YE-M ve YEM MADDELERİNDE AFLATOKSİN, OKRATOKSİN A ve ZEARALEN10N KıALINTILAR.TNIN KROıMATOGRAFİK
YÖNTEM İLE :ARAŞT!IRILMASI
The investigation of aflatoxin, ochratoxin A and zearalenone residues in feeds and feedstuffs by
chromatographic method
H. Ahmet ACET1
Ömer DBMET~
Bünyamin TRAŞ,
· Sumrnary This investigation was conducted to determine the levels of afla toxins, ochra toxin A and zearalenone in feeds and feedistuf.fs oıbtained from various regions of Turkey.
Samples were ana1ysed by thin layer chromatograpihy. In this meth-od, mycotöxins w ere extra;cted wi ih cihlororform from ma terials and t!hen tranfered through the sep-pak cardrige coloumn to elute tJhe mycotoxins residues.
Mycotoxins were found in the nine. samples o'f a hundred materiaıls analy.3ed. A,f.latoxin Bı in two sam.ples, ochratoxin A in five samples and zearalenone in three samples were determined. The average concentra-tions of aflatoxin Bı, ochrıatoxin A an:d zearalenone werE: 3.75., 12 and 6,6 micro,g:'am/kıg respectively. The detectaJble limits were 1 .microgramjıkg for afhtoxin, 2 mkro.gra·m/kg for ochratoxin A and 4 micr:ogram/kg for zearalenone.
Aceorıding to results, tihe levels mycotoxins determined in the samples will not cause :an extremely caseıS, ho·we:ver would make residue prdbletns with · consumption of these feeds :by the animals for a long pe rio ds.
Özet : Bu çalışmada, ülkemizin farklı bölgelerinden toplanan 100 adet yen:ı ve yem maddelerinden oluşan numunelerde ince tabaka
kro-(.1) Doç .. Dr., :S. ü. Vet. Fak. Farm. ve Toks. Anabilim Dalı, Konya C2) Yrd. Doç. Dr., S. ü. Vet. Fak. Farm. ve Toks. Ana:bilim Dalı, Konya {3) .Arş. Gör., S. ü. Vet. Fak. Farm. ve Toks. Anabilim Dalı, Konya
126 H . .Ahmet Acet - Ömer Demet - Bünyamin Traş
matngrafi yöntemiyle aflatoksinler, okratoksin A ve zearalenon yonun-den analizıleri yapılarak, mikotoksin yönünden değerlendirmeler yapıldı.
Çalışınada yen1 ve yem maddelerinde mil~otoksin analizi için ince ta-ba·ka }-;:ı_·o·matografi yöntemi kullanıldı. Mikotoksinler, nümunelerden klo-roform ile ekstrakte e'dildi. Elde edilen ekstrakt sep-pak kolonundan ge-çirileret:: mikotoksin1erin ayırımları yapıldı.
Analiz edilen 100 nümunenin 9'unda mikatoksin belirlendi. Nümune-leıin 2'.sinde aflatoksin Bı, 5'inde o:kratoksin A ve 3'ünde de zearaleno:q bulundu. Miko~oksin ortalama y.oğunlukları aflatoksin B1 için 3.75, okra-toksin A lı2 ve zearalenon için ise 6.6 mi•krogram/kg olarak tespit edildi. Yöntemin duyarlılığı aıflatoksinleı' için 1, okı--atoksin A ·2 ve zeara:lenon için ise 4 m•i'kro.gram/kg olarak belirlendi.
Bulguların değerlendirilmesinde; nümunelerde yarı nkel olarak be-lirlenen miktarların akut bir toksiıkasyona yol açmıyacağı, ancak böyle yemierir hayvanlar tarafından uzun süre alınmasıyla sulhklinik etkile·rin görülelbileceği ve hayvansal ürünlerde mikotokisin kalıntılarının oluşa bileceği kanısına varıldı.
