Gü.nümüz Islam.Toplumlar ve Problemleri

(1)

· Gü . nümüz · Islam . Toplumlar•

ve

Problemleri

Sempozvum Bildirileri Kitabi

5-6 Eylü/2015

Bozok üniversitesi Bilal Şahin ilahiyat Fakültesi

Editörler

Yrd. Doç. Dr. Salih ÖZ Yrd. Doç. Dr~ R~c~p V~rdl

AKADEMi ~ TiTiz YAYlNLARI

(2)

GÜNÜMÜZ İSLAM ÜLKELERİNDE EGİTİM

Yrd. Doç. Dr. Recep VARDi*

GİR,İŞ

Günümüzde ülkelerin

eğitim

düzeylerini belirleyen

değişik parametrele~

mevcuttur. Uluslar

arası yeterliliği

olan bu parametreler;

ülkelerin

okuryazarlık oranları,

PISA

sonuçları,

yüksek

öğretim

kurumların değerlendirildiği 500 ve 800 üniversite sırlamalan ve ülkeler

bazında yıllık yayın sayısı

ve bu

yayınların atıf sayıları

olarak öne çıkmaktadır. Bu çerçevede İKT (İslam Konferansı Teşkilatı)üye

ülkelerinin

okuryazarlık oranları,

PISA

sonuçları,

Dünya üniversiteleri

arasında İslam Ülke üniversitelerinin durumu ve bu üniversitelerin

yayın performanslarının

mercek

altına alınması

ve ortaya

çıkan

sonuçlara göre

eğitim politikalarının

revize edilmesi gerekmektedir.

Elimizdeki mevcut parametreler

değerlendirilerek, eğitim

düzeyinin yükseltilmesi ve kalite

standardının arttırılması

için

yapılan

planla~alar taviz verilmeden uygulanmalıdır. Ülkelerin eğitim

politikaları oluşturmaları

ve

uygulamalarının yanısıra eğitim

ve

öğretimin

bir

parçası

olan biz akademisyenlerin bireysel

farkındalığının artması açısından

dünya üniversiteleri

sıralaması

ve ölçütleri

ayrı

bir önem arz etmektedir.

İKT Ülkeleri Okullaşma, Okula Devam, Okulu Tamamlama ve Okur

Yazarlık

Oranlan _

2013 yılı rakamlarına göre 'iKT Ülkeleri okUl çağındaki öğrenci

sayısı; okul öncesi 99 milyon, ilkokul. 20J milyon, ortaokul 211 milyon ve lise 152 milyon öğrenci olmak üzere toplamda 662 milyon öğrenci sayısına ulaşmıştır.

¹

·

• Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi

1 SESRIC Report on "Education and Scientific Development

in

the OIC Member Countries iOI4i' (English) PDF http://www.sesric.org/files/article/490.pdf, s.l,

Erişim 05Ağustos 2015

(3)

2006 yılında% 77,7. olan İKT üyesi ülkeleri okula devam ve okulu tamamlama oram, 2012

yılında%

81.3 seviyesine

çıkmıştır

ve bu oran dünya geneli okula devam ve okulu tamamlama

^oranı

olan % 88 seviyesinin

altındadır.

Vetilerio

farkındalığını artırmak

için

yapılan

programlar, bilgi ve bilgisayar teknolojilerinin

kullanımı

ve

.eğitim

alanındaki yatırımlar, İKT üyesi ülkelerindeki okula devam ve okulu tamamlama o ramnın yükselmesini sağlayan nedenlerdendir.

² ·

Y

~tişkin okuryazarlık oranı

kabul edilir sosyal

kalkınmanın

önemli bir göstergesidir. İKT ülkelerinde okuryazarlık oranları

etkileyici

değildir.

2012

yılı

ortalama

yetişkin okuryazarlık

oram % 72,3,dür. Kadın nüfusun okuryazarlık oram % 65,6 iken, erkek nüfusun okuryazarlık oranları %78,8'dir. Bu oranlar gelişmiŞ

ülkelerde ortalama

oram % 98,l,dir.

Gelişmiş

ülkelerde

kadın

nüfusun

okuryazarlık

o ram % 97,5 iken, erkek nüfusun

okuryazarlık oranları

%98,7'dir.

Gelişmekte

olan IK.T üyesi olmayan ülkelerin ortalama

oram % 84,5,dir.

Gelişmekte

olan IKT üyesi olmayan ülkelerin

kadın

nüfusun

okuryazarlık oranı

% 80,0 iken, erkek nüfusun

%89,2'dir. Dünya geneli ortalama

yetişkin . okuryaz~l~ oranı

% 82,0,dir. Dünya geneli

kadın

nüfusun

okuryazarlık

oram% 77,2 iken, erkek nüfusun

okuryazarlık oranları%

87,0'dir.

IKT ülkeleri 2012

yılı

ortalama genç

% 82,0,dür. Gençlerde

^kadın

nüfusun

% 78,5 iken, erkek nüfusun

okuryazarlık oranları %85,6'dır.

Bu oranlar

gelişmiş ülkelerd~

ortalama genç nüfus

okuryazarlık

oram % _ 99, 7' dir.

Gelişmiş

ülkelerde

kadın

ve erkek nüfusun

% % 99,7'dir.

Gelişmekte

olan IKT üyesi olmayan ülkelerin ortalama genç nüfus

o~azarlık

oram% 90,9'dur.

Gelişmekte

olan IKT üyesi olmayan ülkelerin genç

kadın tıpfusun okuryazarlık

oram % 88,4 iken, genç erkek nüfusun

%93,5'dir. Dünya geneli ortalama genç nüfus

%

^88,6,dır.

Dünya geneli genç

^kadın

nüfusun

%

'~'"85,8

iken, genç erkek nüfusun

2

SESRIC Report on "Education and Scientific Development in the OIC Member

Countıies

2014" (English) PDF http://www.sesric.orwfiles/article/490.pdf, s.2

(4)

okuryazarlık oranları% 91,4'dür.

³

(Tebliğin sonunda IK.T ülkelerinin

okullaşma,

okula devam, okulu tamamlama ve okur

yazarlık oranları

ile ilgili veriler yer almaktadır.)

⁴

İKT Ülkeleri Pısa Sonuçlan

PISı?- (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı), OECD (Ekonomik 'işbirliği ve Kalkınma Teşkilatı) tarafindan 2000 yılından beri düzenlenen dünya

çapında

en

kapsamlı eğitim araştırmasıdır.

PISA.; 2000

yılından

bu yana her üç

yılda

bir, rastgele seçilen okullardan on

beş yaşındaki öğrencilerin

matematik, fen ve okuma becerisi

alanlarında

elde ettikleri bilgileri günlük

yaşamda

ne ölçüde

kullandıklarını

ölçen, her

yıl

bir konu üzerinde odaklanarak, dünya

çapında

önemli konularda testierin

uygulandığı

bir

değerlendirmedir.

2012

yılında, bazı

ülkeler problem çözme ve finansal

okuryazarlık

alanlarmda da isteğe bağlı olarak değerlendirmelere katılmışlardır.

⁵

2012

yılında yapılan

PISA

değerlendirmelerine

34 'ü OECD ülkesi olmak üzere yaklaşık 65 ülke katılmıştır.

