11
Japonya’nın Not İndiriminin Ardından Sırada ABD mi Var?
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s (S&P) geçtiğimiz günlerde G7 ülkeleri arasında bulunan Japonya’nın kredi notunu “AA”dan “AA‐”ye düşürürken, görünümünü “durağan” olarak açıkladı. Yüksek kamu borç stoku nedeniyle politika esnekliğini iyice yitiren Japonya’nın not indirimi sırada ABD mi var endişelerini yeniden gündeme getirirken, bu raporda böyle bir şeyin yakın zamanda mümkün olup olamayacağı iki ülke arasındaki benzerlikler ve farklılıklar temelinde incelenmiştir.
Uluslararası Ekonomide Geçtiğimiz Haftanın Önemli Gelişmeleri
ABD
• Ocak ayında ADP özel sektör istihdamı beklentilerin üzerinde 187 bin artış gösterdi.
• Haftalık işsizlik maaş başvuruları beklentilerin altında 415.000 ile önceki haftaya göre geriledi.
• Tarım dışı istihdam Ocak ayında 145.000 olan beklentilerin altında 36.000 kişi arttı. %9.5’e yükselmesi beklenen işsizlik oranı ise %9 olarak açıklandı.
• Aralık ayında çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) değişmezken, kişisel gelirler endeksi beklentiler dahilinde %0.4 ve kişisel harcamalar endeksi de beklentilerinin üzerinde %0.7 arttı.
• Chicago PMI endeksi Ocak ayında beklentilerin üzerinde gelerek 66.8´den 68.8´e yükseldi.
• ISM endeksi Ocak ayında beklentilerin üzerinde 58.5 seviyesinden 60.8´e yükseldi.
• ISM yeni sipariş endeksi Ocak ayında 62´den 67.2´ye yükseldi.
• ISM hizmetler endeksi Ocak ayında 59.4 ile beklentilerin üzerinde açıklandı.
• İnşaat harcamaları, Aralık ayında beklentilerin aksine % 2.5 oranında düşüş gösterdi.
• Fabrika siparişleri beklentilerin aksine %0.2 oranında artış gösterdi.
• S&P, kısa ve orta vadede ABD'nin kredi notunu indirme planı bulunmadığını, ancak kredi riskinin uzun vadede artabileceğini açıkladı.
AVRUPA
• Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz oranlarını değiştirmeyerek %1 seviyesinde bıraktı.
• Euro Bölgesi’nde Ocak ayında tüketici fiyatları yıllık %2.4 yükseldi.
• Euro Bölgesi’nde Aralık’ta üretici fiyatları beklentilerin üzerinde %0.8 yükselirken, yıllık artış %5.3 oldu.
• Euro Bölgesi´nde Ocak ayında PMI imalat endeksi son dokuz ayın en hızlı artışını kaydederek 57.1´den 57.3´e yükseldi.
• Euro Bölgesi’nde Ocak ayında hizmet sektörü PMI 55.9 değerini alarak beklentilerin ve öncü verinin üzerinde yer aldı.
• Euro Bölgesi’nde Aralık ayında perakende satışlar beklentilerin aksine %0.6 azaldı. Yıllık bazda da artış beklenirken %0.9 düşüş gerçekleşti.
• Almanya´da Ocak ayında işsizlik 18 yılın en düşük seviyesine inerek %7.4 seviyesinde gerçekleşti.
• Almanya’da Ocak ayında hizmetler PMI beklentilerin üzerinde 60.3 gelerek son beş yılın en hızlı büyümesini kaydetti.
• S&P, İspanya´nın AA notunu teyit ederken görünümünü negatif olarak korudu.
• S&P, İrlanda´nın notlarını A/A‐1’den A‐/A‐2’ye çekerken notların görünümünü negatif olarak açıkladı.
DİĞER ÜLKELER
• Moody´s, Mısır´ın Ba1 olan devlet tahvili notunu Ba2´ye indirdi. Görünümü ise durağandan negatife revize etti.
• S&P, Mısır´ın yabancı para cinsinden uzun vadeli notlarını BB+´dan BB´ye yerel para cinsinden uzun ve kısa vadeli notlarını da ´BBB‐/A‐3´ten ´BB+/B´ye indirdi.
• Fitch, Mısır'ın kredi uzun vadeli döviz cinsi notunu 'BB+'dan 'BB'ye, yerel para cinsinden notunu notlarını ise 'BBB‐'den 'BB+'ya çekti. Notların görünümü negatif olarak belirlendi.
• Fitch, Şili´nin yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu A´dan A+ seviyesine, yerel para cinsinden uzun vadeli notunu A+´dan AA‐´ye çıkardı. Uzun vadeli notların görünümü durağan olarak belirlendi.
• Rusya’da enflasyon Ocak ayında aylık bazda %2.4 ile son 2 yılın en yüksek artışını gerçekleştirdi. Yıllık enflasyon ise %9.6 ile son 15 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
• Endonezya Merkez Bankası, artan enflasyon baskısını gerekçe göstererek gösterge faizi 25 baz puan arttırarak %6.75'e yükseltti.
VakıfBank
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
Haftalık Uluslararası Ekonomi Raporu
07‐14 Şubat 2011
Uluslarar bulunan kamu bo yeniden g benzerlik
G7 ülkele yüksek iş karşılaşıp 1‐ B
içine düş sorun te
%100’leri dahilinde yüksek k durumun
0 2 4 6 8 10 12
0 Bütçe Açığı/GSY (%)
Kaynak: B
rası kredi der Japonya’nın k rç stoku nede gündeme getir ler ve farklılık
eri arasında no şsizlik oranı v p karşılaşamay Bütçe ve kam
ştüğü düşük b eşkil etmekted
in altında sey e olduğundan amu borç sto nda mümkün o
50 YİH
Kanada Almany
Fransa İngilte
Bloomberg
Japonya’
recelendirme kredi notunu eniyle politika rirken, bu rap klar temelinde
otu indirilen il ve deflasyon yacağı sorusun mu borç stoku
büyüme ve de dir. Bu nokta yrettiği dikkat
sıkça bahsedi oku ve düşük olabilecektir.
100 15
K a
a a
ABD ere
İtalya
’nın Not İnd
kuruluşu Sta
“AA”dan “AA a esnekliğini iy porda böyle bir incelenmiştir
lk ülke Japony gibi sorunlarl nu yeniden gü problemleri:
eflasyon olgu ada ABD eko i çekerken, b ilmektedir. An büyüme olgu Kısa vadede b
50 200
Kamu Borç Stoku/
Japo
iriminin Ard
ndard and P A‐”ye düşürü yice yitiren Ja r şeyin yakın z r.
S&
iç a b se ay uy d tu iş
‘A it n d
‘A et kö 20 ya olmuştur. J
la karşı karşıy ündeme getirm
K st Ja o ka ü e d ad çe se p çe ka sundan çıkarm onomisi değe
orç stoku ve ncak şu aşama
usunun Japon bu durumun g
250 /GSYİH (%) onya
ından Sırada
oor’s (S&P) g rken, görünü aponya’nın no zamanda müm
&P, Japonya’
çinde Japony rtacağı bek orçlanma ora eviyeye çıkm
yrıca, ülkede yarıda bulu inamiklerinin utarlı bir stra şaret etmiştir.
AA‐’ seviyesin ibaren ‘AA’ s otu yeniden ışındaki diğer AAA’ seviyesi ttiği görülmek ötüleşme ve 006 yılında ya Japonya’nın ya ya olan ABD miştir.
rizin ardından tokları hızla aponya ve İn
lurken, özellik amu borç sto lkelerden b konomisinin 1 urumun ard dına kamu ekerken, 199 eyreden ülke ayının 2010 y ekmektedir.
arşın, söz kon mak için yete erlendirildiğin bütçe açığı te ada not indirim nya’da olduğu
erçekleşmesi
a ABD mi Va
geçtiğimiz gü münü “durağ ot indirimi sıra mkün olup ola
’nın not indi ya hükümet lentisinin e nının 2020’li y masının bekle hızla yaşlanan unurken, m
negatif görü atejiyi ortaya . Bu çerçeved nde olan ve
seviyesine yü
‘AA‐’ seviy r G‐7 ülkelerin
ndeki kredi ktedir. Böylec
yüksek bütçe apılan İtalya’n aşadığı bu du
ekonomisinin
n alınan önlem artan G7 ü ngiltere en ço kle %200’lerin oku ülkeyi en irisi konum 1980’li yılların
ından ülke harcamaların 90 yılında yak nin kamu bo ılında %226 se
Kamu harca nusu bu harca erli olmaması
de, ABD’nin emelinde ABD minin ABD’de u gibi uzun y
imkansız görü r?
nlerde G7 ül ğan” olarak a
ada ABD mi v amayacağı iki
riminde, gele tinin borçla
tkili olduğu yılların ortalar endiğini kayd n nüfus ve de mevcut hük
ntüsünü orta koymaktan de 2002‐2007
2007 yılının ükseltilen Jap yesine düşürü
nin 1990’lı yıl notlarını kor ce kamu maliy e açığı gerekç nın not indirim
rum; yüksek b n benzer bir
mlerle bütçe a ülkelerinden ok dikkat çek n üzerine çık yüksek borç una getirm n sonunda içi ekonomisini nı hızla art klaşık %65‐70 orç stokunun
eviyelerine yü malarındaki amaların ülke
ekonomik aç kamu borç D’nin not indi
de gerçekleşe ıllar boyunca ünmektedir.
