Turk N6ro:;irurji Dergisi4: 94 - 97, 1994 Bayar: Serebral Glioblastomada Spinal Metastaz
Serebral Glioblastomada
Spinal Metastaz:Olgu Sunumu
Spinal Metastasis
of
Cerebral Glioblastoma: Case Report
M.
AKiF BA YAK A YDIN SA V, CEVDET GOK<;EK, SAFFET DOGANA Y. NURULLAH EDEBALi. ZEKi BUHARALI.Saghk Bakanhgl Ankara Hastanesi Nbro~iriirji Klinigi (MAB, CG, SD, NE. ZB). Cebeci. Ankara. Marmara Universitesi TIp Fakiiltesi. patoloji Anabilim Dah (AS). Altunizade. istanbul
Ozet: Serebral glioblastomah olgularda beyin omurilik SIVISI (BOS)yoluyla spinal metastaz nadir olarak gbsterilmi~tir. Bu yazlda primer tiimbre ait klinik ve radyolojik niiks gbstermeyen; spinal metastaz sonucu spinal semptomlar veren ameliyath serebral glioblastomah bir olgu sunduk, Aym zamanda olgunun klinik, radyolojik ve histopatolojik bulgulann sunarak. spinal metastaz tamsmda magnetik rezonans gbriintiilemenin (MRG) bnemini vurguladlk.
Anahtar kelimeler: Serebral glioblastoma, magnetik rezonans gbriintiileme. spinal metastaz.
GiRi~
Glioblastoma klinik uygulamada en slk gbrulen beyin tumbrudur. Glioblastomalarn BOS yoluyla metastaz yaptlgml gbsteren muhtelifklinik ve patolo-jik l;ah~ma yaymlanml~tlr (1.5.6.9.10.13.16). Bu l;ah~malann l;ogu post-mortem l;ah~malar-dlr(lA.5,9.16). Spinal metastazm ger~ek insidansl, klinik bnemi ve hastahgm dogal evrimine etkisi henuz al;lk degildir.Bunun yanmda primer (serebral) tumbrun kontrol altma ahndlgl ve metastatik spinal tumbrun klinik. radyolojik ve histopatolojik olarak ortaya konulabildigi olgu saylSl olduk~a azdlr (1.6,9.13.15). Gene bu olgularda spinal metastaz 94
Summary: Spinal metastasis from serebral glioblastoma via the cerebrospinal fluid pathway are rarely detected. We report a patient with cerebral glioblastoma who developed spinal symptoms referable to spinal seeding without neurological and radiological findings of the recurrence of the primary tumor. We also describe clinical. radiological and histopathological findings of the patient and emphasize the usefulness of magnetic resonance imaging (MRI) for diagnosis of the spinal seeding.
Key words: Cerebral glioblastoma, magnetic resonance imaging, spinal metastasis
tamsmda MRG'nin bneminden sbz eden az saYlda yaym vardlr (6.8.12.13).
OLGU SUNUMU
Yirmialtl ya~mda erkek hasta; ba~ agnsl. kusma. sol kolunda gu~suzluk. uyu~ukluk yakmmasl Heklini-gimize kabul edHdi. Muayenede sol santral fasiyal parezi. kolda daha belirgin olan sol hemiparezi vardl solda derin tendon refleksleri hiperaktif. solda Babins-ki pozitif idi. Kontrastslz bHgisayarh beyin tomografi (BBT);sag lateral ventrikul frontal ve oksipital hornda obliterasyon ve hafif derecede orta hat kaymasl gbruldu (Resim la). Kontrasth BBTde ise sag
fronto-Tiirk NOTO!jiriirjiDergisi4; 94 - 97. 1994
temporal balgede kontrast tutan. perifokal adem gas-teren kitlenin belirginle~tigioldugu gariildii (Resim 1b). Hasta ameliyat edildi. Sag fronto-temporal kraniotomi ile makroskopik total tiimar eksizyonu yaplldl. His-topatolojik tam glioblastoma olarak almdl (Resim 2).
Resim la ;Ameliyat oncesi kontrastslZ BBT;Sag lateral ventrikiil fron-tal ve oksipifron-tal homda obliterasyon ve haIif derecede orta hat kaymasl goriiliiyor.
Resim la ; Ameliyat oncesi kontrasth BBT; Sagfronto-temporal bolge-de kontrast tutan. pemokal odem gosteren kitlenin belirginle:;tigi oldugu goriiliiyor.