⁶

2012 PISA Sınav Sonucu İlk 20 Ülke

S mA MATEMATİK PUAN OKUMA PUAN FEN PUAN

ı Cin (Şanghay)

613

Cin (Şanghay)

.570

Cin (Şangbay)

580 2

Singapur

573 '

Çin (H. Kong)

545

Çin (H. Kong)

555 3

( in (H. Kon~)

561

Sin~pur

542

Sin~aour

551 4

Çin (Tayvan)

560

Japonya

538

Japonya

547

5

Kore

554

Kore

536

Finlandiya

545

6

Çin (Makau)

538

Finlandiya

524

Estonya

541

7

^Japonya

536

Çin (Tayvan)

523

Kore

538

8

Lihtenştayn

535

Kanada

523

Vietııam

528

9 ^İsviçre

531

İrlanda ..•

- ₅₂₃

_Polanya

₅₂₆

10

Hollanda

523

Polanya

. ₅₁₈

_Kanada

₅₂₅

ı ı

Es

ton ya

521

Lihtenştayn

516

Lihtenştayn

525

3 SESRIC Report on "Education and Scientific Development in the OIC Member Countries 2014" (English) PDF

http://www.sesric.org/files/article/490.pdf, s.13

4 SESRIC Report on "Education and Scientific Development in the OIC Member Countries 20 14" (English) PDF http://www.sesric.org/files/article/490.pdf, s. 79-107

s

http://www.oecd.org/pisalaboutpisa/ Erişim 10 Ağustos 2015

6 http://www.oecd.org/pisalkeyfindings/pisa-20 12-results-overview.pd:f, Erişim 1 O

Ağustos 20 15

(5)

12

Finlandiya

519

Estonya

516

Alma~

524 13

Polonya

518

Avustralya

512

¹Çin (Tayvan)

523 14

Kanada

518

Yeni Zelanda

512

lklanda

522

15

Belçika

515

Hollanda

5ll

Hollanda

522

16

Almanya

514

Çin(Makau)

509

Avustral__E

521 17

Viebıam

511

İsviçre

509

¹Çin (Makau)

521 18

Avusturya

506

Belçika

509

Yeni Zelanda

516

19

Aviıstral ya

504

Almanya

508

İsviçre

515

20

İrlanda

501

Vietnam

508

Ingiltere

514

OECD Ort.

494

OECD Ort.

496

OECD Ort.

501 Tablo 1: 2012 PISA Sınav Sonucu İlk 20 Ülke

2012 PISA sonuçları incelendiğinde İslam ülkelerinden;

Türkiye, Birleşik Arap Eınirlikleri, Malezya, Ürdün, Tunu s, Arnavutluk, Kazakistan, Endonezya ve

Katar'ın sınava katıldıkları

görülmektedir.

⁷

2012 PISA Sınavına Katılan İslam Ülkeleri Sınav Sonucu

Sıra

Matematik 44 Türkiye

Bir. Arap 48 Emir·

49 Kazakistan 52 Malezya 57 Arnavutluk 60 Tunus 61 Ürdün 62 Katar- 64

Eniıonezya

OECD

Ortalaması

Puan 448 434 432 421 394 388 386 376 375 494

Sıra

42 46 56 58 59 61 62 63 64

·.

'

- -

Okuma Puan

Sıra

Fen Türkiye 475 43 Türkiye

Bir. Arap Bir. Arap

Emir. 442 44 Emir.

Tunus 404 52 Kazakistan Ürdün 399 53 Malezya Malezya 398 57 Ürdün Endonezya 396 61 Tunus Arnavutluk 394 62 Arnavutluk Kazakistan 393 63 Katar Katar 388 64 Endonezya

OECD OECD

Ortalaması

496

Ortalaması

Puan 463 448 425 420 409 398 397 384 382 501

Tablo 2: 2012 PISA Sınavına Katılan İ slam Ülkele ıi Sınav Sonucu

- ^.

7

http://www.oecd.org/pisalkeyfindings/pisa-20 12-results-overview. pdf/ , s. 19,

Erişim

10

Ağustos

2015

(6)

Sınav

sonucuna göre matematik, okuma ve fen

alanlarında

PISA'ya

katılan İslam ülkelerinden hiçbiri OECD ülkeleri ortalamasını geçememişlerdir.

⁸

İlk 500 Üniversite ve İKT Ülkeleri Üniversiteleri

Şang)ıay Jiao Tong Üniversitesi 2003 yılından beri her yıl, Doğa Bili.n:ileri, Matematik, Mühendislik, Teknoloji ve Bilgisayar Bilimleri,

Yaşam

ve

Tarım

Bilimleri,

Tıp

ve

Bezacılık

ve Sosyal Bilimler

alanlarında

ve Matematik, Fizik, Kimya, Bilgisayar Bilimi,

İktisat 1 İşletme konularında olmak üzere Dünyanın En İyi İlk 500 Üniversitesini tespit etmektedir.

Şanghay Jiao Tong Üniversitesi tarafından düzenlenen ARWU(Academic Ranking of World Universities)

başarı sıralama

listesi ile üniversiteler; mezun

sayısı, çalışanların kazandıkları

Nobel ödülü ve

alanlarında

elde ettikleri madalyalar, dergilerde

yayınlanan

SCI, SSCI endeksli makale ve bu makalelere

yapılan atıf sayısına

göre

değerlendirilmektedir.

1200'den fazla üniversite

arasından

seçilen en iyi 500 üniversitenin isimleri

yapılan değerlendirmeler

sonucunda her yıl düzenli olarak yayınlanmaktadır.

⁹

·2015 yılı Dünyanın En İyi İlk 500 Üniversitesi sıralaması incelendiğinde İslam ülkelerinden; Suudi Arabistan 4, İran 2, Malezya 2,

Mısır

ve Türkiye' nin de 1 'er üniversite ile yer

aldıkları

görülmektedir. Diğer yandan 2015 yılı Dünyanın En İyi İlk ^.S ^OO Üniversitesi su·alamasına; Amerika 146, Almanya 39, İngiltere 37, Çin 32, Fransa 22, Kanada 20, Avustralya 20,İtalya 20,Japonya 18;

İspanya 13, Hollanda 12, Güney Kore _12-, İsv~ç ll üniversite ile yer

almaktadırlar. Bu 13 ülke toplamda" - ~02 : üniversite ile 2015 yılı Dünyanın En İyi İlk 500 Üniversitesi içinde % 80'lik oran ile dikkati

çekmektedirler.

¹⁰ · -

8 http;//www.oecd.org/pisalkeyfindings/pisa-20 12-results-overview.pdf/ , s.19,

Erişim 10 Ağustos 2015

9 http://www.sbanghairanking.com/aboutarwu.html, Erişim 15Ağustos 2015

10 http://www.sbanghairanking.com/ARWU2015.btm1, Erişim 15 Ağustos 2015

(7)

Günümüz İslam Toplumlan ve Problemleri

İlk 800 Üniversite ve İKT Ülkeleri Üniversiteleri

Dünya üniversiteleri

değerlendirme kuruluşu

olan Times Higher Education (THE) tarafindan düzenlenen 800 üniversite

sıralamasında

ise üniversitelerin

araştırma, eğitim

ve sanayi ile

işbirliği

ve ·

uluslararası bağlantılar alanlarındaki başarılan değerlendirilmektedir.

Sıralamanın oluşmasında

iki

aşama

var. Birinci

aşamada,

birçok bilim dalından binlerce akademisyene gönderilen anket ile üniversitelerin

araştırma, eğitim

kalitesi ve akademi

dünyasındaki

bilinirlikleri ölçen sorular ile üniversitelerin

tanınırlıkları değerlendirilmektedir.

2015

yılı

için toplam 10.500 akademisyen bu

anketİ doldurmuştur. İkinci aşamada, THE üniversiteleri araştırma

performansı, atıflar, eğitim

kalitesi , sanayi ile

işbirliği

ve

uluslararası bağlantılan açısından değerlendirmektedir.

Değerlendirmede, araştırma perfermansına

yüzde 30

ağırlık

veriliyor.

