Erciyes Tip Oergisi 14: 16-19, 1992.
KAFA KAIDESI KIRIKLARINDA ANTiBIOTiK KULLANIMI
Ahmet Sel~uklu*, Aydm Pa§ao~lu*,lkram A Kavuncu* *, Suat Canbay**, Ismail Sungurlu**, Lokman $1§man**
Ozet: Kafa kaidesi kmgma bagll BOS fistOIO ve/veya otorajisi bulunan 174 hasta konser- vatif olarak tedavi edildi. Bunlardan 67'sine antibiotik verildi, 1 07'si kontrol grubu olarak ele al1nd1. Antibiotik alan grublann 3'0nde, al- mayanlann 4'0nde posttravmatik menenjit go- rOidO. TOm hastalar enfeksiyon bulgulan tes- bit edilir edilmez uygun antibiotik ile tedavi edildi.
Bu gibi hastalarda rutin antibiotik kullan1mmm gerekli olmadiQinl ileri sOrebiliriz.
Anahtar Kellmeler: Kafa kaldesl km~1,
BOS fistulu, otorajl, antlblotik
Kafa kaidesi k1nklan kraniyal kemiklerin line- er k1nklannm kaideye uzanmas1yla olu~urlar
bu kmklar perinazal sinOsleri ve mastoid hava hOcrelerini <;aprazlayarak duran1n y1rtllmasma ve BOS fistOIIerine sebep olabilirler (4).
The use of antibiotics In basal skull frac- ture
Summary: 174 patients who had CSF leaka- oge or /and otorhagie due to skull fracture ha- ve been managed conservatively. Of these, 67 patients were treated with antibiotics and 1 07 patients served as controls.
Posttraumatic menengitis was seen in 3 pati- ents who received antibiotics and in 4 who had no antibiotic treatment. All patients were treated with appropriate antibiotics as soon as signs of the enfection was detected.
We may conclude that the rutin use of antibi- otic is not required in such patients.
Key words: Basal skull fracture, CSF lea- kage, antibiotic
Kafa kaidesi k1nklannda posttravmatik me- nenjit gorOime oran1 yOksek oldugu i<;in teda- visinde as11 ama<; enfeksiyonu onlemektir (2, 15). Bu hastalarda antibiotik kullanmanm menenjit gorOime oranm1 degi~tirdigine ait
* Erciyes Oniversitesi Tip FakOitesi Noro§irurji ABO Ogretim Oyesi
*" Erciyes Oniversitesi Tip Fakultesi Noro§inJrji ABO Ara§tlfma gorevlisi
Kata Kmklarmda Antibiotik Kullantmt: SEL9UKLU Ahmet ve ark.
farkh gorO~Ier olmasma ragmen, son y1llarda antibiotik kullanmanm bu riski degi~tirmedigi goro~o ag1rhk kazanmaktadlr (2,7.8,15).
Bu c;al1~mada kafa travmasma bagh radyolo- jik kafa kaidesi k1ng1 tespit edilen veya edil- meyen fakat BOS sJzmtiSI, otorajisi olan has- talarda posttravmatik menenjiti onlemede an- tibiyotik kullanmanm onemi ara~tmld1.
MATERYAL VE METOD
Kafa travmas1 gec;irdigi belirtilerek getirilen ve radyolojik kafa kaidesi kmg1 tespit edilen ve- ya kmk tespit edilmedigi halde BOS SIZintiSI ve otorajisi olan 67 hasta klinigimize yattJgn- da geni~ spektrumlu bir antibiotik kullanJia- rak, 107 hasta ise antibiotik kullamlmadan tedavi edilip 6 ay ile 2 y1l sOre'yle takip edildi.
BULGULAR
Hastalann c;ogunlugunu 0-10 ile 40 ve Oze- rindeki ya~ grubu olu~turmaktaydl .Antibiotik kulland1g1mlz 58 hastada kafa kaidesi k1ng1 tesbit edildi. K1nk gosterilmeyen 9 hastanm 2'sinde otore ve otoraji, 7 hastada ise sade- ce otaraji gorOidO. Bu grupda 7 hastada has- taneye geldiklerinde 3 hastada ise iki gun
sonra ba~layan otore aynca,4 hastada hasta- neye geldiklerinde birinde ise bir gun sonra
ba~layan rinore tesbit edildi. Antibiotik kulla- mlan hastalann klinikte yatt1klan sOre ic;erisin- de 3'0nde posttravmatik menenjit tesbit edildi.
