Bir Spor Atında Karşılaşılan Kronik Tendovaginitis Fibrosa ile Tendovaginal Hidrops Olgusu ve Sağaltımı

(1)

Yayla, Aksoy Spor Atnda Kronik Tendovaginitis Fibrosa ile Tendovaginal Hidrops / Chronic Fibrous Tendovaginitis with Tendovaginal Hydrops in a Sport Horse

Kocatepe Vet J (2010) 3 (1): 41-44 31

Ö Z E T

Bu çal mada yedi ya l, di i, Yarm Kan Belçika (YKB) rk bir spor atnda göz-lenen m. ext. carpi radialisin kronik fibröz tendovaginit ve tendovaginal hidrops olgusu-nun bildirilmesi amaçland. Sa karpal bölgenin ön yüzünde portakal büyüklü-ünde, s art  hissedilebilen, oldukça fluktuan kvamdaki i kinlik ikayeti bulu-nan YKB rk atn klinik de erlendirmesinde m. ext. carpi radialisin kronik fibröz tendovaginitis ve tendovaginal hidrops tans kondu ve medikal sa altm uyguland. Ancak, yeterli iyile menin görülmemesinin ardndan operatif sa altma karar ve-rildi. Sinir uzam anestezisi uygulanarak radial sinirin bloke edilmesini takiben fibröz görünümlü tendovaginann cerrahi debrideman yapld. Postoperatif 2. ay-dan itibaren tamamen iyile me sa land  görüldü.

Chronic Fibrous Tendovaginitis with Tendovaginal Hydrops and its Treatment in a Sport Horse: A Case Report

S U M M A R Y

The purpose of present study is to declare the chronic tendovaginitis and tendovagineal hydrops of m.extensor carpi radialis in a 7-year-old, female, half-blood Belgian sport horse. After the clinical examination of a warm and fluctuant mass, as big as an orange, in front of the right regio carpalis of a half-blood Belgian horse, chronic fibrous tendovaginitis and tendovagineal hydrops of m.extensor carpi radialis was diagnosed and in which medical treatment was performed. But, because sufficient recovery could not achieved, surgical intervention was planned to perform. Fibröz tissue of tendovagina was debridmaned following radial nerve block with local infiltration anesthesia. No abnormal finding was determined in region two months after operation.

Anahtar Kelimeler

Tendovaginitis Tendovaginal Hidrops M. Ext. Carpi Radialis At

Key Words

Tendovaginitis Tendovaginal Hydrops M. Ext. Carpi Radialis Horse

1_{Kafkas Üniversitesi}

Atatürk Sa lk Hizmetleri MYO Pa acayr Kars Türkiye

2_{Kafkas Üniversitesi}

Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dal Pa acayr Kars Türkiye * Corresponding author Email: sadikyayla@gmail.com Tel: 0 474 242 68 07- 1019 Faks: 0 474 242 68 41 Gsm: 0 530 877 57 77

Bir Spor Atnda Kar la lan Kronik

Tendovaginitis Fibrosa ile Tendovaginal

Hidrops Olgusu ve Sa altm

Sadk YAYLA,*

1

Özgür AKSOY

2

 

Kocatepe Vet J (2010) 3 (1): 41-44

(2)

Kocatepe Vet J (2010) 3 (1): 41-44

32

G R

Tendolarn kemik çkntlar üzerinde yer alan ksmlar

sürtünmelerin ve travmalarn etkisini minimize et-mek için iki katl tendovagina ile sarlm tr.

Tendovaginalar içerisinde tendolarn kolaylklarla hareket

etmelerini sa layan ve travmalar absorbe edebilen

synovial sv bulunur.1-3

Atlarda ekstremitelerin özellikle distal ksmna ge-len travmalara ba l olarak ekstensor tendolar kolaylkla hasar görür. Ön bacak ekstensor tendolarn hasar arka

bacaklarnkinden daha az görülmesine4_{ra men}

karpal eklemi saran ve bölgeyi çok iyi koruyamayan

m. ext. carpi radialis, m. ext. dig. communis ve m. ext. dig.

