Türk Mikrobiyol Cem Derg (2003) 33:115-117
115 G‹R‹fi
Kronik süpüratif otitis media (KSOM), aerop ve anaerop mikroorganizmalar›n etken oldu¤u, akut otitis media olgular›n›n kronikleflmesi sonucu ortaya ç›kan, kulak zar›nda perforasyon ve üç aydan uzun süren ak›nt› ile karakterize bir hastal›kt›r. Ortaya ç›kt›ktan sonra hastalar›n ilgisizli¤i, yetersiz ve uygun olmayan tedaviler, tedaviye geç bafllanmas›
gibi birçok faktörün de etkisi ile kulak kavitesinde destrüktif ve ço¤u zaman irreversibl harabiyet geliflir. Üzerinde durulmad›¤› taktirde fasial paralizi, iflitme kayb›, beyin absesi, otitik hidrosefali, lateral sinüs trombozu, menenjit, labirentit gibi komplikas-yonlar›n ortaya ç›kmas› her zaman için mümkündür. Baflar›l› bir tedavi için orta kulak kavitesindeki debrislerin temizlenmesinin yan›nda, kültür ve
K ronik Otitis Media Etkeni Olan Bakterilerin Ampisilin
ve Ampisilin+Sulbaktama Duyarl›l›klar›
Erdal KAYA(*), Orhan KIRMALI(**), Önder DO⁄AN(**), Derya BERK(**), Demet KAYA (***)
ÖZET
Bu çal›flmada kronik otitis media ön tan›l› hastalara ait kulak sürüntü örnekleri mikrobiyolojik aç›dan de¤erlendirilmifltir. Toplam 250 örnekten 59 (% 23.6)’unda üreme saptanmazken, 102 (% 40.8)’sinde normal d›fl kulak yolu floras› üremifltir. Örneklerin 89 (% 35.6)’undan patojen mikroorganizma izole edilmifltir.
‹zole edilen etken mikroorganizmalardan 26‘s› (%29.2) Staphylococcus aureus, 16’s› (% 18.0) Escherichia coli, 13’ü (%14.6) Pseudomonas aeruginosa, 12’si (%13.5) Proteus spp., 10’u (%11.2) Aspergillus spp., 5’i (%5.7) Candida albicans, 3’ü (% 3.4) Klebsiella spp., 2’si (% 2.2) Streptococcus pneumoniae ve 2’si (%2.2) A grubu beta-hemolitik streptokok olarak belirlenmifltir. Antibiyotiklere duyarl›l›klar› Kirby-Bauer disk diffüzyon yöntemi ile araflt›r›lm›flt›r. ‹zole edilen sufllar›n ampisilin ve ampisilin+sulbaktama duyarl›l›klar› s›ras›yla; S. aureus için %69.2 ve %96.1, E. coli için %31.2 ve %75, P. aeruginosa için %7.7 ve %15.4, Proteus spp için %25 ve %66.7, Klebsiella spp için %33.3 ve % 66.7, S. pneumoniae için %50 ve %100 ve A grubu beta hemolitik streptokok için % 100 ve %100 olarak bulunmufltur. Elde edilen sonuçlar otitis mediada etkenin belirlenerek, tedavinin antibiyotik duyarl›l›k sonuçlar› dikkate al›narak yap›lmas› gerekti¤i gerçe¤ini ortaya koymaktad›r.
Anahtar Sözcükler: Otitis media, etken, antibiyotiklere duyarl›l›k SUMMARY
Susceptibilities of Bacterial Agents of Chronic Otitis Media Against Ampicilin and Ampicilin+Sulbactam
In this study, specimens taken from patients suspected of chronic otitis media, were investigated by microbiological methods. F rom a total of 250 specimens, in 59 (23.6%) no growth, in 102 (40.8 %) normal flora members and in 89 (35.6 %) pathogen microorganisms were observed.
26 (29.2 %) of the isolates were Staphylococcus aureus, 16 (18.0 %) Esherichia coli, 13(14.6 %) Pseudomonas aeruginosa, 12 (13.5%) Proteus spp., 10 (11.2 %) Aspergillus spp., 5 (5.7 %) Candida albicans, 3 (3.4 %) Klebsiella spp., 2 (2.2 %) Streptococcus pneuoniae and 2 (2.2%) Group A beta-hemolytic streptococci. Antibiotic susceptibilities of the isolates were investigated by Kirby-Bauer disc diffusion method. Susceptibilities of the isolates against ampicillin and ampicillin+sulbactam were respectively as follows: for S. aureus 69.2% and 96.1 %, for E. coli 31.2 % and 75%, for P. aeruginosa 7.7% and 15.4 %, for Proteus spp. 25 % and 66.7 %, for Klebsiella spp 33.3 % and 66.7 %, for S. pneumoniaea 50 % and 100%, Group A beta-hemolytic streptococci 100% and 100%. Our results showed that, for otitis media, the pathogen microrganism must be isolated and therapy must be planned according to the results of susceptibilty tests.
Key Words: Otitis media, agent, antibiotic susceptibility
(*) Düzce Devlet Hastanesi, Düzce.
(**) Abant ‹zzet Baysal Üniversitesi Düzce T›p Fakültesi, Kulak Burun Bo¤az Hastal›klar› Anabilim Dal›, Düzce. (***) Abant ‹zzet Baysal Üniversitesi Düzce T›p Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Düzce.
Türk Mikrobiyol Cem Derg (2003) 33:115-117
116
duyarl›l›k testleri sonucuna göre uygulanan yerel ve sistemik antibiyotik tedavisi esast›r (1,2,3).
Patojen mikroorganizmalar›n antibiyotiklere karfl› direnç kazanmas› nedeniyle etkenlerin antibiyotik duyarl›l›k profilleri s›k s›k de¤iflmektedir. Bu nedenle çal›flmam›zda KSOM etkenlerinin belirlenmesi amaçlanarak, etken mikroorga-nizmalar›n ampisilin ve ampisilin+sulbaktama duyarl›l›klar›n› araflt›r›lm›flt›r. GEREÇ ve YÖNTEMLER
Kulaktan al›nan örnekler çevresel etkenlerden bulaflma olmamas›na dikkat edilerek standart transport (Stuart besiyeri, Diomed) besiyerine aktar›larak Mikrobiyoloji Laboratuvar›na ulaflt›r›lm›flt›r.
Mikrobiyoloji Laboratuvar›na gelen örnekler % 5 Koyun Kanl› Agar, Eozin Methylene Blue (EMB) Agar ve Sabouraud Dextrose Agar (SDA) (Diomed) besiyerlerine ekilmifltir. 37 °C’da 18 - 24 saat inkübasyonu takiben kültür de¤erlendirilmesi yap›lm›flt›r. ‹zole edilen etken mikroorganizmalar standart mikrobiyolojik yöntemlerle tan›mlanm›flt›r. Sufllar›n Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemi ile antibiyotiklere duyarl›l›klar› araflt›r›lm›flt›r. Bu amaçla, ampisilin ve ampisilin-sulbaktam, diskleri (OXOID) kullan›lm›flt›r. (3,4).
BULGULAR
Çal›flmaya kulak ak›nt›s› ve kafl›nt›s› flikayeti olan 250 vaka al›nm›flt›r. 59 (% 23.6)’unda üreme saptanmazken, 102 (% 40.8)’sinde normal d›fl kulak yolu floras› ve 89 (% 35.6)’unda patojen mikroorganizma saptanm›flt›r.
Örneklerden üretilen patojen mikroorganizmalar›n say› ve oranlar› Tablo 1’de, antibiyotiklere duyarl›l›klar› Tablo 2’de gösterilmifltir.
Tablo 1. Kulaktan izole edilen patojenlerin say› ve oranlar›
Tablo 2. ‹zole edilen sufllar›n ampisilin ve ampisilin+ sulbak-tama duyarl›l›klar› (%)
TARTIfiMA
Kronik otitlerin bakteriyolojik analizi birçok araflt›rmac› taraf›ndan yap›lm›flt›r. Aerop etkenlerden Pseudomonas türleri, S. aureus ve P roteus türleri en s›k rastlanan etkenler olmakta, ancak bunlar›n s›kl›¤› çeflitli araflt›rma gruplar›nda farkl›l›k göstermektedir (1, 2, 5).
Yurdumuzda yap›lan çal›flmalarda P. aeruginosa ve S. aureus’un en s›k karfl›lafl›lan etkenler oldu¤u, bunlar› Enterobacteriaceae familyas› üyeleri, S. pneumonia, Grup A streptokoklar, Candida türlerinin izledi¤i saptanm›flt›r. Çal›flmam›zda en s›k izole edilen etken S. aureus olarak bulunmufl, bunu Enterobacteriaceae familyas› üyelerinden etkenler ve Gram pozitif koklar izlemifltir. Çal›flmam›zda elde edilen sonuçlar di¤er araflt›rmalarla uyumlu bulunmufltur (5-7).
