AYFA ALTI
CUMHURİYET
• Yaymevinirin kiM bir tarihini anlatır mısı nız?
— Sinan Yayınlarını, İki yıl »üren hazırlıklardan sonra, O- :ak 1971'de kurdum. Ve aynı
»y içinde Gorki’nin Yaşanmış
Hikâyeleriyle yayın dünyasına
katıldık. Yayınevi oğlumun a- riım taşır, tarafımdan yöneti lir.
• Daha önce başka bir iş yaptınız mı? — Öndört yıllık gazeteci ve sanat yazarıyım. Şimdilerde yayıncılıkla yazarlığı bir ara da sürdürüyorum.
• Yayıncılığı seçmeni
zin nedenleri? — Ülkemizde yazarlığın güç iş olduğu bilinir. Gazeteci ve yazar olarak Bâbıâli’de çalış mak daha da zorlaşıyor. Be lirli bir yaştan sonra, insan kendi işini kendisi kurabilme li. Kültüre, sanata yararlı ol mak, katkıda bulunmak ve o- lanaklarımı en iyi biçimde ya yımcılıkta değerlendirebilece ğimi düşündüğüm için bu yolu seçtim.
• Şimdiye kadar yayın ladığınız eserlerin sa yısı ve konuları? — Şimdiye dek 14 kitap ya yımladık. Yaz boyunca çıkara cağımız kitaplarla bu sayı 18’i bulacak. Bunlar, anı, savaş, si yasal, roman, hikâye ve mizah dizileri içinde yer alırlar. İle ride çocuk kitapları ile çeşitli
dalları kapsayacak araştırma
ve incelemelere de yer vere ceğiz.
• Okul kitabı dışında
en az ve en çok tiraj larınız?
— Genellikle bizde kitap tiraj ları düşüktür. Kaliteli eserlerin tirajları 3-5 bin arasında değişir. Ancak kimi yazarlarımızın geniş okur kitlesine ulaşmış olması, kesin olmasa da yaklaşık bir fi kir verir, örneğin, Sayın Nadir Nadi’nin 27 Mayıs’tan 12 Mart’a adlı kitabının iki ayda iki basım yapması, onbinin üstüne çıkan
tirajıyle düşüncemizi doğrula
mış oldu. Bir de genç bir hika yeci olarak Bekir Yıldız’ın yaşa yan hikâyeciler arasında geniş okur kitlesine sahip oluşu ilginç tir. Kaçakçı Şahan ve «Reşo A- ğa» adlı hikâyeleri kısa sürede ikişer kez basıldı. Bunlara bir de Evlilik Şirketi’ni eklersek, üç eserinin toplam tirajı 22 bi bini aştı. Siyasal dizimizin önem li kitaplarından biri de ünlü ya zar hukukçu sayın hocam Hıfzı Veldet Vclidedeoğlu’nun Türkiye’ de Üç Devir adlı eseridir. Bu ki tabın ilk cildi gelecek hafta çık mış olacak. Sayın Velidedeoğlu, 1942-1950 yıllarını anlatmaktadır bu eserinde. Yani sevilen ve tutu lan ünlü yazarların kitaplarım basarken, tirajlarını yaklaşık o- larak tesbit etmek kolay olduk
ça-• Bizde kitaplar pahalı mıdır? Pahalıysa na sıl ucuzlar?
— Kitaplar bizde pahalı de ğildir. Asıl pahalı olan kâğıt fi yatlandır. Buna posta ve taşı ma masraflarını eklersek, kitap fiyatının gene de ucuz olduğu görülür. Yani maliyete göre biz de kitap ucuzdur Devletin kültü re katkısı, kâğıt fiyatlannuı u- cuzlatılmasıvle bir anlam kaza nır. Oysa bir yıl içinde üç kez kâğıda zam yapılmıştır Durma dan artan hayat pahalılığı karşı sında posta ve kâğıt fiyatları nın ucuzlaması biraz düş gibi ge liyor bana. Ancak, Seka İstan bul'da satış bürosu açarsa kâğıt larda nisbî bir ucuzlama olabi lir.
H A Y A T İ A S I L Y A Z I C I K O N U Ş U Y O R
Mesele, ülkenin kültürü
1972 Dünya kitap yılı
ve eğitimidir
bir olayı anlatır misi nız?
ve Concourt ödülleri, daha bir yansız verilebilmektedir. Bizde
Sait Faik Hikâye ödülü, Tütk
Dil Kurumu Ödülleri, yansız ol duğu sürece etkilidir.