Bu hastahnn 2'sinde rinore, birinde otore mevcuttu. Antibiotik kullanmadJgJmlz 93 has- tada kafa kaidesi kmg1 mevcuttu. 14 hastada ise kmk gosterilemedi. Radyolojik olarak kmk gosterilmeyen 7 hastada otore. bir hastada ri- nore mevcuttu. Bu gruptaki hastalan n 18'inde hastaneye geldiklerinde, 4'0nde ise travma- dan en az iki gun sonra ba~layan otore go- rOidO. 13 hastada otore otorajiyle birlikteydi, 8 hastada rinore gorOidO. Rinoresi olan bir has-
Erciyes Ttp Dergisi/1411992
tada radyolojik kmk gosterilemedi. Antibiotik kullanmadJgJmJz 4 hastada klinik muayene ve BOS bulgulanna dayan1larak posttravmatik menenjit tan1s1 kondu. Bu hastalann 3'0nde rinore, birinde otore mevcuttu. 2 hastada ise klinik ve BOS bulgulan posttravmatik menen- jit ile uyum gostermeyen sistemik enfeksiyon bulgulan gorOidO. Heriki grupta posttravmatik menenjit gorOien hastalarda kafa kaidesi km- QI mevcuttu. Antibiotik kullandJgJmJz grubda posttravmatik menenjit tesbit ettigimiz hasta- lann BOS orneklerinden yap1lan antibiograma gore dana once kullandJQJmlz antibiotigi de-
gi~tirerek yeni uygun antibiotik ba~lanmasJy
la, antibiotik kullanmadJg1m1z 6 hastada ise posttravmatik menenjit ve sistemik enfeksi- yon bulgulan tesbit edildikten hemen sonra uygun antibiotigin ba~lanmas1yla tam iyile~
me sagland1. Takip sOresi ic;erisinde hi<;bir hastada rekOrrens gorOimedi. lki grup arasm- da posttravmatik menenjit gorOime yonOnden istatistiki fark yoktu (P=O .531>0. 05). Hastala- ra ait bulgular tablo I' de gosterilmi~tir.
TARTI$MA
Kafa travmas1 sebebiyle hastaneye yatmlan hastalann %2-1 O'unda kafa kaidesi kmg1 (8,10,15) ve %2-9'unda BOS SIZintJSI geli~tigi
tesbit edilmi~tir (9, 11 ). Brawley ve Kelly (2) kafa travmas1 gec;irmi~ vakalann %24'0nde kafa kaidesi kmg1 ve bunlann da %11.5'inde otore veya rinore gorOidOgOnO bildirmi~lerdir.
Kafa travmasma bagl1 BOS SIZJntllanndan sonra menenjit geli~me oran1 %3-50 arasmda
degi~mekte bu oran BOS s1zmtllannm 7 gOnden fazla sOrdOgO vakalarda yOksek ol- maktadlr (3, 11, 13, 14, 15).
Park ve arkada~lan (11) c;ah~malannda
travmay1 takiben erken donem BOS SIZintl
geli~en hastalarda menenjit gorOime oran1
%20 iken gee; donem BOS SIZJntJSI gorOien
17
Kafa Kmklannda Antibiotik Kullammt: SEL9UKLU Ahmet ve ark.
Tablo I. Hastalara ait klinik bulgular
Antibiyotik YA~ X-Ray Nor. Defisit Otore Rinore T.Memb. Otoraji Menenjit 0-1011-2021-3031-4040 Kuu..(+)Kmk(-) Def(+)Def(-)ErkenGey Erken Gey Las(+) Las(-)
Verilmeyen 27 15 7 21 37 83 Verilen 15 7 10 12 23 58
14 9
hastalarda bu oran %57 olarak tesbit edilmi$- tir.
Appelbaum ve arkada$1an (1} ozellikle frontal bolge tr;:Ivmalannda menenjite rastlanma ora- nml yOksek bulmu$1ardlr. Temporal bolge kl·
nklannda ise eger travma oncesi mastoid ke- migin kronik enfeksiyonu varsa turadan di- rekt yay1lma yoluyla dura y1rt1g1 olmaks1z1n menenjit gorOiebilir. Bu yazarlar BOS s1zmt1- smm menenjit riskini arttrrmadJQinl bildirmi$- lerdir.
Erken donem geli$en rinorelerin 85% ve oto- relerin yakla$1k tamammm cerrahi tedaviyi gerektirmeden spontan olarak iyile$tfgi g6ste- rilmi$tir (2, 10, 14, 15}. Dolay1sryla kat a kaidesi klrlklannda tedavinin as11 amac1 intrakraniyal enfeksiyonu onlemektir (2).
Hall ve arkada$1an (5} otorajilerin tedavisinde dr$ kulak yolundaki kanm aspirasyonunu ve antibiyotik kullanmanm gerektigini belirtmi$- lerdir.