Çal›flmam›zda izole edilen bakterilerin çal›flma kapsam›na al›nan antibiyotiklere duyarl›l›klar› incelendi¤inde, tüm izolatlar›n ampisiline duyarl›l›klar›n›n düflük oldu¤u gözlenmifltir. Elde edilen oranlar %7.7 ile %100 aras›nda de¤iflmekte olup, özellikle Klebsiella sufllar›nda direnç oran› yüksek bulunmufltur. Bu sonuçlar di¤er çal›malarla benzer olup ampisilin gibi otit tedavisinde yayg›n kullan›m› olan bir antibakteriyel ajan›n kullan›m›n›n k›s›tlanmas› gerekti¤ini düflündürmektedir. (5-8) Sulbaktam ilavesiyle beta-laktam üreten sufllara karfl› etkisi güçlendirilen ampisilinin çal›flmadaki izolatlara etkinli¤i ampisilinden daha yüksek bulunmufltur. ‹zole edilen Pseudomonas sufllar› ampisilin ile elde edilen sonuçlara benzer flekilde ampisilin+sulbaktama da direnç göstermektedir. Sonuçlar›m›z literatürle uyumlu bulunmufltur (5-7, 9, 10) Mikroorganizma S. aureus E. coli P. aeruginosa Proteus spp. Aspergillus spp. Candida albicans Klebsiella spp S. pneumonia
A grubu beta hemolitik streptokok
Say› 26 16 13 12 10 5 3 2 2 % 29.2 18.0 14.6 13.5 11.2 5.7 3.4 2.2 2.2 ‹ZOLAT S. aureus (n:26) E. coli (n:16) P. aeruginosa (n:13) Proteus spp. (n:12) Klebsiella spp (n:3) S. pneumonia (n:2)
A grubu beta hemolitik streptokok (n:2)
Ampisilin 26.0 31.2 7.7 25.0 33.3 50.0 100.0 Ampisilin+ Sulbaktam 96.1 75.0 15.4 66.7 66.7 100.0 100.0
E. Kaya ve ark., Kronik Otitis Media Etkeni Olan Bakterilerin Ampisilin ve Ampisilin+Sulbaktama Duyarl›l›klar›n›n Araflt›r›lmas›
117 Sonuç olarak otit etkenlerinin da¤›l›m›nda
antibiyotiklere duyarl›l›k profillerinde çeflitli araflt›rmalarda farkl›l›klar gözlenmektedir. Çevresel, kültürel, ekonomik ve e¤itim düzeyi ile ilgili faktörler sonuçlar›n de¤iflkenli¤ine neden olmaktad›r. Son y›llarda giderek artan yetersiz ve etkisiz antibiyotik kullan›m› dirençli sufllar›n artmas›na ve bu nedenle tedavi baflar›s›zl›klar›na yol açmaktad›r. Bundan dolay› etken patojenin izolasyonu yap›larak ve antibiyotiklere duyarl›l›k deneylerinin sonuçlar› göz önüne alarak tedavisi yap›lmas›n›n en do¤ru yaklafl›m olaca¤› kan›s›nday›z.
KAYNAKLAR
1. Demireller A. Akut otitis media. ”Topçu AW, Söyletir G, Do¤anay MI: (eds). ‹nfeksiyon Hastal›klar›” 1. bask›, Nobel T›p Kitabevleri, istanbul. 345. (1996).
2. Buestone C. Otitis Media. In: Gates GA ed. Current Therapy in Otolaringology Head and Neck Surgery 5th ed. (1994).
3. Ba ron EJ, Finegold SM: Diagnostic Microbiology, 9 th ed. CV Mosby Co., St. Louis, (1995).
4. National Comittee for Clinical Laboratory Standards. Performance Standards for Antimicrobial Disk Susceptibility Test 6 th ed Approved standard M2-A6 Vol 17 No 1 NCCLS, (1996).
5. Külekçi M, ‹nanç D, Devge C, Balkanl› O: Kronik orta kulak enfeksiyonlar›n›n aerob bakteriyolojisi, Türk Mikrobiyol Cem Derg: 19:342 (1989).
6. Çelebi S, Arseven G, Sütbeyaz Y, Ayy›ld›z A, Babacan M: Erzurum ilkokul çocuklar›nda kronik otitis media olgular›nda saptanan aerop bakteriler ve çeflitli antibiyotiklere ve çeflitli antibiyotiklere duyarl›l›klar›, ANKEM Derg 7:293 (1993).
7. Özbakkalo¤lu B, Sürücüo¤lu S, Ünlü H, Kurutepe S, Özkütük N: De¤erli Kronik süpüratif otitis media olgular›nda d›fl kulak yolundan izole edilen aerob bakteriler ve antimikrobik maddelere duyarl›l›klar›, ANKEM Derg: 12:457 (1998).
8. Chambers HF, Neu HC. Penicillins. In: Mandell GL, Bennett JE: Dolin R eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 4 ed. New York. Churchill Livingstone, 233 (1995).
9. Akova M: Beta Laktam/beta laktamaz inhibitörü kombinasyonu antibiyotikler. In Akal›n HE ed. Antibiyotikler 1. bask›, Günefl Kitabevi, Ankara; 144. (1994).
10. Bush LM, Calmon J, Johnson CC: Newer penicillins and beta lactamase inhibitors Infect Dis Clin North Am. 3:571 (1989).