Değerlendirmenin

ikinci

hasarnağını

ise yine yüzde 30

ağırlık

verilen

atıflar oluşturmaktadır. Atı±:

bir makalenin daha sonra

yazılan

makaleleri

fıkir,

yöntem ve sonuçlar

bakımından

etkilernesi ve kaynakçada . yer verilmesi demektir. Üçüncü yüzde 30'luk

değerlendirme

ölçütü ise

eğitim

kalitesidir. Bu basamaleta

alınan

notun önemli bir

kısmı tanınırlık

anketinden gelmektedir.

Değerlendirmenin

dördüncü

basamağı

yüzde %2,5 sanayi ile

işbirliği

ve

notlandırmanın beşinci hasarnağını

ise yüzde %7,5 ile

uluslararası bağlantılar

oluşturmaktadır.

¹¹

İKT ülkelerllıden Bangladeş, Endonezya, Fas, Hindistan, Katar, Lübnan, Nijerya, Uganda, Umman 1 'er, Ürdün 2, Birleşik ^Arap Emirl.il4eri _ 2, Pakistan 2, Mısır 3, Suudi Arabistan 3, Malezya 5,İran

11

http s ://www. timeslıighereducation.com/news/ranking-methodology-20 ' 16,

Erişim 29 Ağustos 2015

(8)

8, Türkiye ll

¹²

üniversite ile 800 üniversite sıralamasında yer

almışlardır.

o _-'rı.

'#.

"'

M uır--

o

., ... r

e'#. ~~ -

"'

^M

_=~

e

^e

.,

Eo '#.

r _~

~-~ .. -

^>-·-

ci)

.:B ö _-"' ... _., - _"'

^ı;:^M

....

^Q>Oj)

~

^ı::

=·-

u:ıııı

.aa _<

~]

o

::> "' lll • .!!:'

1-272 Kral Alıdülaziz Suudi

23,9 93 11,8 76,6 73,1

Üniversitesi Arabistan

2-273 Koç Üniversitesi Türkiye 21,2 53,5 27,1 74,9 82,4 3-351 Bilkent Üniversitesi Türkiye 22,6 47,5 17,5 64,1 30,2 4-382 Sabancı Üniversitesi Türkiye 22,3 42,7 32,3 52,8 70

5-442 ^İranBilim ve Teknoloji

Üniversitesi ^İran ^25,9 ^12,2 ²⁶ ^42,3 ^61,2

6452 Makerere Üniversitesi Uganda 15,1 58 10,6 70,7 28

7482 ŞerifTeknoloji

Üniversitesi ^İran ^26,6 ^15,9 ^30,1 ^33,7 ^87,8^.

8495 Malezya Teknoloji

Üniversitesi Malezya 26,3 51,7 14,6 44,7 31,1

9-502 Beyrut Amerikan

Üniversitesi Lübnan 27,7 93 11,2 31,9

-

10-503 Arnirkahir Teknoloji

İran 24,5 7,7 25,7 34,8 55,7

Üniversitesi

11-512 Boğaziçi Üniversitesi Türkiye 21,2 38,3 17,2 45,4 35;5

12-535 Isfahan Teknoloji

Üniversitesi ^İran ^18,1 ^17,2 ²³ ^39,5 ^99,5

İstanbul Teknik

·- -

13-536

Üniversitesi ^Ti!rkiy~. ^··^12.2

'

^22~9

-

^25,8 ^26,5 ^72,1

14-542 Kral Fabd Petrol ve Suudf·

25,4 84,5 16,1 24,4 81,2 Madenler Üniversitesi Arabistan

-

15-543 Kral Suud Üniversitesi Suudi

20 75,5 17,5 22,3 57,4 Arabistan

16-555 ^OrtadoğuTeknik

Üniversitesi Türkiye 29,9 26,7 17,3 28,8 60

12 https://www.timesbighereducation.com/world-university-rank:ings/2016/world- ranking#!/page/Oilength/-l, Erişim 29 Ağustos 2015

(9)

o

_.,.

_(f. _"1.

"'

( / ) [ '

o

^<ıN

s<f. ~(f.

'" ^...

^::~

e s _:s ., ·=s '"= Eo

^(f. ^>.--

0

3 o

^dı_ıı:ı^·.ı::_>:0

e

^.!;!

.aa "'"'

^c

="'

^u>

.. ...

^~

_<

Cil ^c::

"'

^cu;E ^1tl)^...

o

^;::ıa:ı ^..

<

~

17-578 Kavaid-i-Azam

Pakistan 17,9 35,4 9,9 45,6

Üniversitesi

-

18-590 ^Tahnın^TıbbiBilimler

!ran 51,8 14,1 20 9,3 30

Üniversitesi

19-597 ^BirleşikArap Birleşik Arap

18,8 95 14,8 21,7 30,1

Emirlikleri Üniversitesi Emirlikleri

20.{)07 İskenderiye Üniversitesi Mısır 20,3 33,7 8,2 14,1 29,7

21-609 Aligarh Müslüman

Üniversitesi Hindistan 28,3 18,7 10 20,9 29,6 22-610 ^ShaıjahAmerikan Birleşik Arap

12,4 95,6 10,6 13,3 33,3 Üniversitesi Emirlikleri

23-612 Anadolu Üniversitesi Türkiye 12,2 14,3 22,6 10,9 100 24-629 Kııhire Üniversitesi Mısır 18,9 31 11,1 11,9 30,3

25-655 Dakka Üniversitesi Bangladeş 21,7 37,2 7,2 9,6

-

26.{)60 Eıı:iyes Üniversitesi Türkiye 15,5 17,2 10,9 18 30,3 27-677 Hacettepe Üniversitesi Türkiye 21 19,6 11,8. -19,7 . 28,2 28.{)80 _İbadanÜniversitesi Nijerya 22,7 26,1 ll,1 4,6 29,2 29-681 Endonezya Üniversitesi Endonezya 18,1 37,2 8 13,9 40 30-684 İstanbul Üniversitesi Türkiye 26 20 23,3 lO 100

31-687 Ürdün Üniversitesi Ürdün 19 53,7 7,7 7,8 28,8

32-688 Ürdün Teknoloji ve

Ürdün

···.:• :;. .Bilim Üniversitesi 16,4 62,2 6,2 16,4 31,4

33-690 K.N. Tusi Teknoloji

Iran 20,9 7,1 18,1 22,5 45,5

Üniversitesi ..

• · Marakeş Cadi Ayyad

34-705· Fas 17,4 42,7 6,3 12,1 29,2

Üniversitesi

'

35-719 Ulusal Teknoloji ve

Bilimler Üniversitesi Pakistan 21.4 31.3 7 35 31.3

36-739 Katar Üniversitesi Katar 9,9 99,9 10,3 22,3 55,2

Shahid Beheshti

_Iran - '

20,5 13,8 19 58,9

37-750 Üniversitesi ll,4

38-765 Suez Cana! Üniversitesi Mısır 22,6 31,6 5,9 16

-

(10)

o - ll'l_

'*

^ll'l

M "'ı- o

.,..;

e* _~'*

^d ^M ^::~

e

^E ^C> Eo

*

~ :~E

.. ^-

^»·-

en

_.:!!

ö

_ııı.ct) ·.c _>Cl)

e

_-ICil-

"'-

^"'es: > -c: ^{; : M}^.,.

e

':::

<

_en

..

"'ICil ^c:::_:ı;

..

o

^;:>esıı:ı

^<

..!!"