lkeleri arasınd açıkladı. Yükse var endişeleri
ülke arasında
ecek birkaç y nma oranın unu belirtm rında en yükse detmiştir. S&
eflasyon için d kümetin bo adan kaldıraca
uzak olduğun yılları arasınd Nisan ayında ponya’nın kre
ülürken, İtaly llardan itibare rumaya deva yesinde görüle
eleriyle en so minin ardında borçluluk oran not indirimiy
açıkları ve bo özellikle AB ken ülkelerde an Japonya’n stokuna sah iştir. Japony ne düştüğü zo
canlandırma ttırdığı dikka 0’li seviyelerd GSYİH içinde ükseldiği dikka hızlı yükseliş yi son 20 yıld çıdan büyük b stokunun ha iriminin ihtim ebilmesi, anca
devam etme
2
da ek ini aki
yıl ın iş, ek
&P de orç ak na da an edi ya en m en on an nı, yle
rç D, en ın ip ya or ak ati de eki ati şe dır bir ala mal ak esi
3
2‐ İkiz açık ve doların rezerv para olma özelliği:
ABD ve Japonya ekonomilerinin hem bütçe açığı/GSYİH hem de cari açık/GSYİH oranları karşılaştırıldığında; cari fazla veren, yüksek bütçe açığı ve borç stoku nedeniyle 2002 yılından bu yana ilk kez kredi notu düşürülen Japonya’nın aksine, ABD ekonomisinin hem yüksek cari açık hem de bütçe açığına (ikiz açık‐ twin deficit) sahip olduğu dikkat çekmektedir. ABD’nin uzun yıllardır süregelen ikiz açık probleminin temel nedeni, kamu harcamalarının vergi gelirlerinin finanse edebileceğinden daha fazla olması ve ihracatın ithalatı karşılayamaması olarak özetlenebilirken, bu yapısal probleme rağmen ABD’nin notunda herhangi bir değişikliğe gidilmediği görülmektedir. Bunun en önemli nedeni ise, ABD ulusal para biriminin aynı zamanda bir uluslararası rezerv para birimi olmasıdır. Küresel rezerv para birimine sahip bir ülke, rezerv para birimi olduğu için parasına dünyadan gelen talebi karşılayabilmek için yüksek dış ticaret açığı ve cari açık vermeye gönüllü olmak zorunda kalacaktır. Sağdaki grafikte de görüldüğü gibi, ABD dolarının uluslararası resmi rezervler içinde %62 oranında yüksek paya sahip olması, cari açıktan kaynaklı risklerin şimdilik göz ardı edilebilmesine neden olurken, ABD’nin cari açığının büyük bir kısmının diğer ülke merkez bankaları tarafından karşılandığı anlamına gelmektedir. 1970’li yıllarda %80 seviyelerinde olan söz konusu oranın 2000’li yıllarda %60’lara gerilediği dikkati çekerken, 2007 yılı sonunda ABD’de yaşanan krizin ardından dolarda yaşanan sert değer kaybı, dolar rezerv para birimi olma özelliğini yitirebilir mi sorularını sıkça gündeme getirmektedir. Bir ülke para biriminin rezerv para olarak kullanılabilmesi için, diğer paralar karşısındaki değerinin istikrarlı olması, para biriminin dünya ticaretinde yüksek paya, aynı zamanda düşük ve istikrarlı enflasyon oranına sahip bir ülkeye ait olması, para biriminin döviz piyasalarında rahatlıkla alınıp satılabilmesi ve söz konusu ülkenin derin finansal piyasalara sahip olması gerekmektedir. 2000’den sonra euronun ABD dolarına alternatif rezerv para olabilme ihtimalinin sıkça konuşulmasına karşın, özellikle 2010 yılının başından itibaren İrlanda, İspanya, İtalya ve Portekiz kaynaklı ülkelerin borç ve bütçe problemlerinin derinleşmesiyle euronun rezerv para olabilme ihtimali son dönemde oldukça azalmıştır.
Bu kapsamda henüz dolar yerine kullanılabilecek alternatif bir rezerv para biriminin olmadığını söylemek mümkün görünürken, küresel krizin ardından ABD ekonomisinin yıpranmış olması ve dolara olan güvenin uluslararası piyasalarda azalmaya başlaması göz ardı edilemeyecek bir unsur olmakla birlikte, doların rezerv para olma özelliğini yitirmesinin ABD’nin dünya ekonomisindeki önemine bağlı olduğu ve petrol başta olmak üzere dünya ekonomisinde tüm emtiaların dolarla alınıp satıldığı da unutulmamalıdır. Bu özellikler ABD dolarına olan talebin yüksek kalmaya devam edeceğine işaret ederken, günümüzde dolar yerine rezerv para olarak kullanılabilecek alternatif bir para biriminin bulunmaması da dolara yönelik yüksek talebin korumaya devam edeceğini göstermektedir.
3‐ Deflasyon endişeleri:
Yandaki grafikte, ABD ve Japonya’nın enflasyon görünümleri, 1990 yılından günümüze olan süreç baz alınarak incelenirken, Japonya’nın 1980’li yılların sonunda yaşadığı kriz süreci ile ABD’nin 2007 yılında yaşadığı kriz sürecinin ardından enflasyon görünümlerinde ortaya çıkan rahatsız edici benzerlik dikkati çekmektedir. Ancak iki ülkenin enflasyon görünümlerinin oldukça benzemesine karşın ABD’nin deflasyon zincirinden kurtulma imkanının hala bulunduğu da gözden kaçırılmamalıdır. Bu nedenle ABD’nin notunun indirilebilmesi için uzunca yıllar deflasyonla mücadele etmesi ve bu doğrultuda borç stokunun da hızlı bir şekilde yükselmesi gerektiği
27.30% 62%
4.30%
3% 0.10%
3.10%
Uluslararası Resmi Rezervler İçindeki Döviz Kompozisyonu (%)
ABD Doları Euro Pound
Yen İsviçre Frangı Diğer
Kaynak: IMF
‐12
‐9
‐6
‐3 0 3 6
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
İkiz Açık ABD Bütçe Açığı/GSYİH (%) Japonya Bütçe Açığı/GSYİH (%) ABD Cari Açık/GSYİH (%) Japonya Cari Açık/GSYİH (%)
Kaynak: Bloomberg
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
01.1990 08.1991 03.1993 10.1994 05.1996 01.1998 08.1999 03.2001 10.2002 05.2004 01.2006 08.2007 03.2009 10.2010
ABD Japonya ABD (2007‐2010)
İki ülkede krizin ardından enflasyon görünümlerinde ortaya çıkan rahatsız edici benzerlik dikkati çekmektedir.
