PROTOKOLDE TEMEL İLKELERİ
PROTOKOL
Bir Yöneticinin Başarısını;
% 34 Temsil Yeteneği (Protokol)
% 33 Bilgi ve Beceri (İşi)
% 33 Kişiliği
oluşturur.
PROTOKOLÜN TEMEL İLKELERİ
Saygı ve nezaket
Öncelik-sonralık sıra düzeni
Önde gelme
Önce gelme
Alfabetik Sıralama
Temsil
Kurum Yöneticisi
Vekil Yönetici
Kurum Temsilcisi
Yönetici Temsilcisi
Düzey eşitliği ve denklik
Karşılıklılık
PROTOKOLÜN AMACI;
Protokol; kamusal yaşamda törensel ve biçimsel davranış kuralları bütünüdür.
Protokol ve sosyal davranış kurallarının amacı bireysel, kurumsal, ulusal duruşu ve saygınlığı korumaktır.
Kamusal alanda YÖNETİCİLER,
Kamusal alanda, sosyal alanda ve özel alanda KONUKLAR,
Sosyal alanda ise KADINLAR için uygulanır.
İş Yaşamında Davranış Protokolü,
Özenli ve ölçülü davranmak, saygılı olmak
Bulunduğumuz kuruma bağlılık, liyakat
İçtenlik
gibi ilkelere dayanmaktadır.
Protokol, resmi görgü kurallarıdır.
Protokol kurallarını bilmek ve bu kurallara uymak;
İnsan ilişkilerinde kişisel,
Kurumsal ilişkilerde kurumsal,
Uluslararası ilişkilerde milli saygınlık kazandırır.
Protokol kurallarına uymak nezaket açısından
gereklilik, protokol açısından ise zorunluluktur.
Protokolde kişi değil,
kişinin sahip olduğu unvan ve temsil ettiği makam önemlidir.
Protokol kurallarına uyma derecesi ise
toplumların ve devletlerin uygarlık düzeylerini gösterir.
Protokol, devletler için nezaket çerçevesinde bir
güç gösterisi olduğunu da unutmamak gerekir.
İnsan İlişkilerinde Dikkat Edilmesi Gereken Özellikler
Selam vermek
Gülümsemek
İnsanlara hitap ederken unvanlarına dikkat etmek
Beden diline özen göstermek
Dinlemek
Karşımızdakine önem vermek, saygı göstermek
Tartışmalardan kaçınmak
İyi niyetli ve nazik olmak
Soru sorarken nezaket kurallarına dikkat etmek
Randevusuz görüşme yapmamak
Empati kurmak
İletişimde gereksiz konuşmalardan kaçınmak gibi.
Unutulmamalıdır ki…
Protokolde;
her giysinin
her davranışın
her hareketin
her sözün
her yerin (mekanın)
her eşyanın
her hizmetin
her ikramın
her hediyenin
bir anlamı ve yorumu vardır.
Hitaplar
Resmi takdimlerde ve hitaplarda, devlet adamlarına, diplomatlara, askeri ve mülki erkana ve üst yöneticilere daima resmi unvan veya rütbeleriyle hitap edilir.
Sayın Cumhurbaşkanı
Sayın Vali
Sayın General
Sayın Genel Müdür
Sayın Rektör vb.
Takdimlerde resmi unvan soyadından sonra belirtilir.
Sayın Prof. Dr. Erkan İbiş, Rektör
Emniyet ve Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının rütbeleri ve doktorların kariyer unvanları isimden önce söylenir.
Dr. Ayşe Özkan
Alb. Yavuz Aydın
Kişi kendini takdim ederken/tanıtırken de önce adını soyadını, sonra unvanını söyler
Hüseyin Ünver, Prof. Dr.
Resmi ilişkilerde amirlere ve üstlere hitap ederken genel kural saygıdır.
Sayın Müdürüm, Sayın Dekanım vb.
Resmi ilişkilerde astlara; öne Sayın ekleyerek unvanıyla veya soyadıyla hitap edilir
Sayın Personel Müdürü, Sayın Şimşek vb.
Resmi iletişimde abla, ağabey, üstat, hocam gibi sıfatların kullanılması uygun değildir.
Vekil ve yardımcı unvanı taşıyan yöneticilere, yönetim yaşamında üst yanında değilse, üst unvan ile hitap etmek yanlış değildir.
Vali Yardımcısına; Sayın Valim
Bir makama vekalet eden kişiye vekalet ettiği unvanla hitap edilir.
Genel Müdür Vekiline, Sayın Genel Müdürüm,
Kadın yöneticilere Sayın Müdire denmez, Sayın Müdürüm şeklinde hitap etmek uygundur.
Eski ve emekli yöneticilere, son resmi görev unvanı ile hitap edilir. Ancak resmi yazıda veya adı ve soyadı kullanıldığında eski/önceki sözcüğü öne getirilir.
Eski Ankara Milletvekili
General/amiral, vali ve büyükelçiler görevden ayrılmış olsalar bile eski denmez. Sadece resmi hitapta Sayın Emekli Vali olarak
kullanılır. Eski ifadesi sadece görev yeri belirtildiğinde yazı dilinde kullanılır.
Profesörlere eski veya emekli denmez, her zaman ve her yerde Prof. Dr. Günal AKBAY olarak kullanılır. Sonrasında ‘‘Ankara Üniversitesi, Emekli Öğretim Üyesi’’ yazılabilir •
Diplomatlara ve yabancı devlet adamlarına ekselans ya da
ekselansları diye hitap edilir.
Hatırlatmalar!!!
İş hayatında eşit düzeyde çalışanlar birbirlerine hitap ederken sonuna hanım/bey ifadeleri eklenmelidir.
Ayşe Hanım, Ahmet Bey gibi.
Bir topluluğa hitap ediliyorsa önce orada bulunan en üst makama sonra sırasıyla diğerlerine hitap edilir.
Sayın Rektörüm, Sayın Rektör Yardımcılarım, Sayın Dekanım gibi.
İş yaşamında konuşurken mutlaka “siz” ifadesi kullanılmalı,
“lütfen, teşekkür ederim” gibi nezaket ifadeleri kullanmaya özen gösterilmelidir.
Unutulmamalıdır ki, “iyi bir dinleyici olmak” en önemli
protokol kurallarından biridir. Karşımızdaki kişinin sözünü
kesmemek, dikkatle göz teması kurarak dinlemek gibi.
KAYNAKÇA
AYTÜRK, Nihat (2014). Protokol Yönetimi.
AYTÜRK, Nihat (2007). Davranış Bilgisi
DAFT, Richard (t.y.). Liderlik.
URGANCI, Hakan (2008). Ben Kim Konuşmak Kim?
URGANCI, Hakan (2009). Herkes İçin Karizma.
Milli Eğitim Bakanlığı (2011). Protokol ve Görgü Kuralları.
SEZER, Adem. Davet, Karşılama, Ağırlama ve Uğurlama…
TECİMER, Yasemin (2016). Kamusal Alanda Protokol Kuralları.
TECİMER, Yasemin (2016). Adabı Muaşeret.