Bayar; Serebral Glioblastomada Spinal Metastaz
Resim 2 ;Sag fronto-temporal bolgeden lJkartIlan tiimor. Pato-lojik tam: Glioblastoma multiforme. HEx260. Hasta ameliyat somaSl 8. giinde narolojik tablosun-da belirgin diizelme ile 9kartlldl. Ameliyattan 1.5 ay soma hastaya radyoterapi uygulandl. Ameliyat 3. ay-da yapllan kontrol muayenesinde hastamn subjektif yakmmasl ve narolojik defisiti yoktu. Ameliyat son-raSl 6. ayda hasta klinigimize; bacaklannda gii<;siizliik. uyu~ukluk. yiiriiyememe ve idrar yapamama yakm-malan ile yeniden miiracaat etti. Muayenede ileri spas-tik paraparezi. Tl1 diizeyine yiikselen hipoestezi. patella ve A~ilrefleksleri iki yanh hiperaktif ve Babins-ki pozitif idi. Spinal pre-post kontrast MRG de;T9 ile Ll diizeyleri arasmda intrameduller invazyon gaste-ren kitleler gariildii (Resim 3.4). Aym zamanda
Resim 3 ; Spinal MRG; Sagda T1-agirhkh prekontrast ve solda T1-agirlIklIpostkontrast kesitlerde; T9 ve Ll diizeyleri arasmda posterior leptomeningeal kontrastlanma ve Tll-Ll diizeylerinde posterior subaraknoid mesafede yerle:;erek medulla spinalise invazyon gosteren hiperintens nodiil formasyonlan goriiliiyor.
Tiirk Noro~iriirji Dergisi4: 94 - 97. 1994
Resim4 :Spinal MRG: T1-a/tIrlIkllpostkontrast aksiyal kesitte: T11 diizeyindeki lezyonun sol taraftan spinal korda invaz-yonu net olarak izlenmekte.
yapllan kontrasth BBTde patoloji goriilrnedi (Resim 5). Hasta ameliyat edildi. Tll-12 ve Ll totallaminek-tomi yaplldl, dura ve epidural alan dogal goriiniim-de, medulla ileri derecede odemli idi. Th11 diizeyinde medullaya infiltre, orta derecede kanamah kitle
Resim 5 Ameliyattan 6 ay sonra kontrastll BBT'de patoloji goriilmiiyor.
96
Bayar: Serebral Glioblastomada Spinal Metastaz
goriildii. Kitle bu bolUmde subtotal <;lkamldl. Aynca Ll diizeyine kadar uzanan perimediiller tiimoral ya-y1l1mgoriildii. Histopatolojik tam glioblastoma (me-tastaz) olarak almdl (Resim 6). Ameliyat somaSl donemde hastamn norolojik tablosunda anlamli dii-zelrne olrnadl. Radyoterapi onerisi ile hasta ameliyat
~eki16 : Tll diizeyinden 9kartJlan tiimor. patolojik tarn: Gliob-lastoma (metastaz) HE 200 X
somasllO. giinde 9kamldl. Kontrol muayenesine gel-meyen hastanm operasyondan 2 ay soma oldiigii og-renildi.
TARTI~MA
Bazlbeyin tfunorlerinin BOS yoluyla metastaz yap-hklan iyi bilinmektedir. Bu tiimorler oncelikle medul-loblastoma, ependimoma, germinoma ve beyin sapl gliomalan olarak saYllabilirler (2.3.7,11).Bir<;okklinik ve patolojik ~ah:;;mayapllrnl:;;olrnasma kar:;;msereb-ral glioblastomalann leptomeningeal ve spinal metas-tazlan ile ilgilibilgilerimiz heniiz yeterli degildir. 1931 de Cairns ve Russel otopsi yaphklan serebral gliob-lastomah 22 olgunun 8 inde spinal metastaz bulduk-lanm yazdllar (4).
Erlich ve Davis otopsi ~ah:;;maslile 20 serebral gli-oblastomah olgurmn 5'inde spinal leptomeningeal me-tastaz gosterdiler (5).Yung 53 serebral glioblastomah olgunun 9'unda spinal subaraknoid yaYllrna bulduk-lanm yaymladl (16).Onda serebral glioblastoma tam-SI alarak olen 51 olgunun 14 iinde otopside BOS yoluyla yaYllrna oldugunu gosterdi (9).Serebral gliob-lastomah olgularda BOS'nm sitolojik incelenmesinde %15-40oranmda malign hiiaeler goriilebilir (2, 3).An-cak bu olgularda spinal metastazl dii:;;iindiirecek kli-nik ve radyolojik bulgular aym oranda goriilrne-mektedir. Spinal semptomlann goriilme oran ise
Turk Noro~iriirji Dergisi4: 94 - 97, 1994
Onda'ya gore%4,8(10),Erhch'e gore%1(5)ve Yung'a gore % 5,!'dir (16),
Serebral ghoblastomalann spinal metastazlan ile ilgih yapIlan c;ah~malann bir<;ogupost-mortem c;ah~-malardlr. Aynca bizim bu yaZlda sundugumuz gibi. cerrahi giri~im uygulanan ve primer (serebral) tiimo-re ait mlks bulgulan olmakslzlll, spinal metastaz bul-gulannlll on planda oldugu olgu saYIsIson derece azdrr (6.10.14,15),
Spinal metastaz tamslllda BOS'nlll sitolojik inee-lenmesi hatah pozitll sonuc;1arverebihr. Onda spinal metastaz tamslllda metrizamidh BT-myelografininone-minden soz etmi~tir (10), Oysa Vertosick (13) ve Ha-milton'un (6)yaYlllladlgl ve bizim olgumuzda oldugu gibi spinal metastaz tamslllda MRG ilk sec;enek olma-hdlr. Non-invaziv bir yontem olmasl tiim spinal ka-nal ve beyin sapllllll sagittaL koroka-nal ve transvers planda aynntlh gonlntiilerini verrnesi, MRG ye diger yontemlere gore iistiinliik saglamaktadlr.
