Topkapı Sarayı'nın dıştan görünüşü.
İ
stanbul ve Türkiye’nin bazı illerine ait kartpostallar çeşitli firmalar tarafından 1890 yılından itibaren yayımlanmaya başlanmış, 1920 yılında son bulmuştur. Dolayısı ile eski İstanbul kartpostalları padişah olarak Sultan II. Abdülhamid ile V. Sultan Mehmet Reşat'ın dönemlerini içine alır. SARAYLAR:Birçok saraya ait çeşitli görüntüleri içeren kartpostallar mevcut olmakla beraber en dikkati çekenler şunlardır:
Topkapı Sarayı
Topkapı Sarayı'nda Harem Dairesi'nden bir görünüm.
Dolmabahçe Sarayı Yıldız Sarayı Beylerbeyi Sarayı Küçüksu Kasrı TOPKAPI SARAYI
Fatih Sultan Mehmet tarafından 1465 yılında İstanbul'un Sarayburnu semtinde yaptırılmaya başlanmıştır. Diğer ismi, Saray-ı Cedid-i Amire'dir. Ayasofya tarafındaki Bab-ı Hümayun’un kitabesinden anlaşıldığına göre saray,
1478'in Aralık ayında tamamlanmıştır. Sarayın Gülhane Parkı'na bakan dördüncü avlusunda padişah annelerinin, zevcelerin, çocukların ve cariyelerin oturduğu harem binaları yer alır.
Kartpostallarda sarayın dış görünüşüne, harem bölümüne ve haremin içine ait görüntüler bulunmaktadır.
Yıldız Sarayı.
Küçüksu Kasrı.
Sultan Reşat'ın Dolmabahçe Sarayı'ndan Kılıç Alayı'na katılmak için Eyüp Sultan'a gidişini gösteren bir kartpostal.
is'#
%
Su/fari Plehmed te n ıia n t & Evoub pour fa C irim on it-de l ’Jnvest/ûu£m
DOLMABAHÇE SARAYI
Sarayın bulunduğu koy 17.yy.'ın ilk yarısında doldurulmuştur. Saraya ilk şeklini III. Selim'in mimarı Melling vermiştir. II. Mahmut, burada en uzun süreli oturan padişahtır. Daha sonra tahta çıkan Abdülmecit, Avrupai bir tarzda saray isteyerek bu topluluğu yıktırmış, yerine bugünkü sarayı 1853-1855 yılları arasında mimar Garabet Balyan'a yaptırmıştır.
YILDIZ SARAYI
III. Selim'in annesi tarafından yaptırılan bir köşkün etrafında 19.yy.'da inşa ettirilen köşklerden meydana gelir. II. Abdülhamid bu sarayda oturmayı tercih ettiğinden saltanatının uzun yıllan burada geçmiştir.
BEYLERBEYİ SARAYI Boğaziçi'nin Anadolu yakasında Abdülaziz için yapılmıştır. Yazlık bir saraydır. Bağ-ı Ferah ismi ile de bilinir. Ahşap olarak Amira Balyan'a
yaptırılmıştır. Bu sarayın 1851 yılında yanması üzerine Abdülaziz tarafından mermer olarak 1865 yılında Serkiz Balyan'a yeniden inşa ettirilmiştir. KÜÇÜKSU KASRI
17.yy.'da eşsiz doğal güzellikleriyle ilgi çeken hasbahçenin deniz kıyısına Sultan I. Mahmut iki katlı ahşap bir saray
yaptırmış, bu yapı III. Selim ve II.Mahmut dönemlerinde onarılarak kullanılmış, Sultan Abdülmecit döneminde 1857 yılında eski yapı'yıktırılarak bugünkü kasır inşa ettirilmiştir.
Bodrumu ile birlikte üç katlı olan Küçüksu Kasrı'nın kabartmalarla
süslenmiş şadırvanlı küçük havuzunda ve merdivenlerinde çeşitli batılı süsleme motifleri kullanılmış, iç mekânları değerli eşyalar ve sanat eserleri ile bezenmiştir.
Kılıç Alayfnın sona ermesinden sonra Sultan Reşat'ın deniz yoluyla saraya dönüşünü gösteren bir kartpostal.
TÖRENLER
Törenlere ait görüntüler saray
mensuplarının yer aldığı kartpostallarda çok kullanılmıştır. Bu kartpostallarda padişahın yanında birçok devlet ricalinin de törenlerde yer aldığı görülür.
CUMA SELAMLIĞI
Cuma Alayı yahut Selamlık Resmi-Alisi adlarıyla da bilinir. Padişahların Cuma Namazı'nı kılmak için camiye gidiş günlerinde yapılan törendir. II. Abdülhamid'den önceki padişahlar bu törene at sırtında giderlerdi. Ancak II. Abdülhamid'in 16 Aralık 1876 tarihli Cuma Selamlığı törenine arabayla gelmesinden sonra bu âdet haline gelerek devam etmiştir. Bu törenin en önemli özelliği saray dışında bir camiye
gidilmesidir. Yine Sultan Abdülhamid'in çeşitli endişelerinden dolayı Yıldız Sarayı'nın yanına yaptırdığı Yıldız Camisi'nde bu töreni yerine getirdiği bilinmektedir.
Cuma Selamlığı'nda padişah geçerken: Uğrun hayır ola
Yaşın uzun ola Yolun uzun ola
Saltanatına mağrur olma gibi sözler söylenirdi. KILIÇ ALAYI
Tahta yeni çıkan padişahın Cülus adı verilen tahta çıkma merasiminden sonra Eyüp'te Eyüp Sultan Türbesi'nde yapılan törendir. Eyüp Sultan'a yapılan bu yolculuk çoğu zaman kara yolu ile gidilip deniz yoluyla gelinmek suretiyle olurdu. Sultan Reşat'ın Kılıç Alayı'na ait çeşitli kartpostallar bulunmaktadır.
31
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