lateralisin yanglanmas sklkla olur.1,2,5,7-9

Tendovaginalarn ampul eklindeki dilatasyonlar hidrops

olarak de erlendirilir ve ço u zaman kronik

tendovaginitislerden kaynaklanr.1,10

Bu yanglarn ortak nedenleri arasnda travmalar, sivri cisim yaralanmalar, bölgede ekillenen enfekte yara ve lezyonlar, sistemik enfeksiyonlar, sürekli

tek-rarlayan kontüzyonlar gösterilmektedir.5_Özellikle

engel atlayan atlarda karpal eklemin maksimum nok-taya kadar bükülmesi tendovagina içerisinde hidrostatik basncn artmasna bu yolla da tendovaginitis olu

umu-na neden olmaktadr.2

Karpal eklemin ön yüzünde scak, a rl ve

fluktuan bir i kinlik halinde kendini gösteren

tendovaginitisin derecesine ba l olarak topall n

idde-ti de i ebilir.1,5

Bu hastal n sa altm seçenekleri arasnda hidro-terapi, rezolitif pomat uygulamas, hiperamizan ya da kostik ilaç uygulamalar, lokal steroid, non-steroid

antienflamatuarlar, antibiyotikler, koterizasyon,1,3,5

dimetilsulfoksit (DMSO) ve süperoksid dismutaz

(SOD) kullanlrken,3,6_{kronikle en olgularda radikal}

yöntem olarak fibröz dokularn cerrahi yolla uzakla

-trlmas önerilmektedir.2,3

OLGU ÖYKÜSÜ

Olgumuzu sa karpal bölgenin ön yüzünde yakla k portakal büyüklü ünde yava geli im gösteren i kin-li e sahip 7 ya l, YKB, di i bir at olu turdu. Anamnez bilgilerinden hastann düzenli olarak yu-mu ak zeminli manejde engel atlamada çal trld , ilk günlerde topall n daha iddetli oldu u ve gide-rek azald  ö renildi. Yaplan muayenede m. ext. carpi

radialisin tendovaginas üzerindeki i kinli in

palpasyonunda fluktuasyon hissedilirken,

punksiyonda synovial svnn septik belirtiler ta

ma-d  fakat vizkositesinin kayboldu u anla ld.

Ürografin %76 (sodyumami-notrizoate 0.1 g, meglumine amidotrizoate 0.66 g/ml, Schering) kul-lanlarak alnan kontrast radyografisinde bulgular di-er klinik semptomlar do rular nitelikte idi (Resim 1).

Sa altm amacyla öncelikli 2 hafta süreyle lokal irritan ve rezolitiflerin (pomat Ichtyole® ve Iode-Iodure®, 250 gr, Alfatek) yan sra tendovagina içerisi-ne kortikosteroid ve antibiyotik (Depo-Medrol®, 40 mg, flakon, Eczacba  ve Devapen® 800 IU, flakon, Deva) uygulamalar denense de olumlu bir sonuç al-namad ve cerrahi müdahaleye karar verildi. Sedasyona (Domesedan®, Pfizer, 1ml, iv) ilaveten, radial sinir bloke edilerek (Adokain®, Sanovel, 10 ml, 18 G, 12 cm uzunlu undaki kanül ile, dirsek ek-leminin 5-8 cm distali) operasyon gerçekle tirildi. Deri ensizyonu i kinlikten 4-5 cm mediale uygula-narak (Resim 2) postoperatif dönemde diki lerin ya-rataca  gerginlik ile bölgeye basnç uygulamas he-deflendi. Deri alt ba dokular ekarte edilerek bölgeye ula lmasn takiben tendovagina tendo üzerinden bistüri ucuyla kaznarak ayrt edildi (Resim 3). Bu srada

tendovaginadaki fibrotik üremelerden kaynaklanan,

kum tanelerine sürtüyormu çasna çkan ses oldukça dikkat çekici bulundu. Operasyon yaras rutin olarak kapatld ve karpal eklemin distalinden ba layarak ensizyon hattna ve bölgeye basnç uygulayacak e-kilde elastik bandaj ile sarldktan sonra bir hafta bo-yunca antibiyotik (Dipenisol® 100 ml i e, Bayer, 30 ml, im) uygulamasna devam edildi. Bandaj 7. günde de i tirilip ikinci haftann sonunda uzakla trld. Postoperatif dönemde hayvana bir ay istirahat verildi ve bu süreden sonra egzersizlere 3 günde bir 15 da-kika olacak ekilde ba land. Postoperatif 6. ayda ya-plan muayenesinde anormal bulguya rastlanmad.

(3)

Kocatepe Vet J (2010) 3 (1): 41-44 33

 Lezyonlu bölgenin radyografik görünümü 

 Ensizyon sonrası tendovagina 

 Bölgenin kapatıldıktan sonraki görünümü 

TARTI MA ve SONUÇ

Özellikle engel atlayan atlarda karpal eklemin mak-simum noktaya kadar bükülmesi sonucu tendovagina içerisinde artan hidrostatik basncn tendovaginitis

olu-umuna neden oldu u dü üncesini,2_{bu olgunun da}

engel atlama sonrasnda olu mas yönüyle destekle-mektedir. Ayrca egzersiz ve engel çal malarnn kum zeminde yaplyor olmas predispozisyon olu -turdu unu dü ündürmektedir.

