YEREL SİYASET VE DEMOKRASİ DERSİ Yerel Yönetimler Programı
(2013–14 Planı)
Dersin Amacı
Dersin amacı demokrasi, yerel siyaset, seçim sistemi, yerel yönetim organlarının göreve gelişi ve organlar arası ilişkiler, yerel yönetimin işleyişinin demokratikleştirilmesi, açıklık, bilgi edinme hakkı, katılım gibi konular üzerinde temel bilgilerin verilmesi, öğrencilerin bu alandaki bilgi ve kavrama düzeylerinin yükseltilmesidir.
Kaynaklar
Derste tek bir temel kaynak takip edilmeyecektir. Her ders için o derse ait okumalar verilecektir.
Başarı Ö
lçme ve Değerlendirme
Öğrenciler vize ve final sınavlarının yanı sıra, programda belirtilen haftalardaki diğer çalışmalardan da (kısa sınav ve ödev gibi) sorumludurlar. Her öğrencinin ilgili haftada bu ödevleri yaparak gelmeleri gerekmektedir.
Özet program
Konu
1. Giriş: Ders planının ve yönteminin takdimi 2. Demokrasi: Kavram ve içerik
3. Demokrasi: Örtük kabuller ve sınırlar
4. Çoğunlukçu ve oydaşmacı demokrasi modeli 5. Kurban Bayramı
6. Seçim: Seçim ve ilişkili kavramlar
7. Seçim: Türkiye’de yerel seçim sistemi Kısa sınav
8. Seçim: Seçilenlerin analizi Ödev
Vize sınavı
9. Yerel siyaset aktörleri ve organlar arası ilişkiler
10. Organlar arası ilişkiler (devam) Ödev
11. Örgütsel işleyişte demokrasi: Halka dönüklük 12. Kamu görevlileri etik davranış ilkeleri
13. Bilgi edinme hakkı
14. Bilgi edinme hakkı (kuruldan örnek kararlar) Ödev
Final sınavı
Bütünleme sınavı
Tarih
19.9.2013
26.9.2013
3.10.2013
10.10.2013
- - -
24.10.2013
31.10.2013 31.10.2013
7.11.2013 7.11.2013
9-17 Kasım 2013
21.11.2013
28.11.2013 28.11.2013
5.12.2013
12.12.2013
19.12.2013
26.12.2013 26.12.2013
6-19 Ocak 2014
20–31 Ocak 2014
Program
1. Hafta 19.9.2013
Giriş: Ders planının ve yönteminin takdimi
☼ Giriş
▪ Ders planının takdimi ve yöntem üzerine açıklamalar
▪ Okuma listesi, kaynaklara ulaşma yolları ve ödevler üzerine açıklamalar
▪ Başarı ölçme ve değerlendirme yöntemi üzerine açıklamalar
2. Hafta 26.9.2013
Demokrasi: Kavram ve içerik
☼ Demokrasi: Kavram ve içerik
▪
Demokrasi kavramı ve temel öğeleri
▪
Demokratikrejimin temel nitelikleri, şartları
Okuma▪ Aydın Uğur; “Yerel Siyaset ve Demokrasi/çoğulculuk/sivil Toplum”, Kent, Yerel Siyaset ve Demokrasi içinde, WALD; 1997.
▪ Şeref Gözübüyük, “Demokrasi”, Anayasa Hukuku içinde, 1995.
3. Hafta 3.10.2013
Demokrasi: Örtük kabuller ve sınırlar
☼ Demokrasi: Örtük kabuller ve sınırlar
▪ Demokrasideki örtük kabuller ve sınırlar
Okuma
▪ Şeref Gözübüyük, “Demokrasi”, Anayasa Hukuku içinde, 1995.
4. Hafta 10.10.2013
Çoğunlukçu ve oydaşmacı demokrasi modeli
☼ Demokrasi: İşleyiş ve modeller
▪ Çoğunlukçu demokrasi modeli
▪ Oydaşmacı demokrasi modeli
Okuma
▪ Arend
Lijphart; Demokrasi Motifleri: Otuz Altı Ülkede Yönetim Biçimleri ve Performansları, (Çev. Güneş Ayas, Utku Umut Bulsun), Salyangoz Yayınları, İstanbul, 2006, s.
13-55.5. Hafta Kurban bayramı
6. Hafta 24.10.2013
Seçim: Seçim ve ilişkili kavramlar
☼ Seçim: Seçim ve ilişkili kavramlar
▪ Seçim ve ilişkili kavramlar
▪ Belediye başkanının seçimi
Okuma
▪ Şeref Gözübüyük, “Seçimler”, Anayasa Hukuku içinde, 1995.
7. Hafta 31.10.2013
Seçim: Türkiye’de yerel seçim sistemi
☼ Seçim: Türkiye’de yerel seçim sistemi
▪ Belediye ve özel idare meclis üyelerinin seçimi
!!! Dikkat: Ders sonunda kısa sınav yapılacaktır.
