K Ü L T Ü R — Y A Ş A M
SEVECEN BİR KİŞİLİĞİN TANIKLARI — Agop Arad’ın son sergisindeki resimler, aydınlık, sevecen, dürüst ve tutarlı bir kişiliğin tanığı, Göıeme’de yapılan «ün Taşı yan Köylü Kadın» tablosu da son iki yıllık çalışmalarının ürünlerinden biri.
(Fotoğraf: Uğur GÜN YÜZ)
Agop Aradhn aydınlık
resimlerinde Istan bul
Ahmet KOKSAL
O
ndokuzuncu sonlarında Batı tekniği yüzyılın ne yönelen ressamları mızdan bu yana birçok sanatçımız görsel değerlere iliş kin çözümlerinde İstanbul do ğasım işlemekten vazgeçememiş tir. Türk manzara üslûbunun ilk örneklerini veren primitifle rimizin yanı sıra Halil Paşa. Üsküdarlı Hoca Ali Rıza, Ah met Ziya Akbulut, Osman Ham di, Çallı İbrahim, Nazmi Ziya, Hikmet Onat'tan günümüze değin uzayan sanatçı kuşakla rında İstanbul görünümleri de ğişik görüş, duyarlık ve üs lûp özellikleriyle yüzlerce yağ lıboya, gravür ve desene konuolmuştur.
Öncü kuşakların.akademik a. tölye kuralları ya da tarihsel pitoresk eğilimleriyle ele al dıkları İstanbul doğası, Çallı, Nazmi Ziya, Avni Lifij, Namık İsmail, Hikmet Onat gibi 1914 izlenimcilerinin fırçasında renk ve ışık değişimlerini sap tamak isteyen bir kaygıyla a- çık havaya çıkmıştı. «Liman» konulu ilk sergilerini 1940 mar tında Beyoğlu Basın Birliği’n de düzenleyen «Yeniler Gru- bu»nun ise İstanbul peyzajına yöresel, toplumcu ve gerçekçi yaşam özellikleri eklemesiyle önceki kuşaklardan ayrıca lıklı bir yeri vardır. Bu toplu luğun üyelerinden A. Arad’ın (d. 1913) bugünlerde Parmak kapı Iş.Sanat galerisinde ser
gilenen resimleri 1940 kuşağı nın İstanbul görünümlerine ge tirdiği yeni görüşün katkılarını olanca açıklığıyla vurgulamak tadır. Arad’ın son iki yıllık ça lışmalarından derlediği otuz beş yağlıboyayı bir araya ge tiren sergisinde Tarabya, Is- tinye sırtları, Yeniköy, Ru melihisarı gibi Boğaziçi’nin çe şitli köşelerinden günlük ya şam kesitleri içinde düzenledi, ği görünümler geniş bir yer tutuyor. Kırk yılı geçen sa nat yaşamında Arad, bir açık hava ressamı olarak Güzel Sa natlar Akademisi’nde Leopold Levy eğitiminden gelen ve do ğaya içtenlikli, sevecen, dü rüst bir bakışın yaklaşımıyla, uzun süredir uğraş edindiği gazete ressamlığının birikim- . lerini uyumlu bir biçimde bağ daştırmaktadır. Boğaziçi’nin suskun ve erinçle yüklü köşe lerinde ağlarım açan balıkçı, lar, bankta oturanlar, tepeden tırnağa çiçek açmış ağaçlar, kıyıda dolaşanlar, renkleri su lara yansımış tekneler, * balık tutanlar, küçük bir cami ya da bir vapur iskelesiyle Boğazi çi'nin günlük yaşamından ke sitler veren bu resimlerde ya şama kıvancını duyuran aydın lık bir renkçiliğin izleri ege men. Bazen birkaç bulut, bir kaç ağaç ya da yüzeyci bir renk lekesiyle ayrıntılardan a. rınmış planlarla yetinümiş çev re saptamalarına kimi resim lerinde ışık ve derinlik etkile ri de katılmakta.
Öteden beri Cezanne’la renk ustası Matisse’e duyduğu sevgi nin belirtisi Arad'ın resimlerin de yerel bir atmosfer ve ölçü lü bir anlatımcılıkla birleştiri liyor. Bir bakıma Arad, Sait Faik’in öykülerinde yaptığını resimsel bir nitelikle sürdürü yor. Güzel Sanatlar Akademi, si’ni bitirdikten sonra Paris’te Frochot Akademisi’nde Jean Mctzinger yanında ve Fernand Leger atölyesinde çalışan (1950-1957) ve sık sık Paris’e giden Arad, Batı resmini ya kından tanıyan ve izleyen bir sanatçıdır. Buna karşın moda akımlar, yabancı etkilerle yoz laşmadan kendi olanaklarını bü tünüyle yöresel, içtenlikli ve yalınlaştırıcı biçimde değer lendiren çizgisinden sapmamış tır. Arad’ın resimleri aydınlık, sevecen, dürüst, ve tutarlı bir kişiliğin tanığıdır.
özetie=
«ipek YoIu»nun Doğu Beyazıt'taki (tekimi
tamamlandı
Japon Televizyonu’nca hazırlanan »İpek Yolu»
adlı filmin
Doğu Beyazıt kesimiyle ilgili çekimleri tamamlandı. Çin’
den İtalya’ya kadar uzanacak olan belgesel filmde, tarihi
yolun geçtiği yörelerin bugünkü durumu ve kültürel özel
likleri tanıtılıyor.
Şef Nezih Seçkin Alman basınında övüldü
Federal Almanya’nın aylık opera dergisi «Opern Welt»,
mayıs 1983 sayısında, şef Nezih Seçkin'in Hildesheim Ope-
rası'nda yönettiği yapıttan övgüyle
söz etti. Hildesheim
Operası Müdürü tarafından, Delibes'iıı »La Roi l’a dit-hral
Söyledi»
operasını yorumlamaktaki başarısından dolayı
kutlanan Nezih Seçkin,
nisan ayında da İzmir Devlet Ope-
rası’nda Puccini'nin «Gianni Schicchi
»operasını ve Çay-
kovski'nin «Uyuyan Güzel
»balesini yönetmişti.
İ.Ü. Karikatür Kulübü’nün sergisi
İstanbul .Üniversitesi Karikatür Kulübü, İstanbul Üniversi
tesi 4. Kültür Şenliği’nde bir karikatür sergisi düzenledi.
Harbiye Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu girişindeki sergide yir
mi çizerin yüz karikatürü bulunuyor. 16 Mayısta açılan
sergide Ali Yavu, Z. Elşan, Zafer Temuçin, Memduh
.İs
kender Şahin, Zerrin, Aslı Kayabal, Arif Efendiler, Ragıp,
Kalender, Meral, Ayhan Demir, Hamdi, Turhan Selçuk, Ra-
şit Yakalı, Tan Oral, Haslet Soy öz, Fethi Develioğlu, M.
Çağçağ, Behiç Pek
ve Semih
Poroy’un yapıtları yer alıyor.
AFSAD Aym Fotoğrafı Yarışması
Ankara Fotoğraf Sanatçıları Demeği AFSAD’ın her ay üye
leri arasında düzenlediği Ayın Fotoğrafı Yanşması’nı yeni
üyelerden Müfide Yüksel
kazandı. Ali Boydaşın yapıtı bi
rincilik ödülüne değer bulunurken, ikinciliği Rıza Arat,
üçücülüğü Coşkun İncekara
kazandı. Sema Günden, Coş
kun İncekara, Ali Baydaş, Semih Yolaçan
ve Çetin Vural’
m yapıtlaın da sergilenmeye değer bulundu.
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi