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi Ve Kontrollerin Belirlenmesi- 2

g) Kuruluş, kuruluşun faaliyetleri veya malzemeleri üzerinde yapılan veya yapılması teklif edilen değişiklikler,

h) Geçici değişiklikler dâhil İSG yönetim sisteminde yapılan değişiklikler ve bunların işletmelere, proseslere ve faaliyetlere olan etkileri,

i) Risk değerlendirmesi ve gerekli kontrollerin uygulanması ile ilgili uygulanabilir yasal yükümlülükler (Ayrıca Madde 3.12’nin notuna bakılmalıdır),

j) İş alanlarının, proseslerin, tesislerin, makina/teçhizatın, işletme prosedürlerinin ve iş organizasyonunun tasarımı ve bunların insan kabiliyetlerine uyarlanması.

4.3 PLANLAMA

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi Ve Kontrollerin Belirlenmesi- 3

Kuruluşun tehlike tanımlaması ve risk değerlendirmesi için metodolojisi, -Düzenleyici değil proaktif olmasını sağlamak üzere, kapsamına,

yapısına ve zamanlamasına göre tarif edilmeli,

- Risklerin tanımlanmasını, önceliklerinin belirlenmesini ve dokümante edilmesini ve duruma uygun olarak kontrollerin uygulanmasını

sağlamalıdır.

Değişikliğin yönetilmesi için değişiklikleri uygulamadan önce kuruluş kendisindeki, İSG yönetim sistemindeki veya faaliyetlerindeki

değişikliklerle ilgili İSG tehlikelerini ve İSG risklerini belirlemelidir.

Kuruluş, kontrolleri belirlerken bu değerlendirme sonuçlarının dikkate alınmasını sağlamalıdır.

4.3 PLANLAMA

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk Değerlendirmesi ve Kontrollerin Belirlenmesi- 4

Kontrolleri belirlerken veya mevcut kontroller üzerinde değişiklik yapmayı planlarken aşağıdaki hiyerarşiye uygun olarak risklerin azaltılması düşünülmelidir:

a) Ortadan kaldırma, b) Yerine koyma,

c) Mühendislik kontrolleri,

d) İşaretler/uyarılar ve/veya diğer idari kontroller, e) Kişisel koruyucu donanım.

Kuruluş, tehlikelerin tanımlaması, risk değerlendirmesi ve belirlenen kontrollerin sonuçlarını dokümante etmeli ve bunları güncel tutmalıdır.

Kuruluş, İSG yönetim sisteminin kurulmasında, uygulanmasında ve sürdürülmesinde İSG risklerinin ve belirlenen kontrollerin dikkate alınmasını sağlamalıdır.

Not 2- Tehlike tanımlaması, risk değerlendirmesi ve kontrollerin belirlenmesi hakkında daha fazla bilgi için TS 18002’ye bakılmalıdır.

TANIMLAR

TEHLİKE

Çalışma ortam ve şartlarında var olan ya da dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş, maruz kimselere, işyerine ve çevreye zarar ya da hasar verme potansiyeli

TEHLİKE

İnsanların yaralanması veya

sağlığının bozulması veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep

olabilecek kaynak, durum veya işlem.

(TS 18001)

KABUL EDİLEBİLİR RİSK

Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasına göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk.

RİSK DEĞERLENDİRMEDE PRENSİP:

1- Çalışılan ortama yönelik risk değerlendirmesi yapılmalı

2- İş akış sırası göz önünde bulundurularak sırasıyla makine ve ekipmanların risk değerlendirmesi yapılmalı. Bu sırada devreye alma/ çalıştırma, durdurma ve bakım uygulamaları göz önünde bulundurulmalı.

RİSK DEĞERLENDİRMEDE PRENSİP- 1

Düzeltici, tepkisel (reaktif)

Yani; faaliyetler ve prosedürler oluşturulduktan değişiklikler yapıldıktan sonra değişikliklerin yapılması ve kontrol önlemlerinin başlatılması Önleyici (proaktif)

Değişiklikler ve faaliyetler uygulanmadan önce risk değerlendirmesinin yapılması ve önlemlerin alınması

RİSK KONTROL YÖNTEMLERİ

Mühendislik kontroller:

Tehlikeleri yok etmek veya azaltmak için ekipman ve tesis tasarımı, yeni projeler hazırlanması, yeni ekipman ve donanım vb.

Yönetsel Kontrol

Prosedür, talimat vb. doküman oluşturma, çalışma izin ve müsaadeleri, uyarı levhaları, eğitim, vb.

Kişisel Koruyucu Malzeme (KKM)

İş elbisesi, eldiven, baret, emniyet kemeri, gözlük, yapılan işe özel malzemeler, vb.

