175
Do al Gaz Semineri
SANAY TES SLER NDE EMN YET DONANIMLARI
H.Cemal HÜSEY N
ÖZET
Sanayi tesislerinde kullanılacak emniyet sistemleri TS-EN 746-2’ de tarif edilmi tir.
A. YAKMADA EMN YET KURALLARI
Konunun ba lı ı sanayi tesisleri olmakla beraber burada anlatılanlar gaz kullanımı açısından konut ve ticari i letmeler için de bazı özel konulara dikkat etmek kaydıyla geçerlidir.
Konut ve ticari i letmeler için ehirlerdeki gaz da ıtım irketlerinin kural ve artnamelerine aynen uyulmalıdır..
01.09.1997 yılında yürürlü e giren EN 746 standardının 2.bölümü sanayi fırınları projelendirilmesine esas gaz yolu ve yakma düzenlerindeki emniyet sistemlerini içermektedir.
EN 746-2 endüstriyel termoproses tesisleri (fırınlar, ısıtma ve tav fırınları, ergitme ocakları, tuz banyoları v.b.) yakınındaki gaz da ıtım ve yakma sistemlerini kapsamaktadır. Bundan sonraki açıklamalar bu standarda ba lı olarak her bir yakma sistemine ba lı do al gaz ve LPG tesisleri için geçerlidir.
B. EN 746-2 HUKUK ANLAMI ve GEÇERL L K ALANLARI
Avrupa toplulu u makina imalat kurallarına göre imalatçı, satıcı veya ithalatçı tehlike analizi yapmaya ve makinayı analiz neticesine göre prolendirmeye ve imal etmeye mecburdur.
EN 746 norm serisi ısıl i lem tesisleri için temel emniyet donanımı artlarını içermektedir. Bu normlara uyma tesislerin makina imalat kurallarına uygunlu unun teyidi için arttır.
EN 746-2 imalatçı tarafından uyulması gereken yakıt donanımı ve yakma ile igili kuralları belirlemektedir.
En 746-2 de öngörülen koruma tedbirleri tek çözüm olarak algılanmamalıdır. Aynı seviyede emniyetin eri ilmesi için di er risk önleyici tedbirlere de müsaade edilir.
( EN 746-2 giri maddesi )
Endüstriyel ısıl i lem tesisleri içinde malzeme ve makina parçalarının ısıya maruz kaldı ı sistemler olarak tarif edilmektedir. ( en 746-2 , paragraf 3.83 )
176
Do al Gaz Semineri EN 746-2 geçerlilik alanı tesisin hemen yakınındaki akı yönünde , el kumandalı ana kesme vanasından ba layan, yakıt donanımını kapsamaktadır . ( en 746-2 , paragraf 1)
C. GAZ YAKMA S STEM NDE OLMASI GEREKENLER
Sisteme gaz giri i ana kapama vanası ( genelde küresel vana ) ile ba lar.
Sistemin emniyeti için olan cihazların yapısı bir cihazın arızası halinde de emniyetin bozulmasına meydan vermemelidir.
Gaz ve hava karı ım oranı her bir yakıcı için en dü ük ve en yüksek kapasite arasında sabit kalacak ekilde ayarlanabilmelidir ki stabil ve emniyetli bir yanma sa lanabilsin.
Ana alev ve varsa pilot alev bir alev sensörü ile kontrol edilmelidir.
D. HAVALANDIRMA VE EMN YET F RAR VENT L ÇIKI LARI TEHL KES Z B R ALANA ( ÇATI ÜSTÜNE ) VER LMEL D R
E. GAZ YAKMADA EMN YET SÜRELER
Gaz brülörünün ilk ate lemesinde fırın içine fazla yanmamı gaz dolmasını önlemek için 3,5,10 saniye gibi sisteme ba lı emniyet sürelerinin garantiye alınması arttır.
Ba langıç emniyet süresi : gaz manyetik ventilinin açılmasıyla ba layan ve alev olu madı ı için gaz giri inin kapatılması arasında geçen süredir.
Çalı ma emniyet süresi : alev söndü sinyalinin gelmesi ile ba layan ve gaz giri inin kapatılmasına kadar geçen süredir.
ekil 1.
177
Do al Gaz Semineri F. EN 746-2 ÇERD KONULAR
• Gaz da ıtım sistemi ( boru hatları )
• Olması mecburi donanım
• Yakma havası ve önsüpürme
• Gaz/hava karı ımı
• YakIcılar ve ate leme
• Alev kontrol
KAYNAKLAR
[1] ÖNDER LTD, Seminer notları
[2] KROMSCHRÖDER, E itim notları, katalog, bro ürler [3] TSE, TS EN 746-2
ÖZGEÇM
H. Cemal HÜSEY N
1980 yılında zmit Kocaeli ‘nde dünyaya geldi. lk, orta ve lise e itimini zmit’te tamamladı. 2003 yılında Sakarya Üniversitesi Mühendislik Bölümü’nden mezun oldu. 2006 yılından itibaren ÖNDER MÜHEND SL K LTD. irketinde imalat müdürü olarak görev yapmaktadır. Evli ve bir çocuk babasıdır.