Giriş
Mikotokısinler, çeşitli küıf mantarları tarafından oluşturulan insan ve hayvanlarda fizyolojik ve patolojik değişikliklere yol açıan toksik meta-ıbolitelerdir. Küf mantarılan az sayıda da olsa yem ve yeın maddelerinde doğal olarak bulunabilmektedir. Bunlar toksin üremesi için uyıgun or-tam oluştuğunda (nem oranının artması .gibi) çoğalarak ·değişik oran-larda mikatoksin salgılarlar. Böylece bir yandan yemin kalitesi bozulur-ken, diğer taraiftan da insan ve hayvan sağlığı olumsuz yönde etkilenir
(9, 10,-}1, 15).
Mikotoksinler, yem ve yem madde:lerinin üretiı11inden tüketimine kadar geçen süreç içerisinde her devrede oluşaihilir. Genellikle yemierin hazırlanması aşamasında ye·m .m:ıddeleri belli düzeyde bir 'ısıya ma ruz buakıldığından, küf mantariarına tüketime sunulmak üzere hazır lanmış yemılerde daha az rastlanır. Bununla 1bera\ber, y2mlerin hazırlan maisı aşamasında ve hazırlanmış yemlerde herhangi bir nedenle nem ora-nı
%
.ll'in üzerine çıkarsa mantarların üremesi için uy.gun bir ortam te-şekkül edeceğinden 'bu gibi yemlerde de mikatoksinler oluşabilmektedir(5, H). Mantarların üreıneleri ve toksin oluştur·maları ençok yem madde-lerinin yetiştirilmesi aşamasında ve depoJama süresi içerisinde meyda-na gelir (3, 13).
toksikas-Yem ve toksikas-Yem Maddelerinde Aflatoksin, OkratoksJn A ve Zearalenon, . 127 yona yol açan mikotoksinler; aflatoksinıler, okratoksin A, zearalenon
(F.-2 toksin) ve trikotesenler (T-2 toksin) 'dir (6, ,1:1, 13).
Aflatoksin bir karaciğer toksinidir. Aynı zamanda ikarsinojen, muta-jen ve teratomuta-jen etkilidir (5). Yemlerle birli:kte alınan 100 mikoıgram/kg aflatolnün Bı sığır ve domuzlarda toksikasyona yol açmaktadır (8). Süt ineklerine yemleri ile birlikte 20 ınikırogram/kg aHatoksin Bı verildiğinde, sütte 0.5 mikrogram/kg aflatoksin Bı tespit edilmektedir ('9). Bu düzey insan sağlığı için zararlı olaraık kalbul edildiğinden FDA, süt hayvanıa rına verilecek yemlerde aflatoksin Bı düzeyinin 20 mikrogram/kg'ı geç-meınıesi gerektiğini hildirmektedir (.3). Geneillikle besinlerde 20 miiluoıg ram/kg'a kadar bulunan aflatoksin kalınttiarı hayvanlarda zararsız kJ.-bul ed;lir (9). Piliçler aflatoksine dirençlidir. Yemlerle -~lınan 500 mik-rogram/kg aflatoksin Bı gençlerde büyürnede gerilerneye ve tavuklarda da yumurta veriminde düşüşe sebep olmaktadır. Hindiler daha duyarlı dır. Bu hayVanlarda yemlerle alınan 100 m:iJkrograım/k'g aflatoksin B1 dü-zeyinin büyürnede önemli derecede gerilerneye neden o}duğu belirtilmek-tedir (8).
Okratoksin A, aspergillus ve penicilium türü küıf mantarları tarafın dan üretilir. Domuz ve kanatlılarda proksimal bölbrek tulbulus bozukluk-larına yol a'çar. Teratojen etkilidir (4, 1112, 13). Yemlerle alınan 200
mi'k-rogram/kg okratoksin A, domuzlarda 3 ay içerisinde s'özkonusu böbrek lezyonlRrına seibep olmaktadır (8).