• Dağıtım konusundaki düşünceleriniz? Yayın cılar kitapçılarla nasıl daha iyi bir işbirliği yapabilir?
— Hangi tarafından alınırsa alınsın; dağıtım işi, yayıncıla rın büyük bir sorunudur. Bu nun düzenli biçime ulaşması bugünkü koşullar altında im kânsız gözüküyor.
• Çocuk kitapları bizde ne durumdadır? Bu yayın kolu nasıl geli şebilir?
— Her yayın dalında olduğu gibi, çocuk kitapları da plânsız
ve gelişi güzel olarak yapıl
maktadır. Düzensiz çalışmanın başında kitap seçimi sorunu geliyor. Oysa kitap seçimi, ile ri ve gelişmiş ülkelerde uzman kişilerin işidir. Bizde ise mad
dî olanakların zorluğu yüzün
den bütün bunlar yayıncının
kendisi tarafından yerine geti rilmektedir. Bizim çocuklarımız içiiı yararlı olacak kitapları seç mek, basmak en doğru yoldur
kanımca. Konu ve resimler
bizden olmalı.
Yayınevimiz henüz bir yılını doldurmamış olmasına rağmen
yazar ve çeviri kadrosuyla o- kurlarm geniş ilgisini görmesi beni çok sevindiriyor.
• Yayınevinizle yazarla rın ilişkileri hakkın- dakl düşünceleriniz? Birçok yayınevleri tarafından istenmesine rağmen sayın Ve- lidedeoğlu ile saym Nadir Na di’nin bütün eserlerinin basılıp yayınlanmasını Sinan Yayınla
rına bırakmaları büyük anlam taşır. Bir başka sorunuzu ce
vaplandırırken adlarını saydı
ğım öteki yazarların çalışmala rına da büyük önem veriyoruz.
Hepsiyle aramızda karşılıklı
saygı ve anlayış havası vardır.
Kimse kimseyi güç durumda
bırakmıyor. Bu çok iyi bir şey. Zira söz konusu olan memleke
tin kültürü ve eğitimidir. HAYATİ ASILYAZICI
■
• Gençler için kitap ko nusu iyi bir şekilde ele alınmış mıdır? — Gençler İçin kitap seçimi diye bir sorun yok bizde. Ter sine onları yanıltan eserler ço
ğunluktadır. Buna karşılık o-
kuyan gençlerimizin içinde İyi kitap seçimi yapanlar gittikçe çoğalmaktadır.
• Halk kitapları deyince ne anlıyorsunuz? Bun ların durumu nedir?
— Halk sözcüğü geniş kap
samlı aslında. Halk kitabı de nince; eğitici, öğretici türde e- serler olmalıdır. Bu alanda dü zenli bir çalışma yapan bir ya yınevi henüz yok ortalarda.
• Ansiklopediler, müra caat kitaptan, et ki
tapları bizde yeterli
mi?
— Ansiklopediler yeterli de ğildir. Her alanı kapsayan an siklopediler yayınlatilalı. Oysa büyük boşluk var. Devlet bu alanda da çok ilgisiz ve de ge ri kalmıştır. Özel girişimin ger çekleştirdiği ya da gerçekleştir mekte olduğu ansiklopediler ye tersiz ama gene de yararlıdır lar. El kitapları ve müracaat kitapları için çok az çalışmalar var. Az gelişmiş ülkelerin ya
yıncılığında en önemli sorun
bu kitaplardır.
• Bu yıl kaç kitap ya yınlamayı düşünüyor sunuz? Adlarım vere bilir misiniz?
0 Çevirt ve telif hak ve ücretleri konusun da söylemek istedikle riniz var mı? Bunlar nasıl değişiyor? — Genel olarak telif ücretleri yani (Copyright) hakkı bazı ya zarlarımızın dışında düşüktür. Çok okunan, aranan yazar ya ni okurla köprü kurmuş yazarın telifi de yüksek oluyor. Bu do ğaldır kuşkusuz. Ancak devlet, yazar ve çeviri ücreti için onbin liralık bir baraj koymuş. Onbin liraya geçmeyen telif ya da çevi ri ücretlerinden vergi almıyor. Yani yazar on bin lirayı geçerse vergi ödeme durumunda kalıyor. Yirttıi yıldan beri hep aynı çiz ğidedir bu ücret barajı! Oysa bugünkü hayat koşullarına göre yazar için, en azından yirmi bin liralık bir baraj kabul edilmeli dir. Çeviri sorunuysa, başta (Co pyright) ile ilgilidir. Bu konuda düzenli çalışma yapılmadığı bir gerçek. İyi çevirmenle çalışma nın zorunlu olduğu artık anlaşıl maktadır. Yayın dünyamızın bü yük bölümü çeviri yayınlarına dayanır. Yanlışsız ve güzel tilrk çe ile çeviri yapan çevirmenler ve bu soy çevirmenlerle çalışan yayınevlerinin kitapları giderek daha çok ilgi görecektir. Çünkü az da olsa yurdumuzda okur o- ram artmaktadır. Kapkaççı bi çimde çalışanlar eninde sonunda yenilgiye uğrayacaklardır.
