6. HAFTA KONULARI VE KAPSADIĞI SINAVLAR
1. ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK (İGU-DSP-İYH)
2. ÇALIŞANLARIN TİTREŞİMLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK (İGU-DSP-İYH)
3. DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ (İGU-DSP-İYH)
4. BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK (İGU-DSP-İYH)
5. SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ YEDİ BUÇUK SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK (İGU-DSP-İYH)
6. KORUNMA POLİTİKALARI -I- (İGU-DSP-İYH)
TABLO 128 ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK 1
Maruziyet Eylem Değerleri ve Maruziyet Sınır
Değerleri Nelerdir?
En düşük maruziyet eylem değerleri:
80 dB(A)
112 Pa [135 dB(C) ]
En yüksek maruziyet eylem değerleri:
85 dB(A)
140 Pa [137 dB(C) ] Maruziyet sınır değerleri:
87 dB(A)
200 Pa [140 dB(C) ]
Maruziyet Sınır ve Eylem Değerleri ile İlgili Önemli Hususlar Nelerdir?
1-Maruziyet sınır değerleri uygulanırken, çalışanların maruziyetinin tespitinde, çalışanın kullandığı kişisel kulak koruyucu donanımların koruyucu etkisi de dikkate alınır.
2-Maruziyet eylem değerlerinde kulak koruyucularının etkisi dikkate alınmaz.
3-Yeterli ölçümle tespit edilen haftalık
gürültü maruziyet düzeyi,87 dB(A) maruziyet sınır değerini aşamaz.
TABLO 128 ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK 2
Gürültünün Ne Gibi Zararları Vardır?
1-Gürültünün en önemli etkisi insanların işitme duyusu üzerindeki işitme kayıplarıdır,
2-Konsantrasyon, dikkat ve reaksiyon kapasitesi zayıflar, Yorgunluk, uyku bozuklukları ve geç uyuma görülebilir, 3-Merkezi sinir sistemi bozuklukları, baş ağrıları ve stresler olabilir, libido azalması oluşur.
4-Metabolik ve hormonal bozukluklar da söz konusu olabilir.
Gürültü Zararlarının Meslek Hastalığı Sayılma Şartı Nedir?
Gürültülü iş’te en az iki yıl, Gürültü şiddeti sürekli olarak 85 dB.’ in üstünde olan işlerde en az 30 gün çalışmış olmak gereklidir.
TABLO 129 ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK 3
Gürültünün Etkisinde Kalınınca İnsanda Görülen Diğer Etkiler Nelerdir?
Kan basıncı (tansiyon) yükselmesi,
Kardiyovasküler (dolaşım) bozukluk,
Kalp atışında artış,
Kan damarlarında daralma,
Solunum hızında artma(bazı kaynaklarda solunum hızında değişme olarak ta geçer)
Terlemenin artması,
Yorgunluk,
İşitme kaybı,
Aşırı sinirlilik ve stres,
Uykuya dalmada güçlük,
Hipofiz hormanlarının salgılanmasında genel bir artış,
İş verimi ve performansta düşüş görülür
Konuşurken bağırma ihtiyacı doğurabilir,
Karşılıklı anlaşma zorluğu yaratabilir,
Kişiler arasındaki ilişkilerde olumsuzluklar ve İş kazalarının artmasında etkin rol oynayabilir.
TABLO 130 ÇALIŞANLARIN TİTREŞİM İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK 1
Maruziyet Sınır Değerleri ve Maruziyet Eylem Değerleri Nelerdir?
EL-KOL TİTREŞİMİ İÇİN
Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri: 5 m/s2
Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri: 2,5 m/s2
BÜTÜN VÜCUT TİTREŞİMİ İÇİN
Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri: 1,15 m/s2
Sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet eylem değeri: 0,5 m/s2
TABLO 131 ÇALIŞANLARIN TİTREŞİM İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK DIŞI
KONU 2
Titreşim Nedeni İle Hangi Hastalıklar Meydana Gelir?
EL VE KOL TİTREŞİMİ HASTALIKLARI
Periferik sinir hastalıkları
Kemik ve eklem hastalıkları
Kas hastalıkları
Titreşime maruz kalan çalışanlarda sıklıkla beyaz parmak(ölü parmak) adlandırılan Reynaud Fenomeni hastalığı,
Karpal Tünel Sendromu(el bilek bölgesinde) hastalığı,
TÜM VÜCUT TİTREŞİMİ HASTALIKLARI
Genel olarak bel bölgesinde hastalıklar meydana gelir
Lumbago ve siyatik
Sindirim, dolaşım, sinir ve solunum sistemleri etkilenir
Boyun ve omuzlar bel çevresine göre daha az etkilenir
TABLO 132 DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 1
Fiziksel Risk Etmenleri Nelerdir?
