+
T 7 - 50! 9/j
22 ARALIK 2000 CUMA
▲ ABDURRAHM AN SOYAK CAMİSİ (Göztepe)
Soyak Blokları nın hemen yanındaki bu cam inin özellikle cephe tasarım ında çağdaş b ir çizgi denenmiş. Mimarı Deniz Çağlarduman, projenin başında düşündüğü daha serbest kubbesiz cami tasarım ını başta m aliyet olm ak üzere çeşitli sınırlandırıcı etkenler nedeniyle gerçekleştirem ediğini söylüyor.
M EHM ET EFENDİ CAMİSİ (Kağıthane)
camileri
Cami mimarisinin en güzel ve en
kötü örneklerini birarada sergileyen
İstanbul'da birkaç mimarın yaptığı
çağdaş denemeler birbirine
benzeyen tek tip yapıların
arasında dikkat çekiyor.
S
ayılan 70 bini bulan camiler geleneksel değerlerimizi ne kadar yansıtıyor? İslam- Osmanlı Mimarisi'nin en güzide örneklerini sergileyen İstanbul, bugün cami mimarisi açısından nasıl bir tablo sergiliyor? Gecekondu mahallesinde yükselen minareler yeni bir mimari kimliğin mi yoksa estetik bir garabetin mi abidesi?Bu sorular yoğun olarak Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Ekim 1999'da yaptığı bir
açıklamasıyla kamuoyunda tartışılmaya başlandı. Bir tarafta cami yaptırma demekleri ve yapılan eserlerin sahipleri savunmalarını ileri sürerken diğer tarafta oldukça geniş bir mimar-tarihçi topluluğu bu durumun vahim olduğunu savunuyor.
Tartışmanın siyasi boyutu bir tarafa birçok mimari yayın artık bu konuya yer veriyor,
örnekleriyle konuyu tartışıyor. İşte bu yayınlardan bir tanesi de Yapı Mimarlık, Kültür ye Sanat Dergisi. Dergi, Aralık sayısında Dr Ömer İskender Taluk ve Dr Kemal Kutgün Eyüpgiller imzalarıyla iki makaleye yer verdi. Bu yazılarda geleneksel Türk-İslam camileriyle bugünkü camiler mimari bir karşılaştırmaya tabi tutuluyor ve örnekleriyle çağdaş cami denemelerine yer veriliyor. Camilerin en kötü örnekleri gibi çağdaş denemelerin de yoğunlaştığı yer yine İstanbul. İşte Cumhuriyetle birlikte mimarideki genel dönüşümün camilere ilk yansımaları ve bunların boyut olarak küçük, sayıca az örneklerinden seçmeler:
İstanbul'un çağdaş
1997 ta rih li bu cam i Suudi A ra bista n ’da çalışan m im ar M ahm ut Sami K irazoğlu im zalı. Mekan, ahşap kafeslerle ö rtü lü ince, * uzun pencere dizilerind en ış ık a lıyo r. M ihrap ise üçgen pla nlı
b ir n iş görünüm ünde ve üzerine yaşm ağı anım satan b ir
a
t
TA R A B Y A M ERKEZ CAMİSİ
A
SARAÇ DOĞAN CAMİSİ (Şehremini)
Mimar Emin Sayın’ın yaptığı Millet Caddesi’ndeki bu cami mimarsız mimari olarak tanımlanan yaklaşımın bir ürünü. 1977 tarihli cami, cami yaptırma derneğinin girişimleriyle tasarlanmış ancak Vakıflar Genel müdürlüğü kubbesiz olduğu için karşı çıkınca bir ara yol bulunarak betonarme tonozlu bir üst yapı ile üst örtü atılmış.
1964 ta rih li olan bu cami yol yapım ı sırasında yıkılan eski cam inin yerine Ali Barman tarafından yapılm ış modern b ir yapı. Projesi İsviçre’den hazırlanm ış ancak kubbesi olm adığı için belediye izin verm eyince değişiklikler yapılm ış. Cemaat cam iyi bu son haliyle de beğenmeyince m im arın cam iyle ilgilenm esini engelledi ve proje ikinci b ir değişikliğe uğradı. Kübik bir kütlesi olan cami dıştan b itişik silin dirler gibi duran soncemaat yeri ile dikkat çekiyor. Batısında yer alan minare ve Kur’an kursu sonradan yine m im arın görüşü alınmadan eklenm iş.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
