ÇALIŞMA EKONOMİSİ
8. HAFTA
TÜRKİYE’DE ÜCRET YAPISI
• Ücret politikası ve yönetiminin amacı, işletme içinde ödenecek ücret düzeyini saptamak,
ücret yapısını oluşturmak ve bu verileri
kullanarak işgörenlere emeğinin karşılığı olarak ödenecek ücreti belirlemektedir. İnsan
kaynakları departmanının en önemli
işlevlerinden birisi ücret ve maaş yönetimidir.
• Bunun ana nedeni, ücretin ekonomik ve sosyal etkilerinin bulunmasıdır. Ücretler emeğin
karşılığı olarak işgörenin gelirini ve yaşam
düzeyini tayin edici öğedir. Aynı zamanda ücret ,üretim faktörü girdisi olarak bir maliyet
unsuru olduğundan endüstrinin gelişmesine etki eden faktörlerdendir. Ayrıca, milli gelirin çeşitli gelir grupları arasındaki dağılımında kullanılan gösterge niteliğindedir(EREN vd.).
KÜRESELLEŞME VE ÜCRETLER
• Genişleme sürecindeki küresel ekonomi kendi kurumlarını ve yapılanmasını tamamlarken, sosyal açıdan ulus devletin ağırlıklı olduğu sosyo-ekonomik yapıyı sancılı biçimde
değiştirmekte ve çarpıcı sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu gelişmelerin en önemli etkilerinden biri de ücretler üzerinde
olmaktadır(AR, 2007).
DEVAM
• Küreselleşme sürecine koşut olarak işgücü
piyasalarında meydana gelen önemli değişim, işgücünün uluslararası ölçekte bölünmesi
olmaktadır.
DEVAM
• 1970’lerde köklü endüstri ülkelerinde başlayan endüstri yoğunluğunun azaltılması; bu ülkelerde hizmet sektörünün büyümesini, uluslararası finans faaliyetlerini arttırırken, bazı temel üretim faaliyetlerinin gelişmekte olan ülkelere
kaydırılmasına yol açmıştır.
• Örneğin İngiltere’de 1980’lerden itibaren hizmet sektörü ağırlıklı ekonominin gelişmesine koşut olarak ileri düzeyde hizmet ihracı artarken, gelişmekte olan ülkelerden mal ve
değişik ürünlerin ithalini öngören bir vizyon geliştirilmiştir.Ancak üretim faaliyetlerinde daha fazla nitelik gerektiren işgücü yine ileri endüstri ülkelerinde muhafaza edilmektedir(AR, 2007).
TÜRKİYE’DE ÜCRETLERİN GELİŞİMİ
• Türkiye’nin 1980 sonrasında borç stoku
artmıştır. Yeni liberal mantık temeline göre hazırlanan özelleştirme programı ise bozulan
mali dengeleri makro ekonominin birinci sorunu olarak yorumlayıp, genelde borç yönetiminin
devamını sağlamaya yöneliktir. Özellikle son 20 yılda Türkiye’ye dış borç ödemesini birinci
öncelik alan, IMF yönetimindeki sıkı mali politikalar uygulattırılmaktadır(AR, 2007).
TÜRKİYE’DE ÜCRETLERİN GELİŞİMİ
• Türkiye’de 1980 yılında IMF’nin yönlendirdiği
“yapısal uyum programları” kamu varlıklarının özelleştirmesini, esnek işgücü piyasaları
yaratabilmek için sendikal örgütlenme ve toplu pazarlık düzeninin etkinliğinin kaldırılmasını
sağlayan yasal düzenlemelerin yapılmasını öngörmektedir(AR, 2007).