TT- (n % oé> 3
CELİ Ll'jtlANÛı
1 8 8 f t y ı l ı s o n l a r ın d a I s t a n b u ld a doğan C e l i l e Hanım , d e d e l e r i b a k ım ın d a n , Alman ve k o l o n y a l ı k i ş i l e r i n soyundan g e lm e k t e d ir . B a b a s ı, P o lo n y a i h t i l a l i n d e 'lü r k iy e y e s ı ğ ı n ı p müslüman o la n v e Türk ord u su n d a kahram anca h i z m e t l e r i s ı r a s ı n d a ş e h i t e d i l e n M u sta fa C e h a l e t t i n ( B o r c e n s k i ) P a ş a n ın o ğ l u v e S u lta n A b d u llıa m it' i n y a v e r i E n ver P a ş a ’ d ı r . A n n e s i, Alman k ö k e n l i ik e n Türk i y e y e i l t i c a eden M ü şir Mehmet A l i P aşa (M a g d e b u rg )n ın k ı z ı L e y la H anım dır .
C e l i l e Hanım, ö z e l y a b a n c ı m ü r e b b iy e le r t a r a f ı n d a n b ü y ü tü ld ü . D e l i k a n l ı l ı k ç a ğ ı n ı P a r i s t e g e ç i l m i ş bulunsa v e b i r k a ç y a b a n c ı d i l e a ş in a o l a n , b a b a s ı E nver P aşa t a r a f ı n d a n e ğ i t i l d i . E nver P a ş a 'n m , b i r a r a p a d iş a h ın y a v e r i o lm a s ı n e d e n i y l e , S aray R essam ı Z on aro i l e gen jş d o s t l u ğ u v a r d ı . Bu v e s i l e i l e , C e l i l e hanım p a d iş a h ın re ssa m ın d a n ö z e l d e r s l e r e l d i • Daha s o n r a k i y ı l l a r d a bu a la n d a k i ç a l ı ş m a l a r ı n ı ve e ğ i t i m i n i Roma i l e P a r i s ' t e sü rd ü rd ü . C e l i l e Hanım, 2 0 . a s r ı n b a ş l a d ı ğ ı g ü n le r d e , î s t a n b ü s o s y e t e s i n i n en g ü z e l k ı z la r ın d a n b i r i y d i . 1900 y ı l ı n d a Hikmet B e y le e v l e n d i . Bu Hikm et B e y , meşhur v a l i l e r d e n v e t a s a v v u f e d e b i y a t ı y l a u ğ ra şm ış ş a i r - le r i m i z d e n N a z ım 'P a ş a 'n ın oğlu d u r . G ü ç lü , y a b a n c ı d i l b i l g i s i y a n ın d a , k ü l t ü r h â z i n e s i z e n g iı b i r k i ş i y d i ", Almanyada ş e h b e n d e r l i k , M atbuat M üdürlüğü, T e ş r i f a t M üdürlüğü g i b i g ö r e v l e r d e b u lu n d u . Ne v a r k i , C e l i l e H anım la Hikmet b e y in e v l i l i ğ i I.D ünya S a v a ş ı s o n l a r ı n a d o ğ r u , boşa n m ayla s o n u ç la n d ı . Bvjsy r ı l ı k t a n s o n r a k e n d i s in i^ tamamen resm e v e r e n C e l i l e hanım , b i r a r a l ı k , B e r l i n e g i d e r e k , g a l e r i l e r d e , a t ö l y e l e r d e v e m ü z e le r d e e t ü t l e r d e b u lu n d u .
Daha ço k p o r t r e v e Nü ü z e r in d e ç a lı ş s ı n C e l i l e İlanım , g en ç k ı z l ı ğ ı n d a , b a b a s ı P o lo n y a k ö k e n l i E n ver P a ş a 'n m a d ı i l e C e l i l e Enver o la r a k
t a n ı n ı r d ı . E v l i l i ğ i n l e k o c a s ı n ı n a d ı n ı e k l e y e r e k C e l i l e H ikm et o ld u ( i ) S o y a d ı kanununa g ö r e (UĞUR ALDIM) s o y a d ı n ı s e ç t i i Bu a d , o n a , pek u ğ u r g e t ir m e d i A c ı a i l e ç i l e l e r i y l e a c ı b i r y a ş a n t ı i ç e r i s i n d e , g ö z l e r i n i n f e r i sön d ü B i r re ss a m ın g ö z l e r i n i k a y b e tm e s i k a d a r a c ı b i r a l ı n y a z ı s ı o la m a z. R e n k le r i görem eyen g ö z l e r i n i , 1956 y ılın d a ,A n k a r a d a k a p a d ı •
C e l i l e hanım , ş a i r Nazım H ik m e t 'in a n n e s iy d i . P o r t r e r e s s a m l ı ğ ı a ğ ı r b a s a n C e l i l e hanım ın en güzeL p o r t r e l e r i , a i l e ç e v r e s i y l e i]g i l i
o l a n l a r ı d ı r . A n n e si L e y la hanımım p o r t r e s i m üzededir . K en di p o r t r e s i y l e , oğlu m u , toru n u n u n , y e ğ e n i n i n p o r t r e l e r i^ , b a ş a r ı l ı e s e r l e r i a r a s ın d a y e r a l ı r . Ç ı p l a k l a r vm k a d ın ham am ları v e ç i n g e n e l e r ü z e r in d e h a y l i ç a l ı ş m a l a r ı v a r d ı r . ( i ) ' B y o g r a f i b i l g i s i , e l e ş t i r m e n l e r i n , t a r i h ç i l e r i n , a n s i k l o p e d i c i l e r i n v a z g e ç ilm e z d a y E m a k la rın d a n d ır.B u b i l i m d a l m a , ü lk e m iz d e g e r e ğ i k a d a r önem
v e r ilm e m e k t e d ir . Y t n l ı ş ı olm ayan m s i k l o p e d i l e r i m i z y o k g i b i d i r , Y a z a r v e e l e ş t i r i c i l e r d e bu a la n d a k i k a r m a ş ık la r sü rü p g i t m e k t e d i r . S a n a tk ftr-y y - ¿ı&rrHiski d o ğ u m la r ın d a * .- b lr ~ ik i....y a i- o n a r y a ş h a t a l a r a d ü şü ld ü ğ ü , ya da
b i r re s s a m ı on y ı l ö n c e s i öldürm ek g i b i s e v i m s i z h a t a l a r a d ü ş t ü k l e r i g ö r ü lm e k te d ir 1. B ir t a n ı t ı c ı , s a ğ l a m b i y o g r a f i l e r e d a y a n m a lıd ır .M e s e la 1918 y ı l ı n d a k o c a s ın d a n boşanm ış o la n CELİLE Hanımın çoğu n u o t a r i h t e n s o n r a y a p t ı ğ ı t a b l o l a r ı n ı (CELİLE HİKMET) o la r a k tanım lam ak, g e r ç e ğ e a y k ı r ı d ü ş e r . Z i r a , ressa m C e l i l e Hanım, 1 9 18 d en s o n r a y a p t ı ğ ı r e s im - l e r i n j a a l t ı n a , h i ç b i r zaman C e l i l e Hikm et im z a s ın ı a tm a m ış tır . Resim ü z e r in e y a y ın y a p a n la r ın ç o ğ u bu h a t a y ı t e k r a r l a m a k t a d ı r l a r .
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi