Antakya'nın Kelebekleri. Antakya Kelebek Gözlem Topluluğu 2009, Antakya.

(1)

(2)

Antakya'nın Kelebekleri

© Antakya Kelebek Gözlem Topluluğu 2009, Antakya.

Editör: Ali Atahan

Fotoğraflar: Ali Atahan, Mehmet Atahan, Mehmet Gül, Orhan Gül.

İletişim:

Antakya Kelebek Gözlem Topluluğu, Subaşı Beldesi, Antakya.

Mail: AntakyaKelebek-owner@yahoogroups.com

Ali Atahan, Subaşı Beldesi, Atatürk Cad. No:18/1 Antakya.

Mail: alamecek@yahoo.com

Yazılı veriler kaynak gösterilmek şartıyla kullanılabilir.

(3)

GİRİŞ

Türkiye'nin en güneyinde bulunan Antakya, zengin biyoçeşitliliği ile dikkat çeker.

Samandağ'dan başlayıp Hassa yönünde uzanan Amanos Dağları, Akdeniz ve Karadeniz tipi bitki örtüsü barındırması nedeniyle bu zenginliğe önemli katkıda bulunmaktadır. İlin güneyinde bulunan Ziyaret Dağı, Antakya kent merkezinden geçen Asi Irmağı'nın oluşturduğu Asi havzası ile beraber Altınözü – Yayladağı'nda yer alan yarı bozkır karakterindeki alanlar tür çeşitliği açısından önem taşır.

Bugüne dek yapılan çalışmalarda Hatay il sınırları içerisinde 125'i aşkın kelebek türü belirlenmiştir. Türkiye'de bulunan toplam tür sayısının yaklaşık üçte biri bölgede gözlenmiştir. Bu sayı, bölgenin zengin biyoçeşitliliğe sahip olduğunu kanıtlayan bir başka belirteçtir.

Türkiye'de, 2000'li yılların başında Ahmet Baytaş ve Evrim Karaçetin önderliğinde başlayan kelebek gözlemciliği etkinlikleri hızla gelişmiş ve ülke genelinde gözlemler yapılmaya başlanmıştır. Antakya'da, 2002 yılından bu yana gözlemler yapılmaya başlanmış; 22 Mart 2008'de de Antakya Kelebek Gözlem Topluluğu kurulmuştur.

Topluluk üyelerince gerçekleştirilen etkinlikler, dürbün ile gözlem ve fotoğraf çekimini kapsamaktadır. Topluluk üyeleri sıklıkla, Subaşı, Ziyaret Dağı, Altınözü Tepeleri, Çevlik ve Harbiye'de gözlemler yapmaktadır. Bu gözlemlerde bugüne kadar 65 kelebek türü gözlenmiş olup bütün türler fotoğraflanabilmiştir.

Amatör olarak hazırladığımız bu derlemenin, kelebek gözlemcileri için bir motivasyon kaynağı olacağını ümit ediyor ve bu tarz çalışmaların artmasını diliyoruz.

Ali Atahan

3 Mart 2009, Antakya.

(4)

Hakkında

Kitapta, Antakya Kelebek Gözlem Topluluğu tarafından gözlenmiş türler taksonomik sırayla verilmiştir. Kullanılan Türkçe isimler, Prof. Ahmet Koçak ve Dr. Muhabbet Kemal tarafından yayınlanan listeden alınmıştır (www.cesa-tr.org). Topluluk üyelerince yaplan gözlemlerde elde edilen tüm kayıtlar kullanılmış, ancak fazla sayıda kaydı olan türlerin rasgele seçilen 10 kaydı listelenmiştir.

Gözlemciler kısmında kullanılan kısaltmalar aşağıdaki gibidir.

AA: Ali Atahan

MA: Mehmet Atahan

MG: Mehmet Gül

OG: Orhan Gül

(5)

Papilionidae

1. Zerynthia cerisy Orman Fisto Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

08.03.2008 Subaşı - Antakya AA

09.04.2008 Antakya - Subaşı MG

26.04.2008 Harbiye - Antakya MA, AA

2. Archon apollinus Yalancı Apollo

Tarih Alan Gözlemci

08.03.2008 Subaşı - Antakya AA

16.03.2008 Samandağ - Çevlik MG

22.03.2008 Subaşı - Antakya MA

(6)

