2,4-Diaril-Oktahidro-2H-Kromen türevlerinin sentezi ve karakterizasyonu

(1)

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ

Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu

Sonuç Raporu

Proje No:2011/94

2,4-DİARİL-OKTAHİDRO-2H-KROMEN TÜREVLERİNİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU

Proje Yöneticisi

Arş. Gör. Dr. Hayreddin GEZEGEN Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü

Araştırmacı Muhammed M. ÜREMİŞ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü

(2)

i

2,4-DİARİL-OKTAHİDRO-2H-KROMEN TÜREVLERİNİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU

Bu çalışmada kalkon türevlerinden (3a-j) çıkılarak dört aşamada 2,4-diaril-oktahidro-2H-kromen türevleri (7b-i) sentezlendi. Öncelikle kalkon türevlerine bazik ortamda Michael katılması yolu ile siklohekzanon (4) katılarak 1,5-dikarbonil türevleri (5a-j) elde edildi. Daha sonra elde edilen 1,5-dikarbonil türevleri NaBH4 ile indirgenerek

1,5-diol türevlerine (6a-j) dönüştürüldü. Son aşamada ise elde edilen 1,5-1,5-dioller moleküler iyot ile reaksiyona sokularak 2,4-diaril-oktahidro-2H-kromen türevleri (7b-i) sentezlendi.

Anahtar Kelimeler:

Kalkon, 1,5-Dikarbonil, 1,5-Diol, 2H-Kromen

*Bu proje Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından desteklenmiştir (Proje No: 2011/94).

(3)

ii

SYNTHESIS AND CHARACTERIZATION OF 2,4-DIARYL-OCTAHYDRO-2H-CHROMENE DERIVATIVES

In this study, 2,4-diaryl-octahydro-2H-chromene derivatives (7b-i) were synthesized starting from chalcones (3a-j) in three step. Firstly, 1,5-dicarbonyl derivatives were obtained by the Michael addition of cyclohexanone (4) to the chalcones in basic media. Then, the obtained 1,5-dicarbonyl derivatives (5a-j) were converted to 1,5-diol derivatives (6a-j) via reduction with NaBH4. In the last stage,

2,4-diaryl-octahydro-2H-chromene derivatives (7b-i) were synthesized by the reacting of obtained 1,5-diols with molecular iodine.

Keywords:

Chalcone, 1,5-Dicarbonyl, 1,5-Diol, 2H-Chromene

*The study was supportted by Scientific Research Projects Commission of Gaziosmanpasa University (Project No: 2011/94).

(4)

iii

Sentetik organik kimyanın vazgeçilmez konularından olan hetero halkalı bileşiklerin sentezi, literatürde pek çok çalışmaya konu olmuş ve bu çalışmaların birçoğunda biyoaktif moleküllerin elde edilmesi amaçlanmıştır. Doğal ya da sentetik olarak elde edilebilen kalkon türevleri hetero halkalı bileşiklerin sentezi için oldukça kullanışlı ve polifonksiyonel sentetik araçlardır. Kalkon turevlerinin bu özelliği bizde hetero halkalı ve biyoaktif potansiyele sahip yeni bileşiklerin sentezi fikrini oluşturmuş ve bu projeyle gerçekleştirilmiştir.

Bu projede farklı kalkon türevlerinden çıkılarak literatürde mevcut olmayan on adet 1,5-dikarbonil bileşiği, on adet 1,5-diol türevi ve sekiz adet de 2H-kromen türevinin sentezi ve spektroskopik analizler gerçekleştirilmiştir.

Bu projenin gerçekleştirilmesinde desteklerinden dolayı Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonuna (Proje No: 2011/94) teşekkürlerimi sunarım.

Arş. Gör. Dr. Hayreddin GEZEGEN

(5)

iv

ÖZET ... i

ABSTRACT ... ii

ÖNSÖZ ... iii

İÇİNDEKİLER ... iv

SİMGE ve KISALTMALAR DİZİNİ ... vii

ŞEKİLLER DİZİNİ ... ix ŞEMALAR DİZİNİ ... xv ÇİZELGELER DİZİNİ ... xvi 1. GİRİŞ ... 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ ... 3 2.1. Kromen türevleri ... 3 3. MATERYAL ve YÖNTEM ... 6 3.1. Kullanılan Materyaller ... 6 3.1.1. Araç ve Malzemeler ... 6 3.1.2. Kimyasal Maddeler ... 6 3.1.3. Saflaştırma ... 6 3.1.4. Cihazlar ... 7 3.2. Saflaştırma Yöntemleri ... 7 3.2.1. Kolon Kromatografisi ... 7 3.2.2. Kristallendirme ... 7