TEHLİKE KAYNAKLARI- 1

2. İşyeri Seçiminde Karşılaşılan Tehlike Kaynakları ve Riskli Durumlar

• Heyelan veya göçük

• Sel baskını

• Deprem

• Yangın (çevreden gelebilecek)

• Meteorolojik şartlar

• Sabotaj

TEHLİKE KAYNAKLARI- 2

3. Projelendirmede Karşılaşılan Riskli Durumlar

• Proje dışı ilave tesis kurmak

• Elle veya araçla taşımayı arttırmak

• Yıkıp yeniden yapmak zorunda kalmak

• Isıtma ve enerji sistemlerine proje dışı ilave yük getirmek

TEHLİKE KAYNAKLARI- 3

4. Yardımcı Tesisler

a. Kapalı Depolama Alanındaki Tehlike ve Riskler

• Depo zemini

• Aydınlatma sistemi

• Havalandırma eksikliği

• Depo içi trafik düzeni

• İstifleme

• Yangınla mücadele sistemi

• Kaldırma, taşıma, yükleme ve boşaltma sistemleri

• Drenaj kanalları

• Paratoner sistemi

TEHLİKE KAYNAKLARI- 4

4. Yardımcı Tesisler

b. Isı Merkezlerindeki Tehlike ve Riskler

• Kazanlar ve basınçlı kaplar

• Havalandırma

• Yakıt tankları ve kömür depoları

• Sıcak su ve buhar iletim sistemleri

• Drenaj kanalları

• Elektronik donanımı

TEHLİKE KAYNAKLARI- 5

5. Makine ve Tezgahların Seçimi ve Yerleşimindeki Tehlike ve Riskleri

• İş akşına uygun üretim hattının düzenlenmesi

• Güvenli makinelerin seçilmemesi

• Makine yerleşiminin uygun olmaması

• Koruyucu eksikliği veya parça yetersizliği

• Bakım ve yedek parça eksikliği

• Gürültü ve vibrasyon

• Makine yerleşiminde ergonomi

• Yürüme yolları

• Sosyal ihtiyaçların karşılanması

TEHLİKE KAYNAKLARI- 6

6. Hammadde,Yarı Mamul Madde ve Mamul Maddelerin Tehlike ve Riskleri

• Alım sırasında (Malzeme Güvenlik Bilgisi) MSDS aranmaması

• Maddelerin ısı, basınç ve işlem sırasındaki davranışlarının bilinmemesi

• Sağlık, güvenlik ve çevre üzerindeki etkilerinin bilinmemesi

• Yanma, parlama ve patlama özelliklerinin bilinmemesi

• Depolama ve taşınma şartlarının iyi bilinmemesi

• Kullanımdan sonra elden çıkarılma koşullarının bilinmemesi

TEHLİKE KAYNAKLARI- 8

7. Nihai Ürünün Tehlike Riskleri

• Taşıma şartlarının bildirilmemesi

• Depolama şartlarının bildirilmemesi

• Kurallara uyulmaması

• Kullanıcı için MSDS hazırlanmaması

TEHLİKE KAYNAKLARI- 9

8. Prosesteki Tehlike ve Riskler

• Sistemde oluşan/oluşacak kaçaklar

• Reaksiyon sunucu kaçaklar

• İşlem kademesinde değişiklikler (basınç, sıcaklık değişiklikleri)

• Taşıma sistemindeki arızalar

• Bakım ve kontrol eksikliği ve hatalar

TEHLİKE KAYNAKLARI- 7

9. Genel İş Güvenliği İle İlgili Faktörler

• Genel güvenlik (yetkisiz kişilerin girmesi, sabotaj, gösteri, hırsızlık, psikolojik harekat,vb)

• Doğal afetler

• Yangın patlama

• Tesis içi trafik

• Mekanik faktörler

• Elektrik

• Kaldırma ve taşıma araçları

• İşyeri zemini

• Yemekhane, yatakhane, araç parkı, vb.

4.3 PLANLAMA

4.3.2 Yasal ve Diğer Şartlar

Kuruluş, kendisine uygulanabilir olan yasal ve diğer İSG şartlarını belirlemek ve bunlara ulaşmak için bir prosedür oluşturmalı ve sürdürmelidir.

Kuruluş İSG yönetim sisteminin kurulmasında, uygulanmasında ve sürdürülmesinde bu uygulanabilir yasal şartların ve kuruluşun taahhüt ettiği diğer şartların dikkate alınmasını sağlamalıdır.

Kuruluş bu bilgileri güncel durumda tutmalıdır.

Kuruluş, kendi kontrolü altında çalışanlarına ve diğer ilgili taraflara yasal ve diğer şartlar hakkında ilgili bilgileri iletmelidir.

4.3 PLANLAMA

4.3.3 Hedefler ve Programlar:

Kuruluş, içerisindeki her bir ilgili fonksiyon ve seviyede dokümante edilmiş iş sağlığı ve güvenliği hedeflerini oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir.

Hedefler pratik olan durumlarda ölçülebilir büyüklüklerle ifade edilmeli ve İSG politikası ile tutarlı olmalıdır. Buna yaralanmaların ve sağlığın bozulmasının önlenmesi, uygulanabilir yasal şartlara ve kuruluşun taahhüt ettiği diğer şartlara uygunluk ve sürekli iyileştirme taahhüdü dâhil olmalıdır.

Kuruluş, hedeflerini oluştururken ve gözden geçirirken yasal şartları ve kuruluşun taahhüt ettiği diğer şartları, İSG risklerini dikkate almalıdır.

Ayrıca kuruluş teknolojik seçeneklerini, finansal çalıştırma ve işletme şartlarını, ilgili tarafların görüşlerini de dikkate almalıdır.