Brawley ve Kelly (2) <;ah$malannda antibiyo- tik kullan11madan once kafa kaidesi klnklann- dan sonra posttravmatik menenjit gorOime oranmm olduk<;a yOksek olduguru halbuki procain penicilin, Chloromycetin ve Strepto- miycin kullanllmas1yla bu oranm olduk<;a dO$- tOgOnO bildirmi$1erdir. Son y1llardaki c;all$ma- lar ise bu gor0$0 desteklememektedirler (6,8,12). lgnelzi ve VanderArk (8) kafa kaide- si k1 ng 1 olan 129 hastay1 proflaktik antibiotik kullanmadan takip ederek, bu hastalann sa- dece ikisinde menenjit tesbit etmi$1erdir. Hoff
Erciyes Ttp Dergisi/1411992
5 4
102 18 4 8 71 14 97 4
63 7 3 4 1 47 20 45 3
ve arkada$1an (7) ise proflaktik antibiotik kul- lanllmayan 160 hastanm hi<; birinde menenjit gormemi$1erdir.
lgnelzi ve VanderArk (8) proflaktik antibiotik kullanmanm posttravmatik menenjit gorOime riskini degi$1irmedigi gibi nasopharyngeal flo- rayl degi$1irerek patojen hale getirebilecegini belirtmi$1erdir. Pnce ve Sleigh (12) ise N6- no$irurji yogun bak1m Onitesinde tesbit ettikle- ri Klepsiella epidemisinin yogun antibiotik kul- lanllmasma bagh oldugunu belirtmi$1erdir.
Helling ve ark (6) ise ciddi kafa travmalan ge-
<;irip yogun bak1m 'Onitesinde bak1m altmda tutulan hastalara bile antibiyotik ba$1amanm gereksiz oldugunu, enfeksiyon belirtisi gorOI- dOkten hemen sonra ba$1anan antibiyotik ile yeterli sonucun allnabilecegini bildirmi$1erdir.
Bizim c;ah$malanm1zda kafa travmas1 sonucu kafa kaidesi k1r1gma bagl1 BOS SIZintiSI olan veya travma sonucu BOS SIZintiSI olmaks1zm sadece k1rg1 olan ve timpanik membran1 y1rt1k olan veya olmayan otorajili hastalarda anti- biyotik kullandgm1z ve antibiotik kullanmadigi- mlz hastalarda posttravmatik menenjit gorOI- me oran1 arasmda bir fark tesbit edilmedi. An- tibiotik kullanmadlg1m1z hastalar literatOrde belirtildigi gibi enfeksiyon belirtileri gorOidOk- ten hemen sonra ba$lan1lan antibiyotikle ba-
$anyla tedavi edildi.
Sonu<; olarak travma sonras1 kafa kaidesi kl- ngl BOS SlzmtiSI, otorajisi olan hastalar da antibiyotik kullan1mmm gereksiz oldugunu eger enfeksiyon gorOIOrse bunun hemen ba$·
18
Kafa Kmklarmda Antibiotik Kullamm1: SEL9UKLU Ahmet ve ark.
lanacak antibiyotikle ba~anyla tedavi edilebi- lecegini soyleyebiliriz.
Kaynaklar
1- Appelbaum E: Meningitis following trauma to the head and face. JAMA 173:1818-
1822,1960
2- Brawley BW, Kelly WA: Treatment of Ba- sal Skuel fractures with and without cereb- rospinal fluid fistulae. J Neurosurg 26:57- 61,1967
3- Brisman R, Hughes JE, Mount JE: Cereb- rospinal Fluid Rhinorrhea. Arch Neural 22:245-252, 1970
4- Gade GF, Becker DP, Miller JD, Dwan PS: Pathology and Pathophysiology of head inwury. In youmans RJ (3 ed). Neurological Surgery WB Saunders, Philadelphia 1990 pp 1967.
5- Hall IS, Colman HB: Disease of the Nose, throat and ear (thinteenth ed.), Churchiii-Li- vingstone London 1987, pp 365
6- Helling TS, Evans LL, Fowler DL, et all:
Infectious complications in patients with se- vere head injury. The Journal of Trauma 28:1575-1577,1988
7-Hoff JT, Brewin A, Sang H: Antibiotics for basilar skull fracture. J Neurosurg 44:649, 1976
8- lgnelzi RJ, Wander Ark GO: Analysis of the treatment of basillar skull fractures with and withhout antibiotics. J Neurosurg 44:649, 19 76
9- MacGee EE, Cauthen JC, Brackett CE:
Meningitis following acute traumatic cereb- rospinal fluid fistula. J Neurosurg 33: 312- 316,1970
10- Mincy JE: Posttraumatic cerebrospinal
Erciyes T1p Dergisi/1411992
fluid fistula of the frontal fossa. J Trauma 6:618-622,1966
11- Park J, Strelzow VV, Friedman WH: Cur- rent management of cerebrospinal fluid rhi- norrhea. Laryngoscope 93:1294-1300,1983 12- Price DJE, Sleigh JD: Control of infecti- on due to klebsiella aerogenes in a neuro- surgical unit by withdrawal of all antibiotics.
Lancet 12:12-13,1970
13- Probst CH: Neurosurgical Treatment of Traumatic Frontobasal BOS fistulae in 300 patients (1967-1989). Acta Neurochir
106:37-47,1990
14- Raskind R, Doria A: Cerebrospinal fluid rhinorrhea and otorrhea of traumatic origin.
lnt Surg 46:223-226,1966
15- Spetzler RF, Zabramski JM: Cerebrospi- nal fluid fistulae their management and repa- ir: In Youmans RJ (3 ed). Neurological Sur- gery WB Saunders Phledelphia 1990, pp 2269-2289
19