Topall n iddeti yangnn derecesine göre de i-ebilen ve karpal ekleminin ön yüzünde scak, a rl

ve fluktuan olan i kinlik halinde1,5_{kendini gösteren}

tendovaginitislerin eklemdeki di er lezyonlardan ayrt edilmesine dikkat edilmesi gerekti i ve karpal kemik-lerde bulunabilecek herhangi bir patolojik durumun tespiti için radyografi alnmasnn önemine dikkat

çe-kilmi tir.2_{Kontrast radyografisi alnan olguda}

bulgu-lar di er klinik semptombulgu-lar do rubulgu-lar nitelikte idi.

Çe itli ara trmaclar1,3,5 _{tarafndan bildirilen}

ek-liyle akut dönemde so uk, ileriki zamanlarda scak hidroterapi, rezolitif pomat uygulamas, lokal steroid ve antibiyotik uygulamalarna kar n olumlu sonuç alamad mz bu olguda fibröz dokularn operasyon ile uzakla trlmasna karar verilmi tir.

lgili tendovagina açlrken deride yaplacak olan ensizyonun lateral veya medialden yaplarak deri ve

tendovaginaya yaplan ensizyonun üst üste

gelmemesi-ne dikkat çekilmi tir.2_{Bu olguda da ensizyon 4-5 cm}

medialden yaplarak, hem ensizyonlarn üst üste gel-memesi sa lanm hem de diki lerin yarataca  ger-ginlik ile postoperatif dönemde bölgeye basnç uygu-lanarak sv birikiminin önlenmesi hedeflenmi tir.

Tendovaginal hidropslarn tedavi seçeneklerinde

ba-snçl bandaj uygulamalarnn da yer almas1,5_ile

bi-zim de bandaj iki hafta kadar tutmamz ve sv biri-kiminin olmamas kayda de er niteliktedir.

Postoperatif 6. aynda yaplan muayenesinde kli-nik olarak tamamen iyile mi olmas benzer bir

bildi-rideki2_{sa altm metodu ve sonuçlar ile birbirine}

des-teklemektedir.

Sonuç olarak klinik bulgular ve sa altm seçene i ile su-nulan bu olgunun benzer sunumlar destekler nitelikte oldu u ve saha prati ine katk sa layaca  dü ünülmü tür

(4)

Kocatepe Vet J (2010) 3 (1): 41-44

34

K A Y N A K L A R 1- Samsar E, Akn F (1998) Özel Cerrahi, Tamer Matbaaclk, Ankara, 255-267.

2- Ünsald E, Durmu AS, Han MC, Eröksüz H (2003) Bir arap atnda tendovaginitis kronika fibrosa olgusu ve sa altm. JTVS, 9 (1-2): 41-45.

3- Özaydn , Özba B, Okumu Z, Mara l , Cihan M, Utlu N (1996) Atlarda tendinitis ve tenosinovitislerin sa altmnda hyaluronik asit kullanm.

Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 2(2): 211-217.

4- Booth TM, Abbot J, Clements A, Singer ER, Clegg PD (2004) Treatment of septic common digital extensor tenosynovitis by complete resection

in seven horses. Veterinary Surgery, 33: 107111.

5- Yücel R (1992) Veteriner Özel Cerrahi, 2. bask, Pethask Veteriner Hekimli i Yaynlar. Kocaeli, 302.

6- Özaydn , Özba B, Kamilo lu A, Cihan M (1999) Simental bir inekte kar la lan vejetatif bursitis prekarpalis (carpal hygroma) olgusu. Kafkas Üniv

Vet Fak Derg, 5(2): 207-210.

7- Gore T, Gore P, Giffin JM (2008) The Musculoskeletal System, In Adelman B,Editor. Horse owners veterinary handbook, 3rd edition. Wiley Publishing

Inc, Wiley. 239-246.

8- Brown N AT, Pandy MG, Kawcak CE, McIlwraith CW (2003) Force- and moment-generating capacities of muscles in the distal forelimb of the

horse. J Anat, 203, 101113.

9- Linda BS (2004) Howell Equine Handbook of Tendon and Ligament Injuries, Wiley Publishing, Canada, 17-31.

10- H Wilderjans, B Boussauw, K Madder, O Simon (2003) Tenosynovitis of the digital flexor tendon sheat and annular ligament constriction

syndrome caused by longutudinal tears in the deep digital flexor tendon: a cilinical and surgical report of 17 cases in warmblood horses. Equine Vet J, 35 (3): 270-5.