1990’dan günümüze 2007’den günümüze
düşünülm Yüksek iş ve sonras 4‐ B
Japonya’n yetmediğ yaşanan artışın ya
5‐
etmesine bankalard rezerv mi yükselmiş Bölgesi’n miktarı h kaldığına
0 1 2 3 4 5
Kaynak: B1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
2000 2001
Kaynak: Bloo
50 55 60 65 70 75
Kaynak: Blo
mektedir. Bu şsizlik ve zayıf
sında enflasyo Büyüme:
nın pozitif bü ği görülmekte toparlanma d vaşlaması söz Tasarruf ve tü
e karşın, bank daki tasarrufu iktarı, 2008 yı ş, Şubat ile M de yaşanan ala yüksek se
işaret ederke
980'li yıllar Büyü
A
Bloomberg
2002 2003 2004 2005
ABD Hanehalk
omberg
ABD Tüketim H
oomberg
ihtimalin ise tüketici harca onun yeniden
üyüme sağlam edir. Aynı şek dikkati çekme z konusu olabi üketim alışka
kaların Amerik un çok fazla e lının Eylül ayı Mayıs ayları ar borç krizinin eviyelerde sey en, uzun vaded
1990'lı yıllar üme (Yıllık‐Ort.) ABD Japonya
2006 2007 2008 2009 2010
Japonya kı Tasarruf Oranı
Japo Harcamaları/GSY
yakın zaman amaları neden
toparlanmaya
mayı başardığı kilde ABD eko ektedir. Bu to
ilecektir.
nlıkları:
kan Merkez B ekonomiye ka nda Lehman B asındaki döne global piyasa yretmeye deva de ABD büyüm
2000'li yılla
2010 2011 2012 2013 2014
a (%)
nya YİH (%)
da gerçekleşe niyle ABD’nin a başlaması b
Japon piyas çok a faaliy izlem büyü civar ortal çekm incel
%3.2 gerile ı dikkati çekse onomisi büyü oparlanmanın
İki ülke Japony gösterm oldukça ülke o harcaya ekonom doların para k kullanıl ülkeler Yandak Japony tarihte Krizin ABD’de iki ülk Japony azalma tasarru genel o berabe ekonom açabilm kadarın ardında Bankası’nda (F atkıda bulunm Brothers’ın ba emde yeniden alarda tedirgi am etmekted mesini olumsu
ar
2015
ebileceğini sö önümüzdeki eklenmektedi
nya ekonom sasının hızlı d altına inen b yetler 10 yı miştir. 1980’li üyen Japon e ında büyüye ama büyüme mektedir. Aynı
endiğinde, y olan büyüme ediği görülm e de, bu büy üme oranların
sürdürülebilm
enin tasarruf v ya’ya benze
mektedir. Uzu a yüksek ve olurken, ABD
an dolayısıyla mi olduğu b ın tüm düny konumunda lan en önem in sahip olma ki grafikten d ya’ ya göre ol
n itibaren bel ardından Jap e tüketim harc kedeki tasarr
a’da tüketim sına, ABD’de f oranının art olarak ekonom r, ekonomis misi gibi eko mektedir. Bu nı kredi olara
an yaşanan sü Fed) tuttukla madığına işare atışla birlikte 2 n gerilemeye
inliğe yol açm ir. Bu durum, uz etkilenmes
öylemek şu a birkaç yıl dah ir.
misi, 1990’lı düşüşü sonuc
ir büyüme sü l boyunca o yıllarında ya ekonomisi, 19 erek geçirm enin %0.6 se şekilde ABD aşanan krizin e oranının 200 mektedir. S üme oranların nın da geriled mesi durumu
ve tüketim alış eme ihtima un yıllar boyu hala cari fazl D ekonomisin
a tasarruf or bilinmektedir.
ya ülkelerinin olması ve mli ödeme a adığı borçlanm
de görüldüğü dukça düşük irgin bir şekild ponya’da tük camalarının a ruf eğilimi d
harcamaların e ise tüketim
tmasına yol a miler açısından
sinin %70’i onomilerde o
noktada b k kullandırdığ üreçte tasarr rı rezervlerin et etmektedir.