39-766 Sultan Kaboos

Umnıan 21,3 71,5 10,6 16 37,6 Üniversitesi

40-772 Tahran Üniversitesi

-

_İran 26,1 16,5 16,9 15,8

-

41-782 Kebaogsaan

Üniversitesi Malezya 24,3 29,7 15,9 10,9 28,4 42-783 Malezya Putra

Üniversitesi Malezya 25,3 . 50,1 20,9 10,2 34,2 43-784 Malezya Sains

Malezya 26,9 44,2 16,6 12,4 34,4 Üniversitesi

44-785 MARA Teknoloji

Malezya 15,2 14,8 7,7 18,2 28,3 Üniversitesi

45-798 ^YıldızTeknik

Türkiye 14,5 14,9 7,6 19,3 44 Üniversitesi

Tablo 3: İKT Ülkeleri Üniversiteleri 800 Üniversite Sıralaması THE 800 üniversite sıralamasında Amerika 1 47, İngiltere· 78, Japonya 41, Almanya37, Çin37, İtalya 34, Avustralya 31, Fransa 27,

İspanya 25, Kanada 25, Tayvan 24, Güney Kore 24, Hindistan 18, Brezilya 17, Hollanda 13, Rusya 13, Türkiye ll, İsveç ll, İsviçre 10 üniversite (19 ülke toplamda 623 üniversite) ile yer

almaktadır.

Akademik

Yayın Performansı

Ülkelerin akademisyenler inin niteliğini ölçen göstergelerden biri de, akademik yayın performansıdır. Scopus veri tabanındili 1996-2014

yıllarına

ait veriler genel olarak dünya ülkelerinin akademik

yayın·

·.

performansını

ortaya

koymaktadır.

Akademik

.yayın performansları

dünyanın üniversite sıralamaları iie aYnı siralamiiları vermekte ve

başarılı

ülkelerin

sıralamadaki

ye,rlerinin

~ak edilmiş

bir

başarı olduğunu

destekleyen parametreler

·s~aktadır.

Dünya Ülkeleri 1996-2014 Yıllan Arası Yayın Performan slan (İlk 20 Ülke)

213

(11)

Sıra

Ülke Belge

Atıf AtıfSayısı

Belge H index

Sayısı Yapılabilir Atıf

Belge

Sayısı Oranı

ı

ABD 8626193 7876234 177434935 23,36 1648 2 _ Çin 3617355 3569652 19110353 7,44 495 3

İngiltere

2397817 2103145 44011201 21,03 1015 4

Alınanya

2176860 2045433 35721869 18,5 887 5 Japonya 2074872 2008410 27040067 13,79 745

"6 Fransa 1555629 1468286 24700140 17,95 811

7_ _Kanada 1227380 1134588 22152666 21,4 794

8

^İtalya

1200448 1117013 18019464 17,52 713

9 Hindistan 998544 944632 6989150 9,61 383

10

İspanya

952099 884670 12628097 16,14 591

ll

Avustralya 890458 809027 13772961 19,49 644 12 GüneyKore 739229 719338 7063429 12,38 424

13' Rusya 701029 689095 4289618 6,5 390

14 Hollanda 681804 628678 14278721 24,56 694 15 Brazilya 598234 573988 5036027 11,73 379

16

^İsviçre

493857 460824 10872269 26,1 686

17 Tayvan 491560 477442 4790230 12,17 331

18

İsveç

460607 433674 9417604 23,21 614

19 Polonya 431016 418917 3491958 9,57 371 20 Türkiye 390874 368197 2938841 9,79 266

Tablo 4: Dünya Ülkeleri 1996-2014 Yıllan Arası Yayın Performanslan (İlk 20 Ülke)

İslam Ülkeleri 1996-2014 Yılları Arası Yayın Performanslan

··-

·._

..

_~

-

Belge

^Atıf

Belge

Sıra-

- _Ülke

_SaYısı Yapılabilir AtıfSayısı Atıf

H index

..

.. Belge

Sayısı Oranı

·-

_'•

20 · Türkiye 3908 '74 368197 2938841 9,79 266 22

İran

287010 278388 1504541 9,83 180

36 Malezya 153378 148844 670387 9,41 165

42

Mısır

120493 117104 81 8728 9,19 165

44 ^{Su u}

^di

91 460 87643 547167 8,95 164

Arabistan

(12)

--

Belge ^Atıf Belge

Sıra Ülke Yapılabilir AtıfSayısı Atıf H index

Sayısı

Belge Sayısı Oranı

46

Pakistan

81612 78219 425467 7,59 148

51

Nijerya 5~298

51223 272400 7,48 115

52

Tunus

51590 49230 276247 7,99 109

55

Cezayir

36490 35871 174096 7,66 97

56

Fas

35962 34027 235287 8,52 117

57

Endonezya

32355 30770 "230610 12,72 140

62

Bangladeş

26924 25901 184202 10,09 124

63

^B-Arap

26690 25166 166455 9,13 112

Emirlikleri

64

Ürdün

25514 24845 167105 8,74 102

68

Lübnan

18218 16817 151940 11,56 122

70

Kuveyt

16848 16230 134541 9,2 100

79

U ınınan

11139 10434 70272 8,71 83

83

Katar

10287 9708 49372 7,39 70

84

Uganda

10092 9317 138405 19,46 118

85

K.amerun

9874 9397 90309 12,3 85 -

87

Gana

9721 9073 86854 12,74 92

88

Kazakistan

9652 9434 32739 5,42 64

89 Irak 9555 9097 28608 5,95 51

90

Azerbaycan

9048 8877 32404 3,85 58

91

Özbekistan

8719 8542 40774 4,81 64

96

Senega I

6424 6038 64136 12,46 89

98

B. Hersek

6133 5896 23851 7,54 55

100

Sudan

5379 5168 40208 11,07

6Ş

101

Suriye

5151 4916 44354 11,86 74

105

^Fild.işi_Salıili

4403 4228 45006 12,29 82

108

^Burkina_{Fas o}

4256 4086 _.. _-· - -- · - ^. ₄₇₈₇₁ ^- _14,26 ₇₇

109

Bahreyn

4180 3856 20118 6,12 48

lll .Filistin

3942 3729 23425 9,05 53

113

Libya

3730 3611 15111 6,13 45

11.5

Benin

3385 3249 28919 11,92 59

120

Arnavutluk

2692 2583 11398 8,72 43

121

Yemen

2447 2378 15096 9,98 46

123

Mali

2219 2106 29827 16,76 68

127

Mozambik

2023 1888 28544 16,47 66

130

^Burun~yDarusselam

1944 1704 13363 11,12 49

(13)

Günümüz Toplumlan ve Problemleri

Belge

^Atıf

Belge

Sıra

Ülke

Yapılabilir AtıfSayısı Atıf

H index

Sayısı

Belge

Sayısı Oranı

133 Gabon 1857 1754 28924 18,79 73

135

Gaı;nbiya

1825 1690 47583 29,19 90

139 Nijer 1438 1389 16562 13,08 54

143

Kırgızistan

1318 1259 7937 7,43 40

144 Togo 1301 1215 7447 7,24 37

149 Tacikistan 1118 1092 3874 4,07 28

158 Afganistan 705 604 3774 6,43 29

165 Guyana 490 453 4238 10,45 30

166 Gine 483 456 6186 16,89 41

167 ^{Si erra} 464 425 3521 9,77 26

Le

one

168 Eritre . 451 433 4498 10,71 32

171 . Moritanya 442 416 4036 11,1 30

175 Gine-Bissau 415 383 8005 25,54 47

179 Çad 336 319 4365 13,81 32

182 Tilrlanenis

284 275 1891 8,8 19

tan

186 Surinam 253 238 2401 12,5 27

192 Maldivler 184 174 1481 8,89 20

194 Cibuti 173 161 1002 8,01 - 16

205 Somali 98 83 526 8,69 14

208 ^Komor 86 80 721 10,83 i2

Adaları

Tablo 5: İslam Ül~eleri 1996-2014 Yıllan Arası Yayın Performanslan

... ;

..

