2020 yılı Enerji Mevzuatı Değişikliklerinin Güneş Enerjisi Yatırımlarına Yansımaları
Dr. Özlem Döğerlioğlu Işıksungur GENSED Enerji Hukuku Komisyon Başkanı
6.1.2021 Güneş Zirvesi
İçerik
1- Mevzuat Değişiklikleri
2-5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’a gelen değişiklikler
3- Güneş Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı Kapasitesinin Tahsisine İlişkin Yarışma ile ilgili önemli hususlar
Bu sunum– 6 Ocak 2021 tarihindeki yürürlükteki mevzuatlar dikkate alınarak
hazırlanmıştır.
elektriğe ilişkin (OSB ve acele kamulaştırma kararları hariç olmak üzere) 100 ün üzerinde düzenleme/değişiklik
1 4 19
4 3
73 70
Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Yeni Yönetmelik
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Yeni Tebliğ
Cumhurbaşkanı Kararı
EPDK Kararı
Tarih Mevzuat
25.12.2020
Elektrik Piyasası Lisans YönetmeliğindeDeğişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan proje veya kat’i proje onayı yerine önproje onayının sunulabileceğine dair düzenlemenin son tarihi “31/12/2020”, “31/12/2021” olarak değiştirilmiştir.
12.12.2020
6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 16ncı Maddesi Uyarınca 2021 Yılında Uygulanacak Para Cezaları Hakkında Tebliğ6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 16 - idari para cezalarının, 2020 yılı için yeniden değerleme oranı olarak tespit edilen % 9,11 oranında artırılarak yeniden belirlenmiştir
10.12.2020
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde kullanılanaksamın desteklenmesi hakkında
yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik
30/6/2021 tarihinden önce işletmeye girecek tesislerin belgelerini 01/08/20021 tarihine kadar sunması gerekliliği
Belgelerin sunulmaması durumda yerli katkı payından yararlanılamaz
2.12.2020
7257 sayılı Elektrik Piyasası ile bazı kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun14.11.2020
Elektrik piyasasında Yenilenebilir EnerjiKaynak Garanti Belgesi Yönetmeliği YE kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması-yenilebilir enerji kaynaklarından üretilen enerjinin belgelendirilmek suretiyle temin edilmesine yönelik enerji kaynak garanti sisteminin oluşturulması
Tarih Mevzuat
23.09.2020 Elektrik piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim
Yönetmeliğinde Değişiklik yapılmasına dair yönetmelik 18.9.2020 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Dayalı Üretim Faaliyeti
Gösteren Tesisler İçin Uygulanacak Fiyat ve Süreler ile Yerli Katkı İlavesine İlişkin Ekli Kararın Yürürlüğe Konulması
Hakkında 2949 SAYILI Cumhurbaşkanı Kararı
24.7.2020 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 23/07/2020 Tarihli ve
9467 Sayılı Kararı “yeşil tarife” uygulaması mevzuata
işlenmiştir.
3.7.2020 Güneş Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları
ve Bağlantı Kapasitesinin Tahsisine İlişkin Yarışma İlanı 8.10.2020 RG- Düzeltme
7257 sayılı Elektrik Piyasası ile bazı kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla
6446 Sayılı Elektrik Piyasasi Kanunu &
5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarinin Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçli Kullanimina Ilişkin Kanun’a
Getirilen Değişiklikler
6446 sayılı EPK kapsamındaki öne çıkan değişiklikler
ØLisanslarda hisse ve pay devirlerinde EPDK onayının kaldırılması
“Tarifesi düzenlemeye tabi olan (EPİAŞ,EÜAŞ,TEİAŞ,GTŞ) tüzel kişiler için; halka açık
şirketlerde yüzde beş, diğerlerinde yüzde on ve üzerindeki sermaye payı değişiklikleri ile kontrol değişikliği sonucunu doğuracak her türlü işlem EPDK onayı ile”
• Lisans ve önlisanslara ilişkin sonlandırma ve tadil hakkına dair eklenen geçici m.29 ile, mevcut olan üretim veya otoprodüktör lisanslarını, önlisanslarını ya da lisans başvurularını sonlandırmak ya da kurulu güç düşümü suretiyle tadil etmek isteyen tüzel kişilerin iki ay içerisinde Kuruma
başvurmaları hâlinde lisansları, önlisansları veya lisans başvuruları sonlandırılarak ya da tadil edilerek teminatları ilgisine göre kısmen veya tamamen iade edileceği düzenlenmiştir.
• Kamulaştırma, dağıtım şebekesi tanımı vs.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ
AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN
değişiklikler
Ø 30/6/2021 tarihinden sonra işletmeye girecek olan elektrik üretim tesisleri için Türk lirası üzerinden uygulanacak YEK Destekleme Mekanizması
Ø bu fiyatların güncellenmesine ilişkin usul ve esasların ( cetveldeki fiyatları geçmemek üzere ) Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesi
Ø Lisansız elektrik üretiminde «Kendi tüketim ihtiyacını karşılamaya yönelik» vurgusu Ø On yıl sonrası belirsizliği ortadan kalktı!!
Ø Lisanssızdan Lisanslıya geçiş opsiyonu (on yıllık sürenin bitiminden itibaren)
Ø lisans süresi boyunca elektrik piyasasında oluşan saatlik piyasa takas fiyatının yüzde on beşinin YEK Destekleme Mekanizmasına katkı bedeli olarak ödenmesi
Ø lisanssız da kalınması durumunda, lisanssız üretim faaliyeti kapsamında üretilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisinin satımı
Ø uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
Ø için elektrik piyasasında oluşan piyasa takas fiyatını geçmemek üzere uygulanacak fiyat
Netleşmesi gereken hususlar
• Epiaş’ta işlem yapma zorluğu- yatırım maliyeti&sistem için oluşan yük
• Kimler geçebilir?
• Birleştirme nasıl yapılabilir?
• Aboneliğin devri ne olacak?
• Lisanssızda kalmanın sonucu nedir?
• Yıllık artış nasıl olacak?
• Dağıtım bedeli ne olacak?
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN
KANUN değişiklikler
Ø m.8 --- arazi ihtiyacına ilişkin uygulamalarda uygulanan indirim, tesisin 31/12/2025 tarihinden önce işletmeye girmesi şartıyla
“yatırım ve işletmelerin ilk on yılında” uygulanacağına dair hüküm, “lisans tarihinden itibaren on yıl boyunca”
şeklinde düzenlenmiştir.
Lisanslı projelerde ; santral sahası, ulaşım yolları, bağlantı hatları ve bunun gibi devlet arazisi kullanım
bedellerinde %85 indirim yapılması hakkı 31/12/2025 tarihine uzatılmış ve bu indirimlerin yatırım ve işletme
dönemi yerine lisans alma tarihinden itibaren on yılı süresince olacağı belirtilmiştir.
YEKDEM e ilişkin değişiklikler
Ø Yekdeme başvuru süresi: YEK Destekleme Mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenler EPDK’nın belirleyeceği tarihe kadar EPDK’ya başvurmak zorundalar.
Ø YEK Destekleme Mekanizmasından faydalanmasına ilişkin usul ve esaslar EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
PMUM tarafından gerçekleştirilen YEKDEM kapsamındaki görevlerEPİAŞa verilmiştir.
Mayıs 2019 sonrası çağrı mektubu
Yerli Aksam Katkısı
Ø Elektrik üretim tesisinde kullanılan aksama ait yurt içinde imal edilen ilgili bütünleştirici parçaların aksam içindeki oranlarının toplamının
en az % 55 olmasına
Ø 30/6/2021 tarihinden sonra işletmeye girecek lisanslı ve lisansız projelere yerli aksam kullanıldığı takdirde yerli katkı fiyatlarından yararlanabilecektir.
Ø 30.06.2021 tarihine kadar işletmeye girecek olan lisanslı projelerin yerli aksam kullanmaları durumunda I sayılı cetveldeki belirtilen fiyatlara II sayılı cetveldeki fiyatlar 5 yıl ilave edilecektir.(17.09.2020 Cumhurbaşkanı Kararı-2949)
Ø Yerli katkı fiyatlarının belirlenmesi, bu fiyatların güncellenmesi, uygulanacak süre ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecektir.
Eklenen geçici m.7 ile, maddenin yürürlük tarihinden önce yapılan yarışmalar kapsamında sıfır veya sıfırdan küçük teklif fiyatı ile kapasite tahsis edilen tüzel kişilerin,
yerli katkı fiyatlarından faydalanamayacağı
hükme bağlanmıştır.TEİAŞ katkı payı tutarı- 12/5/2014 ile 30/4/2015 tarihleri arasında yapılan güneş enerjisine dayalı ön lisans başvurularına ilişkin
yarışmalar
12/5/2014 ile 30/4/2015 tarihleri arasında yapılan güneş enerjisine dayalı ön
lisans başvurularına ilişkin yarışmalar kapsamında kapasite tahsisi gerçekleştirilen
üretim tesisleri için yarışma sonucu teklif edilen TEİAŞ katkı payı tutarı, 31/12/2020
tarihinden sonra işletmeye girilmesi durumunda da ilgili mevzuatı kapsamında
ödenmesi zorunlu hale gelmiştir.
Özetle
• 30.6.2021’den önce işletmeye giren tesisler
• 1 Ocak 2021’den önce işletmeye giren tesisler
• Tarifeler– 2017’de devreye girenler - 2018’de devreye girenler
- 2018 sonrası devreye girenler
• 1 Ocak 2021-30 Haziran 2021 arasında işletmeye girecek tesisler
• Mayıs 2019 öncesi Çağrı Mektubu olan
• Mayıs 2019 sonrası Çağrı Mektubu olan
• 30.6.2021’den sonra işletmeye giren tesisler
Güneş Enerjisine Dayalı
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı
Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin
Yarışma
Güneş Enerjisine Dayalı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin
Yarışma
• Başvuru: 19-23 Ekim(3.7.2020 R.G) 18-22 Ocak 2021 (8.10.2020 tarihli RG)
• Kapasite: 1.000 Mw
• 36 il
• 10, 15,20 mwlık olmak üzere 74 adet mini YEKA
• Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim ya da limited şirket olarak kurulmuş tüzel kişi başvurabilir.
• Yarışmalara, Yönetmelik ve Şartname’de belirtilen koşulları sağlayan Yarışmacı’lar katılım hakkı kazanır.
• Teminat mektubu şartı
Aşamalar Süre
Başvuruların Alınması 18-21 Ocak 2021
Yarışma Yarışma, 30 (otuz) kuruş/kWh tavan fiyat üzerinden açık eksiltme usulüne göre yapılır, en düşük ve son teklife ulaşılınca sonlandırılır.
Sözleşmeye Davet
Sözleşmenin İmzalanması Davelen imbaren 30 gün
En düşük teklifi veren yarışmacı sözleşmeyi herhangi bir sebepten imzalamaktan kaçınırsa, sırasıyla ikinci ve üçüncü en düşük teklifi veren yarışmacılara sözleşme imzası için gidilebilecek.
Aday Yekaların önerilmesi- 2 adet Sözleşmeden itibaren 45 gün
Aday YEKA ların değerlendirilmesi analizi- YEKA önerilerinin tamamlanmasını takiben 150 gün
Aday YEKA’ların uygun bulunmaması halinde; aynı Bağlantı Bölgesi’nde diğer Yarışmayı Kazanan’lar tarafından önerilen Aday YEKA’lar ile kesişmeyecek/çakışmayacak şekilde her bir GES için en az 2 (iki) adet Aday YEKA önermesi için Genel Müdürlük tarafından Yarışmaya Kazanan’a verilen 45 (kırkbeş) gün ilave süre
Aday YEKAnın, YEKA alanı olarak RG ilanı
İş Programının Genel Müdürlüğe sunulması YEKA olarak ilan edilmesini takip eden 30 gün içerisinde
proje geliştirme, tedarik, inşaat/kurulum ve işletmeye alma aşamalarını içeren