4.3 PLANLAMA

4.3.3 Hedefler ve Programlar- 1

Kuruluş, hedeflerine ulaşmak için bir programı veya programları oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. Bu programlar en azından aşağıdakileri içermelidir,

a) Kuruluşun ilgili fonksiyon ve seviyelerinde hedeflere ulaşılması için verilen sorumluluk ve yetki,

b) Amaçlara ulaşırken kullanılacak araçlar ve zaman çizelgesi.

Programlar düzenli ve planlı aralıklarla gözden geçirilmeli ve hedeflere ulaşılmasını sağlamak üzere gerektiğinde yeniden düzenlenmelidir.

POLİTİKA, AMAÇLAR VE HEDEFLER İLİŞKİSİ

S. No

Politika Amaçlar Hedefler

1 İş kazalarını

azaltmak için tüm imkan ve kaynaklar kullanılacaktır

İş kazalarını azaltmak

… yılı sonuna kadar iş kazası kayıp saat süresini % 15

azaltmak 2 Çalışanlarımızı ve

tedarikçilerimizi bilinçlendirmek

İSG eğitimleri düzenlemek

… yılı içerisinde toplamda 500 saat eğitim düzenlemek 3 Teknolojik

gelişmeleri takip

etmek ve uygulamak

Yatırım ve iyileştirme projeleri hazırlamak

- Gürültülü çalışan X fanını değiştirmek

-Paketleme makinasını

Örnek İSG Hedefleri- 1

• Fabrika gürültü alanı içerisinde kulak koruyucu kullanımı 31.12.2011 tarihine kadar % 100’ e çıkarmak

• Şantiye içerisinde oluşan kazaları % 80 oranında azaltmak

Örnek İSG Hedefleri- 1

OSHA’ Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı da;

1- Kaza Sıklığı = İş Kazası Sayısı X 1.000.000 Toplam Çalışılan Saat

2- Kazada Ağırlığı = Toplam Kayıp Gün X 1.000 Toplam Çalışılan Saat

Örnek İSG Hedefleri- 2

İnşaat sektörü İçin:

3- Kaza Sıklık Oranı =

(İş görememezlik yaratan kaza sayısı X 1.000.000) < 80 olacak Toplam Çalışılan Saat

4- Kaza Ağırlık Oranı =

Toplam Kayıp Gün X 1.000 < 50 olacak Toplam Çalışılan Saat

İSG Programı- Örnek

Konu : Güvenli Taşıma Kuralları

Hedef : Fabrika/Şantiye alanı içerisinde yapılan taşıma ve

kaldırma işleri esnasında oluşabilecek kazayı 3 den 31.12.2011 tarihine kadar ‘ 0 ’ a indirmek

İzleme Kriterleri : Taşıma ve kaldırma işlemlerinden kaynaklanan 1 ) Kaza Sayısı

2 ) Kazaya Ramak Kalma Sayısı

3 ) Bel ve Sırt İncinmeleri

4 ) Tehlikeli/Güvensiz Hareket Sayısı 5 ) Tehlikeli/Güvensiz Durum Sayısı

• Üst Yönetimin onayının alınması.

• Taşıma ve kaldırma işlerinin İSG tüzüğü madde 373-437 de belirtilen hususlara uygunluğunun sağlanması.

• İlgili İSG Tüzüğünün Lojistik Müdürlüğüne verilmesi ve bilgilendirilmesi.

• Kaldırma ve taşıma ekipmanlarıyla ilgili olarak test ve periyodik kontrol belgesi veya sertifika satın alma aşamasında istenmesi, veya kullanımdan önce ve kullanım süresince kontrol edilerek bu ekipmanların çalıştırılmamasının sağlanması.

UYGULAMA PLANI

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.1 Kaynaklar, Görevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki:

İSG ve İSG yönetim sisteminin nihai sorumluluğunu üst yönetim üzerine almalıdır.

Üst yönetim taahhüdünü aşağıdakileri uygulamak suretiyle göstermelidir:

a) İSG yönetim sisteminin kurulması, uygulanması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi için gerekli kaynakların sağlanması,

Not 1 – Kaynaklara insan kaynakları ve ihtisaslaşmış beceriler, organizasyon alt yapısı, teknoloji ve mali kaynaklar dâhildir.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.1 Kaynaklar, Görevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki:1

b) Etkili İSG yönetimini kolaylaştırmak için, görevlerin, sorumlulukların ve hesap verme durumlarının tayin edilmesi, görevler, sorumluluklar ve hesap verme durumları ile yetkiler dokümante edilmeli ve

duyurulmalıdır.

Kuruluş, üst yönetiminden bir üyeyi, diğer sorumluluklarından ayrı olarak, İSG için özel sorumluluğa sahip olacak şekilde atamalıdır.

Kuruluş yönetiminin atadığı bir kişi aşağıdakileri gerçekleştirmek için tarif edilmiş görev ve yetkiye sahip olmalıdır.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.1 Kaynaklar, Görevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki- 2

a) İSG yönetim sistemi şartlarının bu standarda uygun olarak oluşturulmasını, uygulanmasını ve sürdürülmesini sağlamak,

b) İSG yönetim sisteminin iyileştirilmesi için bir temel oluşturacak ve gözden geçirilmek üzere üst yönetime sunulacak İSG yönetim sistemi performansı hakkındaki raporları sağlamak.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.1 Kaynaklar, Görevler, Sorumluluk, Hesap Verme ve Yetki- 3

Not 2 – Üst yönetim temsilcisi (büyük kuruluşlarda yönetim kurulu üyesi veya icra komitesi üyesi) hesap verme konumunu muhafaza etmek şartıyla, görevlerinden bazılarını daha alt düzeydeki bir yönetim temsilcisine devredebilir.

Üst yönetim temsilcisinin kimliği, kuruluşun kontrolü altında çalışan herkese bildirilmelidir.

Yönetim sorumluluğuna sahip olan bütün kişiler, İSG performansının sürekli iyileştirilmesinde yönetimin taahhüdünü göstermelidir.

Kuruluş, iş yerindeki kişilerin üzerinde kontrol sahibi olduğu İSG hususları için sorumluluk almalarını ve kuruluşun uygulanabilir İSG şartlarına uymalarını sağlamalıdır.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik:

Kuruluş, İş yerinde, kontrolü altında İSG’ yi etkileyebilecek görevleri yapan personelin uygun eğitim, öğretim veya tecrübe itibariyle yeterli olmasını sağlamalı ve bununla ilgili kayıtları muhafaza etmelidir.

Kuruluş, İSG riskleri ve İSG yönetim sistemi ile ilgili eğitim ihtiyacını tespit etmelidir. Kuruluş eğitimleri vermeli veya bu ihtiyacın

karşılanması için tedbir almalı, alınan eğitimin veya tedbirin etkinliğini değerlendirmeli ve bununla ilgili kayıtları muhafaza etmelidir.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik- 1

Kuruluş, kontrolü altında çalışanların aşağıda belirtilenlerden haberdar olmasını sağlayan prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve bunları

sürdürmelidir,

a) Mevcut veya potansiyel iş faaliyetlerinin, davranışlarının İSG

üzerindeki sonuçları ve İSG’ nin kişisel performansın geliştirilmesine faydaları,

b) Acil durumlara hazırlıklı olma ve bu durumlarda yapılması gerekenler de dâhil olmak üzere İSG politika ve prosedürlerine ve İSG yönetim

sisteminin şartlarına uyumdaki görevleri ve sorumlulukları (Madde 4.4.7),

c) Belirtilmiş işletme prosedürlerinden sapmanın potansiyel sonuçları, Eğitim prosedürleri aşağıdaki konulardaki farklı seviyeleri dikkate

almalıdır,

- Sorumluluk, yetenek, yeterlilik ve bilgi düzeyi,

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik- 2

Kuruluş hangi eğitimleri vermeli?

1- Alıştırma ve bilgilendirme (oryantasyon) eğitimi

2- Acil durum eğitimi (yangın, ilk yardim, doğal afet vb) 3- KKM (kişisel koruyucu malzeme) kullanımı eğitimi 4- Makina ve ekipmanın tehlikelerine yönelik eğitim 5- Proses ve saha tehlikelerine yönelik eğitim

6- İş yerine ve spesifik tehlikelere yönelik eğitim

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.3 İletişim, Katılım ve Danışma:

4.4.3.1 İletişim

Kuruluş, İSG tehlikeleri ve İSG yönetim sistemi ile ilgili olarak aşağıdakiler için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve bunları sürdürmelidir,

a) Kuruluşun çeşitli seviyelerinde ve fonksiyonlarındaki iç iletişim, b) Yükleniciler ve iş yerine gelen diğer ziyaretçilerle iletişim,

c) Dışarıdaki ilgili taraflardan gelen ilgili iletişimin alınması, dokümante edilmesi ve cevaplandırılması.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.3 İletişim, Katılım ve Danışma- 1

4.4.3.2 Katılım ve danışma

Kuruluş, aşağıdakiler için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve bunları sürdürmelidir,

a) Çalışanların aşağıdaki faaliyetlere katılması,

- Tehlike tanımlaması, risk değerlendirmesi ve kontrollerin belirlenmesine uygun katılım,

- Olay araştırmasına uygun katılım,

- İSG politikaları ve hedeflerinin geliştirilmesine ve gözden geçirilmesine uygun katılım.

- İSG’ yi etkileyen değişiklikler için danışma, - İSG konularında temsil.

Çalışanlar katılım düzenlemeleri hakkında ve İSG temsilcilerinin kimliği hakkında bilgilendirilmelidir.

b) İSG’ yi etkileyen değişiklikler için yüklenicilerle danışma.

