7T
3
Í
Taha TOROS Çamlık Yolu, 28/13 İnci Apt. Etiler İstanbul
06.04.2004
Sayın Orhan Erinç,
90 ın üstünde olmakla beraber, arşivimde topallayarak bastonla dolaşıyorum. Arasıra eski dosyalan karıştırıyorum.
Söylendiğine göre, hafızamda fazla kayıp yokmuş !
Sayın Erinç,
Ülkemizde basın şehitleri, zaman zaman, basında yer alır.
Savaş alanında mesleğinin ifası sırasında hazin bir şekilde kurşunlandıktan sonra dünyamızdan ayrılan Salih’in durumu bir özellik taşıyor.
Bu açıdan, merhumun 50.ölüm yılını beklemeye - ömrüm kafi gelmez endişesiyle - 49.yılında bir makale hazırlamak istedim.
Çok kişi, 2.Dünya Savaşının son günlerine rastlayan bu basın şehidimizi, layıkıyla, tanımamaktadır.
Bu makale, bol fotoğraf ve belgeleri de içermektedir.
Esasen ben, hep belgeli yazılarımla tanınmıştım. Bu tür yazı yazanların ilklerinden sayılırım.
Mümkün olduğunca - klişeye elverişli - belgelerine de yer verilmesini rica ederim. Bu makale - mümkün olursa - 14 Nisan günü yayınlanmalıdır. Yayınlandıktan sonra belgelerini bana iade etmeyiniz. Ya (Cumhuriyet) veya (Basın Müzesi) arşivlerinde yer alsınlar. Bunun takdiri size aittir.
En iyi dilekler ve sevgilerle.
2.Diinya Savaşının Sonlarında
FRANSADA BİR BASIN ŞEHİDİMİZ
SALİH KÖSERAİF (ÇORLU)
2.Dünya Savaşında yenik düşen Almanlar, Fransız topraklarından çekilirken, çevreyi kurşun yağmuruna tutmaktaydılar.
Fransız Hükümeti, durumu izletmek üzere, yabancı savaş muhabirlerini, 14 Nisan 1945 günü Strasbourg Cephesine davet etti.
Burası Fransız 1.Ordusunun Alman askerleriyle çarpıştığı yerdi.
Cepheye davet edilenler arasında Anadolu Ajansının, - müttefik ordular nezdinde harp muhabiri olarak - Paris’e gönderdiği Salih Köseraif Çorlu da bulunmaktaydı.
Savaş alanı gezilirken, bir mermi Salih Köseraif in başına isabet etti. Görevi başında ağır surette yaralanan savaş muhabiri, Askeri Hastaneye
kaldırılarak ameliyata alındı. Başına isabet eden kurşun başarılı bir ameliyatla çıkartıldı. Ancak, mermi beyninde ağır tahribat yaptığından kurtulamadı.
(Olay, tanınmış bir Tarihçimizin kitabında, 1940 yılında Pariste geçmiş olarak gösterilmekte isede, doğrusu yukarıda belirtildiği gibidir.)
Salih’ in bu suretle ölümü Fransızları, ve cepheyi onunla birlikte gezmekte olan
yabancı savaş muhabirlerini, derin bir acı içerisinde bıraktı.
Salih’ in eşi Tiraje Köseraif şoke olmuştu. Paristeki ikametgahları başsağlığı
dileklerini sunan Fransızlar ve yabancı meslektaşları ile dolup taştı. General De Gaulle, büyük üzüntü duyduğunu, başsağlığı mektubunu Tiraje’ye iletti.
Paris Büyükelçimiz Numan Menemencioğlu da, Türkiyede duyulan bu büyük acıyı Tiraje’ye bildirmekte aracı oldu.
Salih Köseraif in cenazesi yurda getirilmek üzere Pariste bekletildi. Çünkü
2.Dünya Savaşı dolayısıyla Türkiye - Fransa arasındaki vapur seferleri kesilmişti. Savaşın sona ermesiyle ilk vapur seferi 4 Haziran 1945 günü başladı. Salih Köseraif in cenazesini getirmek üzere Trabzon Vapuru Marsilya’ ya gönderildi. Salih’in tabutu, Fransızların ayarladığı törenle, Marsilya’ dan bu vapurla yola çıkartıldı.
2.Dünya Savaşı dolayısıyla Fransa ve Almanya da kalıp yurda dönemeyen 16 Türk Vatandaşı da aynı vapurla İstanbul’a geldiler.
Basın şehidi Salih Köseraif in tabutu 12 Haziran 1945 günü kalabalık bir grup tarafından karşılandı. 13 Haziran günü, gözyaşlarıyla, Beşiktaş’taki (Yahya Efendi Dergahı) mn avlusuna gömüldü.
Bu vesile ile Salih’in kısaca biyografisine değinmek istiyorum.
Salih, Sultan Abdülhamid döneminde, Pariste 13 yıl Büyükelçiliğiyle meşhur
Salih Münir Paşa ile, eski Valilerden ve Bakanlardan Köse Raif Paşa’nın torunuydu. Bu bakımdan her iki dedesinin adlarını taşımaktaydı. Salih’in annesi, Salih Münir Paşa’nın kızı Nimet Hanm’ dı. Salih onun tek çocuğu idi. 1904 yılında İstanbul’da doğmuştu. Liseyi ve yüksek öğrenimini Pariste yaptı. Her yıl sınıfının 1 .si olmuştu.
İleri derecede sportmendi. Eskrim yarışmalarında ödüller almıştı.
Bir müddet Osmanlı Bankasında çalıştı. Son görevi Anadolu Ajansının Paris muhabirliğiydi.
Çevrelerinde ideal bir aile olarak tanınan Salih — Tiraje çiftinin mutlu yılları uzun sürmedi.
Salih’in eşi Tiraje bir kültür ailesinden geliyordu. Ünlü romancımız Halit Ziya
Uşaklıgil’in torunu ve Prof. Dr. Kenan Tevfık’in kızıydı. Dönemin mutlu gelinlerindendi.
Salih’in tabutu ile yurda dönen Tiraje, Ankara’ya yerleşti. Ne varki - kocasının
şehit edilmesiyle - yüreğinin derinliğine sinen acısını dindiremedi. İntihar etmek suretiyle dünyamızdan ayrıldı.
Salih Köseraif şehit edildiğinde 41, - kocasının acısına dayanamayarak intihar
