Biyolojik kayıtlar ostrakoda, diatom, mollusk
14. hafta
DİYATOM NEDİR ?
Diyatomlar, dünyada fotosentezin yaklaşık % 50’ sinden sorumlu olan ve uygun koşullarda hava, toprak, su habitatlarında yaşayabilen mikroskobik alglerdir.
Diyatomların hızlı bir şekilde oluşumunu ve büyümesini; sudaki çözünmüş silis yoğunluğunun yanı sıra, ortamda bol ışık, uygun sıcaklık koşulları, organik madde ve uygun miktarda tuzun olması, aşırı asitli ve bazik bir ortamın olmaması, karbonat miktarının az olması gibi faktörler etkilemektedir.
DİYATOMLARIN PALEOCOĞRAFYADAKİ ÖNEMİ
Diyatomların kabukları silis mineralinden oluşmakta ve bu kabuk kendine has şekil ve yapıya sahip olduğu için diyatom taksonomisinde önemli bir kriter sağlamaktadır. Çeşitli laboratuvar aşamalarından geçen diyatom kabukları genellikle ışık mikroskobu altında sayıma tabii tutulmaktadır.
Bu kabuk sert ve dayanıklı olduğu için diyatomlar geçmişten günümüze korunarak gelebilmektedir.
Diyatomlar yararlı palaeo-biyoindikatörlerdir çünkü sıcaklık, pH, tuzluluk, ötrofikasyon, su kimyası, oksijen satürasyonu, su seviyesi değişimleri gibi ortamın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin birtakım değişkenlerine karşı hassaslık gösterirler ve bu faktörlerin herhangi birinde meydana gelen bir değişim diyatom topluluğunun değişmesine neden olmaktadır.
Örneğin bir su ortamında su seviyesinin düşük olduğu evrelerde bentik diyatomlar (tabanda herhangi bir nesneye –taş, sediman, bitki gibi- bağlı olarak yaşayan), su seviyesinin yüksek olduğu evrelerde ise planktonik diyatomlar (yüzücü formlar) ortamda hakim olmaktadır. Bunun yanı sıra genellikle yerel vejetasyon değişiklikleriyle yansıtılmayan düşük genlikli fiziksel ve kimyasal değişiklikler için kanıt sağlama potansiyeline sahiptirler.
Ortamın su seviyesinin genel itibariyle yüksek olduğunu gösteren planktonik bir diyatom:
Synedra acus
Genel itibariyle dönemsel kurak periyotlara tolerans gösteren bentik bir diyatom türü:
Navicula mutica
Sıcaklık, ph, tuzluluk gibi parametrelerin daha elverişli olduğu görece sıcak-nemli bir evre.
Bu evrede diyatom tür yoğunluğu ve çeşitlilik oranı görselden de anlaşılacağı üzere daha yüksektir.
Diyatomların gelişimi için ilgili parametrelerin yetersiz kaldığı görece kurak bir evre.
Görselden de anlaşılacağı üzere diyatom tür yoğunluğu ve çeşitliliğinde gözle görülür bir azalma meydana gelmiştir.