Kuruluş, ilgili İSG konularında, kuruluş dışındaki ilgili taraflarla, uygun olan

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.3 İletişim, Katılım ve Danışma- 2

İç iletişim yöntemleri:

- Eğitimler - Toplantılar

- İletişim / duyuru panoları - E- mail

- İntranet ortamı

- İSG Kurulu toplantıları

- Yönetim gözden geçirme toplantıları -Sosyal aktiviteler

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.3 İletişim, Katılım ve Danışma- 3

Diğer taraflarla iletişim yöntemleri:

- Çalışma ve Sos. G. Bak. - İŞ kazası bildirimi - İş müfettişleri - Denetim raporları

- SGK İl Müdürlüğü - İstirahat raporları

- Tedarikçiler ve müşteriler - Riskler ve talimatlar - Ziyaretçiler – Güvenlik tedbirler

- Sendikalar - İSG Kurulu toplantı kararları

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.4 Dokümantasyon

İSG yönetim sistemi dokümantasyonu aşağıdakileri içermelidir, a) İSG politikası ve hedefleri,

b) İSG yönetim sisteminin kapsamının açıklaması,

c) Yönetim sisteminin ana elemanları ve bunların arasındaki etkileşimin açıklaması ve ilgili dokümanlara atıf,

d) Bu İSG standardının gerektirdiği dokümanlar, kayıtlar dâhil,

e) İSG risklerinin yönetilmesine ilişkin olarak proseslerin etkin biçimde planlanması, yürütülmesi ve kontrolü için kuruluş tarafından gerekli olduğu belirlenen dokümanlar, kayıtlar dâhil.

Not - Dokümantasyonun karmaşıklık seviyesi, tehlikelerin ve ilgili risklerin seviyesi ile orantılı olması, etkinlik ve verimlilik için gerekli olan en az seviyede tutulması önemlidir.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.5 Doküman Kontrolü:

İSG yönetim sisteminin ve bu İSG standardının gerektirdiği dokümanlar kontrole tabi olmalıdır. Kayıtlar özel tip dokümanlardır ve Madde

4.5.4’te verilen kurallara göre kontrole tabi olmalıdır.

Kuruluş, aşağıdakileri sağlamak amacıyla gerekli prosedürleri oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir:

a) Dokümanların yayınlanmasından önce yeterliliklerinin onaylanması, b) Dokümanların gözden geçirilmesi, gerekli olduğunda revize edilmesi ve yeniden onaylanması,

c) Dokümanların değişikliklerinin ve geçerli sürüm statülerinin belirlenmesi,

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.5 Doküman Kontrolü- 1

d) Uygulanabilir dokümanların geçerli sürümlerinin kullanım noktalarında hazır bulundurulmasının sağlanması,

e) Dokümanların okunabilir ve derhal tanınabilir durumda tutulmasının sağlanması,

f) İSG yönetim sisteminin planlanması ve işletilmesi için kuruluş tarafından gerekli olduğu değerlendirilen dış kaynaklı dokümanların belirlenmesi ve bunların dağıtımının kontrol edilmesi,

g) Geçersiz hale gelmiş dokümanların istenmeyen şekilde

kullanılmalarının engellenmesi ve her hangi bir maksatla muhafaza edilmeleri söz konusu ise uygun şekilde işaretlenmesi.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü:

Kuruluş, belirlenmiş tehlikelerle ilgili olan ve İSG risklerinin yönetilmesi için kontrol tedbirlerinin uygulanması gereken işlemleri ve faaliyetleri tespit etmelidir. Buna değişiklik yönetimi dâhil olmalıdır (Madde 4.3.1).

Bu işlemler ve faaliyetler için kuruluş, aşağıdakileri uygulamalı ve sürdürmelidir:

a) Kuruluş ve kuruluşun faaliyetleri için uygulanabilir işletme kontrolleri, kuruluş bu işletme kontrollerini genel İSG yönetim sistemine entegre etmelidir,

b) Satın alınan mallar, teçhizat ve hizmetler ile ilgili kontroller,

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 1

c) Yükleniciler ve iş yerine gelen diğer ziyaretçiler ile ilgili kontroller, d) Dokümante edilmiş prosedürlerin olmaması halinde İSG politika ve hedeflerinden sapmaların meydana gelmesi söz konusu olan durumları kapsayan dokümante edilmiş prosedürler,

e) Mevcut olmaması halinde İSG politika ve hedeflerinden sapmaların meydana gelmesi söz konusu olan durumlar için, yapılmasının

gerekliliği hükme bağlanmış işletme kriterleri.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 2

Satın Almalarda İSG:

1-Kimyasal alımlarında

2-KKD (kişisel korunma malzemeleri) 3-Makine ve ekipman alımlarında

4-Hizmet satın alınanlar (taşeron, bakım, yemek, taşıma / servis, vb) 5-Makina ve ekipman kiralamada

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 3

KİMYASAL MADDE NEDİR?

Doğal halde bulunan, üretilen,

Herhangi bir işlem sırasında veya atık Olarak ortaya çıkan, kazara oluşan ,

Her türlü element, bileşik veya karışımlardır.

TEHLİKELİ KİMYASAL MADDE NEDİR?

Patlayıcı, oksitleyici, yanıcı, toksik, zararlı, çevre için Tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip olan Maddelerdir.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 4

MSDS NEDİR?

MSDS (malzeme güvenlik bilgi formu) on altı (16) maddeden oluşur ve formda aşağıdaki bilgiler yer alır:

 Kimyasalın adı ve içeriği

 Kimyasalın fiziksel ve kimyasal özellikleri

 Kimyasalın güvenlik ve risk bilgileri

 İlkyardım önlemleri

 Yangınla mücadele ve önlemler

 Kimyasalın kullanma ve depolama bilgileri

 Kişisel koruma bilgileri

 Kimyasalın çevreye olan etkileri ve önlemler

 Atıkların imha bilgileri

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 5

MSDS NEDİR?

