C i l t : 1 I C u m a rtesi — 1 İk in ci T e şr in 19GO
■
A
Sekiziııei Yıl —No. i 19
MİLLİ MECMUA
MİMAR M. VEDAT BEY
M em e t Afesih : Yarım yaratalım «Musahabe»; Dilersek Nuhuz «Sir» C em il Sena: Yeni .Maarif Ilirektifleri S a d ettin \ü / .] ıe t : kürk edebiyatı tesi ri altında kalan Er -meni şairleri M aiıın u t Ra»jıı> : Mektep ıııusik i tedrisatımız tarak d yolunda lla lk E d e b iy a tı M illi M im ari A n k etim iz e Mim tır V edat B eyin C evabı — H alid e A ıısrat: Prevantoryomda akşam «şiir» Meinet. ?ile s ilı: Geceden tat¡an dertler «tenkit»— Y. K enan: Villa Chigi « Gabriele d'Aıınuıızio'daıı » B eh ie K nver: Hızır Baba « Hi-kâye» - Kİ)e l M ahir: Ayların Tiirkiisü şiir» A. Cali]): Televi zyotı ve Telesinema..
No 119 Sekizinci yıl
Milli Mimarı Anketimize
Mimar Vedat Beyin cevabı
Mimar Vadat Bey diyor ki: “Kübizm, makul ve ciddi eser yapmağa iktidarı olmıyanların nazarı dikkati celbetmek için yaptıkları maskaralıklardır.
- Mili m im ariden ne anlıyorsunuz? mütalâa yürütm ek“ d ö ğ 7 îT ^ Î a m a z . Bu“ — Vaktile bizde mimarî eserlerin gün en modem binaların birçoğunda beş cay.|amı,nor.«a - T , < altı bin sene evvel yapılmış binaların mo-sağlamlıklarına ve güzel «İmalarına tifleri pek muvaffakiyetle kullanılmakta,
e h em m iy et verildiğinden inşaatta m illet- hattâ bu m otiflerden dolayı da mezkûr e
ser-ten yetişme,mi marların ve us taların müte- selsilen takip ettikleri kaide lere tevfikan yapıldıkların _ dan her nevi inşaata mahsus mükemmel mi marî vücüde getirilmişti.Mil lî mimarî be_ ğenilmemeğe ve Türk s a n atkârları hakir görülmeğe baş landıktan son ra saıı’at in kıraza başla mış ve çoktan beri millî mi marimiz tama men kaybol muştur. — Yeni bi nalarda ista- lâktit, k ı r ı k kemer, kubbe
gibi tarihi m otiflerin
ta r a fla r mısınız ?
— Yeni binalarda, şu veya bu şek lin kullanılıp kullanılmaması hakkında
MİMAR M. VEDAT BEY
kullanılm asına lüzumsuz yere birçok
dildikten başka, sakat ve ler olmaktadır .
— Size göre milli m im ari inicide ler pek modern sayılıyor. İş motifin ye niliğinde es - kiliğinde değil ku 11 anılacak motifin yerin de olması ve o motifin orada kullanılması in şaat iktizasın dan olmasıdır. Yoksa birçok mimarlarımızın yaptığı gibi.el- lerinde k ı r ı k kemerler, kub beler,geniş sa çaklar bulun durup bunları kör körüne ko yacak yer ara mak, ve yap- t ı k l a r ı bi nalara bu şe killeri yapıştı rınca hemen mi l l î mimarî yaptı k 1 a r ı n ı zannetmek pek ziyade teessüf olunacak şey dir. Bu tarzda yapılan binalar, paralar sarfe- maskara şey_ 72 — 9
No 119 Sekizinci yıl
İldiren büyük üstatlar kim lerdir ?.
— Eski Türk âbidelerini inşa eden büyük mimarlar ve bunların başlarında da en büyükleri bilâtereddiit mimar SİNANdır.
— Kemalettin B. Im kkm d a ki fik r i
niz nedir?
_ Rahmetli Kemalettin millî Mima rîye çok hizmetlerde bulunabilecek va zife başında bulunmuştu, aramızdan ay rılalı pek az vakit olduğundan, eserle rini kritik etmek doğru olamaz.
— Eserleriniz hakkında da düşün
düklerinizi lütfen söyler misiniz?
— Benim eserlerim hakkında beya nı mütalâada bulunmak bana düşmez. Yalnız şunu söyleyebilirim ki beni en ziyade tanıtan eserim Yeni Postahane binasıdır ; o bina ilk eserimdir; o va kitten beri birçok tecrübeler ile millî mimarîmizin asrî bir şekilde tatbiki için kanaatlerim tebbelliir etmiş isede mem leketimizde ecnebi mimarların mazhar oldukları rağbet ve teshilâtın bir ciiz’î kısmına bile nail olmadığımdan tatbikat sahası bulmamaktayım.
— Betonarm e tekniği m im arim izin
seciyesini değiştirecek m idir ?
— Betonarme, inşaat işlerinde büyük kolaylıklar tevlit etmiştir. Hattâ başka mal zeme ve inşaat usulü ile yapılmak mümkün
olmayan şekildeki işlerin yapılmasını mümkün kılmıştır.
Alelâde işlerde betonarme ile inşa at mimarînin seciyesini değiştirmez , ancak betonarme tekniğinden istifade edilerek fevkalâde binalar yapıldığın dan bu inşaat tarzına has olacak şekiller bulmak elzem J r , böyle olmakla beraber bıı nevi binaları da millî zevk ile yapmak
mümkündür.
— Mimaride yeni cereyanlar h a k
kımdı fik rin iz nedir?.
— Mimarîde yeni cereyanlar eskiden
— 73
Prevantoryomda Akşam
Boğuk, ağır... Tunç sesi havada ürperiyor, Uzun hırıltılarla koşuyor deli rüzgâr .
. . . I
Tuııç sesi boğuk, ağır... Sinirleri geriyor, Rüzgârda çarpıntılar, kalplerde çarpıntılar .,. Tunç sesi durulunca, köşeler canlandı hep, Yollara döküldüler gölgeler birer birer : Lambanın ışığında hayaletler yandı hep:
İnce, uzun, sarışın, beyaz, kumral ve esmer, j Kimi solgun ve ölgün, çarpmıyor sanki kalbi, | Kimisi parıl parıl, alev alev bakıyor: | Bazısı durgun, derin, dalgasız bir göl gibi. | Kimi de bir çağlayan: coşkun coşkun akıvor! 1
İ
Kol kola omuz omza , giiUişiip yürüyorlar. ) Uzayan her kahkaha elemli bir hıçkırık! ) Hepsinin gözlerinde sonbaharın hüznü var, ) (bilerken ağlıyorlar: hepsinin gönlü kırık! | Kiminin yüzü gül gül. kimininki sapsarı: ) Esirdirler hepsi de, hepsi de aynı derde; j Aynı uzak ümide bükülür dudakları: i Beklenen deva nerde?... Beklenen şifa »ordoV... j
Teşrinievvel 1Q30 Halide NllSrat )
beri ciddî ve vazifeşinas mimarların dü şündüklerini umumîleştirmektir, yani ya pılacak binalarda konfora hiçbir şey feda edilmeyecek, tezyinat tarzı inşaattan çıkacak , tezyinat eskileri gibi kalabalık ve ekseriyetle haddizatinde kıymetsiz mal
zemeler ile yapılacağına kıymetli malze me ile fakat sade olacaktır. Şu yahut bu üslûbu takibe lüzüm görülmeyip yalnız program azamî sadelikle tatbik edile cektir.
— Kübizm tarafları inisiniz, bıı
bapla fikriniz nedir?,
— Kübizmden hiçbir şey anlamam, benim kanaatim kübizm makul ve cid di eser yapmağa iktidari olmayanların nazarı dikkati celbctmek için yaptıkları maskaralıklardır.
