Türkiye Cumhuriyeti île Belçika Krallığı Arasında İmzalanan Konsolosluk Sözleşmesi'nin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
(Resmî Gazete ile yanıtımı :
4 . 5 . 1975- Sayı :
15226)No. Kabul tarihi 1880 17 . 4 . 1975
MADDE 1. — Türkiye Cumhuriyeti ile Belçika Kıratlığı arasında 28 Nisan 1972 tarihinde Ankara'da im
zalanan Konsolosluk Sözleşmesinin onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. — Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
— 159 —
T Ü R K İ Y E C U M H U R İ Y E T İ İ L E B E L Ç İ K A K R A L L I Ğ I A R A S I N D A K O N S O L O S L U K S Ö Z L E Ş M E S İ
T ü r k i y e C u m h u r b a ş k a n ı ve Majeste Belçika K r a l ı ,
İ k i Devlet a r a s ı n d a k i konsolosluk ilişkilerini düzenlemek ve böylece iki Devlet a r a s ı n d a mevcut olan geleneksel dostluk r u h u içinde ilişkilerin gelişmesine k a t k ı d a bulunmak,
K e n d i ülkelerinde konsolosluklar k u r m a k ve konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n k a b u l ü koşullarını ve keza m e m u r l a r ı n haklarını, ayrıcalıklarını ve d o k u n u l m a z l ı k l a r ı n ı tayıin etmek ve yetkilerimi b e l i r t m e k ve Yüksek  k i t T a r a f l a r ı n b i r b i r l e r i n i n ülkelerindeki gerçek ve tüzelkişilerin k o r u n m a s ı n ı kolay
laştırmak arzusuyle.
B i r Konsolosluk Sözleşmesi akdine k a r a r vermişler ve bu amaçla : T ü r k i y e C u m h u r b a ş k a n ı :
Dışişleri B a k a n ı Ümit H a l û k Bayülken'i,- Majeste Belçika K r a l ı :
Dışişleri B a k a n ı P i e r r e H a r m e l ' i , Yetkili temsilcileri olarak atamışlardır.
A n ı l a n temsilciler aşağıdaki h ü k ü m l e r ü z e r i n d e anlaşmaya v a r m ı ş l a r d ı r :
B Ö L Ü M — I.
T a n ı m l a m a l a r
M a d d e : 1 İş bu Sözleşmede,
1. «Gönderen Devlet», konsolosluk m e m u r u n u a t a y a n Yüksek  k i t T a r a f ;
2. «Kabul eden Devlet», konsolosluk m e m u r u m m , ülkesi üzerinde görevinin g e r e k t i r d i ğ i işleri g ö r d ü ğ ü Yüksek  k i t T a r a f ile b u Yüksek Âkit T a r a f ı n siyasal, idarî veya bölgesel a l t m a k a m l a r ı ;
3. «Konsolosluk», t ü m Başkonsolosluk, Konsolosluk veya M u a v i n Konsolosluk;
4. «Konsolosluk görev çevresi», k a b u l eden D e v l e t ' t e olup, bir konsolosluk m e m u r u n u n sınırları içinde görevini y a p t ı ğ ı bölge;
5. «Konsolosluk binaları», maliki kim olursa olsun, m ü n h a s ı r a n konsolosluk amaçları için kul
l a n ı l a n t ü m bina veya bina kısımları ile b u n l a r a bitişik a r s a l a r ;
6. «Konsolosluk Şefi», bu sıfatla hareket etmek üzere görevlendirilmiş kişi;
7. «Konsolosluk m e m u r u » , kabul eden Devlet'te meslekten konsolosluk m e m u r u olarak konsolos
luk işlerini görmek üzere gönderen Devlet t a r a f ı n d a n , Konsolosluk Şefi dahil Başkonsolos, Konsolos veya M u a v i n Konsolos sıfatiyle görevlendirilmiş h e r şahıs;
8. «Konsolosluk hizmetlisi», gönderen Devletin bir konsolosluğunda b i r konsolosluk memu
r u n u n y ö n e t i m i a l t ı n d a iidarî, t e k n i k v e y a b u n a b e n z e r b i r iş görmesine k a b u l eden D e v l e t t a r a - f ındian cevaz verilen h e r ş a h ı s j
9. «Hizmet Personeli», g ö n d e r e n D e v l e t i n b i r k o n s o l o s l u ğ u n d a iç h i z m e t l e r l e g ö r e v l e n d i r i l e ' i kimseler;
10. «Konsolosluk m e n s u p l a r ı » , tıüm konsolosluk m e m u r l a r ı , konsolosluk hizmetlileri ve hizmet p e r s o n e l i ;
11. «Konsolosluk arşivleri», konsolosluğa a i t evrak, belgeler, m u h a b e r a t , k i t a p l a r , filimler, gaze
t e l e r , ses b a n d l a r ı , k a y ı t d e f t e r l e r i ve şifre malzemesi ile b u n l a r ı n k o r u n m a s ı n a ve saklanmasına y a r a y a n d o l a p l a r ve e ş y a ;
12. «Gönderen Devlete ait gemi» g ö n d e r e n Devletin bizzat sahip oldukları dahil, bu Devlet m e v z u a t ı u y a r ı n c a k a y ı t v e y a tescil edilmiş olan, h a r p gemileri d ı ş ı n d a k i , deniz t a ş ı t l a r ı ;
A n l a m ı n a gelir,
1880 — 160 — 4 . 5 . 1 9 7 5 B Ö L Ü M — I L
Konsoloslukların kurulması ve mensuplarının atanması
M a d d e : 2
1. Y ü k s e k Âkit T a r a f l a r d a n berbiri, k a r ş ı l ı k l ı m u v a f a k a t l e , diğer t a r a f ı n ülkesinde konsolos
l u k l a r acımak ve b u n l a r ı i d a m e e t t i r m e k h a k k ı n a s a h i p t i r .
2. K o n s o l o s l u ğ u n yeri, sınıfı ve konsolosluk görev çevresi, gönderen Devlet t a r a f ı n d a n tes- b i t o l u n u r ve kabul eden Devletin tasvibine s u n u l u r . K o n s o l o s l u ğ u n yerinin, sınıfının ve görev çevresinin değişmesi h a l i n d e de aynı şekilde h a r e k e t edilir.
M a d d e : 3
1. Gönderen Devletin diplomatik temsilciliği, konsolosluk şefi sıfatiyle a t a n a n h e r şahsı kabul e d e n D e v l e t i n Dışişleri B a k a n l ı ğ ı n a b i l d i r m e k ve A t a m a Belgesini, b u m a k a m a i n t i k a l ettirmek
le y ü k ü m l ü d ü r . A t a m a Belgesi özellikle k o n s o l o s l u ğ u n yerini, sınıfını ve görev çevresini b e l i r t i r . 2. K a b u l eden Devletin Dışişleri Bakanlığı en kısa z a m a n d a ve masrafsız o l a r a k , konsolosluk şefine b i r b u y r u l t u verir. B u y r u l t u , özellikle, k o n s o l o s l u ğ u n yerini, sınıfını ve g ö r e v çevresini be
lirtir.
3. B u y r u l t u alındığı a n d a n i t i b a r e n k o n s o l o s l u k şefi vazife görmeye ve işbu sözleşme h ü k ü m l e r i n d e n y a r a r l a n m a y a yetkili olur. B u y r u l t u verilinceye k a d a r k a b u l eden D e v l e t K o n s a l o s l u k Şefinin geçici o l a r a k göreve b a ş l a m a s ı n a ve Sözleşme h ü k ü m l e r i n d e n y a r a r l a n m a s ı n a rıza göstere
bilir.
4. B u y r u l t u n u n reddolunması veya geri a l ı n m a s ı h a l i n d e k a b u l eden Devlet b u n u n nedenlerini gönderen Devlete bildirmek z o r u n d a değildir. Böyle b i r halde, gönderen Devlet, d u r u m a göre, ilgi
li şahsı geri çağırır veya onun konsolosluktaki görevine son verir.
M a d d e : 4
K o n s o l o s l u k şefinin, geçici d e olsa, göreve başilaması k a b u l edilir edilmez, k a b u l eden Devlet, d u r u m u konsolosluk g ö r e v ç e v r e s i n d e k i y e t k i l i m a k a m l a r a h e m e n b i l d i r m e k l e y ü k ü m l ü d ü r . K a b u l eden Devlet, a y r ı c a , k o n s o l o s l u k şefinin g ö r e v l e r i n i y a p a b i l m e s i ve i ş b u 'Sözleşmenin h ü k ü m l e r i n d e öngörülen m u a m e l e d e n f a y d a l a n a b i l m e s i için gerekli t e d b i r l e r i n a l ı n m a s ı n a d i k k a t etmek
le de y ü k ü m l ü d ü r .
M a d d e : 5
,1. G ö n d e r e n Devlet, k o n s o l o s l u k şefinden b a ş k a k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı n ı n a d ve s o y a d l a r ı n ı , u y r u k l u ğ u n u k a b u l eden D e v l e t t e k i özeli a d r e s l e r i n i ve s ı f a t l a r ı n ı k a b u l eden D e v l e t i n Dışiş
l e r i B a k a n l ı ğ ı n a b i l d i r i r .
<2. K a b u l eden D e v l e t b i l d i r m e s ı r a s ı n d a v e y a s o n r a d a n , işbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a söz 'konusu ş a h ı s l a r d a n h e r h a n g i b i r i n i n k o n s o l o s l u k m e n s u b u sıfatını t a n ı m a y ı r e d d e d e b i l i r v e y a t a n ı d ı k t a n s o n r a b u n d a n 'vazgeçebilir. Böyle b i r .ihtimalin v u k u u hailinde, g ö n d e r e n Devlet, d u r u ma göre, b u şahsı geri ç a ğ ı r ı r veya k o n s o l o s l u k t a k i g ö r e v i n e s o n verir.
M a d d ö : 6
Y ü k s e k  k i t T a r a f l a r d a n h e r biri k o n s o l o s l u k m e m u r u o l a r a k sadece k e n d i v a t a n d a ş l a r ı n ı ata
y a b i l i r .
— 161 —
Madde- : 7 • ; fl. G ö n d e r e n Devlet, 'kabul eden D e v l e t mezdinde a k r e d i t e d i p l o m a t i k t e m s i l c i l i k mensupla
r ı n d a n b i r v e y a (birkaçını, (bunların g ö r d ü k l e r i d i p l o m a t i k g ö r e v l e r d e n b a ş k a , d i p l o m a t i k temsil
ciliğin içinde k o n s o l o s l u k işlerini görmekle d e görevli kılaibilir. Böyle b i r a t a m a , d u r u m a göre, 3 ncii v e y a 5 nci m a d d e n i n (hükümleri u y a r ı n c a y a p ı l m a l ı d ı r . ',. .