1-Gürültü (Yönetmeliği var),
2-Titreşim (Vibrasyon), (Yönetmeliği var), 3-Aydınlatma,
4-Termal Konfor Şartları, 5-Radyasyon (Yönetmeliği var),
6-Basınç Değişimleri olarak sıralanabilir.
NOT: Toz fiziksel bir risk etmeni değildir.
TABLO 133 DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 2
Fiziksel Risk Etmenlerinin Bazı Özellikleri
Bir iş yerinde termal konfor denilince; O iş yerinin
atmosferinin sıcaklığı, nemi, hava akım hızı ve radyant ısı akla gelmektedir.
Nem: Sıcaklık yanında nemin de etkisi oldukça önemlidir.
Havadaki nem miktarı mutlak ve bağıl nem olarak ifade edilir.
Mutlak nem; birim havadaki su miktarını ifade eder.
Bağıl nem ise; havadaki nem miktarının, aynı sıcaklıkta doymuş havadaki mutlak nemin yüzde kaçını ihtiva ettiğini gösterir.
bir iş yerinde bağıl nem %30 ile %80 arasında olmalıdır Basınç: Ani basınç değişiklikleri nedeni ile su altında
görülen rahatsızlığa de kompresyon denir.
Dekompresyon sonucu;
*Konvilsiyon,
*Koordinasyon bozukluğu,
*Sfinkterdisfonksiyonun bağlı idrar ve gaita in kontinansı görülmektedir.
Sıcak ortam nedeni ile ısı stresinden korunmak amacı ile
Su tüketimi arttırılır
Mola süreleri uzatılır
Çalışma hızı azaltılır
TABLO 134 DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 3
YAYILIM TÜRLERİNE GÖRE
1-Dalga Biçimindeki Yayılım
Elektromanyetik dalgalar, Gamma ışınları,
X-ışınları,
Morötesi (ultraviyole) ışınlar, Görünür ışık,
Kızılötesi (enfraruj) ışınlar,
Radarlarda kullanılan mikrodalgalar ve radyo dalgaları
2-Tanecik Biçimindeki
Yayılım
Alfa, Beta ve NötronlarTABLO 135
DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 4
ELEKTRON SÖKME DURUMUNA GÖRE 1-İyonlaştırıcı
(İyonizan) radyasyon
Atomlardan elektron söker (Gama, X ışını, Alfa, Beta, Nötron), 80 nanometre dalga boyu iyonlaştırıcı radyasyon sınıfına girer.
2-İyonlaştırıcı olmayan (Non
iyonizan) radyasyon
Atomlardan elektron sökemez (İnfrared, Görünür ışık, Mikrodalga, Radyo dalgası, Terahertz, Mor ötesi(ultraviyole) ve kısmen Kızıl ötesi ışınlar(enfraruj)
TABLO 136
DİĞER FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 5
Görünür ışık baz alındığında
*Bir elektromanyetik spektrumu en uzun dalga boyundan en kısa dalga boyuna sırasıyla ifade edersek, radyo dalgaları, mikrodalga, kızılötesi(infrared), görünür bölge, morötesi(ultraviyole), x-ışınları ve gama-ışınları biçiminde sıralanmaktadır.
*Frekans ise tersi yönde sıralanmaktadır yani dalga boyu arttıkça frekans düşer.
*Elektromanyetik ışımanın taşıdığı enerji ise frekansıyla doğru orantılıdır. Enerji arttıkça frekansta artar. Başka bir anlatımla enerji arttıkça dalga boyu küçülür.
TABLO 137 BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 1
Önemli Bazı Tanımlar
Biyolojik etkenler: Herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, genetik olarak değiştirilmiş olanlar da dâhil mikroorganizmaları, hücre kültürlerini ve insan endoparazitlerini, ifade eder.
Hücre kültürü: Çok hücreli organizmalardan türetilmiş hücrelerin in–vitro olarak geliştirilmesini, ifade eder
Mikroorganizma: Genetik materyali replikasyon veya aktarma yeteneğinde olan hücresel veya hücresel yapıda olmayan mikrobiyolojik varlığı, ifade eder.
TABLO 138 BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 2
Biyolojik Etkenler, Enfeksiyon Risk Düzeyine Göre 4 Risk Grubunda Sınıflandırılır
Grup 1 biyolojik etkenler: İnsanda hastalığa yol açma ihtimali bulunmayan biyolojik etkenler.
Grup 2 biyolojik etkenler: İnsanda hastalığa neden olabilen, çalışanlara zarar verebilecek, ancak topluma yayılma olasılığı olmayan, genellikle etkili korunma veya tedavi imkânı bulunan biyolojik etkenler.
Grup 3 biyolojik etkenler: İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski bulunabilen ancak genellikle etkili korunma veya tedavi imkânı olan biyolojik etkenler.
Grup 4 biyolojik etkenler: İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski yüksek olan ancak etkili korunma ve tedavi yöntemi bulunmayan biyolojik etkenler.