Ze:ıralenon, fusarium türü küf mantarları tarafından hazırlanan östr,ojenik etkili bir mikotoksindir. Özellikle domuzlıar duyarlıdır. Yem-lerde bulunan 0.01 mg/kg zearalenon düzeyi domuzlarda hiperöstrojeniz-·me selbep oJ ur (3, 14, 17). PiHçJer zearalenona karşı otdu.k,ça dayanıklı hay-vanlarıdır (15). Yemlerle alınan 12 m:gjkg zearalenon sığırlarda yavru at-maya yol aç·ınaktadır (14). Ayrıca östrojenik etkili olması nedeniyle Ö·zel-likle pnberte çağındaki çocuklarda, besinlerle alınıan zearalenonun hor-monal değişikliklere selhep olaJbileceği bildirilmektedir (5, dO, 14).
Trikotel3en1er, fusaırium ve trichoderma gi'bi :f.arklı küf mantarları ta-rafından üretilen ve ha:yvan1ar i·çin olduk'Ça toksik etıkili mikotoksin~er ıdir. Aflatoksinler le sinerjik e,tıki gösterirler (:3, '5, 10).
Besjnler ve biyo'lojik ortamda ıbulunan mikotoksinlerin ayrı ayrı ve ibirlikte aranmasını sağlıyan çe şi tl i analiz metodları geliştiriln1iştir. Kro-mato.grıafik esasa dayalı bu yöntemler pikogram düzeylerine kadar ana-liz imkc;nı verımektedir (2, '1.3, ı1'6, 17).
Bu çalışmada, çeşitli ,bölgelerden alınan yem ve yem maddelerinde ince tabarka kromato:grafi yöntemiyle mikatoksin arandı. Çalışmanın
ama-l28 H. Ahmet Acet - Ömer Dcrnet - Bünyarnin Traş ---~---~--~.
cı, alınan yem örneklerinde miıkotoksin kalıntılarını araştırmak ve miko-toksinler yönünden bir değerlendirme yapmaktır.
Materyal ve Metot
Materyal : Analiz materyalleri olarak kullanrlan yem ve yem mad-deleri (Ay çiçeği küspesi, soya küspesi, pamuk tohumu küspesi, mısır, !balık unu, et kemik unu, buğday, kepek, arpa, süt yemi, kuzu besişi ye-.mi) Adana, Bursa ve Konya yörelerinden sağlandı.
a) Alet ve Malzemeler :
- İnıce' tabaka kromatograrfi aygıtı ve ekieri
- UV lambası (Desaga, ,36~6 nın ve 125'4 nm.dalga iboylarında) ----'- Sep-pak slika kartij (Water Ass. Ine. Milford)
- Rntatirf evaparatör (Heidolpih) - Cam malzemeler.
b) Kimyasal maddeler
- Çözücüler : Kloroform, ıbenzen, asetonitril, aseton, toluen, .asetik asit, metanal (Merk).
- Slikıajel (60 G (Merk, İT1K iıçin Art 7731) - Sü]rfirik aısit ve trifloraasetik asit (·Merk)
- Mikatoksin standartları : (Standartlar Sigma'dan sağlandı). .Af-. latoksin'ler, (5 ı-ı;g/ml B1 ; '5 ııg/ml 'Gı;. 11,·5 ~tg/ml B2; 1,5 up,/ml Gı):
benzen-asetonitril (98·
+
ı2) karışımında hazırlnndı.- Oluataksin A (i10 ~g/ml) : ıbenzen-asetonitriJ. (2ı8 -1- ~2) 'karışniıın da hazır lan dı.
