A.
O.
Veteriner Fakültesi Doğum' B. ve ]inekoloji Kürsüsü Prof. Dr. Hüseyin Erki
BİR tNEKTE CERVİx rTERt TÜMÖRÜ
Celilettin ~yan*
i
Ein Fall eines Zervixtumlrs bei einem Rind
Zusanunenfassung: Es wurde ein zervixlmor (Fibromyom) von 1850 gr Gewicht von einer einheimischen Kuh beschrieben. Da d~r Besitzer waehrend dcr Kalbung diescr
i
Kuh das Kalb selbst herausziehen musste, entstand bei dcr Kuh ein Scheidenvorfall und cine gafaehrliche Blutung durch die Verletzungen des Tumors. Trotz der aertzlichen Behandlung musste die Kuh aber geschlachtet werdcn.
Özet: Yerli gebe bir inektc cervix uteri'de ibulunan 1850 gr ağırlığındaki bir tümör (Fibromyom) anlatı1dl. Sahibi tarafından zorla çekilip çıkarılma suretiyle doğumu
yaptırıl-i
dığı için, inekte prolapsus vagina ve tümördeki yırtıklar sonu hemorraji meydana gelmişti. Tedaviye rağmen inek kesime sevkedildi. i
E '1 lı 1 . ıGiriş
ı
1 d .... 1 . 1vcı ayvan arın genıta organ arın a tumor ere, ın~an ara oranla, oldukça az rastlanır (4). Zhel~v ve arkada~ları (8) sığırlarda tümörlere (% i .26) koyun ve atlardari daha fazla rastlandığını,
Webs-ter (7) ise sığırlarda tümörlerin çok: az ortaya çıktığını bildirirler. Erk (3) tümörler üzerindeki klinik çalı~masında inek genital organ-larında hiçbir tümöre rastlamamı~tı,r. 1960-1961 yılları arasında Ankara mezbahasında kesilen 1232 iniek üzerinde yapılan bir
incele-i •
mede genital organ tümörlerine rastbnmamı~tır (ı). Kliniğimızde
i952- i969 yıllarında inek genital orgarÜarında, cervix haricinde olmak
üzere, sadece yedi tümör tespit edilmi~tir; bu tümörler doğu ma güç-lük verebilecek büyükgüç-lükte değildiler; İneklerde cervix uteri çevre-sinde yerlc~en ve doğu ma güçlük veredek büyüklüğe ula~an tümörlere ait yayın çok azdır. Caldwell (2) ce1viX'in posterio-superiorunda' 5
• A.ü. Veteriner Fakültesi Doğum B. ve Jinekoloji K. Doçenıi Ankara-Türkiye. i
Ccrvix Uteri Tümörn 23
ı
kg civarındaki bir fibrom'u ekstirpe ettikten sonra doğumu yaptır-dığını ve ~ifa elde ettiğini dildirir. üstertag (6) cervix corpus arasın-daki futbol topu büyüklüğünde bir leiomyom'dan dolayı, Günther
(5) ise cervix'in dorsaline yerleşmiş 30 cm çaplı bir sarcom nedeniyle inekte sectio caesarea yapmı~lardır.
Vakamız, doğu ma güçlük verecek büyüklükte, az rastlanan tü-mörlerden olduğu için takdim etmeyi uygun gördük.
- Vaka
Ergazi Beşevler'den Hüseyin Avcı'nın 8 ya~lı yerli boz ineği 24.2.
i970'de prolapsus vagina nedeniyle tedaviye alındı. Birkaç saat önce
sahiplerinin ekstraksiyon yardımlarıyla canlı erkek bir buzağı yav-rulamış. İnekte prolapsus vagina ve cervix'in sol dı~ kenarında çocuk başı büyüklüğünde bir tümör vardı. Tümör cervix'e yassı bir sapla yapışıyor ve bu yapışma yerleri ile tümör üzerinde, doğum esnasında meydana gelen yırtılmalar nedeniyle, sızıntı halinde kanamalar gö-rülüyordu. Doğumdan hemen sonra da bol bi"r kanama olduğu anem-nezden öğrenildi. Ekstradural anestezi altında tümör ekstırpe edildi, usulüne göre prolapsus vagina tedavi edildi. İneğin boz'ulan genel durumu için gerekli tedavi yapıldı. Müdaheleden birkaç saat sonra, genel durumu daha çok kötüleştiği nedeniyle, sahibi tarafından ineğin kesildiği öğrenildi.