' 1996-2014

yılları arası

IKT ülkeleri toplam

yayın sayısı

1,608832 iken

ABD'~

tek

başına

1996-2014

yıllan arası

toplam

yayın s·ayısı 8,626193''tür. ABD'nin tek başına · ı996-2014 yılında

yapmış olduğu yayın sayısı

IKT ülkeleri

yayın sayısının

5,3

katı

oranındadır. Aynı zamanda Çin · 3,617355, İngiltere 2,3978İ7,

Almanya 2,176860, Japonya 2,074'872 adet makale ile bütün IKT

ülkelerinden daha fazla

yayın yapmışlardır.

(14)

2014 Yılı Dünya Ülkeleri Yayın Performanslan (İlk 20 Ülke)

Sıra Ülke Belge Atıf Atıf Belge H index

Sayısı Yapılabilir Sayısı Atıf

Belge Sayısı Oranı

r

•.

ı

ABD 552690 494790 352934 0,64 1648

2

Çin

452877 438601 152140 0,34 495

3

İngiltere

. 160935 141425

·ı

11107 0,69 1015 4

Almanya

149595 136516 98852 0,66 887 5

Japonya

114999 107171 51447

0,4~

. 745 6

Hindistan ı

14449 106078 34961 0,31 383 7

Fransa

104739 96467 64942 0,62 . 811

8

İtalya

93064 84016 60766 0,65 713

9

Kanada

88117 80051 57605 0,65 794

10

İspanya

78817 71795 47018 0,6 591

ll Avustralya

77880 70579 52104 0,67 . ' 644 12

GüneyKore

72269 68140 30859 0,43 424 13

Brazilya

59736 56368 18521 0,31 . . 379 . 14

Hollanda

50732 45774 40745 0,8 694

15

Rusya

50430 49018 15155 0,3 390

16

Iran

39573 37141 14689 0,37 180

17

İsviçre

38308 34924 33322 -- -- . 0;87- 686 18

Tayvan

37966 35926 14562 0,38 331 19

Türkiye

37095 33450 10564 0,28 266

20

Polonya

35951 34097 14829 0,41 371

Tablo 6: 2014 Yıh Dünya Ülkeleri Yayın Performanslan (İlk 20

· Ülke) · ·

2014 Yılı İslam Ülkeleri Yayın P~rfor.J.baİı~İariTablosu

.. . ..

Belge ^Atıf Belge

Sıra Ülke Yapılabilir AtıfSayısı Atıf H index

Sayısı

Belge Sayısı ·oranı

16

Iran

39573 37141 14689 0.37 180

19

Türkiye

37095 33450 10564 0.28 266

23

Malezya

25330 . 24503 7234 0.29 165

(15)

Günümüz İslam Toplumlan ve ~oblemleri

Atıf Atıf

Sıra

Ülke Doküma

Yapılabilir AtıfSayısı ^Sayısı

H index

n

Sayısı

Doküman

^Sıralam

Sayısı ^ası

35 ^{Su u} ^di 16117 15286 9017 0.56 164

Arabistan

37

Mısır

14196 13415 4915 0.35 165

43 Pakistan 10541 9954 3963 0.38 148

50 Tunus 5863 5480 1408 0.24 109

52' Endonesya 5499 5341 1383 0.25 140

54 Nijerya 5155 4815 1106 0.21 115

55 Cezayir 4619 4449 994 0.22 97

56 Fas 4123 3659 1204 0.29 117

59

^Bangladeş

3360 3214 1095 0.33 124

60 ^{B. Arap} 3024 2822 1193 0.39 112

Emirlikleri

63 Katai 2350 2183 1309 0.56 . 70

64 Ürdün 2307 2195 752 0.33 102

66 Lübnan 2045 1861 798 0.39 122

67 Kazakistan 2032 1983 307 0. 15 64

69 Irak 1810 1706

-

573 0.32 51

80 Uroman 1267 1177 407 0.32 83

82 Kuveyt 1160 1094 452 0.39 100

84 Uganda 1116 - 1031 753 0.67 118

86 Kamerun 1039 979 494 0.48 85

95 B. Hersek 653 612 142 0.22 55

96 Azerbeycan 594 574 229 0.39 58

97 Sudan '585 567 181 0.31 65

98 Sençgal 576 528 241 0.42 89

99

--~Filistin

535 499 275 0.51 53

102 Arnavutluk 473 454 50 0.11 43

103 - .Suriye 471 441 97 0.21 74

104 Özbekistan 465 ',

'

452 99 0.21 64

107 Libya 431 413 122 0.28 45

110 ^Burkina 401 379 196 0.49

77

-. _{Fas o}

114 Bahrayn 369

339~

162 0.44 48

115 Benin 363 337 199 0.55 59

116 Yemen 346 332 96 0.28 46

(16)

Atıf

Doküman

Sıra Ülke Doküman Yapılabilir Atıf

Atıf H

Sayısı Doküman Sayısı

Oranı index

Sayısı

119

Fjldişi Sahilleri

314 293 117 0.37 82 123

Darussalam ^B^nın^ey

262 244 82 0.31 49

126

Mozambik

216 197 119 0.55 66

131

Mali

183 170 113 0.62 68

134

Gabon

169 159 94 0.56 73

136

Togo

141 132 43 0.3 37

137

Gambiya

139 131 80 0.58 90

141

Nijer

127 119 44 0.35 54

142

Kırgızistan

126 118 36 0.29 40

155

Afganistan

91 85 150 1.65 29

156

Tacikistan

83 79 17 0.2 28

161

Sierra Leone

66 59 121 1.83 26

164

Giııe

54 49 114 2. 11 41

165

Giııe-Bissau

52 48 33 0.63 47

170

Tuülanenistan

41 40

20

0.49 19

172 .

Moritanya

40 32 15 0.38 30

183

Eritre

26 24 14 0.54 32

184

Maldivler

26 21 12 0.46 20

185

Guyana

25 25 17 0.68 30 ·

189

Çad

24 23 28 1.17

^32:

194

Cibuti

20 20 8 0.4 16

195

Suriııam

20 17 7 0.35 27

196

Somali

18

.ı:r- -

-· 9 0.5 14

214

Koroor Adaları

5 · . . -4 ^-. o - o ¹²

Tablo 7: 2014 Yılı İslam . Ülkeleri Yayın Perf ormanslan (İlk 20 Ülke)

2014

yılı

IKT ülkeleri toplam

yayın sayısı

198151 iken

ABD'nin tek

^başına

201 4

^yılı

toplam

yayın sayısı 552690'dır.

(17)

Günümüz Toplumlan ve Problemleri

ABD'nin tek

başına

2014

yılında yapmış olduğu yayın sayısı

IKT ülkeleri yayın sayısının 2, 7 katı oranındadır.

¹³

Günümüz İslam Ülkelerinde Eğitim Alanmda Karşılaşılan

Problemler

İslam ülke~eri coğrafyasındaki savaş, iç karışıklık, terör, siyasi

istikrarsızlık,

ekonomik dalgalanmalar, göç,

yetişmiş

nitelikli eleman

sayısının azlığı

vb. durumlardan

dolayı eğitime

gereken ehemmiyet verilememektedir.

Soğuk savaş döneminin sona ermesinden sonra İslam ülkeleri

coğrafyasında başlayan

ve hala da devam eden

savaş,

iç

karışıklık

ve terör nedeniyle

eğitim

faaliyetleri sekteye

uğramakta

veya yerine getirilememektedir.

Özellikle batılı devletler tarafından sömürgeleştirilmiş devletlerde sömürgeciler

tarafından açılan

okullarda misyonerlik faaliyetlerinin yürütülmesi ve

mezunlarının Hıristiyanlaşmasından dolayı batı tarzı eğitim kurumları

halk

tarafından benimsenmemiştir.

Devlet

desteği olmaması

ve

batı tarzı eğitim kurıiirilarina karşı

olan güvensizlik sebebi ile İslami eğitim kurumları eğitim alanındaki

gelişmelere

ayak

uyduramamış

ve sadece dini

eğitim

veren kurumlar olarak varlıklarını devam ettirmişlerdir.

¹⁴

İslam

ülkelerinde

eğitim alanında karşılaşılan

problemlerden biri de

kız çocuklarının eğitime katılma,

devam etme, tamamlama ve bir üst

"'"·,t'l.,.· eğitim

kurumuna devam etmeme sorunudur. Bu sorunun temelinQ.~ kız çocuklarının eğitim alabilecekleri kurumlarının sayıca

azlığ.ı

· ve

yaygın olmaması

temel etkendir.

Diğer

yandan

kız çocuklıtr)_.!llll eği~iminin

-?nündeki engellerden biri de,

kız çocuklarının

eğitimi ile ilgili olumsuz düşünce biçimleridir.

13

http://www.scimagojr.com/countryrank.php?area=O&category=O&region =all&yea r=2014&order=it&min=O&min_type=it,

E"rişim.30 Ağustos

2015

14 İbrahim,

Omar

el-Saınmani

el-Sheikh, Afrika'daki

Arap-İslam Eğitim

Sistemini Islah Etmeye

Doğru Atılmış

Bir

Adım, İslam

Olkelerinde

Eğitim

Kongresi, 2009, s.

435

(18)

Beyin göçü de

İslam

ülkelerinin

eğitim alanında karşılaştığı diğer

bir sorundur.

Yetişmiş

nitelikli elemanlar, ülkelerinin ekonomik durumu, siyasi ve sosyal problemler nedeniyle

gelişmiş

ülkelere

yerleşmektedirler. Yetişmiş

nitelikli

elemanların

bilgi

bir~erinin

ülkeye

kazandırıl3:maması

ve nitelikli eleman

açığının

kapatılamaması, eğitimden sağlığa birçok alanda problemierin

yaşanmasına

sebebiyet vermektedir.

İç karışıklık ve savaş sebebiyle güvenlik problem.lerii:ıin yoğun

olarak

yaşandığı

bölgelerde ülke içinde ve ülkeler

arası

göç

yaşandığından dolayı eğitim

faaliyetleri sekteye

uğramakta

veya tamamen

durmaktadır. Diğer

yandan

bazı t~rorist grupların batılı

tarzda

eğitim

faaliyetlerine

karşı

yürüttükleri

şiddet politikaları

da

eğitim kurumlarına

zarar vermekte ve can

güvenliğini

de tehdit etmektedirler.

İKT Ülkeleri Okullaşma, Okula Devam, Okulu Tamamlama ve Okur

Yazarlık

Oranlan Tablolan

AFGANiSTAN ARNAVUTLUK

NÜFUS (milyon) 30.55 2.9

EÖITİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2003-0,7 'ı 2012-68,8 2012-64,0 İlkokul 2012-103,9 1993-27,96 2003-99,5 2003-91,2 Ortaokul 2012-54,0 2007-27,02 2008-82,4 2001-65,1

Lise 2011-3,7 2012-55,5 :

OKULA DEV AM ORANLARI

Zorunlu Eğitim Süresi ( Yıl ) 2012 9 2012 9

Ortalama Okuilaşma Yaşı 2012 3.2 2012 9.3

İlkokul Tamamlama Oranı (Toplam)

· - ^-

İlkokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda)

..

^....

-

^: ²⁰¹² ^0.8

Ortaokul Tekrar Oranı( TOm sınıflarda) ..

2009 1.5

Ilköğretim Tamamlama Oranı 2011 98.8

llkokuldan·Ortaokula Geçiş Oranı ^r 2011 98.5

OKUMAYAZMA ORANI

GençErkek 61.9 98.73

GençKadın 32.1 98.86

Toplam 47.0 98.79

Yetişkin Erkek 45.4 98.0

Yetişkin Kadın 17.6 95.7

Toplam 31.7 96.8

(19)

AZERBEYCAN BABREYN

EGİTİME KA TU.IM ORANLARI GER{Bnlt) NER(Net) GER{Bnlt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-24,8 2012-21.0 2012-49,8 2012-49,1

İlkokul 2012-97,9 2012-89,1 1999-103,8 1999-96,47

Ortaokul 2012-100,3 2012-86,8 2012-95,5 2012-85,78

Lise 2012-20,4 2012-33,5

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 ll 2012 9

İlkokul Tamamlama Oraw (Toplam) 2012 92.0

İlkokul Telcrar Oranı (Tüm sıruflarda) 2012 0.2 2012 ı

Ortaokul Telcrar Oraru( TOm sınıflarda) 2012 1.5 2012 2.9

İlköğretim Tamamlama Oraru 2011 98.2 2011 97.8

İlkok"llldan Ortaokula Geçiş Oraru 2011 98.8 2011 98.9 OKUMAYAZMA ORANI

Genç Erkek 99.96 98.6

Toplam 99.94 98.2

Toplam 99.8 94.6

BANGLADEŞ . BENİN

EGİTİME KATILIM ORANLARI ^- GER{BrUt) NER(Net) .GER{BrUt) NER(Net) OkulOneesi 2011-25,6 2011-23,5 2012-18,6 2012-9,7 Ilkokul 2011-114,2 2010-91,5 2012-122,8 2012-94,86 Ortaokul 2012-53,6 2012-47,7 2011-47,7 2001-18,65

Lise 201 1-13,2 2011-12,4

Zorunlu Eğitim SOresi (Yıl) 2012 5 2012 6

Ilkokul'T-amamlama Oraru (Toplam) . 201 ı 74.6 2012 70.5 İlkol.."lll Tel<rar braru (TOm sıruflarda) 2011 9.4- 2012 11.6 Ortaokul Telf:rar Oraru( Tüm sınıflarda) 2012 2.4 2011 23.4

İlköğretim Tarnaınlaına Oraru 2009 66.2 2011 59.3

İlkob:uldıı,ıı Ortaokula Geçiş Orartı 2010 90.0 2010 67.0 OKUMAYAZMA ORANI

Genç Kadın 81.91 30.8

Toplam 79.94 42.4

Yetişkin Erkek

'

^62.5 ^40.6

Toplam 58.8 28.7

(20)

B.ARAP EMiRLİKLERİ BUR.KİNA FASO

NÜFUS {milyon) 9.35 16.93

EGİTİME KATU..IM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER{Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-71.1 2011-59.5 2012-3,7 2011-2,9 İlkokul 2012-108.3 2012-91.9 2012-85.0 2012-66,36

Oıtaoku1 1999-83.6 1999-75.67 2012-25,9 2012-19,74

r Lise 1993-6.1 2012-4,6

-

Zorunlu E@tim Süresi (Yıl ) 2012 9 2012 10

Ortalama Okullaşma Yaşı 2012 9.1 2012 1.3

İlkokul Tamamlama Oram (Toplam) 2012 ı 10.6 2012 57.6 İlkokul Tekrar.Oranı (Tüm sınıflarda) 2010 2.0 2012 8.2

Oıtaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 2.6 2011 24.3

İlköğretim Tamamlama Oranı 2010 84.4 2011 69.0

İlkokuldan Oıtaokula Geçiş Oranı 2012 99.4 2010 50.8 OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 95.0 39.3

Toplam 90.0 28.7

BRUNEY

DARUSSELAM CEZAYİR

EGİTİME KATU..IM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) Okul Öncesi 2012-91,7 2012-63,7 2011-78.8 2011-72.2 İlkokul 2012-95,5 2012-91,7 2012-117.4 2012-97.30

Oıtaokul 2012-107,8 2012-94,7 2011-97.6 1997-50.94

Lise 2012-24,3 2012-31.5

Zorunlu E@ıim SOresi (Yıl) 2012 9 2012 9

Oıtalama Okullaşma Yaşı 2012

·-

8:7 .· 2012 7.6

İlkoi.."Ul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012

· -

99.9

..

