Phthiraptera (Bitler)

Phthiraptera (Bitler)

 Dizi böl: Mallophaga (yapağı/kıl bitleri)  Dizi böl.:Anoplura (Kan emen bitler)

Konak özellikleri

Phthiraptera (Bitler)

Morfoloji

 Dorso-ventral basık olup

kanatsızdırlar. Gözler küçük veya yoktur, 3-5 segmentli antenler

bulunur, thorax segmentleri belirgin değil, tarsuslar ucunda bir veya iki tırnak var. Mesothorax’da 1,

abdomende 6 olmak üzere toplam 7 çift stigmaları var

 Mallophaga dizi bölümündeki

bitlerde caput thorax’tan geniş olup ağız organelleri parçalayıcı çiğneyici karakterdedir

 Anoplura dizi bölümündeki bitlerde caput thorax’tan dar olup ağız

Anoplura (kan emen bitler)

 Haematopinus suis - domuz

 Haematopinus asini - equidae

 Haematopinus eurysternus - sığır

 Linognathus vituli - sığır  Linognathus pedalis - koyun

 Linognathus stenopsis – keçi  Linognathus setosus - karnivor

 Solenopotes capillatus -sığır

 Pediculus humanus - insan

 Phthirius pubis - insan

 Polyplax spp. - rat, fare

Anoplura (kan emen bitler)

Morfoloji

 Erişkinler - 1-3 mm; grimsi renkte kanatsız, dorso-ventral basık, caput thorax’a göre dar, ağız organelleri-delip emici;

 Yumurtalar (sirke)- beyazımsı, tüylere yapışık; Larva ve nimfler - erişkinlere benzerler

Yaşam döngüsü (gelişme dönemleri)

 Zorunlu ektoparazit, bütün hayat döngüsü konak üzerinde geçer, kan emerek beslenirler

 Dişiler yumurtalarını kıl veya giysi liflerine yapıştırarak bırakır,

 Bulaşma doğrudan temas, tımar malzemesi veya elbiselerle olur

 Hayat döndüsü 3-4 haftada tamamlanır Enfestasyon bölgeleri

 Deri, kıl

 Linognathus pedalis – koyunlarda ayaklara

yerleşir (yapağısız bölgeler)

 Phthirus pubis – Kıvrımlı vücut kılları (pubik

Anoplura (kan emen bitler)

Patogenez ve klinik bulgular  Kış aylarında sorun yaratır

 Kaşıntıya bağlı sürtünme, ısırma, aşırı hareketlilik. Anemi oluşabilir

 Koyunlarda ağır enfestasyon durumlarında topallık gözlenebilir  Ağırlık kaybı, süt veriminde düşme, kıl ve yapağı kalitesinde

bozulma

 Bazıları arakonak veya vektör olabilir

 Linognathus setosus - Dipetalonema reconditum  Haematopinus suis – domuz çiçeği, Eperythrozoon

 Pediculus humanus - epidemic tifus, trench fever, epidemic

relapsing fever, Tanı

 Gelişme dönemlerinin konak üzerinde görülmesi Tedavi

 İnsektisid banyoları

 Ivermectin de kullanılabilir

 Tedavi 14-21 gün ara ile tekrarlanmalı Kontrol

 Mallophaga’da olduğu gibi Toplum sağlığı açısından önemi

Haematopinus sp.

Vücut bölümleri:

Caput, thorax, abdomen

Caput/Thorax oranı:

Thorax geniş

Antenler:

5 eklemli

Tarsuslar:

1’er iyi gelişmiş tırnak

Bacakların oranı:

Birbirine yakın

Kitin plaklar:

Marginal, Tergal ve

Paratergal plaklar çok belirgin

Beslenme tarzı ve biyolojisi:

Linognathus sp.

Vücut bölümleri:

Caput, thorax, abdomen

Caput/Thorax oranı:

Thorax geniş

Antenler:

5 eklemli

Tarsuslar:

Uçlarında çok iyi gelişmiş 1’er

tırnak

Bacakların oranı:

1’inci çift bacak zayıf

Kitin plaklar:

Çok belirgin değil

Abdomen de uzunlu kısalı kıllar var

Beslenme tarzı ve biyolojisi:

Phthirus pubis

Vücut bölümleri:

Caput, thorax, abdomen

Caput/Thorax oranı:

Thorax çok geniş,

Abdomen kısa

Antenler:

5 eklemli

Tarsuslar:

Uçlarında çok iyi gelişmiş 1’er

tırnak

Bacakların oranı:

1’inci çift bacak zayıf

Beslenme tarzı ve biyolojisi:

Kan emerek beslenir

Hemimetabol gelişir

Zorunlu ektoparazittir