2. İşjbu m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı n d a ö n g ö r ü l e n konsolosluk işlerinin d i p l o m a t i k temsilciliğin m e n s u p l a r ı t a r a f ı n d a n görülmesi, b u n l a r ı n d i p l o m a t i k temsilcilik m e n s u b u sıfatiyle f a y d a l a n d ı k l a r ı a y r ı c a l ı k ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r a h a l e l g e t i r m e z .
M a d d e ; 8
1. (Konsolosluk şefinin b i r engeli olması, g a y b u b e t i v e y a ölümlü h a l i n d e , g ö n d e r e n Devlet, k o n s o l o s l u ğ u n geçici o l a r a k y ö n e t i m i için b i r şahsı a t a y a b i l i r . K a b u l eden D e v l e t i n Dışişleri B a k a n l ı ğ ı y a z ı ile h a b e r d a r edilmek s u r e t i y l e , b u şaihsın o s ı f a t l a t a n ı n m a s ı g e r e k i r ve b u ş a h ı s , gö
r e v i s ı r a s ı n d a , y e r i n i aldığı konsolosluk m e m u r u n a bahşedilmiş olan a y n ı m u a m e l e d e n , y a h u t d a kendisi için d a h a m ü s a i t o l d u ğ u t a k d i r d e , o zaıma;ıa ' k a d a r kendisine y a p ı l m a k t a o l a n m u a m e l e d e n y a r a r l a n ı r .
2. B u n u n l a (beraber, k a b u l eden Devlet, işjbu m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı u y a r ı n c a , konsoloslu
ğ u geçici o l a r a k y ö n e t m e k için a t a n m ı ş olan şahsa, k u l l a n ı l m a s ı v e y a y a r a r l a n ı l m a s ı , işjbu Sözleş
m e d e ihelirtilmdş olup b u ş a h s ı n y e r i n e g e t i r m e d i ğ i k o ş u l l a r a bağlı t u t u l m u ş olan h a k , a y r ı c a l ı k ve 'bağışıklıkları t a n ı m a k l a y ü k ü m l ü değildir.
3. İşjbu m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı u y a r ı n c a , k a b u l eden D e v l e t t e k i g ö n d e r e n D e v l e t diploma
t i k temsilciliği d i p l o m a t i k p e r s o n e l i n d e n birisini konsolosluğu geçici o l a r a k y ö n e t m e k için a t a n ması h a l i n d e b u şahıs, k a b u l e d e n D e v l e t k a r ş ı o l m a d ı ğ ı t a k d i r d e , d i p l o m a t i k a y r ı c a l ı k -ve bağışı'k- h k l a r d a n y a r a r l a n m a ğ a d e v a m eder.
BÖLÜM —.-' I I I
HaMaırj AynciaJlılküiajr v e B>aıgıı§alldttlk3!sur
M a d d e ; 9
1. K a b u l eden D e v l e t k o n s o l o s l u k i ş l e r i n i n y ü r ü t ü l m e s i için g e r e k l i b ü t ü n k o l a y l ı k l a r ı göste
r i r ve k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı n a f a a l i y e t l e r i n i i c r a e t m e k ve b u n l a r ı n işjbu (Sözleşmeyle b a h ş e d i l e n h a k l a r , a y r ı c a l ı k l a r ve "bağışıklıklardan f a y d a l a n m a l a r ı n a îmlkân v e r m e k için 'her t ü r l ü u y g u n t e d b i r l e r i alır.
•2. (Kabul e d e n D e v l e t konsolosluk m e m u r l a r ı n a s ı f a t l a r ı n ı n gerektirdiği! s a y g ı ile m u a m e l e e d e r ve onların k o r u n m a s ı n ı s a ğ l a r .
3. K a b u l eden Devlet;, Konsoloslulkla rıu ve konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n ika metgâfhlarının k o r u n masını s a ğ l a m a k üzere g e r e k l i b ü t ü n t e d b i r l e r i a l m a k l a y ü k ü m l ü d ü r .
M a d d e : 10
İşjbu Sözleşmemin a k s i n e h ü k ü m l e r i s a k l ı k a l m a k ş a r t ı y l e , k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı k a b u l e d e n D e v l e t m e v z u a t ı u y a r ı n c a , b u D e v l e t i n ^adlî ve i d a r î m a k a m l a r ı n ı n y a r g ı s ı n a t a b i d i r l e r .
M a d d e : 11
1. Kalbul e d e n D e v l e t i n vatandaşı o l m a y a n 'konsollosluSk m e m u r l a r ı v e k o n s o l o s l u k 'hizmetlile
r i resmî igörevlerinin y e r i n e .getirilmesi s ı r a s ı n d a v e işjbu a n l a ş m a y l a k e n d i l e r i n e t a n ı n a n y e t k i l e r sınırı içinde y a p a c a k l a r ı işlerden d o l a y ı a n ı l a n D e v l e t i n y a r g ı s ı n a talbi d e ğ i l l e r d i r .
1880 — 162 — 4 . 5 . 1975 M e ğ e r ki g ö n d e r e n Devlet, belirli b i r iş için, bu b a ğ ı ş ı k l ı k t a n , d i p l o m a t i k yolla, önceden vaz
geçmiş b u l u n s u n .
2. B i r h u k u k î veya i d a r î d a v a için y a r g ı b a ğ ı ş ı k l ı ğ ı n d a n vazgeçme, h ü k m ü n y e r i n e getirilmesi t e d b i r l e r i y l e ilgili b a ğ ı ş ı k l ı k t a n v a z g e ç m e y i t a z a m m u n etmez. B u n l a r için a y r ı b i r v a z g e ç m e gerek
lidir.
3. B i r k o n s o l o s l u k m e m u r u v e y a b i r k o n s o l o s l u k hizmetlisi, i ş b u m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı u y a r ı n c a , y a r g ı b a ğ ı ş ı k l ı ğ ı n d a n f a y d a l a n a b i l e c e ğ i b i r k o n u d a b i r d a v a a ç a r s a , esas t a l e b e d o ğ r u d a n d o ğ r u y a b a ğ l ı h e r t ü r l ü m u k a b i l d a v a t a l e b i h a k k ı m d a y a r g ı bağışıklığını ileri s ü r m e s i k a b u l 'edilmez.
4. İ ş b u m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı h ü k ü m l e r i , hiçbir- ş e k i l d e , b i r 'konsolosluk m e m u r u v e y a bir 'konsolosluk hizmetlisini,
a. G ö n d e r e n Devletin v e k i l i sıfatıyl'e açıkça veya zımnen h a r e k e t etmeksizin b a ğ l a n d ı ğ ı yü
k ü m l e r için açılacak b i r h u k u k d a v a s ı n d a n ve
b . H e r çeşit t a ş ı t a r a ç l a r ı n ı n s e b e b i y e t v e r d i ğ i z a r a r d a n d o l a y ı b i r ü ç ü n c ü ş a h ı s t a r a f ı n d a n açıfrmış h u k u k d a v a s ı n d a n b e r i k ı l m a z .
Bit* k o n s o l o s l u k m e n s u b u n a ş a h s e n ait olan t a ş ı t a r a ç l a r ı , b u n l a r ı n ' k u l l a n ı l m a l a r ı n d a n ileri gelen h u k u k î s o r u m l u l u k a ç ı s ı n d a n ü ç ü n c ü ş a h ı s l a r a k a r ş ı t a m a m e n s i g o r t a l ı olmalı ve b u çeşit h e r s i g o r t a m u k a v e l e s i d e k a b u l eden D e v l e t m e v z u a t ı n ı n g e r e k l e r i n e cevap v e r m e l i d i r .
M a d d e : 12
1. K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı , resmî g ö r e v l e r i n i n y e r i n e getirilmesi d ı ş ı n d a y a p t ı k l a r ı fiillerden dolayı, a n c a k a ş a ğ ı d a k i h a l l e r d e , t u t u k l a n a b i l i r veya göz a l t ı n a a l ı n a b i l i r l e r :
a.) x\ ğ ı r suç h a l i n d e ve y e t k i l i adlî m a k a m ı n k a r a r ı üzerine Veya, b) G ö n d e r e n Devletin m u v a f a k a t i i l e ;
İ ş b u m a d d e y e göre, a ğ ı r suç d e y i m i n d e n , k a b u l eden D e v l e t m e v z u a t ı n ı n en az 5 y ı l v e y a d a h a a ğ ı r h ü r r i y e t i kısıtlayıcı bir cezayı ö n g ö r d ü ğ ü h e r t ü r l ü suç anlaşılmalıdır.
B u n u n l a beraber, konsolosluk m e m u r l a r ı , bir ceza d a v a s ı dolayısiyle verilmiş olan kesinleşmiş bir h ü k ü m gereğince, h a p i s cezasının ç e k t i r i l m e s i için t u t u k l a n a b i l i r l e r .
2. B i r konsolosluk m e m u r u n a k a r ş ı bir ceza davası a ç ı l d ı ğ ı n d a , a n ı l a n m e m u r y e t k i l i m a k a m l a r ö n ü n e ç ı k m a k l a y ü k ü m l ü d ü r . B u n u n l a b e r a b e r , usule m ü t e a l l i k muameleler, konsolosluk m e m u r u n u n resmî m e v k i i n d e n dolayı k e n d i s i n e gösterilmesi g e r e k l i saygı ile ve k o n s o l o s l u k gö
r e v l e r i n i n y e r i n e getirilmesini en az a k s a t a c a k şekilde y ü r ü t ü l m e l i d i r . B i r konsolosluk memu
r u n u önleyici o l a r a k t u t u k l a m a k z o r u n l u ğ u o r t a y a ç ı k t ı ğ ı t a k d i r d e usule t a a l l û k e d e n m u a m e l e l e r ona k a r ş ı en kısa z a m a n d a y ü r ü t ü l m e l i d i r . .
M a d d e : 13
B i r k o n s o l o s l u k m e n s u b u n u n k o v u ş t u r u l m a s ı v e y a t u t u k l a n m a s ı h a l i n d e , k a b u l e d e n Devlet, d u r u m d a n , g ö n d e r e n Devlet d i p l o m a t i k temsilciliğini d e r h a l h a b e r d a r e t m e k l e y ü k ü m l ü d ü r .
M a d d e : 14.