Okuma
▪ Örsan Akbulut; “Türkiye’de Uygulanan Yerel Seçim Sistemlerinin Evrimi”, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri içinde, TODAİE yay., 2002.
8. Hafta 7.11.2013
Seçim: Seçilenlerin analizi
☼ Seçim: Seçilenlerin analizi
▪ Seçilenler kim, mecliste kimler daha ağırlıkta Ödev
▪ !!! Dikkat: Derse bu ödevi yaparak geliniz:
▪ Seçeceğiniz bir yerel yönetimin (belediye, özel idare veya büyükşehir belediyesi) meclis üyelerini çeşitli niteliklerine göre (üye sayısı, partisi, doğum yeri, cinsiyeti, mesleği, yaşı vb.) analiz ediniz. Bulduğunuz sonuçları tablolar halinde belirtiniz ve bunları kısaca yorumlayınız.
▪ (Not: Öğrenciler hazırladıkları ödevi derste sunacaktır.)
Vize sınavı 9 Kasım - 17 Kasım 2013
9. Hafta 21.11.2013
Yerel siyaset aktörleri ve organlar arası ilişkiler
☼ Vize sınavının değerlendirilmesi
☼ Yerel siyaset aktörleri ve organlar arası ilişkiler
▪ Gücün organlar arasında paylaşımı
▪ Meclis-başkan ilişkisi, meclis-vali ilişkisi
▪ Karar alma sürecindeki ilişkiler
▪ Denetim sürecindeki ilişkiler
Okuma
▪ Erbay Arıkboğa, “Yerel Yönetimler ve Organları: Organlar Arası İlişkilerin Üç Boyutlu Analizi”, Türkiye’de Yerel Yönetimler, Recep Bozlağan, Yüksel Demirkaya (ed.), Nobel Yayınları, İstanbul, 2008, s. 157–203.
▪ 5393, 5302 ve 5216 sayılı kanunlar, “organlar” başlıklı kısım. (yasaların güncel haline erişmek için http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr)
10. Hafta 28.11.2013
Yerel siyaset aktörleri ve organlar arası ilişkiler (devam)
☼ Organlar arası ilişkiler (devam)
Karar alma sürecindeki ilişkiler
Denetim sürecindeki ilişkiler Ödev
▪ !!! Dikkat: Derse bu ödevi yaparak geliniz: Her öğrenci bir meclis toplantısını izleyecek ve toplantı izlenimlerini, karar alma süreci mantığı içinde yazacak. Ayrıca her öğrenci bir tane kesinleşmiş meclis kararı örneği (herhangi bir tarih) getirecek. Öğrenci, hem hazırladığı toplantı raporunu, hem de meclis kararını derste sunacak.
▪ Not: Belediye meclisleri her ayın ilk haftası, büyükşehir belediye meclisleri her ayın ikinci haftası, il genel meclisleri her ayın ilk haftası toplanır. Ödevi zamanında
yapabilmek için meclis toplantılarını takip edip, haftalar öncesinden en az bir toplantıyı izleyiniz.
11. Hafta 5.12.2013
Örgütsel işleyişte demokrasi
☼ Örgütsel işleyişte demokrasi
▪ Halka dönüklük Okuma
▪ Atilla Alpagö, Halka Dönüklük, ilgili bölümler
12. Hafta 12.12.2013
Kamu görevlileri etik davranış ilkeleri
☼ Kamu görevlileri etik davranış ilkeleri
▪ İlgili yönetmelik
▪ Etik davranış ilkeleri
Okuma
▪ 5176 Sayılı Yasa
▪ Kamu görevlileri etik davranış ilkeleri hakkında yönetmelik (Resmi Gazete, tarih:
13.4.2005, sayı: 25785).
▪ Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Kamu Görevlileri Etik Rehberi, Ankara, 2011.
13. Hafta 19.12.2013
Bilgi edinme hakkı
☼ Bilgi edinme hakkı
▪ Amacı, kapsamı
▪ Yönetimin sorumluluğu
▪ Bireylerin sorumluluğu
▪ Sınırlılıklar
Okuma
▪ 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
▪ Bilgi edinme hakkı yönetmeliği (Resmi Gazete, tarih: 27.4.2004, sayı: 25445).
14. Hafta 26.12.2013
Bilgi edinme hakkı (kuruldan örnek kararlar)
☼ Bilgi edinme hakkı (kuruldan örnek kararlar) Ödev
▪ !!! Dikkat: Derse bu ödevi yaparak geliniz: Her öğrenci Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulunun örnek kararlarından üç tanesini seçip derste anlatacak (kurul kararları için; www.basbakanlik.gov.tr)
Final sınavı 6 Ocak- 19 Ocak 2014
Bütünleme sınavı 20–31 Ocak 2014
İyi bir çalışma dönemi dileğiyle…
Doç. Dr. Erbay Arıkboğa erbayarikboga@gmail.com Anadolu Hisarı Kampüsü (216) 308 99 19 / 1300