İngilizcede “Material Safety data Sheet” kelimelerinin baş harflerinden meydana gelen, Türkçe karşılığı “malzeme güvenlik bilgi formu” olan bir kısaltmadır.

 Kimyasal üreticileri ürünlerinin MSDS’ lerini vermekle,

 Kullanıcı kurumlarda çalışanlarının bu maddelere maruziyetini önlemek, mümkün olmadığı hallerde en aza indirmek ve

tehlikelerinden korumak için gerekli önlemleri almakla, yükümlüdür.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 6

KKM (Kişisel Koruyucu Malzemesi)

Safety Helmet EN397 / CE

Safety Glasses EN166 / CE

Safety Shoes EN345-6-7 / CE

H-VIZ Vest EN471 / CE

Safety Gloves

Additional PPE should be requested depending on specific work activities and/or a specific work area and

should be specified by specific JHA and/or PTW.

All PPE shall be according to the Overall with long

sleeves

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.6 İşletme Kontrolü- 7

Hizmet satın alınanlar (taşeron, bakım, yemek, servis,vb), Makine ve ekipman alımlarında ve kiralamada:

1-Teknik şartnamelere, 2-Sözleşmelere,

3-İşletmeye alınmasına,

4-Periyodik bakım ve testlerine, 5-Tehlikeleri ve risklerine,

6-Geri dönüşümlerine,

7-Personel hizmeti alınacaksa, personel uygulamasına ve sağlık raporlarına,

dikkat edilmelidir.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler:

Kuruluş, aşağıdakiler için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve bunları sürdürmelidir:

a) Potansiyel acil durum hallerinin tanımlanması,

b) Bu gibi acil durum hallerinde gereken işlemlerin yapılması.

Kuruluş, gerçek acil durumlarda gereken işlemleri yapmalı ve olumsuz İSG sonuçlarını önlemeli veya hafifletmelidir.

Kuruluş acil durumlarda yapılacak işlemleri planlarken ilgili tarafların (acil durum hizmetleri ve komşular gibi) ihtiyaçlarını dikkate almalıdır.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 1

Kuruluş, özellikle olayların ve acil durumların ortaya çıkmasından

sonra acil durum hazırlıklarını, bu durumlarda kullanılacak planları ve prosedürleri gözden geçirmelidir.

Kuruluş, pratik olan hallerde, ilgili tarafları içeren acil durumlarda yapılacak işlemleri periyodik olarak denemelidir.

Kuruluş acil durum hazırlığını ve yapılacak işlem prosedürlerini, özellikle periyodik denemeden sonra ve acil durum hallerinin

meydana gelmesinden sonra, periyodik olarak gözden geçirmelidir (Madde 4.5.3).

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 2

Acil Durum:

Afet olarak değerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik,

tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli amaçlarla meydana getirilen olayların tümünün yol açtığı hallerdir.

Acil Duruma Örnekler:

Doğal afetler, yangın, patlama, sabotaj, toplumsal olaylar, büyük iş kazaları, vb.

Acil Durum Hazırlığı:

1-Acil durum palanı hazırlanmalı 2-Yerleşim palanı hazırlanmalı

3-Personel görevlendirmeleri yapılmalı 4-Gerekli eğitimler verilmeli

5-Gerekli malzeme ve ekipmanlar hazır bulundurulmalı 6-Tatbikat yapılmalı

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması

Gerekenler- 3

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 4

I- Acil Durum Planları:

Acil durum gerektiren olaylarda yapılacak, müdahale, koruma,

arama-kurtarma ve ilkyardım konularının nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planlardır.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 5

II- Acil Durum Yerleşim Planı:

1-Tesisin yerleşim planı (varsa faklı bina/işletmelerin ayrı ayrı acil

durum planı) hazırlanmalı, Bu planda en az aşağıdaki bilgileri içermelidir;

-Acil kaçış yönleri ve acil çıkış kapıları

-Yangın tüpleri, yandın dolapları ve hidrandları -Tehlike bölgeleri

-Kritik ekipman yerleri (trafo, jeneratör, yangın pompası, vb) -Acil toplanma yeri

2-Tesis şehir dışında ise çevre yolları da gösteren genel yerleşim planı hazırlanmalıdır.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 6

Tehlike bölgelerinin tanımlanması Tehlike bölgeleri üçe ayrılır.

a) 0. Bölge: İşletme şartları altında ve arıza halinde daima patlayıcı bir karışımın bulunduğu bölgelerdir (Boru ve kapların içleri gibi).

b) 1. Bölge: İşletme şartları altında ve arıza halinde patlayıcı

karışımlarının oluşabileceği bölgelerdir (dolum borusu civarı, armatürler vb).

c) 2. Bölge: İşletme şartları altında veya arıza halinde patlayıcı karışımlarının nadiren oluştuğu bölgelerdir (tankların yakın çevresi gibi).