Serebral ghoblastomal olgularda semptomatik spi-nal metastaz ortaya C;lktlktansoma ortalama ya~am siiresi 2,8 ay olarak bildirilmi~tir (13), Bizim sundu-gumuz olgu da spinal metastaz tamsl aldlktan 2 ay soma kaybedilmitir ve primer (serebral) tiimoriin kontrol altlna ahnml~ olmasl bu siireyi uzatmaml~tlr.
Literatiirdeki benzer olgular ve bizim olgumuz de-gerlendirildiginde bazl noktalar dikkat c;ekiei bulundu;
Spinal metastaz bazl primer serebral tiimorlerde beklenen bir durum olmakla birlikte serebral gliob-lastomalarda seyrek goriilen bir olgudur, Aneak lite-ratiir ineelendiginde, bu seyrekligin tamsal yontemlerin yetersizligine ya da zamamnda uygulan-maml~ olmasllla bagh oldugu ileri siiriilebilir. Sereb-ral glioblastoma tamsl alan spinal semptom veren veya vermeyen tiim olgulann spinal MRG ile inee-lenmesi ozellikle tedavinin planlanmasl a9s111dan01-dukc;a yararh olaeaktlr.
Yazl~ma adresi : M.Akif Bayar Gen~lik Caddesi. Dbngel Sokak No:12/6 Maltepe, Ankara
Bayar: serebral Glioblastomada Spinal Metastaz
KAYNAKLAR
1. Awad L Bay JW, Rogers L: Leptomeningeal metastasis from supratentorial malignant gliomas. Neurosurgery 19:247-251, 1986
2. Balhuizen JC , Bats GT, Schaberg A, Bosman FT: Value of ce-robrospinal fluid cytology for the diagnosis of malignandes in the central nervous system. J Neurosurg 48:747-755, 1978 3. Bigner SH , Johnston WW: The cytopathology of
cerebrospi-nal fluid.n.Metastatic cancer, meningial cardnomatosis and primary central nervous system neoplasms. Acta Cytol 25:461-478, 1981
4. Cairns M, Russel DS: Intracranial and spinal metastasis in gli-omas of the brain. Brain 54: 377-420, 1931
5. Erlich SS, Davis RL: Spinal subarachoid metastasis from pri-mary intracranial glioblastoma multiforme. Cancer 42:2854-2864, 1978
6. Hamilton MG , Tranmer BL Hagen NA : Supratentorial gliob-lastoma with spinal cord intramedullary metastasis. Can J Ne-orol Sci 20:65-68, 1993
7. Kandt RS , Shinnar S, D'Souza BJ, Singer HS , Wharam MD, Gupta PK: Cerebrospinal metastasis in malignant childhood astrocytomas. J Neurooncol 2:123-128, 1984
9. Minami T, Kai T, Hirabaru C, Ishii E, Veda K , Egami H, Ta-keshita 1: A case of cerebral glioblastoma with extensive ce-rebrospinal fluid dissemination: diagnostic value of immunohistochemical examination and MR imaging. childs Nerv Syst 9 : 478-480, 1993
9. Onda K, Tanaka R, Takahashi H. Takeda N, Ikuta F:Cerebral glioblastoma with cerebrospinal fluid dissemination: A clini-copathologial study of 14 cases examined complete autopsy. Neurosurgery 25:533-540.1989
10. Onda K, Tanata R. Takeda N: Spinal metastasis of cerebral gli-oblastoma : The value of computed tomografic metrizamid myelography in the diagnosis. Surg Neurol 25:399-405, 1986 I I. Packer RJ ' Jereb B : Brainstem glioma: Clinical manifestetions
of meningeal gliomatosis. Ann Neurol 14:177-182, 1983 12. Schwaninger M, Parts S, Henningsen p, Schmit D: Spinal
ca-nal metastases: a late complication of glioblastoma. J Neuro Oncol 12 : 93-98, 1992
13. Vertosick FT, Selkar RG : Brain stem and spinal metastasis of supratentorial glioblastoma multiforme: A clinical series. Ne-urosurgery 27:516-521. 1990
14. Wegner A. wildi H, TchicaloffM: Sur un cas de glioblastome multiforme medullaire survenant plus de deux ans apres ex-cision d'une meme tumeur dans un lobe occipital. Schweiz Arch Neurol Neurochir psychiatr 78:334-341. 1956
15. Wood EH, Taveras]M, Pool]1: Myelographic demonstration of spinal cord metastases from primary brain tumors.AJR 69: 221-230, 1953
16. Yung WA. Horten BC, Shapiro WR: Meningeal gliomatosis: A review of 12 cases. Ann Neurol 8:605-608, 1980