Para politikası ve üretim düzeyi

(1)

Para politikası

ve üretim düzeyi

(2)

Geçmişe Dönüş

E = C + I + G + X – M

E: Harcamalar

C: Tüketim harcamaları I: Yatırım harcamaları

G: Kamu harcamaları X: İhracat

M: İthalat

(3)

Geçmişe Dönüş

 Tüketim, harcanabilir gelirin (YD) sabit bir oranıdır (c: marjinal tüketim eğilimi < 1):

C = cYD

 Harcanabilir gelir, vergi (T) sonrası gelirdir:

YD = Y – T

 Hükûmet, gelirden sabit oranlı (t) bir vergi almaktadır:

T = tY (t < 1)

(4)

Geçmişe Dönüş

 O halde tüketim denklemini şöyle de yazabiliriz:

C = C₀+c(1 – t)Y .

 Gelirin (Y) sabit bir kısmı (m) ithalata ayrılır:

M = mY

(m: marjinal ithal eğilimi)

 Kamu harcamaları (G) ve ihracat (X) otonomdur (gelirden bağımsızdır).

(5)

Faizi modele ekliyoruz:

 Modeli biraz daha gerçekçi hale getirmek için yatırımların faiz düzeyinden etkilendiğini kabul edelim:

I = Ī – br

 Burada b, yatırımların faize ne derece duyarlı olduğunu gösteren, sıfırdan büyük bir katsayıdır.

 (Benzer bir dönüşüm, tüketim harcamaları ve net ihracat için de yapılabilir.)

(6)

Yeni model

E = Ā + [c(1 – t) – m]Y – br

 Denge durumunda harcamalar, üretime eşit olacaktır:

E = Y

 O halde, denge gelir düzeyini, şu şekilde ifade edebiliriz:

   ^A ^br 

m t

Y c 





 

1 1

1

(7)

Faizdeki bir düşüşün etkisi

E

Y E = Y

45

^o

Ā – br

₁

E

₁

Ā – br

₂

E

₂

Y

₂

Y

₁

Δ Y

(8)

Yeni model

 Yeni modelde, harcamaları faiz oranına duyarlı .

 Daha yüksek bir faiz oranı, yatırım harcamalarını azaltacağı için, denge milli gelirini de düşürecektir.

 Benzer bir şekilde, faiz oranları düştükçe, özel yatırım harcamaları da artacak, denge milli geliri yükselecektir.

 Sonuç: para politikasıyla denge gelir düzeyini etkilemek mümkün.

(9)

Para politikası mı maliye politikası mı?

 Keynesçi modelde, gerek para gerekse maliye politikalarıyla denge gelir düzeyini etkilemek mümkün.

 Likidite tuzağı varsa, genişleyici para politikasıyla faizleri düşürmek mümkün değil. Para politikası, bu durumda, etkinliğini kaybediyor.

 Likidite tuzağı geçerliyse, gelir düzeyini artırabilmek için tek seçenek genişleyici maliye politikasıdır.

Para politikası ve üretim düzeyi