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 7

III- Personel Görevlendirmeleri Yapılmalı

Acil Durum Ekiplerin Kuruluşu, Görevleri ve Çalışma Esasları-1:

1-Acil durum/kriz yönetim başkanı-yöneticisi ve yardımcıları olmalıdır;

Acil durumda, acil durum ekibini, krizi ve dışarıda gelecek yardım, müdahale vb. sevk ve idare edecek

2- Acil durum ekibi olmalı (yangın ve ilk yardım ekibi)

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 8

Acil Durum Ekiplerin Kuruluşu, Görevleri ve Çalışma Esasları- 2:

a) Söndürme ekibi b) Kurtarma ekibi c) Koruma ekibi d) İlk yardım ekibi

Söndürme ve kurtarma ekipleri en az 3’ er, koruma ve ilk yardım

Ekipleri ise en az 2’ şer kişiden oluşur. (ekipte görevlendirilmiş personel sayısı, çalışan personel sayısına, vardiyalı çalışma durumuna ve risk durumuna göre değişiklik göstermelidir)

Her ekipte bir ekip başı bulunur.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 9

A- SÖNDÜRME EKİBİNİN YAPACAĞI İŞLER:

Söndürme Ekibi: Çıkacak yangına derhal müdahale ederek söndürmek ve/veya genişlemesine mani olmak,

1- Yangın ihbarını alınca yangının çıktığı kattaki/yerdeki yangın söndürme araç ve gereçlerin bulunduğu yere koşar ve alır.

2- Yangın yerine geldiği zaman yangının büyümesini yayılmasına engel olmak işin açık olan pencere ve kapıları kapatır.

3- Yangının cinsine göre hangi araç gerekiyorsa onu işler duruma geçirir. (yangın tüpü, yangın hortumu, hidran, vb)

4- Kaçış yolunu daima açık tutar.

5- Yangın yerine görevlilerden başkasının girmesini engeller.

6- Görev bittikten sonra iş ile donanım ve malzeme hakkında ekip başına bilgi verir.

7- Malzemeyi bir sonraki ihtiyaca hazır duruma getirir ve yerlerine koyar

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 10

B- KURTARMA EKİBİN YAPACAĞI İŞLER:

Kurtarma Ekibi: Yangın vukuunda can ve mal kurtarma işlerini yürütmek,

1- Yangın ihbarını alınca Acil Toplanma Yerinde toplanır.

2- Yanan yere giderken soğukkanlı olur teçhizatını tam bulundurur.

3- Kurtarmak için öncelikle kazazedeye ismi ile seslenir, kazazedenin

dikkatini çeker yanına getirmeye çalışır, kazazededen bir ses alamaz ise yanına gider.

4- Kazazedeleri gömme dolaplar, çıkıntılar,divan, karyola ve masa altları gibi yerlerde arar.

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 11

B- KURTARMA EKİBİN YAPACAĞI İŞLER:

5- Kurtardığı kazazedelere ilk acil yardımı yapar sonra onları ilk yardım ekibin yanına götürür.

6- Diğer ekiplerin işlerini güçleştirecek enkazı kaldırır.

7- Yangında ilk kurtarılacak eşyaları kapının yanına kadar götürür önemli evrakları yangın torbalarına koyar varsa yanmayanları uygun yöntemlerle dışarı çıkartır. (pencereden atar, vb)

8- Kurtarılan eşya evrak ve diğer malzemeleri koruma ekibine teslime eder.

9- Görev bittikten sonra yapılan iş ile donanım ve malzeme hakkında ekip başına bilgi verir.

10- Malzemeyi bir sonraki ihtiyaca hazır duruma getirir ve yerlerine koyar.

C- KORUMA EKİBİNİN YAPACAĞI İŞLER

Koruma Ekibi: Kurtarma ekibince kurtarılan eşya, evrakı korumak ve güvenliği sağlamak.

1-Haberleşmeyi sağlar

2-Yangın ihbarı alınca Acil Toplanma Yerinde toplanır.

3-Yangından dolayı meydana gelecek moral bozucu hareketleri panik ve kargaşayı önlemeye çalışır.

4-Yanan bina/tesis etrafında emniyet tertibatı alır hırsızlığı ve yağmacılığı engeller.

5-Kurtarılmış kıymetli evrak ve malzemeyi muhafaza altında bulundurur.

6-Görev bittikten sonra yapılan iş ve yardımcı gereçleri hakkında ekip

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması

Gerekenler- 12

D- İLK YARDIM EKİBİN YAPACAĞI İŞLER:

İlk Yardım Ekibi: Yangın nedeniyle yaralanan veya hastalanan kişilere ilk yardım yapmak.

1-Yangın ihbarını alınca ilk yardım malzemelerini alır Acil Toplanma Yerinde toplanır.

2-Yaralı toplanma noktasını ve ilk yardım istasyonunu açar.

3-Yaralılara ve hastaları ilk acil yardımı yapar, gerekli gördüklerini hastaneye sevk

eder.

4-Varsa cesetleri toplar kimliklerini üzerindeki para ve eşyaları tespit eder ve üzerinde çıkanları ilgililer teslim eder.

5-Görev bittikten sonra iş ile ilgili donanım ve malzeme hakkında ekip başına bilgi verir.

6- Malzemeyi bir sonraki olaya hazırlar ve yerlerine koyar

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması

Gerekenler- 13

4.4 UYGULAMA ve İŞLETME

4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler- 14

1- Yangın , doğal afetler dışında , genelde insan hatasından dolayı meydana gelir.