1. K o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı , işbu m a d d e n i n 2 nci ve 3 n c ü p a r a g r a f l a r ı h ü k ü m l e r i saklı kal
m a k üzere, t a n ı k l ı k y a p m a ğ a ç a ğ ı r ı l a b i l e c e k l e r d i r
T a n ı k l ı k y a p m a l a r ı n ı i s t e y e n m a h k e m e , konsolosluk m e n s u p l a r ı n ı n resmî görevlerimin y e r i n e g e t i r i l m e s i n i n engellenmemesi için g e r e k l i b ü t ü n t e d b i r l e r i a l m a l ı d ı r . Konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n t a n ı k l ı ğ ı söz k o n u s u o l d u ğ u t a k d i r d e , b e y a n l a r ı k o n s o l o s l u k t a v e y a i k a m e t g â h l a r ı n d a alınabilir v e y a k a b u l e d e n D e v l e t m e v z u a t ı n a göre m ü m k ü n ise, yazılı o l a r a k d a alınabilir.
2. B u n u n l a b e r a b e r , k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı , resmî g ö r e v l e r m i n y e r i n e getirilmesi ile ilgili b ü t ü n o l a y l a r h a k k ı n d a b e y a n d a b u l u n m a y ı , konsolosluk a r ş i v l e r i n e ait belge ve e ş y a l a r ı - g ö s t e r -
1880 — 163 —
meyi ve b u n l a r ı n ellerinden alınmasını r e d d e d e b i l i r l e r . A n c a k , konsolosluk şefi, g ö n d e r e n D e v l e t i n ç ı k a r l a r ı n ı n h a l e l d a r edilmeden y a p ı l m a s ı n ı n m ü m k ü n olacağı k a n ı s ı n d a lise, a d a l e t i n y e r i n e gelmesi için, böyle b i r t a l e b e m u v a f a k a t edebilir.
3. Kafbul eden D e v l e t i n v a t a n d a ş l a r ı v e y a d aimî sakinleri olmayan ve bu memlekette k â r ama
cına yönelmiş hiçlbir özel iş t u t m a y a n k o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı ve konsolosluk hizmetlileri ta
n ı k o l a r a k mamkeme h u z u r u n a çışlkmaya v e y a t a n ı k l ı k t a b u l u n m a y a matuf' zorlayıcı t e d b i r l e r e talbi t u t u l a m a z l a r .
4. İ ş b u m a d d e n i n y u k a r ı d a k i p a r a g r a f l a r ı h ü k ü m l e r i , i d a r î m a k a m l a r ı n y a r g ı s ı ile ilgili hu
s u s l a r d a d a u y g u l a n ı r .
M a d d e : 15
1. 'Konsolosluk arşivlerinin d o k u n u l m a z l ı ğ ı v a r d ı r ve k a b u l eden Devlet m a k a m l a r ı h e r h a n g i b i r b a h a n e ile b u n l a r ı ineeleyemez v e y a b u n l a r a <el k o y a m a z .
2. Konsolosluk arşivleri, k o n s o l o s l u k g ö r e v l e r i n i n yerine getirilmesiyle hiçlbir ilişiği olma
y a n belge ve e ş y a l a r d a n t a m a m e n ayrılmış olma İldir.
M a d d e : 16
1. K a b u l elen Devlet m a k a m l a r ı , k o n s o l o s l u k b i n a l a r ı n a , a n c a k k o n s o l o s l u k şefinin, veki
linim veya g ö n d e r e n Devlet d i p l o m a t i k t e m s i l c i l i ğ i şefinin m ü s a a d e s i ile girebilirler. Böyle b i r m ü s a a d e n i n m e v c u t olmaması halinde, giriş an cak adlî b i r k a r a r ı n v e y a m ü z e k k e r e n i n y e r i n e getirilmesi} amacıyle, yapılabilir. B u n u n l a b e r a b e r , böyle bir ilâmın v e y a k a r a r ı n e l d e edilmesi amacına yönelmiş usule a n c ^ k kaJbul eden D e v l e t i n Dışişleri B a k a n l ı ğ ı n ı n ö n m ü s a a d e s i ile baş
vurulabilecektir. Âcil bir k o r u m a hareketini gereıkitiren y a n g ı n veya sair f e l â k e t h a l i n d e , konso
losluk şefinin, vekilinin veya d i p l o m a t i k temsil içlik şefinin zımmî m ü s a a d e s i alınmış sayılabi
lir.
2. A d a l e t t a r a f ı n d a n a r a n a n ş a h ı s l a r a k o n s o l o s l u k b i n a l a r ı n d a sığınma h a k k ı verilemez. B i r konsolosluk m e m u r u , k a b u l eden Devlet m a k a m l a r ı n ı n k a n u n î talebi ü z e r i n e böyle b i r şahsı tes
limden i m t i n a edecek olursa, bu makamlar, gerektiği t a k d i r d e , işbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı h ü k ü m l e r i saklı k a l m a k üzere, bu şahsı yakalara a k amacıyle konsolosluk b i n a l a r ı n a g i r e b i l i r l e r .
3. i ş b u m a d d e n i n 1 inci ve 2 n c i p a r a g r a f l a r ı n d a belirtilen a m a ç l a r l a konsolosluk b i n a l a r ı na giriş k o n s o l o s l u k arşivlerinin d o k u n u l m a z lığına halel getiremez.
4. K o n s o l o s l u k arşivlerinin d o k u n u l m a z l ı ğ ı v e k o n s o l o s l u k b i n a l a r ı n ı n b a ğ ı ş ı k l ı ğ ı , konsolosluk görevlerinin y e r i n e g e t i r i l m e s i ile h i ç ilişiği o l m a y a n m a k s a t l a r için i l e r i sürülemez,. K o n s o l o s l u k g ö r e v l e r i n i n y e r i n e g e t i r i l m e s i ile h i ç ilişiği b u l u n m a y a n 'belgeler v e y a e ş y a l a r k o n s o l o s l u k binala
r ı n a k o n u l m u ş s a , k o n s o l o s l u k şefi, k a b u l e d e n D e v l e t i n h u b e l g e l e r i v e y a e ş y a l a r l a ilgili m e v z u a t ı n ı n u y g u l a n m a s ı n ı n hiçlbir engele m a r u z k a l m a m ı ş ı amacıyle gerekli t e d b i r l e r i almalıdır.
5. K o n s o l o s l u k binaları, konsoloslrik g ö r e v l e r i n i n y e r i n e getirilmesi ile u y u ş m a y a c a k b i r ş ek il d e k u l l a m l a m a z.
M a d d e : 17
1. K a b u l eden D e v l e t i n daimî s a k i n l e r i n d e n o l m a y a n ve b u m e m l e k e t t e k â r a m a c ı n a yönel
m i ş hiçbir özel iş t u t m a y a n konsolosluk m e n s u p l a r ı ile b u n l a r ı n k e n d i l e r i y l e b e r a b e r y a ş a y a n aileleri efradı, a n ı l a n D e v l e t t e k i y a b a n c ı l a r ı n i k a m e t l e r i n i genel m a h i y e t t e d ü z e n l e y e n h ü k ü m lerine t a b i değildirler ve hizmet personeli ve b u n l a r ı n aileleri efradı m ü s t e s n a , sınır dışı etme t e d b i r i n e k o n u olamazlar.
2. İ ş b u m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a n f a y d a l a n a c a k ş a h ı s l a r a k a b u l eden D e v l e t i n y e t k i l i m a k a m ı t a r a f ı n d a n özel bir h ü v i y e t belgesi v e r i l i r .
3. Kaibul eden Devlet Dışişleri B a k a n l ı ğ ı v e y a b u n u n g ö r e v l e n d i r d i ğ i m a k a m ,
1880 — 164 — 4 . 5 . 1975 a) K o n s o l o s l u ğ a a t a n m a l a r ı n ı m ü t e a k i p , k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı n ı n gelişinden, s t a t ü l e r i n i i l g i l e n d i r e n h e r t ü r l ü d e ğ i ş i k l i k t e n v e a y r ı c a k a b u l eden Devletten kesin olarak a y r ı l ı ş l a r ı n d a n veya k o n s o l o s l u k t a k i görevlerinin s o n a e r m e s i n d e n ?
b ) Konsolosluk m e n s u p l a r ı ile b e r a b e r y a ş a y a n aileleri e f r a d ı n ı n geliş ve kesin o l a r a k a y r ı l ı ş l a r ı n d a n ve g e r e k e n hallerde, böyle b i r ş a h s ı n konsolosluk m e n s u p l a r ı n ı n evine gelmesi veya bu evden a y r ı l m a s ı n d a n ;
c) K a b u l e d e n D e v l e t t e , a n g a j e edilen k o n s o l o s l u k hizmetlilerinin ve hizmet p e r s o n e l i n i n (konsolosluğa a l ı n m a l a r ı n d a n ve b u n l a r ı n i ş l e r i n i n s o n a e r m e s i n d e n ;
H a b e r d a r edilmelidir.
M a d d e : 18
K a b u l eden Devlet v a t a n d a ş ı ve d a i m î s a k i ni o l m a y a n (konsolosluk m e n s u p l a r ı ile b u n l a r ı n k e n d i l e r i y l e b e r a b e r y a ş a y a n aileleri efradı, b u Devlette, silahlı k u v v e t l e r veya millî s a v u n m a ile d o ğ r u d a n d o ğ r u y a v e y a dolayısıyle ilgili s a i r örgütlerdeki h e r çeşit mecburî hizmetten, polis hd'zmebi d a h i l h e r t ü r l ü k a m u h i z m e t l e r i n d e g ö r e v ifasından ve a y r ı c a j ü r i üyesi o l a r a k görevlen
d i r i l m e k t e n m u a f t ı r l a r . Şahsî' mükellefiyet veya h izni etlerin y e r i n e geçmek üzere k o n u l m u ş olan her t ü r l ü n a k d î veya aynî bedeller için de keza aynı h ü k ü m geçerlidir.
M a d d e : 19
H
:«Z
:r
;r *J*T
:ir İfi
1. G ö n d e r e n Devlet, k a b u l edem Devlet m e v z u a t ı n d a ö n g ö r ü l e n ş a r t l a r ve şekiller a l t ı n d a , a) K o n s o l o s l u ğ u n k u r u l m a s ı v e y a idamesi i ç i n g e r e k l i arsa, bina, bina kısımları veya müş
t e m i l â t ı n ı n m ü l k i y e t i n i v e y a intifa h a k k ı m iıktisab edebilecek v e y a zilyet o l a b i l e c e k t i r ;
b) A y n ı a m a ç l a r l a iktiısabettiği veya z i l y e t o l d u ğ u a r s a ü z e r i n d e b i n a l a r , b i n a k ı s ı m l a r ı ve müştemilâtımı inşa e t t i r e b i l e c e k t i r .
c) İ ş b u p a r a g r a f ı n a ve b b e n t l e r i n d e öngörülen h a k l a r ı ve m a l l a r ı devredebilecektir.