^.. 2012 90.2 İlkolml Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012

o

.ı 2012 6.8 Ortaokul Tekrar Oranı( TOm swıflarda) 2012 6 2012 17.8

İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2011 99.6 2011 93.5 OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 99.78 91.8

T-oplam 95.4 72.6

(21)

CİBUTİ .CAD

-

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Bıilt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-4.0 . 2012-3.2 2012-1,5 2012-1,3

İlkok.\.11 2013-68.2 2013-57.8 2012-95.4 20ll-63,06 0rtaokul 2013-462 2008-25.1 2012-22,8 2003-10,54

Lise 201 1-4.9 2012-2,3

Zorunlu Egitim Süresi (Yıl) 2013 ll 2012 10

Ortalama OkuUaşma Yaşı 2012 3.8 2012 1.5

İlkokul Tamamlama Oranı (Töplaın) 2011 52.5 2012 35.3 flkokul Tekrar Oranı (Tüm si.Diflarda) 2012 9.1 2012 23.0 Ortaok.\.11 Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 7.4 2012 21.6

llköğretim.Tamamlama Oranı 2012 75.9 20ll 38.1

İlkok.'llldan Ortaok.'llla Geçiş Oranı 2011 66.4 2011 65.2 OKUMAYAZMA ORANI

GençErkek 53.8

Genç Kadın 44.0

Toplam 48.9

Yetişkin Erkek 46.9 .

Yetişkin Kadın 27.8

Toplam 37.3

ENDONEZYA FAS

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-47.6 2012-32.6 2013-58.7 2013-52.9 llkok.\.11 2012-1085 2012-92.22 2013-116.9 2013-97.5 Ortaok.\.11 2012-82.5 2012-76.10 2012-68.9

Lise 2012-31.5 2011-16.2

OKULADEVAMORANLARI

Zorunlu Egitim Süresi ( Yıl ) 2012 9 2013 9

Ortalama OkuUaşma Yaşı 2012 7.5 . 2012 4.4

İlkokuHamamlama Oranı (Toplam) 2012 104.5 2012 99.3 İlkok.'lll1:.ekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 2.9 2012 7.3 Ortaok.\.11 Tekrar Or.iru( Tüm sınıflarda) 2012 0.3 2012 15.1

İlköğretim Tamamlama Oranı 201 ı 89.0 2012 91.6 llkokulı~an Ortaokula Geçiş O~nı 2011 96.3 2012 83.2

OKUMAYAZMA ORANI ^'^•

Toplam 98.8 81.51

Yetişkin Erkek 't" 95.6 76.1

Toplam 92.8 67.1

(22)

FİLDİSİ FİLİSTİN

EdiTIME KATILIM ORANLARI GER{Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-5.4 2009-3.7 2012-42.0 2012-37.1 likokul 2012-94.2 2009-61.86 2012-94.4 2012-90.4

Ortaokul 1999-24.3 2012-82.8 2012-80.7

r

-

^Lise ^2012-4.5 ^2012-49.1

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl) 2012 10 2012 lO

Ortalama OkuUaşma Yaşı 2012 4.3 2012 8.9

Ukokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012 61.2 2012 90.2 Ilkokul Tekrar. Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 19.6 2012 0.7 Ortaokul Tekrar Oranı( TUm sınıflarda) 2012 17.2 2012 2.3 İlköğretim Tamamlama Oranı 2011 82.2 2011 99.3 İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2011 49.3 2011 95.5

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 48.3 99.29

Toplam 41,0 95.9.

GABON GAMBİYA

NÜFUS {milyon) 1.67 1.85

EGİTİME KATILIM ORANLARI GER{Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) Okul Öncesi 20ll-35.3 2011-35.3 2010-29.8 2010-26.8 İlkokul 2011-164.9 1997-92.1 2012-85.2 2012-70.91

Ortaokul 2002-53.9 2010-57.5

Lise 2003-8.5 2011-3.4

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl) 201 ı 10 2011 6 Ortalama OkuUaşma Yaşı 2012

· -

7.-.ı

-·

²⁰¹² ^2.8

İlkokul Tamamlama Oranı {Toplam)

.. ·- ^..

., ^r 2012 70.3 ilkoi,'"UI Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 2.6 Ortaokul Tekrar Oranı( Til m sınıflarda)

-

²⁰¹² ^2.8

İlköğretim Tamamlama Oranı 2011 82.8

İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2011 90.3

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 88.5 69.4

Toplam 82.3 52,0

(23)

GİNE GİNEBİSSAU

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2011-15.6 2011-10.7 2010-6.6 20104.4

· ttkokul 2012-90.8 2012-74.4 2010-116.2 2010-69.77 Ortaokul 2012-38.1 2011-30.4 2006-34.5 2000-8.46

Lise 2012-9.9 2006-2.6

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 lO 2012 6

İlkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012 61.5 2010 64,0 Ilkokul Tekrar Oranı (Tüm sıruflarda) 2012 14.2 2010 14.1 Ortaokul Tekrar Oraru( Tüm sınıflarda) 2012 22.7 2010 13.1

İlköğretim Tamamlama Oranı 2011 58.6 İlkokuldan Ortaol..-ula Geçiş Oranı 2011 37

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 31.41 74.3

Toplam 25.3 56.7

GUYANA IRAK

-

NÜFUS (milyon) 0,80 33.42

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-66.2 2012-56.8 2007-6.5 2007-6.5

İlkokul 2012-75.1 2012-71.5 2007-107-

2007-91.5 5

Ortaol..-ul 2012-101,0 2011-92.6 2007-53.1 200744.50

Lise 2012-12.9 2005-16.0

Zorunlu E~itim Süresi (Yıl) 2013 9 2013 6

·Ortalama Okuilaşma Yaşı 2012 8.5 2012 5.6

İlkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012 85.3 2007 66.3 ilkokul Tekrar Oranı (Tüm sıruflarda) 2012 0.5 2007 16.8

Ortııokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 10.4 2007 21.3 İlköğretim Tamamlama Oranı 201 ı 92.2

İlkol..-uldan Ortaokula Geçiş Oranı 2009 94.8 OKUMAYAZMAORANI

Toplam '\'" 93,10 82.2

Yetişkin Erkek 82.4 ı:s.8

Toplam 85,0 79.0

(24)

İRAN KAMER UN

. EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Bıilt) NER(Net) OkulÖncesi 2012-35.1 2003-29.1 2012-29,8 2012-21,3 İlkokul 2012-106.0 2012-99.8 2012-110,6 2012-91,5

;ortaokul 2012-86.3 2012-81.7 2012-50,4

Lise 2012-55.2 2011-11,9

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 8 2012 6

ilkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012 102.2 2012 72.8 İlkokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 1.5 2012 12.3

· Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 4.4 2009 15.8 İlköjlretim Tamamlama Oranı 2011 . 96.2 2011 69.8 İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2011 96.2 2011 55.5

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 98.03 80.57

Toplam 84.3 71.3

KATAR KAZAKİST AN

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Bıilt) NER(Net) Okul Öncesi 2012-73.4 2012-60.0 2013-58.3 2013-57.9 İlkokul 2005-102.5 2005-92.39 2013-106.3 2013-85.~4 Ortaokul 2011-11.6 2011-94.95 2012-97.7 2012-86.31

Lise 2012-12.1 2012-44.5

OKULADEVAM ORANLARI

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 12 2013 ll Ortalama OkuUaşma Yaşı 2012 .... _~.ı ₂₀₁₂ _10.4