TABLO 139 BİYOLOJİK ETKENLERE MARUZİYET RİSKLERİNİN ÖNLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 3
Liste ve Kayıtlar Ne kadar Süre Saklanır?
İşverenler, grup 3 ve/veya grup 4 biyolojik etkenlere maruz kalan çalışanların listesi kayıtlarının saklanma şartları
Bu liste ve kayıtlar, maruziyet sona erdikten sonra en az on beş yıl saklanır;
Ancak gizli, teşhis edilemeyen, uzun kuluçka dönemi olan, Uzun süreli ciddi hasar bırakabilen enfeksiyonlara sebep olan
biyolojik etkenlere maruziyet nedeni ile listeler, bilinen son maruziyetten sonra en az kırk yıl boyunca saklanır.
KAZANDIRAN TABLO 140
SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ 7,5 SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA
YÖNETMELİK 1
Bir Çalışanın Günde Ancak 7,5 Saat
Çalıştırılabileceği İşler
Not: Detaylar için ilgili Yönetmelik’e bakın
*Kurşun ve arsenik işleri
*Akümülatör sanayii işleri
*Cam sanayii işleri
*Kaynak işleri
*Cıva sanayii işleri
*Madenlere su verme işleri
*Çimento sanayii işleri
*Kauçuk işlenmesi işleri
*Çinko sanayii işleri
*Yeraltı işleri
*Alüminyum sanayii işleri
*Gürültülü işler
*Demir ve çelik sanayii işleri
*Tarım ilaçları
*Döküm sanayii işleri
*Kaplamacılık işleri
*Karpit sanayii işleri
*Asit sanayii işleri
*Pnömokonyoz yapan tozlu işler
*Radyoaktif ve radyoiyonizan madd. yapılan işler
*Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler
TABLO 141
SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ 7,5 SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA
YÖNETMELİK 2 Günde 7,5
Saatten Daha Az Çalışılması
Gereken İşler
1)Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler (iniş, çıkış, geçiş dâhil):
*20-25 (20 hariç) m. derinlik veya 2-2,5 (2 hariç) kg/cm2 basınçta 7 saat.
*25-30 (25 hariç) m. derinlik veya 2,5-3 (2,5 hariç) kg/cm2 basınçta 6 saat.
*30-35 (30 hariç) m. derinlik veya 3-3,5 (3 hariç) kg/cm2 basınçta 5 saat.
*35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta 4 saat.
Dalgıçlar için bu süreler, 18 metreye kadar 3 saat, 40 metreye kadar olan derinliklerde 1/2 saattir.
TABLO 143 KORUNMA POLİTİKALARI I-1 Tehlikelerden
Koruma Uygulamaları Nelerdir?
Bertaraf Etme: Tesis içerisinde yüksek risk taşıyan materyalin, makinenin veya prosesin elimine edilmesidir.
İkame Etme: Eğer risk bertaraf edilemiyorsa, çok tehlike taşıyan kimyasal materyal, makine veya prosesin daha az tehlike taşıyan veya hiç tehlike taşımayan bir materyal ile değiştirilmesidir.
Makine koruyucuları: Açıkta dönen aksamlar dişliler, kesiciler gibi kaynaklara takınan koruyucuları örnek olarak gösterebiliriz.
Tecrit etme(ayırma): Kapalı çalışma metotları uygulama, zararlı
maddelerle çalışmalar gibi uygulamaların ayrı bölmelerde yapılmasıdır.
TABLO 142
SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE AZAMİ 7,5 SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA
YÖNETMELİK 3 Günde 7,5
Saatten Daha Az Çalışılması Gereken İşler 2
2) Cıva işleri:
a) Cıva izabe fırınlarında görülen işler 6 saat.
b) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işler 6 saat.
3) Kurşun işleri:
b) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işleri 4 saat.
4) Karbon sülfür işleri:
a) Karbon sülfürden etkilenme tehlikesi bulunan işler 6 saat.
5) İnsektisitler:
a) Karbamatlı ve organik fosforlu insektisitlerin yapımı, paketlenmesi, çözelti olarak hazırlanması ve uygulanması işleri 6 saat.
TABLO 144 Kontrol Tedbirleri Hiyerarşisi I-2
KAYNAKTA ORTAMDA KİŞİDE
1.Bertaraf et 2.İkame et 3.Mühendislik 4.Yönetimsel 5.Kişisel
-Bertaraf et -Makine
koruyucusu kullan
-Çok zararlıyı daha az zararlıyla değiştir
-
Tecrit -Uzaklaştırma-Havalandırma
-Ergonomi -Otomasyon
-Çalışma süreleri -İşyeri düzeni -Eğitim -Bakım onarım -Denetim -Rotasyon -Tatbikat
-Baret, emniyet kemeri vb. KKD ler kullan -Bağışıklama -Toplu ve kişisel koruma