- Zearalenon, ('10 ıı.g/ml ve 100 ıı·g/ml) : metanolda hazırlandı.
c) Metot
Ekstraksiyon işlemi : Değirmende öğütülmüş i50 gr yem rı.ümunesi
tartıılarak 1500 nil'lik ıbir erlene kondu. Üzerine !Z5 ml disti'le su ve f2ı5Q ml kloroform ilave edildi. Ağzı kapatılarak .30 dk süreyle karıştırıld!ktan sonva lO gr selit 545 konmuş süzgeç kağı:dından süzüldü. Elde edilen' ekst-raktan 50 ml alınarak evaporatörde 51
Yem ve Yem Maddelerinde Arflatoksin, Okratoksin A ve Zearalenon... 129
Temizleme aşaması : Kalıntı :2 x .0.5 ml toluenle alınarak sep-:pak
te-mizleme kdlonuna aktarıldı. İlk ıönce, zearaienon ı
o
ml toluen-ıaseton (9+
5) karışımı ile elüe edildi. Kolon 6 ml etH eter...;hekzan (,a+
1) 'çözü-cü karışımı ile yıkandıktan sonra ı10 ml kloroform-metanol (97+
3) ile afla toksinler, 110 ml toluen-asetik asit ('9 +1) ~çözücüsü ile de okratoksin A elüe edildi. Elde e'dilen zearalenon, afJatoksin ve okratoksin A ekstrakt--ları kuruyuncaya kadar uçuruldu. KalıntıılaT 0;5 ml ıkolorof.orm ile kü-çük tüplere alındı.İnce tabaka plakalarının hazırlanması : Yıayıcı taıbakaya yerleş tirip iyice temizlerren (120 x 20) cam plaka[ar 0.3ü mm kalınlığında, 30 gr slika-jel 60 G ve 6ı5 ml distile su ile hazırlanmış jelle kapland~. Oda ı-sısında ;20 dk beıkletHdikten sonra etüvde 110
oc
de bir saat ~süreyle aktive- edildi. Aktive edilen plakalar desikatöre alınarak saklan'dı.Plakaya lekelerin uygulanması :
Aflatoksin : Elde edilen aflatoksin eluatı kuruyuncaya kadar uçu-ruldu .250 mikrulitre benzen-asetonitril (9ı8
+
2) karışımında ~çözdürüldü. !2, 5, lO mikrolitrelik nümune lekeleri ve aynı plakaya olmak üzere -~ ve 5 mikrqlitreliık standart lekeleri uygulandı. Plaka, kloroform-ase:on (90+
10) çıözücü sisteminde dev,olope edildi. Tanktan çıkarılan plaka ha vada kurutulduktan sonra ,365 nm de UV ışığı altında göz'len'di. Mlatok-sin B1 ve B2 mavi aflatoksin G1 ve G2 yeşil renk fluoresans vermektedir.Standartla ~karşılaştırmalı olarak nümunede bulunan aflatoksin lekeleri !belirlendi. Sulfirik asit (% ,25) ve trüfluora asetik asit ile doğrulama test-leri yapı'ldı.
OTuataksin A : Elde edilen nkratoksin A eluatı kuruyuncaya değin uçuruldu, 1 ml ibenzen-asetonitril (9H
+
2.) de çözdürü'ldü. Pılakaya 12, 5, .10 mikro li trelik lekeler uygulan dt Yine aynı plakıaya 2 ve 5 mikrolitrelik okratoksin A standartı uygulandı. Plaka :kloraform-ınetano'l (97 +3) çö-zücü karışımında devolope edildi. Tanktan çıkarılan plaka havadıa kuru-tulduktan :sonra ikinci kezde to'luen-asetik asit (90 +lO) çözücü sistemin-de sistemin-devolope edi1di, 365 nın UV ışığı altında açık maviden yeşile varan renkte ök:rıa toksin A lekeleri göızlendi.Zecıralenon : Elde edilen zearalenon eluatı kuruyuncaya değin uçu-ruldu, 40 ımikrolitre kloroformd.a çözdürüldü. Nümune ekstraktlarından ı2, '5 ve 10 mikrolitrelik ve aynı pla'kaya 12 ve 5 mikrulitrelik standart le-keleri uyıgunlandı. Plaka kloroform-metıanol (9~7
+
,3) çözücü sisteminde devolope edildi. Havada kurutulduktan sonra 254 nm UV ışığı altında açıık ma,vi fluoresans ver~n zearalenon lekeleri gözlendi.130 H. Ahmet Acet - Ömer Demet - Bünyamin Traş
Floresans şiddeti ve leke alanları ibakımından farklı yoğunluklar daki mikatoksin standartları ile karşılaştırmalı olarak; nümune ekstrak-Iarına ·üt lekelerde bulunan mikatoksin yoğunlukları yarı nicel olarak hesaplandı.
Bulgular
Analizi yapılan ıoo adet nümunenin 9'unda mikatoksin kalıntıları tespit edildi. Aflatoksin Bı ıkeıpek ve ayçi:çeği küspesi olmak üzere 2 adet nümunede bulundu. Nümunelerin hiçbirisinde aflıatoksin B2, Gı ve G2
be-lir.lenemedi. Okratoksin ·A ayçiçeği küsıpesi (2 adet); mısır, kuzu besisi ye-mi, et-keımik unu olmak üzere :5 adet, zearalenon süt yemi, arpa ve ayçi-çeği olmak üzere 3 adet nümunede tespit edildi (Taıblo ı).
Analiz edilen nümunelerde mikatoksin bulunıma oranı aflatoksin Bıı okratoksin A ve ze:aralenon için sırasıyla 1
%12,
1%
5 ve % 3'dür. Nümune-lerde n1ikotoksin ortalama yoğunlukları aflatoksin Bı için 3.75 gram/kg, okra toksin A 1!2 mikrogram/kg ve zearalenon için 6.6 mikro-gram/kg olarak hesaplandı.
Ye.m örneklerine ·çeşitli :düzeylerde aıflatoksin, okratoksin A ve zeıara lenon mi'ktarlarının katılması ile yapılan analizlerde yöntemin duyarlı lık l.imitinin aflatoksinler i'çin ı ·mikrogram./kg, okratoksin A 2 mikro-gram/kg ve zearalenon için ise 4 mikrogram/~g o'lduğu tespit edildi.
Tıaıblo ı Nümunelerde :belirlenen ortalama mikotoıksin yoğunlukları (mikro,gram/kıg):
Yemfn cinsi arrlatoksin Bı o'kratoksin A ·zearalenon
Kepek 3.l2 Ay çiıçeği küspesi 16.3 Ay çiçeği küspesi 4.3 13.7 Ay çiçeği küspesi 6.ı8 Mısır ıo.7 Arpa 6.6 Et kemik unu 8 .. 3 Süt yeııni 6.4 K uz u ;besisi yemi ı, ı
Yem ve Yem ·Maddelerinde .Aflatoksin, Okratoksin A ve Zearalenon... 131
Tartı§ma ve Sonuç
Ülkemizde yem ve yem ·maddelerinde mikotoksinlerin ne düzeyde olduğunu ıbelirlemeye yönelik çalı§ıma'lar azdır. Bu nedenle elde edilen sonuçları değişik yönlerden karşılaştırmalı olarak değerlendire/bilmek imkanı sınırlı ka1maıktadır. Çahşmada analizi ge:rçe.kJeştirilen 100 örnek-ten ikisinde aflatoksin, (% ı2) ıbeşinde okratoksin A ('% 5) ve üçünde de zearalenon (% 3) teispit edilmiştir. Oysa yine ülkemizde, süt yemlerinde aflatoksin kalıntılarının araştırılması amacıyJa yapılan bir başka çalış-mada (9) sadece aflatoksinler yönünden ibu oran 1
%
19.6 olarak lbelirlen-miştir. Ancak :bu oran tek örnek yem'le yapılan lbir çalışmanın sonucunu göstermektedir. Yaptığımız bu çalışmada ise analiz edilen örnekler fark-lı yem nümunelerinden olu§ımaktadır. Afla toksin Bı kepek ve ayçiçeği küspesinde, okratoksin A et kemik unu, mısır, kuzu besisi yemi ve ayçi-çeği küspesi (12 adet)., zearalenon arpa, ayçiçeği küspesi ve süt yeminde tespit edilmiştir. Alp ve ark (.1) yağlı tohum 'külspelerinde aflatoksin ka-lıntılarının araştırılması üzerine yaptıkları çalışmada küspe örneklerin-de total aflatoksin ·Bı bulunma oranını%
']2 o-larak tespit etmişlerdir.Yemlerle /birlikte aiınan 100 mikrogram/kig aflatoksin Bı'in sığır ve domn71arda toksikasyona yol açtığı bildirilmektedir (8). FDA ise (.3) süt
hayvanıarına verilen yemlerde 20 mikrogram/kg'dan fazla aflatoksin Bı'in bulunmaması gerektiğini ifade etmektedir. Ayrı•ca yemlerle birlikte alınan 500 mikrogra-m/kg aflatoksin Bı'in pi'liçlerde ıbüyümede geri'leme-ye ve tavulkarda yumurta verirn1nin dü§mesine sebep olacağı; 100 mik-ragram/kg düzeyin de ise hindilrrde büyürnede ,gerilemeye yol açacağı kaydedilmektedir (8). Genellikle besinlerde 1
20 mikrogram/kg'a kadar tbulunan aflatoksin kalıntıları hayvanlarda zararsız olarak kabu'l edilmek-tedir (3, ·9·). Analiz edilen yem nümunelerinde !belirlenen aflatoksin B1 düzeylerinin ılıayvan sağlığı yönünden zararsız olduğu kolayca görülmek-tedir.
Yemlerde bulunan ı200 mikrogram/kg o'kratoksin A'nın domuzlarda 1bobrek tulbu'luslarında nefropa tiye yol açtığı lbildirilmekte'dir ( 4, 5). Yap ..
tığl!mız analizlerde ;100 örnekten beşinde okratoksin A bulunmu§tur. Yem-ler.de tespit edilen okrato'ksin A düzeylerinin toksik düzeyde ol•madığı görülmektedir.
Süt sığırlarında 12 .mg/kg zearalenonun yavru atmaya (ıl4), O.Ql
mg/~ düzeyinde zearalenon ise domuzlarda hiperöstrojenizme (3, 5) yol a.çtığı belirtilmektedir. Analiz edilen nümunelerde belirlenen zeara'lenon düzeylerinin hıayvanlarda akut toksik eıtkilere yol açırnıyacağı anlaşı1-·mıştır.
132 H. Ahmet Acet - Ömer Demet - Bünyamin Traş
So11uç olarak, analiz edilen nüımunelerde :belirlenen aflatoksin Bı, o'kratoksin A ve ·zeara'lenon düzeylerinin hayvanlarda taksikasyana yol açmayacağı, ancak ıb'öyle yemierin hayvanlar tarafından sürekli alınıma ısıyla, suJb.klinik eıtkilerin :görulelbileceği ve hayvansal ürünlerde mikotok-sin kalıntılarının oluşalbileceği kanısına varı1mıştır.
Kaynaklar
1. Alp, F., Tuncer, N. ve Özsoy, A. (l9S:8). Yağlı tohum küspelerinde Aflatok-sin Bı taraması. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi. 6, 3, 103-106. 2. Benett, G. A., Shotwell, O. L. and Kwolex, W. F. (1985). Liquid
.chroma-tograıphic determination of - zearalenol and zearalenon in corn. J. Assoc. of Anal. Ohem. 6'8, 5, .958-9,64
3. Booth, N. H., Mc Donald, L. E. (19182). Veterinary Pharmacology and The-rapeutics. Fifth Ed'ition. The Iowa S ta te Untversity Press/ Ames.
4. Brown, T. 'P., !Manning, R. 0., Fletcher, O. J. and W ya tt, R. D. (1985). 'lfu.e
indivıidual and combined eH.ects of citrinin and ochratoxin A on renal ultrastructure in layer chicks. Avian Disease, ı30, 1, 19·1-197.
5. Clarke, M .. L. and Harvey, D~ G., Humphreys, D. J. (19'85). Mycotoxins. Veterinary Toxicolog'Y.
6. 'Cullison, A. ·E. and Lowrey, R. S .. <1987). Feed and. Fleeding. Fourth E'dition. Prestic.e-Hall, Ine. Newjersey.
'7. Howell, 1M. V. and Taylor, P. V. (.1981). Determina:tion of aflatoxins, ocihra-toxin A and zearalenone in mixed feeds, with detection by thin-layer
chro-matoıgraphıy or hi•gh performance liquid chromato1grı:tıphy. J. Assoc. off Ana.ı.
Chem. 6:4, 6, 13·56-il'3162.
8. Howell, 'M V. ( 1>98'2). Moulds and mycotoxins in animal f~edstuf:fs. Hares:igİı, W. (Editör) Recent Advances in Animal Nutrution. Mansen Bookbinders I,itd., 'Essex, 1-20.
9. Kaya, S. 0'98.2). Süt yemi ve çiğ sütte aıflatoksin kalıntılarının kroma:tog-rafik yıöntem ile araştırılması. A. ü. Vet. Fak. Derıg. 29, 3, 3·-4, 44ı3-4:~'7.
lO. K~ya, S. (:lı9189). A.ıfla:toksinler ve d~ğ·er mikotoksinler. Türk Veteriner
He-kimliği Der:g. 2, 12-16.
ll. Lindsay, D. G. (19181). Aflatoxin residues in animal products. Haresi.gn, W. (Editör) Recent Advances i~ Animal Nutrition. The Camelot press,
Söuthamıpton, 1513.-163.
12. Maning, R. 0.,. Wyatt, R. D. (,l-984). Toxicity of Aspergillus ochraceus con .. tanünated wheat and different chemical forms of ochratoxin A in lbroiler chcks. Poultry Science, 6-3, 3, 458-4'65.
Yem ve Yem Maddelerinde Arflatoksin, Okratoksin A ve Zearalenon... 133
13. Patterson, D. S. P. and Ro:berts, B. :A .. (197,9). Mycotoxins in animal feed-stuf.fs : Sensitive thin layer chromato.graphic detection of aflatoxin, ochra-toxin lA, sterigmatocystin, zearalenon and T-12 toxin. J. Assoc. oH Anal. Ohem. 6ı2, 6, 12ı6ı5-1ı267.
14. Sundlof, S. F. and Strickland, C. (lı986). Zearalenone and zearanol potan-tial residue problems in livestock. Veter~nary and Human Toxicology, 28, 3,
24:2-2.5.Q.
1'5. Şanlı, Y., Geylan, S. ve Kaya, S. <1'9'8'2). Karma yemlerde a:flatoksin ana-lizi. A. ü. Vet. Fa:k. Derg. '2·9, 1-2, 50-70.
16. Ta'keda, Y., Isothata., !E., Amona, R. and Uchıyama, M. (197·9). Sınultaneus
extraction and fraciton and thin layer chromatographic determination of 14 mycotoxins in gra,ins. J. Assoc. off Anal. Ohem. 62, 3, 57:3-577.
17. Tanaka, T., Hasegawa, A. and Matsuki, Y. (1985). Rapid and sensitirve deter-m1nation of zearalenone in cereals by high performance liquid chroma-tography with fluoresance .detection. J. of Ohromatography, 3ı2.8, 27!1-:27-8.