3.4. Sentezler İçin Genel Yöntemler ... 7

3.4.1. Kalkon Türevlerinin (3a-j) Sentezi için Genel Yöntem ... 7

3.4.2. 1,5-Dikarbonil Türevlerinin (5a-j) Sentezi için Genel Yöntem ... 9

3.4.3. 1,5-Diol Türevlerinin (6a-j) Sentezi için Genel Yöntem ... 10

3.4.4. Kromen Türevlerinin (7a-j) Sentezi için Genel Yöntem ... 12

4. BULGULAR VE TARTIŞMA ... 14

4.1. Kalkon Türevleri (3a-j) ... 14

4.1.1. 3-(4-Bromofenil)-1-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3a) ... 14

4.1.2. 1-(4-Bromofenil)-3-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3b) ... 16

(6)

v

4.1.8. 1-(4-Metoksifenil)-3-p-tolilprop-2-en-1-on (3h) ... 18

4.1.9. 3-(Tiyofen-2-il)-1-p-tolilprop-2-en-1-on (3i) ... 18

4.1.10. 1,3-Di(tiyofen-2-il)prop-2-en-1-on (3j) ... 19

4.2. 1,5-Dikarbonil Türevleri (5a-j) ... 20

4.2.1. 2-(1-(4-Bromofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5a) .. 20 4.2.2. 2-(3-(4-Bromofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5b) . 22 4.2.3. 2-(3-(4-Klorofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5c) ... 22 4.2.4. 2-(1-(4-Klorofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5d) ... 23 4.2.5. 2-(1,3-Bis(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5e) ... 23 4.2.6. 2-(3-Okso-1,3-dip-tolilpropil)siklohekzanon (5f) ... 24 4.2.7. 2-(1-(4-Metoksifenil)-3-okso-3-p-tolilpropil)siklohekzanon (5g) ... 24 4.2.8. 2-(3-(4-Metoksifenil)-3-okso-1-p-tolilpropil)siklohekzanon (5h) ... 25 4.2.9. 2-(3-Okso-1-(tiyofen-2-il)-3-p-tolilpropil)siklohekzanon (5i) ... 26 4.2.10. 2-(3-Okso-1,3-di(tiyofen-2-il)propil)siklohekzanon (5j) ... 26

4.3. 1,5-Diol Türevleri (6a-j) ... 27

4.3.1. 2-(1-(4-Bromofenil)-3-hidroksi-3-(4-metoksifenil)propil)siklohekzanon (6a) ... 27 4.3.2. 2-(3-(4-Bromofenil)-3-hidroksi-1-(4-metoksifenil)propil)siklohekzanol (6b) ... 29 4.3.3. 2-(3-(4-Klorofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6c) ... 29 4.3.4. 2-(1-(4-Klorofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6d) ... 30 4.3.5. 2-(1,3-Bis(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6e) ... 30 4.3.6. 2-(3-Hidroksi-1,3-dip-tolilpropil)siklohekzanol (6f) ... 31 4.3.7. 2-(3-Hidroksi-1-(4-metoksifenil)-3-p-tolilpropil)siklohekzanol (6g) ... 31 4.3.8. 2-(3-Hidroksi-3-(4-metoksifenil)-1-p-tolilpropil)siklohekzanol (6h) ... 32 4.3.9. 2-(3-Hidroksi-3-(4-metoksifenil)-1-(tiyofen-2-il)propil)siklohekzanol (6i) ... 32 4.3.10. 2-(3-Hidroksi-1,3-di(tiyofen-2-il)propil)Siklohekzanol (6j) ... 33

4.4. Kromen Türevleri (7a-j) ... 33

4.4.1. 4-(4-Bromofenil)-2-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7a) ... 33 4.4.2. 2-(4-Bromofenil)-4-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7b) ... 34 4.4.3. 2-(4-Klorofenil)-4-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7c) ... 36 4.4.4. 4-(4-Klorofenil)-2-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7d) ... 36 4.4.5. 2,4-Bis(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7e) ... 37 4.4.6. 2,4-Di-p-tolil-oktahidro-2H-kromen (7f) ... 37 4.4.7. 4-(4-Metoksifenil)-2-p-tolil-oktahidro-2H-kromen (7g) ... 38 4.4.8. 2-(4-Metoksifenil)-4-p-tolil-oktahidro-2H-kromen (7h) ... 38 4.4.9. 4-(Tiyofen-2-il)-2-p-tolil-oktahidro-2H-kromen (7i) ... 39 4.4.10. 2,4-Di(tiyofen-2-il)-oktahidro-2H-kromen (7j) ... 39 5. SONUÇ ve TARTIŞMA ... 40

(7)

vi

EK:1 SENTEZLENEN BİLEŞİKLERİN NMR, IR ve KÜTLE

(8)

vii Simgeler Açıklama δ : Kimyasal Kayma d : Dublet dd : Dubletin dubleti dt : Dubletin tripleti td : Tripletin dubleti Hz : Hertz J : Etkileşme sabiti m : Multiplet s : Singlet t : Triplet ºC : Santigrat derece Kısaltmalar Açıklama CDCl3 : Dötorokloroform CH2Cl2 : Metilen klorür CHCl3 : Kloroform DMF : Dimetilformamit DMSO : Dimetilsülfoksit EtOH : Etanol HCl : Hidroklorik asit IR : Infrared