2. Gerektiğimde, g ö n d e r e n Devlet, önceki p a r a g r a f t a yazılı a m a ç l a r l a , arsa, bina, b i n a kısım
l a r ı v e y a müştemilâtımın m ü l k i y e t i n i ve intifa h a k k ı n ı iktisap, zilyetlik, inşa ve onarımı için k a b u l Cden D e v l e t i n y a r d ı m ı m isteyebilir.
3 . . İ ş b u m a d d e n i n hükümleri', g ö n d e r e n Devleti, b i n a l a r ı n b u l u n d u ğ u bölgede u y g u l a n a n in
ş a a t ve şehircilik m e v z u a t ı n a u y m a k t a n muaf kılmaz.
4. K a b u l eden Devlet, g e r e k t i ğ i n d e , konsolosluk şefinden b a ş k a konsolosluk m e n s u p l a r ı için de u y g u n m e s k e n l e r t e m i n i n d e g ö n d e r e n D e v l e t e y a r d ı m etmelidir.
M a d d e : 20
1. 'Gönderen Devletin a r m a s i y l e b u D e v l e t i n resmî döl veya dillerinde yazılmış konsolosluğu be
l i r t e n u y g u n b i r tabela, konsolosluk b i n a s ı n ı çevreleyen b a h ç e d u v a r ı n a , b i n a n ı n dış d u v a r ı n a ve k o n s o l o s l u ğ u n giriş k a p ı ş m a v e y a b u k a p ı n ı n y a n ı n a takılabilir. Konsolosluk şefinin resmî i k a m e t g â h ı için d e a y n ı şekilde h a r e k e t edilebilir.
»2. G ö n d e r e n Devletin b a y r a ğ ı konsolosluğa ve keza konsolosluk şefinin resmî i k a m e t g â h ı n a çekilebilir.
3. G ö n d e r e n Devletin a r m a s ı ile b a y r a ğ ı konsolosluk şefinin resmî görevlerini y e r i n e getirmesi s ı r a s ı n d a k u l l a n d ı ğ ı t a ş ı t araçlarımın üzerine k o n u l a b i l i r v e y a ç ekilebilir. .
•Bununla b e r a b e r a r m a n ı n v e y a u l u s a l b a y r a ğ ı n k u l l a n ı l m a s ı h a k k ı n d a istifade de k a b u l eden D e v l e t i n m e v z u a t ı ve t e a m ü l l e r i gözömünde t u t u l u r .
M a d d e : 2.1 1. G ö n d e r e n Devlet,
a) İ ç e r i s i n d e b u l u n a n t a ş ı n ı r m a l l a r l a t e s i s a t d a h i l konsolosluk b i n a l a r ı ; . -
1880 — 165 — b ) K o n s o l o s l u ğ a a i t t a ş ı t a r a ç l a r ı j
İ l e ilgili h u s u s l a r d a , IMillî iSavunıma v e y a k a m u y a r a r ı n a y a p ı l a n h e r n e v i i s t i m v a i d e n m u a f t ı r . 2. föalbul e d e n Devletlin ne v a t a n d a ş ı , n e daimî s a k i n i o l m a y a n ve b u D e v l e t t e k â r a m a c ı n a yönelmaş hiçjbir özel iş t u t m a y a n konsolosluk m e n s u p l a r ı ,
a ) İ ç e r i s i n d e b u l u n a n t a ş ı n ı r m a l l a r l a tesisat d a h i l özel k o n u t l a r ı ve
!b) T a ş ı t a r a ç l a r ı k o n u s u n d a a y n ı b a ğ ı ş ı k l ı k a n f a y d a l a n ı r l a r .
3. B u n u n l a b e r a b e r , işlbu m a d d e n i n önceki h ü k ü m l e r i , k a b u l eden Devletin, m e v z u a t ı u y a r ı n ca millî s a v u n m a v e y a k a m u y a r a r ı a m a ç l a r i y l e g ö n d e r e n D e v l e t i n konsolosluk b i n a l a r ı n ı v e y a bu D e v l e t i n b i r konsolosluk m e n s u b u n u n k o n u t u n u i s t i m l â k etmesine m a n i d e ğ i l d i r ; f a k a t böyle bir t e d b i r z a r u r î ise konsolosluk g ö r e v l e r i n i n y e r i n e g e t i r l m e s i n i n sekteye u ğ r a m a m a s ı için h e r t ü r l ü t e r t i b a t a l ı n m a l ı d ı r . A y r ı c a i s t i m l â k h a l i n d e âdil ve ön b i r t a z m i n a t ödenecektir. Böyle b i r tazmi
n a t g ö n d e r e n D e v l e t p a r a s ı n a k o l a y c a çevrilelbilir (bir t a r z d a ödenmeli ve t a z m i n a t m i k t a r ı n ı n sap
t a n m a s ı t a r i h i n d e n i t i b a r e n üç aylık bir. s ü r e n i n bitimlinden önce b u D e v l e t e t r a n s f e r edilebilir ol
malıdır.
M a d d e : 22
1. Kalbul eden Devlet, k o n s o l o s l u ğ u n resmî a m a ç l a r l a y a p t ı ğ ı t ü m halberleşme serbestisine mü
s a a d e e d e r ve 'bunu k o r u r . G ö n d e r e n D e v l e t i n H ü k ü m e t i y l e v e n e r e d e b u l u n u r l a r s a b u l u n s u n l a r d i p l o m a t i k temsilcilikleri ve s a i r k o n s o l o s l u k l a r ı ile balberleşmede, konsolosluk, özellikle k r i p t o veya şifre o l m a k ü z e r e u y g u n göreceği h e r t ü r l ü halberleşme o l a n a k l a r ı n ı k u l l a n a b i l e c e k t i r .
2. (Kullanılan u l a ş ı m vasıtası n e o l u r s a olsun, k o n s o l o s l u ğ u n resmî y a z ı ş m a l a r ı ve r e s m î nitelik
t e o l d u ğ u n a d a i r g ö r ü n ü r dış a l â m e t l e r i t a ş ı y a n m ü h ü r l ü i r s a l a t ı t e c a v ü z d e n m a s u n d u r l a r . 3 . (Konsolosluğun m ü h ü r l ü i r s a l a t ı n e açılaJbilir, n e d e b u n l a r a el konulalbilir. B u n u n l a b e r a b e r fcaoul e d e n D e v l e t m a k a m l a r ı , m ü h ü r l ü i r s a l â t m resmî n i t e l i k t e yazışma, belgeler v e y a eşyalar
d a n b a ş k a ş e y l e r i h t i v a e t t i k l e r i h u s u s u n d a ciddî ıbir k a n ı y a s a h i p o l u r l a r s a , b u n l a r ı n k e n d i önle
r i n d e g ö n d e r e n D e v l e t i n y e t k i l i b i r temsilcisi t a r a f ı n d a n açılmasını isteyebilir. B u t a l e p g ö n d e r e n Devlet m a k a m l a r ı t a r a f ı n d a n y e r i n e getirilmediği t a k d i r d e , irısalat çıkış y e r i n e g e r i çevrilir.
4. M ü h ü r l ü irsalat, m ü s a a d e edilmiş b i r giriş n o k t a s ı n a g e l e c e k b i r t i c a r î g e m i v e y a u ç a k k a p t a n ı n a verilebilir.
B u k a p t a n i r s a l â t m sayısını g ö s t e r e n resmî Ibir belgeyi h â m i l olmalıdır. B i r konsolosluk men
s u b u , işlbu m a d d e n i n 3 n c ü p a r a g r a f ı n d a k i h ü k ü m l e r saklı olmak üzere, d o ğ r u d a n d o ğ r u y a v e ser
bestçe m ü h ü r l ü i r s a l a t ı teslim alabilir.
M a d d e : 23
K a b u l e d e n Devletin, millî g ü v e n l i k nedenleriyle girişi y a s a k l a n m ı ş v e y a s ı n ı r l a n m ı ş bölgelere ilişkin k a n u n ve t ü z ü k l e r i saklı k a l m a k şartıyle, k o n s o l o s l u ğ u n her mensulbu, g ö r e v l e r i n i n y e r i n e g e t i r i l m e s i amacıyle a n ı l a n D e v l e t t e serbestçe d o l a ş m a y a y e t k i l i d i r .
M a d d e : 24 il, G ö n d e r e n Devlet,
a ) M ü n h a s ı r a n k o n s o l o s l u ğ u n k u r u l m a s ı n a v e y a idamesine y a r a y a n a r s a n ı n , b i n a l a r ı n , b i n a k ı s ı m l a r ı n ı n , v e y a m ü ş t e m i l â t ı n ı n m a l i k i v e y a intifa h a k k ı salhilbi o l a r a k iktisaibı, m ü l k i y e t i , zilyet
liği, inşa, o n a r ı m ı v e y a b t k ı m ı ,
Ib) K a b u l eden D e v l e t i n y ü r ü r l ü k t e k i m e v z u a t ı n a göre, b i r i t h a l v e y a t e k r a r i h r a ç m ü n a s e b e t i y l e v e y a n e d e n i y l e v e r g i ve r e s i m l e r d e n bağışıklık, m ü n h a s ı r a n 27 n c i m a d d e h ü k ü m l e r i n i n k o n u s u n u t e ş k i l e t t i ğ i gözönünde t u t u l a r a k , b i r konsolosluğun m ü n h a s ı r a n resmî i h t i y a ç l a r ı n a t a h s i s edilmiş v e y a y a r a y a n t a ş ı t l a r dahil, h e r çeşit taşınabilir eşyalarının m a l i k v e y a intifa halkkı sahibi
1880 — 166 — 4 . 5 . 1975 o l a r a k iktisabı, m ü l k i y e t i , intifa h a k k ı , zilyetliği v e y a k u l l a n ı l m a s ı ile ilgili o l a r a k k a b u l eden Dev
let t a r a f ı n d a n k o n u l m u ş olan v e y a t a h s i l e d i l m e k t e b u l u n a n h e r çeşit v e r g i v e r e s i m l e r d e n m u a f t ı r .
•2. İ ş b u m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı n d a ö n g ö r ü l e n bağışıklık, özel h i z m e t l e r e k o n u l a n v e y a tahsil edilen v e r g i v e r e s i m l e r e u y g u l a n m a z .
8. İ ş b u m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a ö n g ö r ü l e n bağışıklık, g ö n d e r e n D e v l e t l e m u k a v e l e a k d e t miş şahısların, k a b u l eden D e v l e t t e y ü r ü r l ü k t e k i m e v z u a t a göre, k a n u n e n y ü k ü m l ü o l d u k l a r ı Va
sıtasız V e r g i l e r l e , Vasıtasız V e r g i l e r d e m ü n d e m i ç r e s i m l e r k o n u s u n d a geçerli d e ğ i l d i r .
M a d d e : 25
1. K o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı , resmî g ö r e v l e r i n i n k a r ş ı l ı ğ ı o l a r a k g ö n d e r e n D e v l e t t e n a l d ı k l a r ı m a a ş , ü c r e t v e y a yevmiyelerle ilgili o l a r a k , k a b u l eden Devletçe k o n u l a n v e y a t a h s i l edilen h e r t ü r l ü v e r g i v e r e s i m d e n m u a f t ı r l a r .
2. K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı ve konsolosluk hizmetlileri, b u n d a n b a ş k a a ş a ğ ı d a gösterilenler ha
riç o l m a k üzere, k a b u l eden Devletçe k o n u l a n v e y a t a h s i l edilen h e r t ü r l ü v e r g i ve r e s i m d e n muaftır
l a r :
a ) N o r m a l o l a r a k eşya v e y a h i z m e t l e r i n f i y a t ı n a d a h i l edilmiş b u l u n a n V a s ı t a l ı V e r g i l e r ; b) K a b u l eden D e v l e t ü l k e s i n d e b u l u n a n özel g a y r i m e n k u l m a l l a r a a i t v e r g i ve r e s i m l e r ; c) 26 nci m a d d e n i n h ü k ü m l e r i s a k l ı k a l m a k üzere, V e r a s e t Vergileri, v e y a b e n z e r i v e r g i ve r e s i m l e r ;
id) K a y n a ğ ı k a b u l eden D e v l e t t e b u l u n a n s e r m a y e k a z a n ç l a r ı d a h i l , özel g e l i r l e r d e n alınan v e r g i ve r e s i m l e r ile k a b u l eden D e v l e t t e k â i n ticarî v e y a malî teşebbüslere y a p ı l a n y a t ı r ı m l a r d a p e ş i n e n a l ı n a n s e r m a y e v e r g i l e r i ;
e) İ f a edilen özel h i z m e t l e r k a r ş ı l ı ğ ı o l a r a k k o n u l a n v e y a tahsil o l u n a n v e r g i . v e r e s i m l e r ; f) K a y ı t , m a h k e m e , i p o t e k v e p u l h a r ç l a r ı .
B i r konsolosluk m e m u r u veya bir konsolosluk hizmetlisinin k e n d i s i y l e b e r a b e r y a ş a y a n aile ef
r a d ı , b u konsolosluk m e m u r u veya hizmetlisinin f a y d a l a n d ı ğ ı a y n ı b a ğ ı ş ı k l ı k l a r d a n f a y d a l a n ı r l a r . B i r i t h a l v e y a t e k r a r i h r a ç dolaıyısiyle v e y a n e d e n i y l e tahsil o l u n a n v e r g i ve r e s i m l e r d e n ba
ğışıklık, özellikle, 27 nci m a d d e h ü k ü m l e r i y l e d ü z e n l e n i r .
3. İ ş b u m a d d e d e ö n g ö r ü l e n b a ğ ı ş ı k l ı k l a r , k a b u l eden Devletin v a t a n d a ş l a r ı n a v e y a daimî sa
k i n l e r i n e , v e y a h u t o D e v l e t t e k a z a n ç g e t i r e n özel b i r iş t u t a n ş a h ı s l a r a u y g u l a n m a z .
4. İ ş b u m a d d e d e b e l i r t i l e n b a ğ ı ş ı k l ı k l a r , konsolosluk m e n s u p l a r ı v e y a o n l a r ı n aileleri efradı d ı ş ı n d a olan v e k a b u l e d e n D e v l e t t e y ü r ü r l ü k t e k i m e v z u a t a göre vasıtasız v e r g i l e r l e vasıtasız ver
gilerde m ü n d e m i ç r e s i m l e r i k a n u n e n ödemeye y ü k ü m l ü olan k i ş i l e r e y ü k l e n m e s i g e r e k e n v e r g i v e resimlere u y g u l a n m a z .
5. K a b u l eden D e v l e t t e m a a ş l a r ı v e y a ü c r e t l e r i Gelir V e r g i s i n d e n m u a f o l m a y a n şahısları is
t i h d a m eden k o n s o l o s l u k m e n s u p l a r ı , b u D e v l e t m e v z u a t ı n ı n Gelir V e r g i s i n i n t a h s i l i k o n u s u n d a işverene y ü k l e d i ğ i vecibelere r i a y e t etmelidirler. •
M a d d e : 26
1. B i r konsolosluk m e n s u b u n u n veya o n u n k e n d i s i y l e b e r a b e r y a ş a y a n ailesi e f r a d ı n d a n bi
risinin ö l ü m ü h a l i n d e , t e r e k e s i n e d â h i l olup k a b u l eden D e v l e t t e b u l u n a n m e n k u l m a l l a r ı , eğer ölen şahıs, b u D e v l e t i n v a t a n d a ş ı v e y a d a i m î
sakini
değilse ve b u m a l l a r m ü n h a s ı r a n ölen ş a h s ı n k o n s o l o s l u k m e n s u b u v e y a o n u n ailesinin b i r ferdî sıfatiyle k a b u l eden D e v l e t t e o t u r m a s ı nedeniyle o r a d a b u l u n u y o r s a , v e r a s e t v e r g i s i n d e n v e y a b e n z e r i h e r t ü r l ü v e r g i v e r e s i m l e r d e n m u a f t ı r . 2. K a b u l eden Devlet, b u D e v l e t t e k a z a n ı l m ı ş ve b i r i h r a ç y a s a ğ ı v e y a k ı s ı t l a m a s ı k o n u s u o l a n l a r h a r i ç , işbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a b e l i r t i l e n malların, G ü m r ü k v e r g i l e r i ve h e r t ü r l ü resimler v e b u n a ilişkin s a i r h a r ç l a r d a n m u a f olmak ü z e r e i h r a c ı n a izin v e r i r .
1880
— 167 —
M a d d e : 27
1. K a b u l 'öden Devlet y ü r ü r l ü k t e k i k e n d i m e v z u a t ı u y a r ı n c a ,
a) K o n s o l o s l u ğ u n resmî hizmetinde k u l l a n ı l m a k üzere, b i r a d e t otomobil d â h i l , e ş y a l a r ı ; b) K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı n ı n şahsî h i z m e t l e r i n d e k u l l a n ı l m a k üzere, bir a d e t otomobil dâhil, e ş y a l a r ı ;
c) Konsolosluk hizmetlerince, m e m l e k e t e gelişlerinden i t i b a r e n i k i a y içinde, ilk y e r l e ş m e l e r i sırasında, ithal etmiş o l d u k l a r ı bir a d e t otomobil için i t h a l v e y a i t h a l e d i l d i k t e n s o n r a t e k r a r i h r a cı amadiylc izin v e r i r v e b u d u r u m l a r d a , d e p o l a m a ve t a ş ı m a m a s r a f l a r ı ve benzeri hizmetlerle ilgili m a s r a f l a r h a r i ç olmak üzere, h e r t ü r l ü G ü m r ü k resim, h a r ç ve vergileıide b a ğ ı ş ı k l ı k t a n ı r .
2. K a b u l eden ı D e v l e t t e y ü r ü r l ü k t e b u l u n a n m e v z u a t u y a r ı n c a , işbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g raf, (b) b e n d i n d e b e l i r t i l e n ayrıcalılk ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r , k e z a konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n k e n d i l e r i y le b i r l i k t e y a ş a y a n aileleri efradına d a o b a h ş e d i l i r :
3. t ş b u m a d d e n i n 1 nci ve 2 nci p a r a g r a f l a r ı n d a belirtilen a y r ı c a l ı k ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r , k a b u l eden Devletin v a t a n d a ş l a r ı n a ve daimî s a k i n l e r i n e v e y a o r a d a k a z a n ç g e t i r e n b i r i ş t e ç a l ı ş a n l a r a u y g u l a n m a z .
4. İ ş b u m a d d e n i n h ü k ü m l e r i k a b u l eden Devlet m e v z u a t ı ile i t h a l i v e y a i h r a c ı y a s a k l a n m ı ş b u l u n a n m a l l a r a u y g u l a n m a z .
M a d d e : 28
1. Resmî g ö r e v l e r i n i n y e r i n e getirilmesi dolayısiıyle, konsolosluk m e m u r l a r ı g ö n d e r e n D e v l e t m e v z u a t ı n d a ö n g ö r ü l e n resim ve h a r ç l a r ı t a h s i l edebilirler. Böylece t a h s i l o l u n a n r e s i m v e h a r ç l a r serbestçe dövize çevrilebilir v e m a k u l b i r s ü r e içinde g ö n d e r e n D e v l e t e h a v a l e edilebilir.
2. G ö n d e r e n Devlet, işbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a belirtilen tahsilat ve t a h s i l a t ı m ü b e y - y i n m a k b u z l a r h u s u s u n d a k a b u l eden D e v l e t t a r a f ı n d a n (konulan v e y a tahsil o l u n a n h e r n e v i bü
t ü n vergd ve h a r ç l a r d a n m u a f t ı r .
M a d d e : 29
B u a y r ı c a l ı k l a r d a n ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r d a n f a y d a l a n a n h e r şahsın, a y r ı c a l ı k l a r ı n a v e bağışıklıkla
r ı n a halel gelmemek üzere, k a b u l eden D e v l e t i n m e v z u a t ı n a s a y g ı (göstermek göırevi v a r d ı r .
Madde : 30
1. K o n s o l o s l u ğ u n h e r mensubu, görev y e r i n e g i t m e k için k a b u l e d e n D e v l e t e girişinden itiba
ren v e y a d a h a önceden b u D e v l e t t e b u l u n u y o r s a Ikoııso l o ş l u k t a k i görevine b a ş l a m a s ı n d a n i t i b a r e n , işbu Sözleşmede ö n g ö r ü l e n a y r ı c a l ı k ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r d a n f a y d a l a n ı r .
2. B i r konsolosluk m e n s u b u n u n k e n d i s i y l e b e r a b e r y a ş a y a n aiile efradı, a ş a ğ ı d a k i t a r i h l e r i n s o n u n c u s u n d a n i t i b a r e n işbu Sözleşmede ö n g ö r ü l e n a y r ı c a l ı k l a r ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r d a n f a y d a l a n ı r l a r : İ ş b u m a d d e n i n 1 ncü p a r a g r a f ı u y a r ı n c a konsolosluk m e n s u b u n u n a y r ı c a l ı k l a r d a n ve bağışık
l ı k l a r d a n f a y d a l a n d ı ğ ı t a r i h t e n , k a b u l eden Devlete girişleri t a r i h i n d e n v e y a aile ü y e s i o l d u k l a r ı t a r i h t e n i t i b a r e n .
3. B i r konsolosluk m e n s u b u n u n görevi son b u l d u ğ u zaman, k e n d i s i n i n ve k e z a k e n d i s i y l e be
r a b e r y a ş a y a n aile e f r a d ı n ı n a y r ı c a l ı k l a r ı ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r ı n o r m a l o l a r a k a ş a ğ ı d a k i t a r i h l e r d e n ilkinde n i h a y e t e e r e r : Söz k o n u s u ş a h ı s k a b u l öden Devleti t e r k e t t i ğ i a n v e y a b u a m a ç l a k e n d i sine v e r i l e n m a k û l s ü r e n i n bitiminde. F a k a t a y r ı c a l ı k v e b a ğ ı ş ı k l ı k l a r b u a n a k a d a r d e v a m e d e r . İ ş b u m a d d e n i n 2 n c i p a r a g r a f ı n d a belirtilen ş a h ı s l a r a gelince, b u n l a r ı n a y r ı c a l ı k l a r ı ve b a ğ ı ş ı k lıkları, b i r konsolosluk m e n s u b u ailesine d â h i l olmak d u r u m u k a l k a r k a l k m a z sona e r e r ; b u n u n l a b e r a b e r eğer b u ş a h ı s l a r m a k û l b i r süre içinde k a b u l e d e n D e v l e t i terıketmJek n i y e t i n d e iseler şüphesiz a y r ı c a l ı k ve b a ğ ı ş ı k l ı k l a r ı h a r e k e t l e r i a n ı n a k a d a r d e v a m eder.
1880 — 168 — 4 . 5 . 1975 4. B u n u n l a b e r a b e r , b i r konsolosluk m e m u r u v e y a b i r k o n s o l o s l u k hizmetlisi t a r a f ı n d a n görev
lerinin y e r i n e getirilmesi s ı r a s ı n d a y a p ı l a n işlerle ilgili o l a r a k y a r g ı bağışıklığı süresiz o l a r a k de
v a m eder.
5. © i r konsolosluk m e n s u b u n u n ölümü h a l i n d e , onunla b e r a b e r y a ş a y a n ailesi e f r a d ı a ş a ğ ı d a k i t a r i h l e r d e n birincisine k a d a r d a h a önce f a y d a l a n d ı k l a r ı a y r ı c a l ı k v e b a ğ ı ş ı k l ı k l a r d a n f a y d a l a n m a y a d e v a m e d e r l e r : K a b u l eden Devleti terfcettilkleri t a r i h v e y a b u a m a ç l a o n l a r a verilecek ma
k u l s ü r e n i n b i t i m i .
M a d d e : 31
G ö n d e r e n Devlet, konsolosluk m e n s u p l a r ı ve o n l a r ı n aileleri efradı, I I I ncü bölüm h ü k ü m l e r i n i n u y g u l a n m a s ı ile ilgili olarak, kaibul eden Devletlin i d a r î m a k a m l a r ı n c a tespit edilen f o r m a l i t e lere u y m a k y ü k ü m l ü l ü ğ ü n d e d i r l e r .
BÖLÜM - I V
Hukuki ve idarî konularda konsolosluk mamurlarının yetkajleri
M a d d e : 32
1. K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı n ı n g ö n d e r e n Devletin h a k l a r ı n ı v e ç ı k a r l a r ı n ı k o r u m a k v e b u çı
k a r l a r ı özellikle ticaret, ekonomi, sosyal, meslekî, t u r i a m , s a n a t , bilim, eğitim, el emeği ile denizcilik ve sivil havacılık a l a n l a r ı n d a kolaylaştırmak (hakiki v a r d ı r . B u n d a n b a ş k a k o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı n ı n b u a l a n l a r d a g ö n d e r e n Devlet ile kaJbul eden Devlet a r a s ı n d a k i işbirliğini a r t ı r m a k v e geliştirmek h a k k ı v a r d ı r .
2. K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı n ı n , t ü z e l kişiler d â h i l , g ö n d e r e n D e v l e t i n vatandaşlarımı k o r u m a k v e o n l a r ı n h a k l a r ı n ı v e ç ı k a r l a r ı n ı s a v u n m a k ve keza o n l a r ı n e k o n o m i k , t i c a r î , k ü l t ü r e l v e bilimsel çı
k a r l a r ı n ı n gelişmesini k o l a y l a ş t ı r m a k h a k k ı v a r d ı r .
3. Önceki p a r a g r a f l a r d a ö n g ö r ü l e n a m a ç l a r l a , konsolosluk m e m u r l a r ı görev ç e v r e l e r i n d e b u l u n a n özel k u r u m l a r a ve f i r m a l a r a b a ş v u r a b i l i r l e r .
M a d d e : 33
1. G ö n d e r e n Devlet v a t a n d a ş l a r ı n ı k o r u m a ve o n l a r ı n h a k ve ç ı k a r l a r ı n ı s a v u n m a h a k k ı ile ilgili o l a r a k , konsolosluk m e m u r l a r ı özellikle:
a) H e r g ö n d e r e n D e v l e t v a t a n d a ş ı n ı n kaibul eden Devlete girişi,- o r a d a i k â m e t i ve o r a d a n çı
kışı i ş l e m l e r i n d e meslekî v e y a k a z a n ç sağlayam ç a l ı ş m a l a r d a b u l u n m a l a r ı m d a y ü r ü r l ü k t e k i söz
leşme ve a n l a ş m a l a r d a n d o ğ a n h e r t ü r l ü halklardan f a y d a l a n m a l a r ı k o n u s u n d a m ü d a h a l e d e b u l u n a b i l i r l e r .
b ) 35 nci m a d d e h ü k ü m l e r i saklı kalmak üzere, gönderen Devletin h e r vatandaşıyle bilhassa konsoloslukta görüşebilir, onunla haberleşebilir ve ona ö ğ ü t verebilirler;
c ) Böyle b i r v a t a n d a ş ı n çıkarlarını h a l e l d a r eden veya eddbilecek h e r olay h a k k ı n d a hilgi edi
nebilirler;
d) Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı n a , k a b u l eden Devletin adlî veya idarî m a k a m l a r l a olan iliş
kilerinde y a r d ı m d a (bulunabilirler; b u m a k a m l a r ı n u y g u l a d ı k l a r ı usuller h a k k ı n d a kendilerine y a r dımcı olaJbüir, v e kaibul eden Devetin mevzuatı b u n a m ü s a a d e ediyorsa, b u amaçla k e n d i l e r i n e b i r k a n u n a d a m ı n ı n veya h e r h a n g i b a ş k a b i r şahsın y a r d ı m ı n ı sağlayalbilir ve b u m a k a m l a r ı n rızası ile b u v a t a n d a ş l a r a t e r c ü m a n l ı k y a p a b i l i r veya bu h u s u s t a kendilerine y a r d ı m c ı olabilecek <bir başkasını bulalbilirler.
2. B u n d a n başka konsolosluk m e m u r l a r ı , u l u s a l . m e v z u a t l a r ı n a ve Yüksek  k i t T a r a f l a r arasında y ü r ü r l ü k t e (bulunan Sözleşmelerin u y g u l a n m a s ı n a halel getirmeksizin:
169 —
a)! Gönderen Devletin, k a b u l eden Devlette b u l u n m a y a n v a t a n d a ş l a r ı n a ödenmesi gereken emekli maaşlarını, 'tazminatları veya tahsisatları kajbul edebilirler; . -
b ) Gönderen Devletin mevzuatı veya sosyal k o n u l a r d a k i Sözleşmeler gereğince Ödenmesi gere
ken emekli maaşlarını, tazminatları veya tahsisatları h e r l e h d a r a tevdi edebilirler;
e) Gönderen Devlet vatandaşlarına ait olan b u l u n m u ş şeyleri, sahiplerine u l a ş t ı r m a k üzere ka
bul edebilirler.
M a d d e : 34
1. Konsolosluk m e m u r l a r ı , kaibul eden Devlet mevzuatı u y a r ı n c a gönderen Devletin v a t a n d a ş l a r ı n ı n gaybubetleri veya b a ş k a önemli nedenlerle z a m a n ı n d a h a k l a r ı n ı ve ç ı k a r l a r ı n ı savunacak d u r u m d a değillerse özel vekâletnameye ihtiyaç bulunmaksızın kabul eden Devletin mahkemeleri ve d i ğ e r ma
kamları ö n ü n d e m ü n a s i p s u r e t t e temsilini sağlamak amacıyle t e r t i b a t almak h a k k ı n a sahiptirler. Gön
deren Devletin tüzel kişileri için d e aynı şekilde h a r e k e t o l u n u r .
2. İ ş b u m a d d e n i n 1 n c i p a r a g r a f ı n d a öngörülen temsil, temsil edilen şahıslar b i r vekil t a y i n et
tiklerinde veya k e n d i h a k l a r ı n ı ve ç ı k a r l a r ı n ı n savunmacım bizzat kendileri yüklendikleri t a k d i r d e son b u l u r .
M a d d e : 35
1. Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı , işbu m a d d e n i n 2 ilâ 4 ncü p a r a g r a f l a r ı n d a k i h ü k ü m l e r saklı kalmak fcaydıyle, h e r zaman konsolosluk m e m u r l a r ı ile görüşmek ve konsolosluğa gitmek hakkına sa
h i p t i r l e r .
2. K a b u l eden Devlet m a k a m l a r ı n ı n b i r gönderen Devlet v a t a n d a ş ı n ı n hapsedilmesinden, t u t u k l a n m a s ı n d a n ve önleyici mahiyetteki, veya başka h e r h a n g i b i r şekildeki gözaltına a l ı n m a s ı n d a n 5 g ü n içinde konsolosluk m e m u r l a r ı n ı h a b e r d a r etmeleri gerekir. Böyle b i r v a t a n d a ş ı n sınırdışı edilmesi halinde d o aynı şekilde hareket olunur.
3. K a b u l eden Devletin görüşme yasağı v e y a k ı s ı t l a m a l a n y l e ilgili mevzuat h ü k ü m l e r i saklı ol
mak üzere, konsolosluk m e m u r l a r ı , kaibul eden Devlette t u t u k l a n m ı ş veya gözaltına alınmış olan h e r v a t a n d a ş ı m ü m k ü n olan en 'kısa zamanda ziyaret etmeye, kendisiyle istediği dilde, h a t t â başbaşa ko
nuşmaya, o n u n l a temasa ve adlî m a k a m l a r nezdinde temsil edilmesini sağlamak üzere t e d b i r l e r alma
ya m e z u n d u r l a r . A y n ı k a y ı t saklı k a l m a k şartıyle, böyle b i r v a t a n d a ş t a n ikonsolosluk m e m u r u n a hi
t a b e n s a d ı r olmuş h e r t ü r l ü haberin, k a b u l eden Devlet m a k a m l a r ı n ı n delaletiyle dertfıal m u h a t a b ı n a ulaştırılması gerekir.
4. Konsolosluk m e m u r l a r ı ,
Yetkili m a k a m a b ü d i r m e k ve cezaevi n i z a m l a r ı n a u y m a k suretiyle m a k u l ş a r t l a r içinde, m a h k û m olmuş ve h a p i s cezasını çekmekte b u l u n a n , gönderen Devletin b i r v a t a n d a ş ı m ziyaret etmek ve b u v a t a n d a ş ile haberleşmek hakkını haizdirler.
5. Şüphesiz, işbu m a d d e n i n 3 ncü ve 4 n c ü p a r a g r a f l a r ı n d a öngörülen h a k l a r ı n t a m olarak ger
çekleştirilmesi için k a b u l eden Devletin m e v z u a t ve cezaevi nizamnameleri -imkân vermelidirler 6. İ ş b u m a d d e n i n , 3 n c ü ve 4 n c ü p a r a g r a f l a r ı n d a beürttilen g ö n d e r e n Devlet v a t a n d a ş ı , konso
losluk m e m u r u n u n ziyaretini kaibul etmeyebiliı. B u r e t keyfiyeti konsolosluk m e m u r u n u n ö n ü n d e be
y a n edilmelidir.
7. K a b u l eden Devlet makamları, gönder m D e v l e t i n t u t u k l a n m ı ş , g ö z a l t ı n a alınmış v e y a h e r h a n g i b i r şekilde h ü r r i y e t i kısıltianmış b i r vat :-t ir lasını işbu m a d d e n i n 3 ncü ve 4 ncü p a r a g r a f l a r ı u y a r ı n c a kendisine verilmiş olan haberi eşme i m k â n ı n d a n en kısa zamanda h a b e r d a r etmelidirler.
M a d d e : 36 Konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n ,
a ) Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı n a ve b u n l a r ı almaya h a k k ı olan başka h e r şahsa p a s a p o r t ve, h e r t ü r l ü s e y a h a t 'belgesi vermeye, 'bunları yenilemeye, değiştirmeye veya i p t a l etmeye;
1880 — 170 — 4 . 5 . 1975
••'vb) Gönderen Devlet . v a t a n d a ş l a r ı n a fendik belgeleri vermeye . ve onların k a y d ı n ı y a p m a y a ; c) Gönderen Devlete girmeyi mezun kılan h e r t ü r l ü vizeyi vermeye veya belgeyi düzenlemeye;.
d ) Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı n ı n bu Devletin r e f e r a n d u m l a r ı n a ve ulusal ve 'bölgesel seçim
lerine k a t ı l m a l a r ı amacıyle gerekli formaliteleri y a p m a y a ; . e) M a l l a r için menşe v e y a şevk yeri şahadet nameleri ve s a i r (benzeri belgeleri o n a y l a m a y a ;
f) Gönderen Devlet ve kaibul eden Devlet m a k a m l a r ı n ı n v e y a resmî m e m u r l a r ı n ı n iımzalarıyle gönderen Devlet vatandaşlara t a r a f ı n d a n belgelere atılan imzaları o n a y l a m a y a ;
g) Gönderen Devlet mevzuatı u y a r ı n c a düzenlenen h e r nevi belgeyi ve basit veya aslına u y g u n luğu onaylanmış örnekler vermeye h a k l a n v a r d ı r .
M a d d e : 37
1. Konsolosluk m e m u r l a r ı n ı n , geldikleri şahıslar, m a k a m l a r veya memleketin menşei neresi olursa olsun, h e r t ü r l ü (belgenin tercümesini y a p m a y a yetkileri v a r d ı r .
2. E ğ e r tercüme edilecek (belgelerin kabul eden Devletin bir m a k a m ı n a verilmesi gerekiyorsa, bu makam, t e r c ü m e n i n yeminli b i r t e r c ü m a n t a r a f ı n d a n aslına u y g u n l u ğ u n u n onaylanmasını isteyebilir.
M a d d e : 38 1. K o n s o l o s l u k m e m u r l a r ı ,
a) Gönderen Devletin v a t a n d a ş l ı k k o n u s u n d a k i mevzuatında öngörülen h e r t ü r l ü (beyanı kabul etmek ve 'bunun k a y d ı n ı t u t m a k ;
ib) Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı n ı n doğum veya ölüm belgelerini veya (bunların kişi hallerine ait d i ğ e r h e r t ü r l ü belgeyi düzenlemek veya kabili etmek;
c ) Talep eden, gönderen Devletin b i r v a t a n d a ş ı olmak şartıyle, vatandaşlığı ve yaşı ne olursa ıl- sun, g a y r h n e ş r u çocukların t a n ı n m a s ı belgelerin' düzenlemek veya k a b u l etmek;
d ) Müstakbel eşlerin, gönderen Devlet v a t a n d a ş ı olmaları ve 'bu Devlet mevzuatının böyle bir ev
liliğin akdine aylara b u l u n m a m a s ı şartıyle, evlilik akdini y a p m a k ve b u n u n l a ilgili »belgeleri düzen
lemek;
e ) R ı z a l a r ı n ı v e r e n şahısların vatandaşlığı r.e olursa olsun, b i r gönderen Devlet v a t a n d a ş ı n ı n ev
lenmesi i ç i n gerekli rızayı k a b u l etmek ve b u n u n l a ilgili belgeleri düzenlemek;
f ) Talep eden şahsın vatandaşlığı ne olursa, olsun, evlât edinen veya evlât edinilen gönderen Dev
letin v a t a n d a ş ı o l d u ğ u t a k d i r d e evlât edinme ile ilgili belgeyi düzenlemek;
g) K a b u l eden Devlet m e v z u a t ı n ı n m ü s a i t olması şartıyle, g ö n d e r e n Devlet m a h k e m e l e r i n i n ve i d a r î m a k a m l a r ı n ı n t a l e b i üzerine, v a t a n d a ş l a r ı y l a ilgili adlî veya g a y r i a d l î belgeleri tebliğ e t m e k h a k k ı n a s a h i p t i r l e r .
2. B i r konsolosluk m e m u r u t a r a f ı n d a n h e r h a n g i bir kişi h a l l e r i belgesinin k a b u l edilmesi ve keza b i r evlenme a k d i n i n icrası ilgilileri k a b u l eden Devlet m e v z u a t ı n d a ö n g ö r ü l e n gerekli b e y a n ve tescilleri y a p m a y ü k ü m l ü l ü ğ ü n d e n hiçbir s u r e t t e muaf t u t m a z .
3. K a b u l eden D e v l e t i n yetkili m a k a m ı , g ö n d e r e n D e v l e t i n bir v a t a n d a ş ı n a a i t kişi halleriyle ilgili h e r t ü r l ü belgeleri, konsoloslukça i d a r î nedenlerle istediği v e y a v a t a n d a ş ı n f a k i r olması h a l l e r i n d e , ücretsiz o l a r a k konsolosluğa t e m i n eder.
M a d d e : 39
K o n s o l o s l u k memurları, g ö n d e r e n Devlet v a t a n d a ş l a r ı n a h i t a b e n ilânları y a y ı m l a m a k ve b u n l a rın, a s k e r l i k hizmeti, haklara, y ü k ü m l ü l ü k l e r i v e y a ç ı k a r l a r ı y l e ilgili h e r t ü r l ü b e y a n l a r ı n ı , b u i l â n ve b e y a n l a r ı n k a b u l eden Devletin m e v z u a t ı ile kabili telif o l m a l a r ı ş a r t ı y l e , k a b u l e t m e k h a k k ı n a s a h i p t i r l e r .
M a d d e : 40
1. K a b u l e d e n D e v l e t t e v e y a g ö n d e r e n Devletçe müseccel gemi ve u ç a k l a r d a g ö n d e r e n Devle
tin n o t e r y e t k i s i verilmiş konsolosluk m e m u r l a r ı t a r a f ı n d a n bu Devlet m e v z u a t ı n a g ö r e düzenlen
miş v e y a k a b u l edilmiş, a ş a ğ ı d a k i n o t e r l i k işlemleri k a b u l eden Devletçe geçerli sayılır : a ) M ü n h a s ı r a n g ö n d e r e n Devlet v a t a n d a ş l a r ı ile ilgili işlem ve m u k a v e l e l e r ;
b ) M ü s t a k b e l eşler g ö n d e r e n Devletin v a t a n d a ş ı o l m a k ş a r t ı y l e evlenme m u k a v e l e l e r i ; e) R ı z a l a r ı a l m a n ş a h ı s l a r ı n v a t a n d a ş l ı ğ ı n e olursa olsun, g ö n d e r e n D e v l e t i n b i r v a t a n d a ş ı n ı n evlenmesi ile ilgili rıza i ş l e m l e r i ;
d ) G ö n d e r e n D e v l e t i n bir v a t a n d a ş ı n ı n evlenmesiyle ilgili « S a y g ı M e k t u b u » ( X ) i ş l e m l e r i ; e) G ö n d e r e n D e v l e t i n bir v a t a n d a ş ı t a r a f ı n d a n t a l e p edilmek ş a r t ı y l e , v a t a n d a ş l ı ğ ı ve y a ş ı ne -olursa olsun, g a y r i m e ş r u ç o c u k l a r ı n t a n ı n m a s ı i ş l e m l e r i ;
f) G ö n d e r e n D e v l e t t e b u l u n a n m a l l a r a v e y a b u D e v l e t t e görülecek Üslere d a i r o l m a l a r ı şar
tıyle t a r a f l a r ı n veya t a r a f l a r d a n b i r i n i n g ö n d e r e n D e v l e t v a t a n d a ş ı olmadığı b ü t ü n m u k a v e l e ve belgeler.
