Tarihsel Maddecilik
Maddi üretim ilişkileri, insan toplumlarının altında yatan temel unsurdur.
Hayatın nasıl üretildiği, kimler tarafından üretildiği, o hayata ilişkin tüm düşünsel çerçeveyi de koşullandırır.
Tarihsel Maddecilik
İnsanların tarihsel olarak ortaya çıkan ihtiyaçları ve bu ihtiyaçları gidermek için geliştirdikleri maddi ve düşünsel araçlar, onların toplumsal kurumlarının, ahlaki yargılarının, düşüncelerinin, kültürlerinin temelini oluşturur.
Tarihsel Maddecilik
Örneğin tarihin bir döneminde öne çıkan bir sanat akımı, yalnızca o sanat akımını icra eden sanatçıların yaratıcı ruhları veya yetenekleriyle açıklanamaz. Bilhassa sanatçıların yaratıcı
ruhları ve yetenekleri ile mevcut dönemin toplumunun ekonomik ve politik yaşamının güçlü bir bağı vardır. Düşünsel ihtiyaçların, yaratıcı ruhun, yeteneklerin, görsel zevklerin değişimi ve
gelişiminin belirleyici nedenleri doğrudan toplumun maddi yaşamının temelinde bulunur.
Tarihsel Maddecilik
Diyalektik
Marx, bu yöntemi Hegel’den devralmıştır. («Hegel’in keşfedip mistifikasyona uğrattığı yöntem»)
Diyalektiği gerçekliğin oluş halini kavramakta temel mantık olarak görür.
Tarihsel Maddecilik
Diyalektiğin temel önermesi her şeyin sürekli bir değişim, hareket ve gelişme süreci içinde
olduğudur. Var olan hareketi, değişimi ve ilişkiselliği kavrama, yakalama yöntemidir diyalektik.
Diyalektik, klasik bilimin formel mantığının karşıtlıklar, ikilikler üzerinden görüp, durağan, sabit olgular olarak ele aldığı gerçekliği, kendi maddi oluşu içinde ele almaya çalışır. Bunları ancak birbirleriyle ilişkileri içinde kavranabilir bir bütünlük olarak görür.
Tarihsel Maddecilik
Bir şeye diyalektik mantıkla eğilmek demek, değişimin dışında hiçbir şeyin ölümsüz, mutlak ve sonsuz olarak ele alınamayacağıdır. Hareket, ilişki, oluş.
Diyalektik düşünme, mevcut karşıtlıkların ve ikiliklerin üstünde, bunları birbirleriyle ilişkisi ve tarihselliği içinde düşünebilme yetisidir.
Diyalektiğin unsurları (gerçekliğin işleyiş biçimi) - özdeşlik-farklılık ilişkisi
- niceliğin niteliğe dönüşümü ilişkisi - karşıtların birliği ilişkisi
- yadsımanın yadsınması - çelişki
