MOTİVASYON( GÜDÜLENME)
• GÜDÜLER
• GÜDÜLENMENİN NİTELİĞİ
• GÜDÜLENME ÇEŞİTLERİ
• İÇGÜDÜ DAVRANIŞLARI
Organizma, güdü sayesinde etkinliğe geçer. Güdülenme halinde, organizmanın çabası artar, davranışlar ya arzulanan bir duruma yaklaşma ya da zararlı olandan kaçınma şeklinde belirli bir yöne çekilir. Organizma gereksinimlerinin etkisiyle güdülenir ve hangi yönde güdülenmişse ona göre dengesini sağlar. Örneğin,açlık insanı davranışa yönelten bir güdüdür. Başarı isteyen bir öğrenci derslerine düzenli olarak çalışır. Bu gereksinim ile davranan kişi başarılı olduğunda, denge sağlanmış olur.
İnsanın güdülenmesinde, "tutum"lar da önemlidir. Örneğin, başarı konusunda olumlu tutumu olan bir öğrenci, daha çok güdülenerek çabalar.
Güdü, insanı davranışa yönelten temel nedendir.
MOTİVASYON(GÜDÜLENME)
GÜDÜLENMENİN NİTELİĞİ
Organizmanın iç ve dış uyarıcıların etkisiyle, davranış yapmaya hazır hale gelmesi, davranışını yapması ve hedefine ulaşması olan güdülenme durumunda, a- Güdü b- Davranış c- Rahatlama (Dengelenme) olmak üzere toplam üç aşama bulunmaktadır.
3. Hedef 2. Davranış
1. Güdü
Güdüsel Döngü
Organizma, dengelendikten sonra, eski rahatlığına kavuşur. Ancak yeni
gereksinimler, onu tekrar güdüler. Bu nedenle güdülenme, yaşam boyunca
devam eder.
GÜDÜ ÇEŞİTLERİ
Bir insanın, bir davranışı incelendiği zaman, onu bu davranışa iten, pek çok güdünün bulunduğu görülür. Güdüler, insanın zekası, yetenekleri, alışkanlıkları, benlik tasarımı gibi iç, içinde yaşanılan toplumun kültürü, sosyal kurumları gibi dış değişkenlerden etkilenir. Her insan yaşantılarına dayalı olarak, kendisine güdüleri ile ilgili bir davranış kalıbı geliştirir. Örneğin insanı başarı güdüsüne iten nedenler, bireysel farklılıklar gösterir. Bir öğrenci ailesinin beğenisini, diğeri öğretmen takdirini, bir diğer öğrenci ise, iyi bir yaz tatilini hedefleyerek çalışır.
İnsanı davranışa iten güdüler karmaşık ve birbiriyle ilişkili olduğu için,
sınıflandırılmaları güçtür. En kolay yapılan sınıflandırma, insanın fiziki varlığının
devam etmesini sağlayan güdüleri fizyolojik (birincil) başkaları ile ilişkilerini
düzenleyen güdüleri sosyal (ikincil) olarak yapılmaktadır.
FİZYOLOJİK GÜDÜLER
Yaşantıyı devam ettirme gereksinmesinden kaynaklandıkları için doyurulmadıklarında, organizmanın dengesi bozulur. Doğuştan gelme ve yaşantı boyunca devam etme özellikleri, tüm canlılara ait olduğundan, bu güdüler, evrensel bir nitelik taşımaktadır.
Açlık:
Susuzluk:
Cinsellik:
Analık:
Uyku:
SOSYAL GÜDÜLER
Sosyal güdüler, toplum içinde ortaya çıkan güdülerdir. Bu tip güdüler, öğrenilmiş veya öğrenilmemiş olabilir. Örneğin, bir arada yaşama güdüsü öğrenilmediği halde, başarılı olma öğrenilmiştir.
Birarada Yaşama:
Sosyal Statü Kazanma:
Güvenlik:
Başarı:
Merak:
FİZYOLOJİK GÜDÜLER SOSYAL GÜDÜLER 1.Organizmanın dengesini sağlayarak
canlının yaşamasını sağlar. 1. Bireyin benliğinin, statüsünün, güvenliğinin korunmasına hizmet eder.
2.Kendiliğinden meydana gelir,
öğrenilmemiştir. 2. Yaşantılar sonucu kazanılır. Bu güdüler,
fizyolojik dürtülerin doyumu sayesinde öğrenilirler.
3.Yaşamın ilk yıllarından itibaren
davranışları etkiler. 3. Toplum hayatı yaşamının meydana getirdiği alışkanlık ve gereksinimler sonucu oluşur, başkaları ile olan ilişkileri düzenler.
Fizyolojik ve Sosyal Güdülerin Temel Özellikleri
İÇGÜDÜ DAVRANIŞLARI
Niçin yapıldığı, organizmanın kendisi tarafından bilinmeyen ve onu belirli davranışlara yönelten içgüdüler, soya çekim yolu ile gelirler. Arıların bal
yapmaları, bazı kuşların yılın belli aylarında göç etmeleri, içgüdü davranışlarına örnektirler.
Öğrenilmemiştir
Örnek ,yumurtlama olgunluğuna erişen balıkların nehir kaynağına doğru çıkmaları
Bir türün bütün bireylerinde
aynı
şekilde görülür
Örnek: Leyleklerin yazın serin yerlere göç etmeleri
Otomatiktir
Örnek:Arların delinmiş
bir hücreden akan balı, dikkate almadan hücreye bal
doldurmaya devam etmeleri
