Jinekolojik Tümörlerine Radyoterapi Yaklaşımları ve Uygulamaları

Jinekolojik Tümörlerine Radyoterapi

Yaklaşımları ve Uygulamaları

Kadın üreme organları

Kadın üreme organları

• Dış üreme organları

• İç üreme organları

olmak üzere iki bölümde incelenir

DIŞ ÜREME ORGANLARI

• Vulva (pudentum feminium)

• Mons pubis

• Labium Major ve Minor

• Klitoris ve

• Vestibuldan oluşur.

İÇ ÜREME ORGANLARI

• Overler

• Uterus

• Tuba uterinalar

• Serviks ve

• Vajina’dır

Jinekolojik tümörler

• Jinekolojik tümörlü hastaların multidisipliner olarak ele alınması gerekmektedir.

• Radyoterapi bu multidisipliner takımın önemli bir parçasıdır.

• Endometriyum kanserinde radyoterapi genellikle postoperatif olarak uygulanmaktadır.

• Serviks kanserinde ise, erken evrelerde tek başına ya da cerrahiye adjuvan olarak uygulanabilirken lokal ileri evrelerde

kemoradyoterapinin primer tedavi modalitesi etkinliği kabul edilmiştir.

Radyoterapi

• Radyoterapi alanında son yıllarda gözlenen hızlı gelişmeler teknolojideki gelişmelere paralel olarak gitmektedir.

• Uygulanan yeni tedavi yöntemleri ile normal dokuların almış olduğu dozlar azaltılıp, tümör dozunu arttırmak artık daha kesin ve doğruluk düzeyi yüksek olarak yapılabilmektedir.

• Böylece radyoterapiye bağlı gelişen yan etkiler azaltılıp hastaların yaşam kaliteleri artırılabilmektedir.

Simülasyon

• İmmobilizasyon ve set up

• Tedavi ile aynı pozisyon sağlanacak şekilde ,

• Genelde supin ,

• Elleri göğüslerinin üzerinde birleşik ve

• Uygun immobilizasyon gereçleri kullanılarak yatırılır.

• İnce bağırsak toksititesini azaltmak için, özelliklerde obezlerde, pron pozisyonda set up tercih edilir ve tedavi masasındaki boşluktan

barsaklarının aşağı-öne sarkmasına imkan veren belly board kullanılabilinir.

Simülasyon

• İmmobilizasyon ve set up

• Konvansiyonel planlamada rektum ve mesane görüntülenmesi amacıyla smilasyon sırasında

• Foley kateteri,

• Vajinal-rektal marker ve

• Oral ya da IV kontrast madde kullanılması uygun olur

Simülasyon

• BT çekimleri L3 vertabra üstünden femur torakanter minörlerin alt sınırına kadar 2.5-5 mm kesit kalınlığında alınır.

• Paraaortik RT endikasyonu olan hastalarda BT tüm abdomeni içerecek şekilde çekilmelidir.

• Radyoopak materyaller ve cilt markerları ile ön ve yan lazerlere işaret konur.

• Hastanın BT görüntülerini alınırken , tedavinin her günü aynı olacak şekilde rektumun boş, mesanenin dolu olmasına gayret edilir.

Brakiterapi

• Jinekolojik kanserlerde eksternal radyoterapi yanında brakiterapi de kullanılabilmektedir.

• Brakiterapi komşu organları koruyarak, uterus ve servikse yüksek doz uygulaması ile kür elde etmekte önemli bir komponenttir.

• Hastaya uygun aplikatörler yerleştirirlerek BT veya MRG görüntüleri alınır.

• Tedavisi planlanan hasta aplikatörler ile tedaviye aynı pozisyonda girer.

Planlama

• Elde edilen bu görüntüler tedavi planlama sistemine aktarılır.

• Normal riskli dokular

• Medulla Spinalis

• İnce bağırsaklar

• Femur Başı

• Mesane

• Rektum

• Hedef tümör hacmi belirlenir.

Radyoterapi uygulamaları

• 3-boyutlu konformal radyoterapi (3BKRT)

• Yoğunluk ayarlı radyoterapi (YART)

• Görüntü kılavuzluğunda radyoterapi (GKRT)

• Brakiterapi

Tedavi Süreci

• Hastalara 5-7 hafta arası toplam 50-70 Gy radyoterapi uygulanmaktadır.

• Tedavi sırasında set up doğruluğu düzgün olarak kontrol edilmelidir.

• Jinekolojik tümörlerde

• Ciltte kızarıklık,

• ishal,

• Makatta yanma , kaşıntı

• Bulantı

• İdrarda kanama olması durumunda

• Hekimine haftalık kontrol zamanı beklenmeden yönlendirilmeli ve bilgi verilmelidir.