2-Yangını önlemek, söndürmekten daha kolaydır ve risk taşımaz.

3-Yangını önlemek, bir veya birkaç kişinin görev ve sorumluluğu değil, tüm insanların görevidir. Yangını söndürmek ise bu konuda eğitilmiş insanların görevidir.

4-Yangın, can ve mal düşmanıdır. Ancak, yangın anında insana en büyük düşman, panik ve mantıksız harekettir.

4.5 KONTROL

4.5.1 Performans Ölçümü ve İzleme:

Kuruluş, İSG performansını düzenli bir temelde izlemek ve ölçmek için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir.

Bu prosedürler aşağıdakilerin yapılmasını sağlamalıdır,

a) Kuruluşun ihtiyaçlarına uygun, hem nitel hem nicel tedbirleri sağlamalı, b) Kuruluşun, İSG hedeflerine ulaşma derecesini izlemeli,

c) Kontrollerin etkinlik derecesini izlemeli (hem sağlık hem güvenlik için), d) Performansın İSG yönetim programları, işletme kriterleri ve

uygulanabilir yasal mevzuat şartlarına uygunluğunu izleyen proaktif tedbirleri sağlamalı,

4.5 KONTROL

4.5.1 Performans Ölçümü ve İzleme- 1

e) Kazaları, hastalıkları, olayları (hasarsız olaylar dâhil) ve yetersiz İSG performansının diğer geçmiş delillerini izlemek için düzenleyici tedbirleri sağlamalı,

f) Müteakip düzeltici ve önleyici faaliyetlerin analizini kolaylaştırmak için yeterli izleme ve ölçme sonuçlarının ve verilerin kaydedilmesini sağlamalı.

Performans ölçmesi ve izlemesi için izleme donanımı gerekiyorsa, kuruluş bu tür ekipmanların bakım ve kalibrasyonu için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. Kalibrasyon ve bakım faaliyetlerinin kayıtları ve sonuçları muhafaza edilmelidir.

4.5 KONTROL

4.5.1 Performans Ölçümü ve İzleme- 2

Periyodik İzleme ve Kontrol Gerektiren Faaliyetler ve Ekipmanlar:

1-İş kazalarının ve ramak kalaların kayıtları 2-Kazaların inceleme kayıtları

3-Periyodik test ve kontrol gerektiren ekipmanların kayıtları 4-Saha ölçümleri ve analiz kayıtları

5-Personel Sağlık kayıtları

6- Ruhsatlar, izinler vb. kayıtar

4.5 KONTROL

4.5.2 Uygunluğun Değerlendirilmesi:

4.5.2.1 Uygunluk taahhüdü ile tutarlı olarak (Madde 4.2 c), kuruluş uygulanabilir yasal şartlara uygunluğun periyodik olarak

değerlendirilmesi için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir (Madde 4.3.2)

Kuruluş periyodik değerlendirmelerin sonuçlarını muhafaza etmelidir.

Not – Periyodik değerlendirme sıklığı değişik yasal şartlar için farklı olabilir.

4.5.2.2 Kuruluş, uymayı taahhüt ettiği diğer şartlara (Madde 4.3.2) uygunluğu değerlendirmelidir. Kuruluş bu değerlendirmeyi Madde 4.5.2.1’de açıklanan yasal uygunluk değerlendirmesi ile birleştirmek veya ayrı prosedürler kullanmak isteyebilir.

Kuruluş periyodik değerlendirmelerin sonuçlarını muhafaza etmelidir.

Not – Periyodik değerlendirme sıklığı değişik diğer şartlar için farklı

4.5 KONTROL

4.5.2 Uygunluğun Değerlendirilmesi- 1

Kuruluş Yasal Şartlara ve Uymayı Taahhüt Ettiği Diğer Şartlara Uygunluğun Takibi ve Değerlendirilmesi İçin:

1- Uygunluğun değerlendirilmesi için sorumlulukları tespit etmeli

2- Mevzuat ve takip edilmesi gereken dış kaynaklı yayınların listesini oluşturmalı

3- Uygunluk kriterlerini tespit etmeli

4-Uygunsuzluk durumunda ne yapılacağını belirlemeli

4.5 KONTROL

4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler:

4.5.3.1 Olayların Araştırılması:

Kuruluş, aşağıdakileri sağlamak üzere olayları kaydetmek, araştırmak ve analiz etmek için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve

sürdürmelidir:

a) Olayların meydana gelmesine sebep olabilen veya katkıda bulunabilen İSG eksikliklerini ve diğer faktörleri belirlemek, b) Düzeltici faaliyet ihtiyacını belirlemek,

c) Önleyici faaliyet fırsatlarını tespit etmek,

4.5 KONTROL

4.5.3 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler- 1

4.5.3.1 Olayların Araştırılması- 1

d) Sürekli iyileştirme fırsatlarını tespit etmek,

e) Bu gibi araştırmaların sonuçlarını yayınlamak.

Araştırmalar zamanında yapılmalıdır. Düzeltici faaliyet ihtiyacı veya önleyici faaliyet fırsatları Madde 4.5.3.2’nin ilgili kısımlarına göre ele alınmalıdır.

Olay araştırmalarının sonuçları dokümante edilmeli ve muhafaza edilmelidir.