• Mesleğinizde devamlı
ve kalifiye eleman
bulabiliyor musunuz? — Sadece yayımcılıkta değil, bizde her meslekte kalifiye ele man yokluğu çekilmektedir. Bu yokluk bizim meslekte daha be lirgindir sanırım.
• Kitaplar daha İyi ve daha çok nasıl tanıtı labilir?
— Basın ve radyo aracılığıyla; TV. la Radyoda kitap tanıtma saati bile kaldırıldı. Televizyon dan da yararlanılmıyor. Gazete ler ve dergiler, kitap eleştirile rine ve tanıtmalarına daha çok yer vermelidirler.
• ödüller ve armağan lar için ne diyorsu nuz?
— Ödüller ve armağanlar, kuş kuşuz kitap satışlarım büyük öl çüde etkilemektedir Bütün po
litik yanlarına karşın, Nobel
Edebiyat ödülünün, ticarî taralı ağır basıyor. Gene de zaman zn man iyi eserlerin, yazarların de ğerlendirildiği oluyor. Pulıtzer
— Bu dönemin Daşmdan bert on kitap yayımladık, üç kitabı mız. ikişer basım yaptı. 1972 so nuna dek sekiz Kitap daha ya yımlamış olacağız. Mayıs ayın da İkinci Dünya Savaşı ile il
gili çok önemli bir belgese!
eser yayımlıyoruz. Bu kitap
dünyada ilk kez, Türkiye’de
Sinan Yayınları tarafından ya
yımlanmaktadır. SSCB, ABD
ve İngiltere, sözünü ettiğim
belgesel kitabı 1973 de basa
caktır. Sür dizisinde, Haşan
Hüseyin’in «Kızıl ırmak»ı. Ok
tay Akbal'ın «Anılarda Gör
mek» adlı eseriyle. Mas Frisch’- in dilimizde ilk kez çıkacak ün lü romanı; son ballarda sayın
Velidedeoğlu’nun «Türkiye’de
Üç Devir» in son tki cildi ile sayın Nadir Nadi'nin sürekli o- larak aranmakta olan «Perde A- ralığından» adlı anılan. Bekir Yıldız’ın «Beyaz Türkü» hikâye
kitabı, Turgeniyev’in Devrim
Öncesi, adiı eseri, Necati To-
suner’in, Samim Kocagöz’ün
Mehmet Şeyda’nın ve Ömer Fa ruk Toprakın romanları, Asım Bezirci’nin İkinci Yeni Kavgası
adlı inceleme-antolojisl, Oğuz
Tansel’in Allı ile Fırfın’sı, Per tev Boratav ile Abdülbaki Göl- pınarh’nm Pir Sultan Abdal a- dmdaki kltaplanmn genişletil miş yeni baskısı yakınlarda ba sacağımız eserlerdir.
f Biliyorsunuz bu yıl Dünya Kitap Yılı ilân edildi. Bu yılda dev letten neler bekliyor sunuz?
Kitabı olandan korkmak de ğil, kitabı olanı sevmek gerekir. Bu olmadıkça okuma ve eğitim seferberliği olmaz Devletten ya yıncıyı ve kitapçıyı koruyacak tedbirler almasını ve basın suç- lannm affı için kanun çıkarma sını bekliyoruz.
# Sizce mesleğinizin en önemli problemleri ne lerdir?
Ekonomik durgunluk etkisini
ilkin yayın hayatında gösteri
yor. Sonra hükümet makamları mız da kitabı hor görüp adeta kitapdan ve kitapseverden kor kuyorlar. Geri kalmış bir (ilke nin yayıncısı olmanın karşılaş tığı daha nice güçlükler var kİ burada saymakla tükenecek gibi değil.
• Meslek hayatınız bo yunca unutamadığınız ye sizi çok sevinderen
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
