Bir kayıp
(C üm huriyet) gazetesi sahibi Yu n us N adi A balıoğlu’nu n ölümü, T ü rk gazeteciliğini en eski, en şö h retli ve m ühim u zuvlarm ın birinden m ah ru m b ırak ıy o r. A yni zam anda, Millî M üca delenin gelişm e ve C um huriyet rejim i nin k u ru lm a yılları esnasında ehem m i y etli b ir rol oynıy an lard an b iri ta rih e m al olm uş bulunuyor. M em leketin en büyük g azetelerinden birine sahip ola r a k öldüğüne göre, gazeteci Y unus N a di m esleğinde son m erhaleye u la şm ış tı ve ta m am ile m u v a ffak b ir adam o- la ra k öldü. S iy a se t adam ı Y unus N a- diye gelince, d ah a B irinci Cihan H a r bi sıra sın d a İsta n b u l M ebusan M ecli sine g irm iş ve B üyük M illet M eclisin de âzâ, sulh heyetinde m u ra h h a s ve M illet M eclisinde n üfuz sahibi kom is yon reisi o lm akla b eraber, bilfiil h ü k ü m e t m evkiine geçem edi ve h a ttâ , son seçim de m illetvekilliğinden ayrıldı. Bu itib arla, siyasî h a y a tta b ir p o litik a cının katedeceği tekm il m esafeyi a ş m a ğ a m u v a ffa k olm adığını söylem ek lâzım gelir. H albuki, çok çabuk k a v r a yan, am elî ze k âsı k eskin olan, k ısık f a k a t te sirli sesile düzgün konuşan, h a re k e tli ve ham leli Y unus N adi, m ü him b ir m e k tep ta h sili olm am ak la be ra b e r belk i de m u v a ffak b ir vekil o- lurdu ve belki de, b ir hayli yıl, b a şk a sa h a la rd a k i m u v a ffak iy etlerin e r a ğ men, bu olam ayışın ü z ü n tü sü n ü çekti. M u h a rrir Y unus N adi ise, h a s ta lık elinden yazıcı kalem ini alın cay a k a d a r hiç b ir gerilem e kaydetm em iş, h a t tâ m ütem adi b ir ilerlem e, b ir olgunluk ve in k işaf g ö ste rm iştir. Yazı h ay a tın ın M e şru tiy etten so n rak i ilk devresinde ve henüz genç bulunduğu sırad a k i y a zıların ın en düzgünü sayılabilecek olan eseri de çok z a y ıf ve y e r y e r çocukça olduğu halde, b ilâ h are b ir T ü rk gaze teciliği antolojisine alınabilecek kuv v e tte y a z ıla ra im za a tm ıştır. Cüm leleri b az an içinden çıkılam ıy acak k a d a r gi r if t olduğu halde h e r m ak alesi bitiri- lince m u tla k a b ir hükm e, b ir k a n a a te v arılır, ve y a z a rın içtihadı kabul edil m ese dahi ne dem ek istem iş ve neyi m ü d a fa a etm iş olduğu m u tla k a a n la şılarak , m uhakem esinin ta k ip e tti? b ü tü n yol ta m am ile ay d ’-ıJaı»".\ Mü cadele ve k a v g a vadisinde .-e v .,^ n i y a z d a n olduğu gibi m ü lâ k a t sahasını; da güzel ve kuvvetli m a k ale le ri v ard ır ve m eselâ M ussolini ile görüşm esine a it olanı bu n ların m ühim lerindendir.
K alem inden çıkm ış b ü tü n y az ıla r toplanm ış olsa k aç cilt tu ta r , k e s tiri lemez. K ita p halinde in tiş a r etm iş y a z ıla n ise g alib a iki c iltte n ib a re ttir ki, b iri az evvel iş a re t ettiğ im gençlik e- seri, 31 M a rtta n II. A bdülham idin ta h tın d a n indirilm esine k a d a rk i zam anı ta m am ile fırk a c ı zihniyetile a n la ta n k itap , d iğeri de A lm anyada b ir zeplin yolculuğunun hikâyesidir. Asıl m ühim k ita b ı Millî M ücadele ve ilk C um huri y e t y ılların a a it h a tır a la n olurdu ki, b u n la n an c ak kısm en yazm ış olması teessü fe lâ y ık tır.
F e r t o la ra k ise b ir çok m eziyetleri vardı. E n şiddetle aleyhinde bulunm uş o lan lar d a in san lığ a şe re f veren v asıf la n bulunduğunu teslim etm işlerdir, ve düşkünlere elinden geleni esirgem e m ek şüphesiz ki bu n ların b aşın d a g e lirdi. Y unus N adi v atan ın d a n hayli z a m an u z a k ta ve henüz ölüm ün z a ru ri