2. İ ş b u m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a k i h ü k ü m l e r , k a b u l eden D e v l e t t e b u l u n a n g a y r i m e n k u l mallar ü z e r i n d e h a k l a r ı n tesisi, değişmesi veya sona ermesiyle ilgili işlem ve m u k a v e l e l e r e u y g u l a n m a z .
3. İ ş b u m a d d e gereğince y e t k i l i konsolosluk m e m u r u t a r a f ı n d a n u s u l ü n e u y g u n o l a r a k onay
l a n ı p konsolosluk m ü h ü r ü n ü hâmil olarak, düzenlenen veya k a b u l o l u n a n belge ve m u k a v e l e l e r i n ö r n e k l e r i bir noter, resmî sıfatı haiz bir m e m u r v e y a h e r dki D e v l e t t e n birinin b a ş k a h e r h a n g i bir y e t k i l i mercii t a r a f ı n d a n verilmiş gibi, geçerli olup, k a b u l eden D e v l e t t e a d a l e t m e r c i l e r i için olduğu k a d a r kazaî merciler dışında da a y n ı derecede h ü k ü m ifade eder. A n c a k b u belge ve mukavelelerin gönderen devletin mevzuatının g e r e k t i r d i ğ i şekiller içinde kaleme alınmış olmaları ve gerekiyorsa, muamelenin i c r a edileceği devlette b u mevzu h a k k ı n d a yerine getirilmesi gerekli b ü t ü n formalitelere ve m u h t e m e l e n d a m g a resmî, tescil gibi h u s u s l a r a riayet edilmiş olması lâzımdır.
4. î ş bu m a d d e gereğince düzenlenen veya k a b u l olunan bir belge veya mukavele örneğinin doğ
r u l u ğ u h u s u s u n d a b i r k u ş k u olursa, ilgili şahıs, gönderen Devlet mevzuatı u y a r ı n c a , 15 nci mad
d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a öngörülmüş b u l u n a n h u s u s a rağmen, b u örneğin aslı ile karşılaştırılmasını isteyebilir.
( X ) Açıklama: «Saygı m e k t u b u » , Belçika k a n u n l a r ı n a göre, 21 yaşını d o l d u r m u ş , fakat 25 ya
şını ikmal etmemiş o l a n l a r ı n evlenmek için, aile b ü y ü k l e r i n e formalite olarak göndermek mecburi
y e t i n d e oldukları bir m e k t u p t u r .
. \ '
M a d d e : 41
1. Konsolosluk m e m u r l a r ı , gönderen Devlet mevzuatı u y a r ı n c a , bu Devlet v a t a n d a ş ı olan kü
çüklerin ve g a y r i mümeyyizlerin korunmasını düzenlemek h a k k ı n a sahiptir.
2. K a b u l eden Devlette o t u r a n gönderen Devlet v a t a n d a ş ı b i r küçük veya g a y r i mümeyyizin ko
r u n m a s ı n ı n düzenlenmesi gerektiğinde, kabul eden Devlet m a k a m l a r ı n ı n h a b e r d a r olur olmaz, du
r u m d a n yetkili konsolosluk m e m u r u n a bilgi vermek y ü k ü m l ü l ü ğ ü v a r d ı r . K o r u m a , konsolosluk me
m u r u t a r a f ı n d a n düzenlenecek ise, b u m e m u r u n m ü m k ü n olan en kısa z a m a n d a d u r u m d a n k a b u l eden Devlet m a k a m l a r ı n ı h a b e r d a r etmesi gerekir.
3. İşbu m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a k i h ü k ü m l e r , k a b u l eden Devlet yetkili m a k a m l a r ı n ı n , b i r k ü ç ü k veya g a y r i m ü m e y y i z i n şahsının veya m a l l a r m ı n ciddi b i r tehlike ile t e h d i t olunması h a l i n d e k ü ç ü ğ ü n veya gayri mümeyyizin çıkarlarının k o r u n m a s ı amacıyla, b u Devlet mevzuatı u y a r ı n c a alın
ması gereken tedbirleri alma h a k k ı n a halel getirmez.
1880 — 172 — 4 . 5 . 1975 'Madde i 42
1. Konsolosluk m e m u r l a r ı , gönderen devletin bir v a t a n d a ş ı a k ı l h a s t a l ı ğ ı n e d e n i y l e gözaltına a l ı n d ı ğ ı n d a , d u r u m d a n k a b u l eden devlet m a k a m l a r ı t a r a f ı n d a n v a k i t geçirilmeksizin h a b e r d a r edil
m e z d i r l e r .
2. Konsolosluk m e m u r l a r ı , böylece gözaltına a l m a n gönderen Devletin her v a t a n d a ş ı n ı m ü m k ü n olur olmaz hemen ziyaret etmeğe ve gerektiğinde, 41 nci m a d d e h ü k ü m l e r i u y a r ı n c a , b u n l a r ı n korun
masını düzenlemeğe yetkilidirler.
M a d d e •: 43
K a b u l eden Devlet yetkili m a k a m l a r ı , gönderen Devlet. « v a t a n d a ş ı n ı n ö l ü m ü n d e n konsolosluk me
m u r u n u hemen h a b e r d a r edeceklerdir.
M a d d e : 44 1. K a b u l eden Devlet yetkili m a k a m l a r ı , bu Devlette:
a) Gönderen Devletin bir v a t a n d a ş ı n a ait v a s i y e t n a m e y e bağlı veya vasiyetnameye bağlı olma
y a n b i r tereke mevcut o l d u ğ u n u ve b u terekenin yönetimini talep etmeğe yetkili b i r m e m u r veya b u n a benzer bir merciden g a y r i bu terekeyi temsil edecek başka hiç bir şahsın hazır b u l u n m a d ı ğ ı n ı ,
b) î ş b ü m a d d e n i n 5 nci p a r a g r a f ı n d a k i h ü k ü m l e r u y a r ı n c a , b i r konsolosluk m e m u r u n u n mü
dahaleye h a k k ı b u l u n d u ğ u , vasiyetnameye bağlı veya vasiyetnameye bağlı olmayan b i r terekeye dahil m a l l a r ı n veya h a k l a r ı n mevcut olduğunu, h a b e r alınca d u r u m d a n konsolosluk m e m u r u n a h a b e r vermekle y ü k ü m l ü d ü r l e r . Konsolosluk m e m u r u , böyle b i r h a b e r kendisine başka b i r y o l d a n gelmiş ise, o d a yetkili m a k a m l a r a bildirecektir.
2 / Konsolosluk m e m u r u , yetkili merci ile b i r l i k t e , m ü h ü r koymak veya b u n u k a l d ı r m a k ve keza e n v a n t e r i y a p m a k h a k k ı n a s a h i p t i r . B u n u n l a b e r a b e r , h e r h a n g i b i r gecikme terekeyi tehlikeye sokma istidadı gösterdiği hallerde, konsolosluk m e m u r u veya yetkili merci b u işlemleri tek b a ş ı n a y a p m a k h a k k ı n ı haiz o l a c a k t ı r . Ş u ş a r t l a k i , b u merci, daha' s o n r a işbirliğini sağlamak amacıyle d u r u m d a n d e r h a l d i ğ e r mercii h a b e r d a r edecektir.
3. Konsolosluk m e m u r u , i ş b u m a d d e n i n 1 nci p a r a g r a f ı n d a gösterilen hallerde, k a b u l eden Dev
let mevzuatı u y a r ı n c a , gerekli k o r u m a tedbirleri alabilir veya aldırtabilir.
4. Gönderen Devlet v a t a n d a ş l a r ı n ı n , kabul e d e n Devletteki terekelerinin açılması, b u n l a r ı n yöne
t i m i ve tasfiye işlerinin o r t a y a çıkaracağı s o r u n l a r k o n u s u n d a , konsolosluk m e m u r l a r ı , gayrimü- meyyiz veya kabul eden Devlette b u l u n m a y a n g ö n d e r e n Devlet v a t a n d a ş ı sahip h a k sahiplerini bil- h a k k m t e m s i l e t m e ğ e y e t k i l i d i r l e r . Ş u ş a r t l a ki, b u ş a h ı s l a r ı n u s u l ü n e u y g u n şekilde temsil edil
m e m e k t e olmaları, gerekir. Konsolosluk m e m u r l a r ı , vekâletini özel b i r vekâletname ile ispat et
m e k l e y ü k ü m l ü b u l u n m a k s ı z ı n , b u h a k s a h i p l e r i nin resmî temsilcisi o l a r a k t a n ı n ı r l a r .
5. K a b u l eden D e v l e t t e açılan b i r t e r e k e ile ilgisi b u l u n a n g ö n d e r e n D e v l e t i n v a t a n d a ş l a r ı , g a y r i m ü m e y y i z iseler v e y a b u D e v l e t t e b u l u n m u y o r ve temsil de e d i l m i y o r l a r ise, konsolosluk me
m u r u , m u r i s i n v a t a n d a ş l ı ğ ı ne olursa olsun, b u k o n u d a özel hiçbir v e k â l e t n a m e i b r a z etmeksizin, b u n l a r ı n temsilcisi gibi h a r e k e t - edebilir. B u v a t a n d a ş l a r z u h u r e t t i k l e r i v e y a u s u l ü n e u y g u n ola
r a k temsil edilir hale g e l d i k l e r i a n d a konsolosluk m e m u r u n u n m ü d a h a l e s i son b u l u r .
İ ş b u p a r a g r a f h ü k ü m l e r i , murisin v a t a n d a ş ı b u l u n d u ğ u Devletin konsolosluk m e m u r l a r ı n a a n l a ş m a l a r l a t a n ı n m ı ş b u l u n a n h a k l a r ı k a l d ı r a m a z .
6. İ l g i l i ş a h ı s l a r ı n temsilcisi s a y ı l a n konsolosluk m e m u r u , t e r e k e y e dair h e r h a n g i b i r iş h a k k ı n d a y e t k i l i merciler ö n ü n d e şahsen mesul t u t u l a m a z .
7. K a b u l eden D e v l e t t e daimî i k a m e t g â h ı b u l u n m a y a n veya o r a d a d e v a m l ı o l a r a k o t u r m a y a n ıgönderen D e v l e t v a t a n d a ş ı , k a b u l eden D e v l e t ü l k e s i n d e i k e n v e y a g e ç e r k e n ö l d ü ğ ü t a k d i r d e , ora
d a h a z ı r v e y a temsil edilen b i r mirasçı t a r a f ı n d a n t a l e b e d i l m e m i ş olmaları h a l i n d e v e a ş a ğ ı d a k i
