T. Oft. Gaz. 38, 84-86, 2008
(*) Gülhane Askeri T›p Akademisi, Göz Hastal›klar› Anabilim Dal›, Ankara (**) Gülhane Askeri T›p Akademisi, Patoloji Anabilim Dal›, Ankara Yaz›flma adresi: Yard. Doç. Dr. F. Cüneyt Erdurman, Gülhane Askeri T›p Akademisi, Göz Hastal›klar› A.D., Ankara E-posta: erdurman@yahoo.com
Epibulber Osseöz Koristoma
F. Cüneyt Erdurman (*), F. Çak›r Gündogan (*), Ayper Kaya (**), Yusuf Uysal (*), H. ‹brahim Alt›nsoy (*)
ÖZET
Amaç: Epibulber osseöz koristoma olgusunda klinik ve histopatolojik bulgular› sunmak.
Yöntem: Bir epibulber osseöz koristoma hastas›nda muayene kay›tlar›, fotograf ve histopa- tolojik inceleme bulgular› gözden geçirildi.
Bulgular: Ondokuz yafl›nda erkek hastan›n sag gözünde üst temporal kadranda subkon- jonktival kitle mevcuttu. Eksizyonel biyopsi uyguland›. Lezyonun histopatolojik incelemesinde heterotopik ossifikasyon saptand›.
Sonuç: Konjonktival kitlelere yaklafl›mda nadir görülen epibulber osseöz koristoma da göz önünde bulundurulmal›d›r.
Anahtar Kelimeler: Epibulber osseöz koristoma, epibulber osteoma, heterotopik ossifi- kasyon
SUMMARY
Epibulbar Osseous Choristoma
Purpose: To report clinical and histopathological features of an epibulbar osseous choris- toma.
Method: Retrospective rewiev of records, photograph, and histopathological findings in a case of epibulbar osseous choristoma.
Results: A 19-year-old male had a subconjunctival mass in the superotemporal quadrant of the right eye. An excisional biopsy was performed. The histopathologic examination of the lesi- on revealed a heterotopic ossification.
Conclusion: Epibulbar osseous choristoma should be considered by ophthalmologists in the evaluation of conjunctival masses.
Key Words: Epibulbar osseous choristoma, epibulbar osteoma, heterotopic ossification
G‹R‹fi
Epibulber osseöz koristoma konjonktivan›n oldukça nadir görülen, kemik dokusu içeren lezyonudur. ‹lk ola- rak von-Graefe taraf›ndan 1863 y›l›nda tan›mlanm›flt›r (1,2). Lezyonlar dermolipom ya da epibulber dermoide benzediginden olgular›n çogunda ameliyat öncesi tan›
konulamamaktad›r. S›kl›kla üst temporal kadranda yerle- flim göstermekle birlikte globun diger alanlar›nda da tu- tulum bildirilmifltir (1,3).
Bu olgu sunumunda, konjonktival kitle nedeniyle eksizyonel biyopsi uygulanan ve histopatolojik deger- lendirmede epibulber osseöz koristoma tan›s› alan bir
Mecmuaya Gelifl Tarihi: 07.12.2007 Düzeltmeden Gelifl Tarihi: 15.01.2008 Kabul Tarihi: 25.01.2008
85
hastada klinik ve patolojik özellikler gözden geçiril- mifltir.
OLGU SUNUMU
Ondokuz yafl›nda erkek hasta sag gözde flifllik ve k›zar›kl›k nedeniyle baflvurdu. Kitle sag göz konjonkti- vas›nda üst temporal kadranda yerleflik, sar›-beyaz renk- te, yuvarlak görünümdeydi ve kitleyi çevreleyen kon- jonktivada vaskülarizasyon art›fl› mevcuttu (fiekil 1).
Anamnezde kitlenin çocuklugundan beri mevcut oldugu ögrenildi. Oküler travma ya da geçirilmifl cerrahi öyküsü yoktu. Dermolipom görünümünde olan kitlede k›l yoktu ve palpasyonla hareketsizdi. Fundoskopik muayenesinde patoloji saptanmayan olgunun görme keskinligi tamd›.
Lezyonun çevresine subkonjonktival anestezi uygulana- rak yap›fl›k oldugu skleradan serbestlefltirildi, ancak kon- jonktivadan ayr›lamad›. Oldukça sert k›vaml› 6x6 mm boyutundaki kitle, üzerini örten konjonktivayla birlikte ç›kar›ld›. Histopatolojik incelemede fibröz bag dokusu ile çevrili kompakt kemik dokusu saptand› ve "heteroto- pik ossifikasyon" olarak rapor edildi (fiekil 2).