2010 yılı Şuba başlamıştır. M masıyla birlikt , bankaların k i mümkün gö
şamada zor g ha düşük enfla
yıllarda em cunda ortala ürecine girmiş oldukça dura aklaşık %4‐4.
990’lı yılları iştir. 2000’li eviyelerine ge ekonomisinin n ardından 1 00’li yıllarda o Söz konusu nın deflasyon diği izlenirken
nda kamu ha
şkanlıkları da alinin düşü unca Japonya
a vermeye d nin kazandığı ranı görece d
Diğer taraf n tuttuğu en
doların dün aracı olması, ma olanakları ü üzere, 200 olan ABD tas de artmaya ba ketim harcam zalması (Bkz.
değişikliğini nın artması ta
m harcamala açmıştır. Tasar n olumlu olara
tüketime olumsuz son bankaların ta ğı önem taşım
uf oranındaki yüksek seviy . Bankların Fe at ayına kadar Mayıs‐Haziran te yeniden y kredi kullandır rünmektedir.
görünmekted asyon yaşama
mlak ve bors ma seviyesin ş ve ekonom ağan bir sey 5 ortalama i sadece %1‐1 i yıllarda is erilediği dikka n büyüme ora 1990’lı yıllard ortalama %1.8
dönemlerd nu engellemey n, 2010 yılınd arcamalarında
ABD’nin nede ük olduğun tasarruf ora evam eden b ından fazlası düşük olan b ftan Amerika önemli reze ya ticaretind
ABD’ye diğ sağlamaktad 07 yılına kad sarruf oranı b aşlamıştır.
maları artarke Yandaki grafi açıklamaktad sarruf oranın arının azalma rruf oranı art ak algılanmak dayanan AB uçlara da y asarrufların n maktadır. Kriz
i artışın deva elerde kalmas ed’de tuttukla sert bir şekild aylarında Eu yükselen reze rımlarının sını
4
ir.
ası
sa in mik yir ile .5 se ati nı da 8’e de ye da aki
en nu nı bir nı bir an rv de er ır.
ar bu
en k) ır.
ın ası ışı kla BD yol ne zin m sı, arı de ro rv rlı
Sonuç ola yüksek t tüketime ekonomis görünme
6‐ N
yapısal de sahip olm olası bir n Sonuç:
Genel ol karşılaştır ekonomik özellikler borç stok gerekmek olmadığı mümkün dünya ül diğer öne İki ülke e Japonya’n ABD’nin J bağlamda yansıtma ABD’de b konuda arttırmak indirimiyl mümkün yönelik e
0 20 40 60
0‐
Kaynak: D
arak, ABD ve üketim kapas yönelerek e sinin Japonya
ktedir.
Nüfus yapısı:
emografik sor ması, hem de not indirimi ih
arak değerlen rdığımızda ba k krizin her iki olarak sırala kunun artma ktedir. ABD´n ve Fed´in tü ken, Fed’in b keleri için öne emli unsurlar o ekonomisinde
nın önlem alm Japonya gibi k a son dönemd
ktadır. Ancak bütçe ve borç
herhangi bir ktadır. Bu end le karşılaşma
görünmekted ndişeleri yans
‐14 Yaş Arası Nüfusun Yaşlara
Ja
Dünya Bankası
Japonya eko sitesine sahip ekonomik can
benzeri bir d
runların oluşm ülkede çalışa htimalini şu an
ndirildiğinde, zı benzerlikler i ülkede de ga nabilirken, he sına yol açm in Japonya’da üketici fiyatla bu konuda pr
emli bir rezer olarak dikkat
yaşanan geli mada geç ka kayıp bir 10 yı de ABD’de aç k ABD’de halih çluluk rasyola önlem alma dişelere karşın sı pek olası dir. Son dönem sıtmaktadır.
15‐64 Yaş Arası a Göre Toplam N aponya ABD
onomilerinde p ABD ekono
lanmaya katk düşük büyüme
masına yol aça an 15 yaş üstü n için öteleme
Japonya'nın r dikkat çekm ayrimenkul piy
er iki ülkede ıştır. Ancak b akine benzer u rında aşağı y roaktif politik rv para olmas çekmektedir.
şmeler benze lmasına karşı l (lost decade çıklanan üreti hazırda uygula
rının daha da a girişimde b n ABD ekono
görünmezken mde ABD’de u
65 Yaş ve Üst Nüfus İçindeki % P
hanehalkının omisinin krizi kıda bulunma e ve deflasyon
S&P’
borç dikka karşı yaşlı üstü başın yükse gerçe nüfu itibar Japo sıra arken; ABD’ni ü nüfusun ora
ktedir.
son yirmi yı ektedir. Japon yasasında baş
de devlet tar bu noktada i uzun süreli bi yönlü bir sarm kalar uygulam
sı ve dünya ti
erlikler ve fark n Fed’in kriz e) yaşaması ih me ilişkin gös amaya konula a bozulacağı bulunmaması
misinin sahip n, S&P’nin d uzun vadeli ka
tü Payı
tasarruf ve t n etkilerinin aları çok daha n gibi bir süre
nin Japonya’n stoku proble at çekmesi, Ja laştırılması ge
nüfus yıllar nüfusun top nda %11 seviy
elmiş ve ekleşmiştir. B
sun toplam ren %12 sev nya’nın olduk 15 yaş üstü ç n hem Japony anının Japony
llık deneyimi nya’da 1990 y laması ve ban rafından yüks ki ülke arasın r deflasyon ya mal ile başa ması bekleneb caretinde kul
klılıklar temel süresince Bo timalinin çok stergeler de A an para ve ma beklentilerini uzun vaded p olduğu avan e açıkladığı g ağıtlara gelen
üketim alışka azalmaya ba a olası görün eci yaşama iht
nın not indirim emleriyken, ü aponya ve ABD
erekliliğini ort itibariyle süre plam nüfus iç yesine, 2000’l
2008 yılın Buna karşılık nüfus içind viyelerindeki
kça yaşlı bir n çalışan nüfus ya’ya kıyasla d ya’ya kıyasla d
ni Amerikan yılında, ABD’d nkaların batma sek miktarda
ndaki önemli aşamasının ya çıkmak için a ilecektir. Ayr lanılan en ön
inde değerlen oJ’a göre dah daha düşük o ABD ekonomi aliye politikala
arttırırken, A de ABD ekon ntajlar nedeni
gibi kredi ris satışlar da uzu
anlıkları değer aşlamasıyla b nmektedir. Bu
timali şimdilik
mi temel gere lkede hızla ya D ülkelerinin taya koymuşt ekli olarak ar çindeki payı li yıllarda ise nda %21.41
ABD’de ise deki payı 19 seyrine deva nüfusa sahip un da düşük daha genç bir daha yüksek o
ekonomisind e ise 2008 yıl a noktasına ge
harcamalar y farklılıkları d akın zamanda araçları olduğ ıca Amerikan
emli ödeme a
ndirildiğinde, ha proaktif ön olduğunu göst
sinde yaşana arı, önümüzde ABD ekonomi nomisine yön
yle kısa ve o skinin uzun v un vadede AB
rlendirildiğind birlikte yenide
u nedenle AB k oldukça düşü
ekçesi bütçe v aşlanan nüfus nüfus yapısın tur. Japonya’d rtarken; 65 ya 1990’lı yıllar
%17 seviyesin 1 seviyesind e 65 yaş üst 990’lı yıllarda m etmekted olmasının ya olması ülked r nüfus yapısın olması, ABD’d
de yaşananlar ında derinleşe elmesi en orta yapılması kam da unutmama pek muhtem ğunu söyleme
dolarının tü aracı olması d
krizin ardında nlemler almas termektedir. B n toparlanma eki dönemlerd sinin henüz b nelik endişele rta vadede no vadede artma BD ekonomisin
5
de, en BD ük
ve sa ın da aş rın ne de tü an ir.
nı de na de
rla en ak mu ak mel ek m da
an sı, Bu ayı de bu eri ot ası ne
6
Açıklanacak Veriler (07‐14 Şubat 2011)
Ekonomi Gündemi Önceki Beklenti
07.02.2011 Almanya Sanayi Siparişleri (Aralık 2010,m/m) %5.2 ‐%1.5
08.02.2011 Almanya Sanayi Üretim Endeksi (Aralık 2010,m/m) ‐%0.7 %0.3
Fransa Dış Ticaret Dengesi (Aralık 2010) ‐3.87 mlyr$ ‐4.1 mlyr$
Japonya Cari İşlemler Dengesi (Aralık 2010,%) ‐%15.7 %25.6
09.02.2011 ABD Haftalık Mortgage Verileri 491.7
Almanya Dış Ticaret Dengesi (Aralık 2010) 11.8 mlyr$ 12.1 mlyr$
10.02.2011 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 415 bin 410 bin
Bütçe Dengesi (Ocak 2010) ‐80 mlyr$ ‐81.75 mlyr$
İngiltere BOE toplantısı ve faiz kararı (Şubat) %0.5 %0.5
Sanayi Üretimi (Aralık 2010,m/m) %0.40 %0.50
Japonya Makine Siparişleri (Aralık 2010,m/m) ‐%3.0 %5.0
11.02.2011 ABD Dış Ticaret Dengesi (Aralık 2010) ‐38.31 mlyr$ ‐40 mlyr $
İngiltere Çekirdek ÜFE (Ocak,y/y) %2.9 %3.0
Almanya TÜFE (Ocak, y/y) %2 %2
Fransa Cari Denge (Aralık 2010) ‐4.2 mlyr$
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
05.2006 12.2006 07.2007 02.2008 09.2008 04.2009 11.2009 06.2010 01.2011
Öncül Göstergeler Endeksi (6 aylık % Değ.) Öncül Göstergeler Endeksi
ABD EKONOMİK GÖSTERGELERİ EKONOMİK AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
06.1990 06.1991 06.1992 06.1993 06.1994 06.1995 06.1996 06.1997 06.1998 06.1999 06.2000 06.2001 06.2002 06.2003 06.2004 06.2005 06.2006 06.2007 06.2008 06.2009 06.2010
ABD Büyüme
2,85 2,9 2,95 3 3,05 3,1 3,15 3,2 3,25 3,3 3,35
2011‐1Ç 2011‐2Ç 2011‐3Ç 2011‐4Ç 2012‐1Ç
ABD Büyüme Beklentisi (%, ç/ç) ABD Büyüme Beklentisi
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
06.2002 12.2002 06.2003 12.2003 06.2004 12.2004 06.2005 12.2005 06.2006 12.2006 06.2007 12.2007 06.2008 12.2008 06.2009 12.2009 06.2010 12.2010
ISM İmalat Endeksi GSYİH (%, ç/ç, Sağ Eksen) ISM İmalat ve Büyüme
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8
30 35 40 45 50 55 60 65
06.2002 04.2003 02.2004 12.2004 10.2005 08.2006 06.2007 04.2008 02.2009 12.2009 10.2010
ISM Hizmetler Endeksi GSYİH (%, ç/ç, sağ eksen) ISM Hizmetler ve Büyüme
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
05.2005 10.2005 03.2006 08.2006 01.2007 06.2007 11.2007 04.2008 09.2008 02.2009 07.2009 12.2009 05.2010 10.2010
Empire State İmalat Endeksi Philly FED İmalat Endeksi Bölgesel Aktivite Endeksleri
2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5
0 1 2 3 4 5 6
11.2006 11.2007 11.2008 11.2009 11.2010
Michigan 1 yillik Enf. Endeksi
Michigan 5 yillik Enf. Endeksi (Sag Eksen) Michigan Enflasyon Beklentisi
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3
11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
5 Yıllık Başabaş (Breakeven) Enflasyon Beklentisi Piyasa Enflasyon Beklentisi
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5
12.2005 12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Çekirdek Enflasyon (Gida ve Enerji Disi) (%, y/y) TÜFE (%, y/y)
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5
12.2005 07.2006 02.2007 09.2007 04.2008 11.2008 06.2009 01.2010 08.2010
ÜFE (yıllık ‐ %)
ÜFE (yıllık ‐ %) ÜFE
0 20 40 60 80 100 120 140 160
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
11.2007 11.2008 11.2009 11.2010
Benzin Fiyatlari (Dolar)
Ham Petrol Fiyatlari (Dolar, Sag Eksen) Petrol ve Petrol Ürünleri Enflasyonu
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6 7
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Gıda Fiyatları (%, y/y) Gıda Enflasyonu
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
‐90
‐80
‐70
‐60
‐50
‐40
‐30
‐20
‐10 0
11.2006 11.2007 11.2008 11.2009 11.2010
Dis Ticaret Dengesi Dis Ticaret Dengesi (Petrol Hariç)
ABD Dis Ticaret Dengesi
‐100
‐50 0 50 100 150
09.2006 09.2007 09.2008 09.2009 09.2010
ABD Net Menkul Kiymet Yatirimi (Milyar $) ABD Menkul Kiymetlerine Net Yabanci Yatirimi
‐15
‐10
‐5 0 5 10
12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Perakende Satislar (%, y/y) Perakende Satislar (Oto Hariç, %, y/y) Perakende Satislar (Gaz Hariç, %, y/y)
Perakende Satislar
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
12.2008 12.2009 12.2010
ICSC Magaza Zinciri Satislari (%, y/y) Haftalik Perakende Satis Verileri
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5
12.2001 12.2003 12.2005 12.2007 12.2009
Reel Tüketim Harcamalari (%, y/y) Tüketim Harcamalari
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100
11.2006 11.2007 11.2008 11.2009 11.2010
Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi Michigan Tüketici Güven Endeksi
KONUT PİYASASI GÖSTERGELERİ
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
11.2006 11.2007 11.2008 11.2009 11.2010
Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Yeni Konut Arzi (mlyn adet) Yeni Konut Arzi
5 5,5 6 6,5 7 7,5
4 4,5 5 5,5 6 6,5 7
11.2006 05.2007 11.2007 05.2008 11.2008 05.2009 11.2009 05.2010 11.2010
Mortgage Faiz (Sabit Faizli)
Mortgage Faiz (Değişken Faizli, Sağ Eksen) İpotekli Konut Kredisi Faizleri
2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7
70 75 80 85 90 95 100 105 110 115
09.2006 09.2007 09.2008 09.2009 09.2010
Bekleyen Konut Satislari Endeksi
Ikinci El Konut Satislari (Milyon, Sag Eksen) Konut Satislari
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10 15 20
12.2005 12.2006 12.2007 12.2008 12.2009 12.2010
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi Konut Fiyatlari
İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ
1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5
11.2006 06.2007 01.2008 08.2008 03.2009 10.2009 05.2010 12.2010
Ortalama Saatlik Ücret (%, y/y) Ortalama Saatlik Ücret
‐900
‐700
‐500
‐300
‐100 100 300 500
09.2006 04.2007 11.2007 06.2008 01.2009 08.2009 03.2010 10.2010
Tarım Dışı İstihdam Aylık Değişim (Bin Kişi) Tarım Dışı İstihdam
250 300 350 400 450 500 550 600 650 700
04.2008 09.2008 02.2009 07.2009 12.2009 05.2010 10.2010
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Bin) Haftalık İşsizlik Başvuruları (4 Haf. H.O.)
İşsizlik Başvuruları
3 4 5 6 7 8 9 10 11
09.2006 07.2007 05.2008 03.2009 01.2010 11.2010
İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı
EURO BÖLGESİ AKTİVİTE GÖSTERGELERİ
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3
09.06 12.06 03.07 06.07 09.07 12.07 03.08 06.08 09.08 12.08 03.09 06.09 09.09 12.09 03.10 06.10 09.10 12.10
Euro Bölgesi(ç/ç) Almanya(ç/ç) Fransa(ç/ç) Büyüme (Çeyreklik)
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5
2010‐4Ç 2011‐1Ç 2011‐2Ç 2011‐3Ç
Euro Bölgesi Almanya İngiltere
% Büyüme Tahminleri
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5 10
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Euro Bölgesi Sanayi Güveni (2 ay ileri)
Sanayi Üretim Endeksi (% ‐ 3ay Ort/3 ay Ort, sağ eksen) Sanayi Üretimi ve Güven Endeksi
35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Euro Bölgesi İngiltere
Fransa Almanya
Hizmetler PMI
30 35 40 45 50 55 60 65
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Euro Bölgesi İngiltere
Almanya Fransa
İmalat Sanayi PMI
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
0,5 1 1,5 2 2,5 3
‐1,5
‐0,5 0,5 1,5 2,5 3,5 4,5
Euro Bölgesi TÜFE (% ‐ y/y)
Çekirdek Enflasyon (% ‐ y/y, sağ eksen) TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
‐12
‐7
‐2 3 8 13 18
‐7
‐6
‐5
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Fransa Dış Ticaret Dengesi (milyar euro,sol eksen) Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (milyar euro) Almanya Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
Dış Ticaret Dengesi
0 0,5 1 1,5 2 2,5 3
‐10
‐8
‐6
‐4
‐2 0 2 4 6 8 10
Euro Bölgesi ÜFE (y/y)
Çekirdek Enflasyon (y/y, Sağ Eksen) ÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30
‐40
‐30
‐20
‐10 0 10 20 30 40
Euro Bölgesi İthalat (%‐y/y)
Euro Bölgesi İhracat (%‐y/y,Sağ Eksen) İthalat‐İhracat
‐2
‐1 0 1 2 3 4 5 6
01.01.2004 01.06.2004 01.11.2004 01.04.2005 01.09.2005 01.02.2006 01.07.2006 01.12.2006 01.05.2007 01.10.2007 01.03.2008 01.08.2008 01.01.2009 01.06.2009 01.11.2009 01.04.2010 01.09.2010 01.02.2011
İspanya TÜFE(y/y) İtalya TÜFE(y/y) Almanya TÜFE(y/y) Fransa TÜFE(y/y)
Ülkeler Bazında TÜFE
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5
İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı
35 40 45 50 55 60 65
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5
2006 2008 2009 2010
Bileşik PMI (sol eksen) Euro Bölgesi İstihdam (% ‐ y/y)
İstihdam ve PMI
‐2,5
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2
2006Ç2 2006Ç3 2006Ç4 2007Ç1 2007Ç2 2007Ç3 2007Ç4 2008Ç1 2008Ç2 2008Ç3 2008Ç4 2009Ç1 2009Ç2 2009Ç3 2009Ç4 2010Ç1 2010Ç2
Euro Bölgesi Özel Tüketim Almanya Özel Tüketim Fransa Özel Tüketim
Özel Tüketim
‐2 0 2 4 6 8 10 12
‐5 0 5 10 15 20
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Reel Sektör Kredileri (% ‐ y/y)
Hanehalkı Kredileri (% ‐ y/y, Sağ Eksen) Krediler
‐2 0 2 4 6 8 10
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Tüketici Kredileri ( % ‐ y/y)
Tüketici Kredileri
‐2
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2
04Ç2 04Ç4 05Ç2 05Ç4 06Ç2 06Ç4 07Ç2 07Ç4 08Ç2 08Ç4 09Ç2 09Ç4 10Ç2 10Ç4
Euro Bölgesi Perakende Satışlar (% ‐ ç/ç) Özel Tüketim (% ‐ ç/ç)
Perakende Satışlar ve Özel Tüketim
‐1,5
‐1
‐0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5
‐40
‐35
‐30
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5 0 5
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Tüketici Güveni Özel Tüketim (% ‐ y/y, Sağ Eksen) Tüketici Güven Endeksi ve Özel Tüketim
‐4
‐3
‐2
‐1 0 1 2 3 4
2005Ç2 2005Ç3 2005Ç4 2006Ç1 2006Ç2 2006Ç3 2006Ç4 2007Ç1 2007Ç2 2007Ç3 2007Ç4 2008Ç1 2008Ç2 2008Ç3 2008Ç4 2009Ç1 2009Ç2 2009Ç3 2009Ç4 2010Ç1 2010Ç2 2010Ç3 2010Ç4
Euro Bölgesi Perakende Satışları (%, ç/ç) Almanya Perakende Satışları (%, ç/ç) Fransa Perakende Satışları (%, ç/ç)
Perakende Satışlar