İlkokul Tamarnlama Oranı (Toplam) ^.. 2012 101.5

Ilkokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 0.5 2012

o

.ı Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) ~012 2:9 2012

o

.ı İlköjlretim Tamamlama Oranı 2012 93.6 2012 99.3 İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2008 99.1 2012 99.9

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 99.1 99.8

Toplam 96.7 99.7

(25)

Günümüz Toplumlan ve Problemleri

KIRGIZİST AN KOMORLAR

EÖİTİME KATILIM ORANLARI GER{Brilt) NER(Net) GER(Bn:ıt) NER(Net) Okul Öncesi 2012-24.7 2012-20.8 2008-23.7 1999-2.5

İlkokul 2012-105.9 2012-90.51 2012-117.4 2007-83.3 Ortaokul 201l-88.2 2011-80.37 2012-73.5

Lise 2011-41.3 2012-11.4

Zoruolu Eğitim Süresi (Yıl) 2012 9 2012 6

İlkokul Tamamlama Oranı {Toplam) 2012 97.7 2008 79.8 tikokul Tekrar Oranı (Tüm sını11arda) 2012 0.1 2011 24.4 Ortaokul TekTar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 0.0

İlköğretim Tamaınlama Oranı 2011 97.1 lıkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2011 98.9

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 99.8 86.41

Yetişkin Erkek 99.5 80.7

Toplam 99.2 75.9

KUVEYT LÜBNAN

EGİTİME KATILIM ORANLARI GER{Brilt) NER(Neı) GER{Brilt) NER(Net) OkulÖncesi 2007-80.7 2007-04.7 2012-9].1 2012-87.8 İlkokul 2007-106.2 2007-92.1 2012-106.6 2012-93.2 Ortaokul 2007-100.3 2007-86.7 2012-74.0 201H7.5

Lise 2004-22.3 2012-46.3

OKULADEVAMORANLARı

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl) 2012 9 2012 9

İlkokul :ramamJama Oranı {Toplam) 2012 107.8 2012 86.2 tlkokut'Tek.rar Oranı ( Tilm sınıflarda) 2012 0.6 2012 8.2 Ortaôkul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 4.1 2012 8.9 İlköğretim Tamaınlama Orafv 2011 94.1 2012 93.3 İlkokuldan Ortaokula Geçiş Oraıiı 2011 98.8 2012 88.0

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam ' ^98.78 ^98.71

Toplam 95.5 89.6

(26)

LİBYA MALDİVLER

EÖITİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) OkulÖncesi 2006-10.1 2006-8.6 2007-82.2 2007-65.0

İlkokul 2006-114.4 2009-98.3 2009-94.48

·Ortaokul 2006-104.3 2004-72.3 2002-49.70

: Lise 2003-60.9 2008-13.2

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 9 2012 lO

İlkokul Tarnaıplama Oranı (Toplam) 2009 109.9

İlkokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 3.4

Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 4.6

İlköğretim Tarnamlama Oranı 2011 82.8

OKUMAYAZMA ORANI

Genç Erkek 99.9 992

Toplam 99.9 99.3

Y erişkin Erkek 96.1 98.4

Toplam 89.9 98.4

MALEZYA MALİ

EGITİME"KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) Okulöncesi 2011-70.4 2011-62.1 2011-3.8 2011-3.5 İlkokul 2005-101.4 2005-97.0 2012-88.5 2012-68.7 Ortaokul 2011-67.2 2011-66.3 2011-44.5 2011-34.5

Lise 2011-36.0 2012-7.5 _:

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2011 6 2012 9

İlkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2012 58.7

ilkokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) ,.

-

2012 19.2

ilkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2010 99:7 2010 79.2

OKUMAYAZMAORANI

-

Toplam 98.42 47.14

Yetişkin Erkek 95.4 433

Toplam 93.1 33.6

(27)

MIS

m

MORİTONYA

EGİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net). OkulÖncesi 2012-27.5 2012-22.6 2004-1.8

ilkokul 2012-113,4 2012-95.10 2012-96.7 2012-69.56 Ortaokul 2012-86.3 2012-82.50 2012-26.8 2006~14.43

Lise 2011-30.1 2012-5.1

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl ) 2012 9 2012 . 10

Ortalama Okullaşına Yaşı 2012 6.4 2012 3.7

Ilkokul TamamJama Oranı (Toplam) 2012 107,0 2012 68.7 İlkokul Tekrar Oranı (Tüm sıruflarda) 2012 3.4 2012 3.7 Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2009 7,0 2012 8.7

Ilköğretim Tamamlama Oraru 2011 96.1 2008 81.2

likokuldan Ortaokula Geçiş Oraru 2011 52.1

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 89.3 56.1

Toplam 73.9 45.5

MOZAMBİK NİJER

EGİTİME KATILIM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net)

OkulÖncesi 2012-6.3 2012-5,0

İlkokul 2012-105.1 2012-86.24 2012-71.1 2012-62.8 Ortaokul 2012-25.9 2012-17.73 2012-15.9 2011-12.2

Lise 2011-4.9 2012-1.8

Zorunlu Eğitim Süresi (Yıl) 2012 7 2012 9

llkok'UI.J':_amamlaına Oraru (Toplam) 2012 52.2 2012 49.3 hkokul Tekrar Oranı (Tüm sıruflarda) 2012 7.5 2012 3.5 Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2012 13.6 2012 19.4

·Ilköğretim Tamamlama Oraru 2011 30.6 2010 69.3 IlkokUldan Ortaokula Geçiş O.raru 2011 48.7 2011 54.1

OKUMAYAZMA ORANI.'·.

Toplam 67.1 23.52

Yetişkin Erkek ":"" 67.4 23.2

Toplam 50.6 15.5

(28)

NİJERYA PAKİST AN

NÜFUS (milyon) 173.62 182.14

EÖİTİME KATll.IM ORANLARI GER{BrOt) NER(Net) GER{BrOt} NER(Net)

Okulöncesi 2010-13.4 2012-82.1 200540.2

tıkokul 2010-84.8 2010.{;3.90 2012-92.9 2012-72.46

Ortaokul 201043.8 2012-36.6 2012-36.15

r Lise 2005-10.4 2012-9.5

-

Zorunlu E~tim SOresi (Yıl ) 2011 9 2012 5

ilkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2009 73.3 2012 71.9

jikokul Tekrar Oranı (Tüm sınıflarda) 2012 3.3

OKUMAYAZMA ORANI

Genç Kadın 58,0 63.1

Toplam 66.4 70.8

Toplam 51.1 54.7

ÖZBEKİST AN SENEGAL

EÖİTİME KATll.IM ORANLARI GER(Brüt) NER(Net) GER(Brüt) NER(Net) Okul Öncesi 2011-24.8 2011-19.4 2012-14.3 2012-8.5 İlkokul 2011-93.3 2011-88.5 2012-83.8 2012-73.35

Ortaokul 2011-105.2 2011-41.0 2006-20.~4

Lise 2011-8.9 2010-7.6

Zorunlu Eğitim SOresi (Yıl) 2011 12 2012 10

İlkokul Tamamlama Oranı (Toplam) 2011 ^~

-

^{91.8 .·} ²⁰¹² ^60.5

İlkokul Tekrar Oranı (TOm sınıflarda) 2011 0.0 ^.. 2012 3.4 Ortaokul Tekrar Oranı( Tüm sınıflarda) 2006 0.0 2012 16.5 İlköğretim Tamamlama Oranı 2010 98.1 2011 61.4 ilkokuldan Ortaokula Geçiş Oranı 2010 99.0 2011 88.4

OKUMAYAZMA ORANI

Toplam 99.94 66.0

Toplam 99.5 52.1