TARTIfiMA
Koristoma terminolojik olarak anormal yerleflim gösteren, normal doku elemanlar› içeren, dogumsal be- nign tümörleri ifade eder. Çocukluk döneminde epibul- ber koristomalar›n degerlendirildigi bir çal›flmada %58 dermoid kist, %30 dermolipom, %6 dermoid lipom ve
%6 teratom olgusu ile karfl›lafl›lm›flt›r (4). Osseöz koris- tomalar epibulber koristomalar›n en nadir görülen flekli olup, literatürde çok az say›da bildirilmifltir (1-7).
Ay›r›c› tan›da epibulber dermoid, limbal dermoid, epite- liyal inklüzyon kisti, prolabe olmufl orbital yag dokusu, papillom, dermolipom ve kompleks koristomlar göz önünde bulundurulmal›d›r. Kaya ve arkadafllar› 54 olgu- dan oluflan orbital koristoma serisinde en yüksek oranda dermoid kist tespit etmifller ve en s›k olarak da konjonk- tival yerleflim görüldügünü bildirmifllerdir (8).
Epibulber osseöz koristomada malign transformas- yon ya da göz içine uzan›m bildirilmemifltir. Tan› amaçl›
olarak, kozmetik nedenlerle, gözde inflamasyon ve su- lanma durumlar›nda cerrahi eksizyon yap›l›r (1,5). Çok az semptom veren olgularda gözlem uygun yaklafl›md›r.
Lezyon genellikle ekstraoküler kas k›l›f›na ya da üstte konjonktiva, alt›nda ise skleraya yap›fl›kl›k gösterebilir (6,9). Klinik olarak tan› konulamayan olgumuza, flifllik ve zaman zaman artan k›zar›kl›k yak›nmalar› da dikkate al›narak eksizyonel biyopsi uyguland›. Lezyonun ekstra- oküler kas k›l›f›yla temas› yoktu, ancak üzerini örten konjonktivaya s›k›ca yap›fl›k oldugu görüldü. Lezyon skleraya temas etmekle birlikte dikkatli bir diseksiyonla serbestlefltirmek mümkün olabildi.
Olgumuzda lezyon sag gözde üst temporal kadran- da yerleflim gösteriyordu. Gayre ve arkadafllar› 51 epi- bulber osseöz koristoma olgusunu inceledikleri çal›flma- lar›nda sag göz tutulumunu %76 ve üst temporal kadran- da yerleflimi %74 oran›nda bildirmifllerdir (1). Ay›r›c› ta- n›da göz önünde bulundurulmas› gereken epibulber der- moid ise genellikle alt temporal yerleflimlidir.
Sonuç olarak, konjonktival kitlelere yaklafl›mda ol- dukça nadir görülen epibulber koristomlar da dikkate al›nmal› ve özellikle üst temporal yerleflimli lezyonlarda epibulber osseöz koristoma olas›l›g› göz önünde bulun- durulmal›d›r.
Epibulber Osseöz Koristoma
fiekil 1. Sag gözde üst temporal kadranda lokalize subkonjonktival lezyon
fiekil 2. Fibröz bag dokusu ile çevrili (panaromik küçük resim) kompakt kemik dokusu (HEx100)
86
KAYNAKLAR
1. Gayre GS, Proia AD, Dutton JJ. Epibulbar osseous cho- ristoma: Case report and review of the literature. Oph- thalmic Surg Lasers 2002;33:410-415.
2. Boniuk M, Zimmerman LE. Epibulbar osteoma (episcle- ral osseous choristoma). Am J Ophthalmol 1962;53:290- 296.
3. Mansour A, Barber J, Reinecke RD, Wang FM. Ocular Choristomas. Survey of Ophthalmology 1989;33:339- 358.
4. Elsas FJ, Green WR. Epibulbar tumors in childhood. Am J Ophthalmol 1975;79:1001-1007.
5. Hadjadj E, Conrath J, D enis D.J. Bilateral osseous choris- toma. Pediatr Ophthalmol Strabismus 1999;36:347-348.
6. Melki TS, Zimmerman LE, Chavis RM, Ellsworth R, O'Neill JF. A unique epibulbar osseous choristoma. J Pe- diatr Ophthalmol Strabismus 1990;27: 252-254.
7. Duman S, Köseli ‹, Kas›m R. Bir olgu nedeniyle epibul- ber koristoma. AÜTF Göz Klin Y›ll (1981);34:48, 1982.
8. Kaya A, Yalaz M, Varinli ‹, Eroglu A . Koristomalar›n klinik özellikleri. TO D XXIV. Ulusal Kongresi Bülteni, Ankara Y›ld›r›m Ofset Bas›mevi, 1990;2:153-154.
9. Gonnering RS, Fuerste FH, Lemke BN, Sonneland PR.
Epibulbar osseous choristomas with scleral involvement.
Ophthal Plast Reconstr Surg 1988;4:63-66.
F. Cüneyt Erdurman, F. Çak›r Gündogan, A yper Kaya, Yusuf Uysal, H. ‹brahim Alt›nsoy