Ekstirpe edilen 1850 gr ağırlıktaki tümörün (Resim) histopato-lojik muayenesinde "Fibromyom" olduğu tespit edildi (Umumi ve Tecrübi Patoloji K. nün 5 .3 .i97° gün ve 24 sayılı yazısı).
Tartışına
Kliniğimizde i952 yılından bugüne kadar, inek genital
organ-larında doğuma güçlük verecek büyüklükte tümör tespit edilemediği gibi, memleketimizde böyle bir yayma da rastlanamadı. Yabancı literatürde bildirilen vakalarda, doğum ancak tümörün çıkarılmasın-dan sonra veya operasyonla yaptınlabilmiş. Bunlardan farklı olarak bizim vakamızda, tümör ekstirpe edilmeden, zorla çekip çıkarma ile yavrunun doğurtulması mümkün olmuştur. Vakamızdaki tümör 1850 gr olup literatürdc bildirilenlerc oranla bir hayli küçüktür. Fakat buna rağmen, yavrunun çıkışı esnasında meydana gelen yırtıklar ineğin genel durumunun bozulmasına sebep olmuştur. Burada tümö-rün ufak olması yanında yerli ineklerimizin cüssece küçük oluşları
..
Celalettin Akkayan
i
da dikkate alınmak gerekir. Bu vakadaki tümör doğumdan önce veya hiç olmasın doğumdan hemen Sonra ekstirpe edilip hemostaz ozaman sağlanabilseydi inck mecburi kesime sevkedilmeyebilirdi. Caldwell (2) müdahele ile şifa elde ettiğini, Cün~her (5) ise operasyondan sonra ineği bizim vakamızda olduğu gibi 'mecburi kesime sevkettiğini bil-dirir.
LO
I..
ıteratur1- Akkayan, C. (ı964). Ankara' da kesilen ineklerin gebelik durumları ve sterilite üzerinde incelemeler, Sevinç Matbaası, Ankara (Doktora).. i 2- Caldweıı, H. S. (I 933). Removal of a tumour from the cervix uteri
of a cow, Yet. Rcc., ı3, 688. ;
3- Erk, H. (1955). Memleket evcil hayvanlarında görülen tümörler üze-rinde şirurji bakımından incelemeler, ~nkara Üniv. Basımevi, Ankara (Doçentlik T).
4- Erk, H. (I 965). Evcil hayvanların genital organ hastalıkları (Jineko-loji), II. baskı, p. 48, Ankara tiniv. Basımevi, Ankara.
5- GÜDther, H. (1965). Zervixsarcdm als Geburtshindernis beim Rind, Mh. Yet. med., 20, 137-138. i
6- Ostertag, W. (1957). Geschwultsbildung im Corpus ılteri und Zervi-kalkanal beim Rind als Geburtshind~rnis und lndikation für die Sectio caesarea, Zuchthyg., ı, 47-5°. Cite: Richter-Cötzc (I 960) Tier-geburtshilfe, p. 498, Paul Parey, Berlin.
7- Webster, W. M. (1966). Neop{asia in food animals with special reference to the high incidence in sheep', New Zealand Yet.
J.,
14,203-214. i
8- Zhelev, V., A. Dzhurov, A. Angelov (ı966). lncidence and loka-lisation of neoplasms in domestic mariımals and poultry, Nauchni Trud. vissh. Yet. med. İnst., 16, 77.
Cervix Uteri Tümörn 25
Şekil: