Nicel Araştırma Teknikleri
Örneklem
Araştırma evreninin içinden seçilen sınırlı gruptur.
İki çeşit örneklem vardır:
-Olasılık örneklemi (tesadüfi örneklem)
-Olasılık dışı örneklem (yargısal örneklem)
Nicel Araştırma Teknikleri
Olasılık örneklemi (tesadüfi örneklem)
Olasılık ya da temsiliyet ilkesine göre oluşturulan örneklemdir.
Araştırma evreninin özelliklerini oransal olarak temsil eder.
Örneğin 70 il gelişmişlik kriterine göre üç tabakaya bölünür; her birinden 2 il alınır;
toplam 6 ildeki mahalli idareler ilçe, belde ve köy kriterine göre tabakalanır.
Diyelim toplam 60 ilçeden 3, 120 beldeden 6 ve 200 köyden 11 köy tesadüfi teknikle seçilir. 11 köydeki toplam 550 haneden 25;
6 beldedeki toplam 1200 haneden 75;
3 ilçedeki 3000 haneden 150 hane tesadüfi olarak seçilir.
Sonuç olarak toplam 20 ayrı yerleşkeden seçilen toplam 20 mahalli idaredeki 250 hanedeki hanehalkı ile görüşülür.
Nicel Araştırma Teknikleri
Olasılık dışı örneklem (yargısal örneklem)
Örneklemin, nüfusu olasılık kuramına göre temsil etmesi beklenmez.
İki çeşidi vardır:
-Kota örneklemi: Örneklem seçiminin belirli sayı ve kategoriye bağlı olarak saptanmış kotalar çerçevesinde yapılmasıdır.
-Kartopu örneklemi: Evrenin sınırlarının ve evrene üye olanların kesin olarak belirlenemediği durumlarda kullanılan bir yöntemdir. Araştırma konusu
çerçevesinde ilgili yanıtlayıcıya ulaşılır; onun aracılığıyla benzer özelliklere sahip olanlar tespit edilir ve böylece bir yanıtlayıcıdan diğerine örneklem kümesi
kartopu gibi katlanarak büyür ve planlanan seviyeye kadar götürülür.
Nicel Araştırma Teknikleri
Geçerlilik
Bir test veya ölçeğin ölçülmek istenen şeyi ölçme derecesidir. Bunun için,
“ölçekte yer alan sorularla gerçekten ölçmeyi amaçladığımız şeyi ölçebilir miyiz”
sorusunu yöneltmek gerekir. Bunun için değişik geçerlilik testleri geliştirilmiştir.
Güvenilirlik
Bir testin veya ölçeğin ölçmek istediği şeyi tutarlı ve istikrarlı bir biçimde ölçme derecesidir.
Güvenilir bir test veya ölçek, benzeri şartlarda tekrar uygulandığında benzeri
sonuçlar verir.
Nicel Araştırma Yöntemleri
İçerik Analizi
-Kayıt altına alınmış insan iletişiminin incelenmesidir. Metinler/içerikler üzerinden yapılır.
• Kitaplar
• Dergiler
• Web sayfaları
• Şiirler
• Gazeteler
• Şarkılar
• Resimler
• Konuşmalar
• Mektuplar
• E-postalar
• Yasa metinleri
• ………
Nicel Araştırma Yöntemleri
- Metinde açık olarak içerilenlerin nicel betimlenmesine dönük sistematik bir araştırma yöntemidir.
- Metnin söylemsel/bağlamsal/deruni içeriğini değil açıkça içerilenleri kavrar; metnin anlamını yeniden ele geçirmek üzere yapılan bir yorumlama etkinliği yerine nicel betimleme yapar;
- Sistematik ve ön-belirlenmiş bir çözümleme gerçekleştirir.
- Nicel araştırma tasarımı mantığına ve prosedürüne sahiptir.
Bununla birlikte son dönemde nitel araştırma kapsamında da kullanılır olmuştur.
Bir nicel araştırma yöntemi olarak içerik çözümlemesinin temel prosedürlerinin uygulandığı ve destekleyici mahiyette irdelenen metne ilişkin nitel değerlendirmelerin de yapıldığı görülmektedir.
Nicel Araştırma Yöntemleri
İçerik Analizi
İnceleme birimi Kodlar
Kategoriler/Temalar
Örneklem olmak üzere çeşitli işlemlerin gerçekleştirilmesini gerektirir.
Nicel Araştırma Yöntemleri
İnceleme birimi: Bir şarkı, resim, haber metni ya da gazetelerin ilk sayfası vb.
Kodlar: İçerik analizinde kodlar (sözel, yazılı veya diğer) bazı kavramsal temalara işaret eder ve buna göre sınıflandırılır.
Kodlar, belirli bir kategorinin/temanın farklı boyutlarını oluşturan ve o temayı işaret eden birimlerdir. Bir kategori/tema pek çok farklı koddan oluşur. Kodlar kelime, cümle, paragraf vb. olabilir.
Kategoriler/Temalar: Belirli ortaklıkları içeren kodların birleşmesinden oluşan kavramlardır. Örneğin; Liberal,
muhafazakar, ataerki, romantizm, öğrenci memnuniyeti vb. Kategorilerin birbirleri ile örtüşmemesine dikkat edilmelidir.
Örneğin bir içerik analizinin kategorileri arasında hem kalkınma hem de iktisadi gelişme; yada hem şiddet, hem de sözlü şiddet olmamalıdır. Bunlar örtüşen içerikte kategorilerdir. Tek bir başlık altında değerlendirilmelidirler.
Örneklem: Amaca dönük örneklem seçilir. Tesadüfi ya da yargısal olabilir.
Belirli bir olayla ilgili metinler/içerikler Belirli bir dönemselleştirmeyle incelemek Kapsamı sınırlandırılır.
Örneğin; Türkiye’deki gazeteleri tirajlarına, hitap ettikleri kitleye ve yayın politikalarına göre sınıflandırıp, bunların içinden örneklem seçebiliriz.
Nicel Araştırma Yöntemleri
• Örneğin toplumsal işbölümünü toplumsal cinsiyetle bağlantılı olarak incelemek için şu kaynaklar içerik analizine tabi tutulabilir:
• Çocuk kitapları
• Peri masalları
• İlanlar
• Romanlar
• Çocuk sanat ürünleri
• Moda ürünleri
• Gazetelerde kullanılan dil
• Sosyoloji giriş kitapları
• ….
