Yrd.doç.dr.H.deniz Gülleroğlu
AKADEMİK BENLİK
KAVRAMI ÖLÇEĞİ
• ABKÖ, Kuzgun (1996) tarafından KDE’ye oldukça
paralel bir yapıda geliştirilmiştir. ABKÖ öğrencilerin
yetenekleri ve ilgileri hakkında daha berrak ve gerçekçi
bir kavrama sahip olmalarına yardımcı olmak amacıyla
geliştirilmiştir.
ABKÖ’i 1996 da Yıldız Kuzgun tarafından geliştirilmiştir. İlk basımı Milli Eğitim Bakanlığı yetkililerince tarafından yapılmıştır.
El kitaplarının 2. basımı 2005'te yapılmıştır. 3. basımı ise
2011 yılında yapılmıştır. 3. basımına ilave olarak ölçeğin
bilgisayar ortamında yanıtlanıp puanlanmasını sağlayan
bir program cd ekiyle verilmiştir.
Uygulama Süresi
Ölçeği uygulamak için 40 dakikalık rehberlik saatinin
yeterli olmadığı düşünülmüştür. Bu nedenle ölçek
parçalara bölünerek uygulanabilir. Sadece yetenekler
bölümünün, hatta sadece bir yeteneğin nasıl yanıtlanacağı
ve puanlanacağı rehberlik saatinde öğrencilere
öğretildikten sonra, öğrenciler kendileri ölçeği
uygulayabilirler.
Testin Türü
• ABKÖ, öğrencilere bireysel ve gruplar halinde uygulanabilir.
• AKBÖ, yetenekleri ve ilgileri tipik performansı yani cevabın doğruluğu kişiye göre değişebilen sorularla ölçmeyi amaçlayan bir araçtır.
• AKBÖ, bireylerin 4 yetenek ve 12 ilgi alanına ilişkin benlik
kavramlarını ölçmektedir. AKBÖ bireylerin hem yetenek hem
de ilgi alanlarını akademik benlik kavramı çerçevesinde ölçüp
değerlendirdiği için bir algı ölçeğidir.
Testin Uygulandığı Grup
• ABKÖ, sekizinci sınıf öğrencilerinin lise türü veya
çıraklık eğitim alanı, lise 1. sınıfı başaran öğrencilerin ise
alan/meslek alanı seçerken yetenek ve ilgilerini daha
ayrıntılı olarak değerlendirmelerine yardımcı olmak
amacı ile hazırlanmıştır
Testin Kapsamı
• ABKÖ'nin amacı öğrencilerin yetenekleri ve ilgileri
hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmasını sağlamaktır. Bu
amaçla öğrencilere ilgi ve yetenek alt ölçeklerinden
oluşan sözel maddelerden oluşan ABKÖ uygulanır
ABKÖ' nde ölçülen 4 yetenek alanı şunlardır:
• Sözel yetenek
• Sayısal yetenek
• Şekil-uzay yeteneği
• Göz-el koordinasyonu
:ABKÖ’nde Ölçülen 12 İlgi Alanı Şunlardır:
• Fen bilimleri ilgisi
• Sosyal bilimler ilgisi
• Ziraat ilgisi
• Mekanik ilgi
• İkna ilgisi
• Ticaret ilgisi
• Ayrıntı ilgisi
• Edebiyat ilgisi
• Yabancı dil ilgisi
• Güzel sanatlar ilgisi
• Müzik ilgisi
• Sosyal yardım ilgisi
• ABKÖ'ndeki 172 madde çoktan seçmeli madde özelliği
göstermektedir. Her soruda a,b,c,d seçeneklerinden biri
seçilerek öğrenci tarafından işaretlenir. Tercihen boş soru
bırakılmaması gerekmektedir. Her madde de yalnızca bir
şık işaretlenmelidir. İlgili alanlardaki maddelerin puanları
toplanarak yorumlamaya gidilir.
Madde Türleri
• ABKÖ'ndeki 172 madde çoktan seçmeli madde özelliği
göstermektedir. Her soruda a,b,c,d seçeneklerinden biri
seçilerek öğrenci tarafından işaretlenir. Tercihen boş soru
bırakılmaması gerekmektedir. Her madde de yalnızca bir
şık işaretlenmelidir. İlgili alanlardaki maddelerin puanları
toplanarak yorumlamaya gidilir.
Normlar
• 520 kız ve622 erkek olmak üzere 1142 kişiden oluşan bir norm grubu kullanılmıştır.
Norm grubunun nasıl oluşturulduğu hakkında el
kitabında bilgi verilmemiştir.
Güvenirlik
• Farklı sosyo-ekonomik düzeyden 511 ortaokul 3.sınıf ve 531 lise 1.Sınıf toplam 1041 öğrenciye uygulanmıştır.
• Madde toplam korelasyonları incelendiğinde en düşük ortanca katsayının 0.38(ayrıntıya ilgi), en yüksek katsayının ise 0.56(mekanik ilgi) olduğu görülmüştür.
• ABKÖ’nün güvenirliği iç tutarlık katsayısı hesaplanarak belirlenmiştir.
• ABKÖ’de en yüksek alfa değeri 0.86(mekanik ilgi) ve en yüksek değer ise 0.73 (şekil uzay yeteneği ve ziraat ilgisi) olarak bulunmuştur. Ortanca alfa değeri 0.76’dır.
• Bu değerler, madde sayısı az olan kendini anlatma türünden ölçme araçları için yeterli sayılabilecek değerlerdir.