3. Iphiclides podalirus Erik Kırlangıçkuyruğu

Tarih Alan Gözlemci

20.09.2002 Antakya - Subaşı AA

03.08.2007 Antakya - Döver AA

4. Papilio machaon Kırlangıçkuyruk

Tarih Alan Gözlemci

24.07.2004 Samandağ - Milleyha AA

06.07.2006 Antakya - Bahçeköy AA

08.07.2006 Samandağ - Milleyha AA, MA

21.03.2008 Antakya - Alahan MG

29.03.2008 Antakya - Subaşı MA

(7)

Pieridae

5. Anthocharis cardamines Turuncu Süslü Kelebek

Tarih Alan Gözlemci

22.03.2008 Antakya - Subaşı MA, MG

26.04.2008 Antakya - Dursunlu AA, MA, MG

6. Euchloe belemia Akdeniz Öyklösü

Tarih Alan Gözlemci

08.03.2008 Antakya - Subaşı AA, MA

26.04.2008 Antakya - Harbiye AA, MG, MA

27.04.2008 Samandağ - Milleyha AA, MG, MA

(8)

7. Euchloe ausonia Dağ Öyklösü

Tarih Alan Gözlemci

8. Pieris rapae Küçük Beyaz Melek

Tarih Alan Gözlemci

07.08.2006 Antakya - Subaşı OG

08.01.2009 Samandağ - Çevlik AA, MA

(9)

9. Pieris brassicae Büyük Beyaz Melek

Tarih Alan Gözlemci

21.06.2007 Antakya AA, MG

10. Pontia edusa Yeni Benekli Melek

Tarih Alan Gözlemci

07.07.2006 Altınözü - Kozkalesi AA

24.06.2007 Samandağ - Karamağara AA

(10)

11. Colias crocea Sarı Azamet

Tarih Alan Gözlemci

14.04.2007 Samandağ - Çevlik MA

29.05.2008 Antakya - Sofular AA, MG

22.11.2008 Samandağ - Çevlik AA, MA

12. Gonepteryx cleoptra Kleopatra

Tarih Alan Gözlemci

21.06.2007 Antakya - Kale AA, MG

30.03.2008 Samandağ - Aknehir AA, MA

01.06.2008 Yayladağı - Kışlak AA

(11)

Nymphalidae

13. Danaus chrysippus Sultan

Tarih Alan Gözlemci

14. Limenitis reducta Akdeniz Hanımeli Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

03.08.2007 Antakya - Döver AA, MA

(12)

15. Charaxes jasius Çift Kuyruklu Paşa

Tarih Alan Gözlemci

16. Vanessa cardui Diken Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Antakya - Dağdüzü AA, MA, MG

(13)

17. Vanessa atalanta Atalanta

Tarih Alan Gözlemci

18. Melitaea didyma Benekli İparhan

Tarih Alan Gözlemci

30.08.2006 Yayladağı - Karacurun AA

(14)

19. Melitaea punica Cezayir İparhanı

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Altınözü - Kozkalesi AA, MA, MG

29.05.2008 Antakya - Harbiye AA, MG

20. Melitaea trivia Güzel İparhan

Tarih Alan Gözlemci

28.07.2007 Samandağ - Milleyha AA, OG

27.04.2008 Samandağ - Milleyha AA, MG

19.05.2008 Samandağ - Milleyha MA

(15)

21. Melitaea cinxia İparhan

Tarih Alan Gözlemci

26.04.2008 Antakya - Harbiye AA, MA, MG

22. Melitaea collina Hataylı İparhan

Tarih Alan Gözlemci

(16)

Satyridae

23. Melanargia syriaca Kara Melike

Tarih Alan Gözlemci

30.07.2006 Antakya - Karlısu OG

22.06.2007 Yayladağı - Karacurun AA, MA

25.06.2007 Antakya - Alahan AA

24. Melanargia titea Akdeniz Melikesi

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Yayladağı - Karacurun AA, MA, MG

24.06.2007 Yayladağı - Yayıkdamlar AA

29.05.2008 Antakya - Kuruyer AA, MG

(17)

25. Hipparchia fatua Anadolu Karameleği

Tarih Alan Gözlemci

20.07.2004 Samandağ - Aknehir AA

26.07.2004 Antakya - Kale AA

15.09.2007 Antakya - Kale MA, MG

26. Hipparchia syriaca Büyük Karamelek

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Antakya - Dağdüzü AA, MA

08.09.2008 Antakya - Kale AA, MA, MG

(18)

27. Pseudochazara thelephassa Turan Yalancı Cadısı

Tarih Alan Gözlemci

28. Maniola telmessia Doğu Çayır Esmeri

Tarih Alan Gözlemci

30.08.2006 Antakya - Dağdüzü AA

(19)

29. Maniola jurtina Çayır Esmeri

Tarih Alan Gözlemci

03.08.2007 Antaya - Döver AA, MA

30. Maniola megala Büyük Esmer

Tarih Alan Gözlemci

(20)

31. Kirinia roxelana Ağaç Esmeri

Tarih Alan Gözlemci

01.06.2008 Antakya - Turfanda AA

32. Lassiommata maera Esmer Boncuk

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Antakya - Dağdüzü AA

(21)

33. Lassiommata megera Küçük Esmer Boncuk

Tarih Alan Gözlemci

25.07.2007 Samandağ - Çevlik OG

15.09.2007 Antakya - Kale MA

31.05.2008 Samandağ - Çevlik AA, MA, MG

34. Pararge aegeria Karanlık Orman Esmeri

Tarih Alan Gözlemci

17.11.2007 Samandağ - Çevlik MA, MG

(22)

35. Ypthima asterope Karagöz

Tarih Alan Gözlemci

07.07.2006 Samandağ - Çevlik AA

02.09.2006 Samandağ - Çevlik AA

(23)

Lycaenidae

36. Lycaena phlaeas Benekli Bakır Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

37. Lycaena thersamon Küçük Ateş Kelebeği

(24)

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Altınözü - Kozkalesi AA, MA

38. Satyrium ilicis Büyük Sevbeni

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Yayladağı - Karacurun AA, MA, MG

(25)

39. Satyrium abdominalis Sevbeni

Tarih Alan Gözlemci

40. Satyrium spini Güzel Sevbeni

Tarih Alan Gözlemci

(26)

41. Cigaritis acamas Şeytancık

Tarih Alan Gözlemci

19.06.2007 Samandağ - Çevlik AA, MG

22.06.2007 Altınözü - Kozkalesi AA, MA

42. Leptotes pirithous Mavi Zebra

Tarih Alan Gözlemci

06.09.2005 Kırıkhan - Akpınar AA

(27)

43. Lampides boeticus Lampides

Tarih Alan Gözlemci

44. Tarucus balkanicus Balkan Kaplanı

Tarih Alan Gözlemci

(28)

45. Zizeeria karsandra Karsandra

Tarih Alan Gözlemci

24.06.2007 Samandağ - Karamağara AA, MA

28.07.2007 Samandağ - Milleyha AA, MG

10.09.2008 Samandağ - Milleyha AA, MA, MG

46. Glaucopsyche alexis Karagözlü Mavi Kelebek

Tarih Alan Gözlemci

(29)

47. Celastrina argiolus Kutsal Mavi

Tarih Alan Gözlemci

48. Aricia agestis Çokgözlü esmer

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Yayladağı - Karacurun AA, MG, MA

(30)

49. Polyommatus thersites Çokgözlü Menekşe Mavisi

Tarih Alan Gözlemci

50. Polyommatus icarus Çokgözlü Mavi

Tarih Alan Gözlemci

30.08.2006 Yayladağı - Karacurun AA, Ma

24.06.2007 Samandağ - Karamağara AA, MA

(31)

51. Chilades trochylus Mücevher Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

52. Chilades galba Akdeniz Mücevher Kelebeği

Tarih Alan Gözlemci

10.09.2008 Samandağ - Milleyha AA, MA, MG

(32)

Hesperidae

53. Carcharodus orientalis Oryantal zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

54. Carcharodus alceae Hatmi zıpzıpı

Tarih Alan Gözlemci

22.06.2007 Altınözü - Koz Kalesi AA, MA, MG

(33)

55. Carcharodus stauderi Cezayir zıpzıpı

Tarih Alan Gözlemci

56. Erynnis tages Paslı zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

(34)

57. Muschampia proto Akdeniz zıpzıpı

Tarih Alan Gözlemci

30.08.2006 Yayladağı - Karacurun AA, MA

08.09.2008 Antakya AA, MA, MG

58. Muschampia tessellum Mozayik zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

29.05.2008 Antakya - Sofular AA, MG

(35)

59. Pyrgus melotis Ege Zıpzıpı

Tarih Alan Gözlemci

60. Spialia orbifer Kızıl zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

(36)

61. Gegenes pumilio Cüce Zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

62. Gegenes nostrodamus Nostrodamus

Tarih Alan Gözlemci

19.05.2008 Samandağ - Çevlik MA, MG

(37)

63. Pelopidas thrax Beyaz Çilli Kara Zıpzıp

Tarih Alan Gözlemci

11.05.2008 Antakya - Subaşı MG, MA

64. Thymelicus hyrax Levantin Zıpzıpı

Tarih Alan Gözlemci

(38)