NaOH : Sodyum hidroksit

(9)

viii

(10)

ix

Şekil Sayfa Şekil 4.1. 3a bileşiğine ait 400 MHz 1

H-NMR Spektrumu. ... 14 Şekil 4.2. 3a bileşiğine ait 100 MHz 13

C-NMR Spektrumu. ... 15 Şekil 4.3. 5a bileşiğine ait 400 MHz 1

C-NMR Spektrumu. ... 21 Şekil 4.5. 6a bileşiğine ait 400 MHz 1

C-NMR Spektrumu ... 28 Şekil 4.7. 7a bileşiğine ait 400 MHz 1

H-NMR Spektrumu ... 34 Şekil 4.8. 7a bileşiğine ait 100 MHz 13

C-NMR Spektrumu ... 35 Şekil 6.1. 3b bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 46 Şekil 6.2. 3b bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 47 Şekil 6.3. 3b bileşiğine ait IR spektrumu ... 47 Şekil 6.4. 3c bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 48 Şekil 6.5. 3c bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 48 Şekil 6.6. 3c bileşiğine ait IR spektrumu ... 49 Şekil 6.7. 3d bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 49 Şekil 6.8. 3d bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 50 Şekil 6.9. 3d bileşiğine ait IR spektrumu ... 50 Şekil 6.10. 3e bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 51 Şekil 6.11. 3e bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 51 Şekil 6.12. 3e bileşiğine ait IR spektrumu ... 52 Şekil 6.13. 3f bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 52 Şekil 6.14. 3f bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 53 Şekil 6.15. 3f bileşiğine ait IR spektrumu ... 53

(11)

x

Şekil 6.18. 3g bileşiğine ait IR spektrumu ... 55 Şekil 6.19. 3h bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 56 Şekil 6.20. 3h bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 57 Şekil 6.21. 3h bileşiğine ait IR spektrumu ... 57 Şekil 6.22. 3i bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 58 Şekil 6.23. 3i bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 59 Şekil 6.24. 3i bileşiğine ait IR spektrumu ... 59 Şekil 6.25. 3j bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 60 Şekil 6.26. 3j bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 60 Şekil 6.27. 3j bileşiğine ait IR spektrumu ... 61 Şekil 6.28. 5a bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 61 Şekil 6.29. 5a bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 62 Şekil 6.30. 5a bileşiğine ait IR spektrumu ... 62 Şekil 6.31. 5a bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 63 Şekil 6.32. 5b bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 64 Şekil 6.34. 5b bileşiğine ait IR spektrumu ... 64 Şekil 6.35. 5b bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 65 Şekil 6.36. 5c bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 66 Şekil 6.38. 5c bileşiğine ait IR spektrumu ... 66 Şekil 6.39. 5c bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 67 Şekil 6.40. 5d bileşiğine ait 1

(12)

xi

Şekil 6.44. 5e bileşiğine ait H-NMR spektrumu ... 69 Şekil 6.45. 5e bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 70 Şekil 6.46. 5e bileşiğine ait IR spektrumu ... 70 Şekil 6.47. 5e bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 71 Şekil 6.48. 5f bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 72 Şekil 6.50. 5f bileşiğine ait IR spektrumu ... 72 Şekil 6.51. 5f bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 73 Şekil 6.52. 5g bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 73 Şekil 6.53. 5g bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 74 Şekil 6.54. 5g bileşiğine ait IR spektrumu ... 74 Şekil 6.55. 5g bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 75 Şekil 6.56. 5h bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 76 Şekil 6.58. 5h bileşiğine ait IR spektrumu ... 76 Şekil 6.59. 5h bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 77 Şekil 6.60. 5i bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 78 Şekil 6.62. 5i bileşiğine ait IR spektrumu ... 78 Şekil 6.63. 5i bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 79 Şekil 6.64. 5j bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 80 Şekil 6.66. 5j bileşiğine ait IR spektrumu ... 80 Şekil 6.67. 5j bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 81

(13)

xii

Şekil 6.70. 6a bileşiğine ait IR spektrumu ... 82 Şekil 6.71. 6a bileşiğine ait GC-MS spektrumu. ... 83 Şekil 6.72. 6b bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 88 Şekil 6.82. 6d bileşiğine ait IR spektrumu ... 88 Şekil 6.83. 6d bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 89 Şekil 6.84. 6e bileşiğine ait 1

H-NMR spektrumu ... 89 Şekil 6.85. 6e bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 90 Şekil 6.86. 6e bileşiğine ait IR spektrumu ... 90 Şekil 6.87. 6e bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 91 Şekil 6.88. 6f bileşiğine ait 1

(14)

xiii

Şekil 6.96. 6h bileşiğine ait H-NMR spektrumu ... 95 Şekil 6.97. 6h bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumu ... 98 Şekil 6.102. 6i bileşiğine ait IR spektrumu ... 98 Şekil 6.103. 6i bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 99 Şekil 6.104. 6j bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 100 Şekil 6.106. 6j bileşiğine ait IR spektrumu ... 100 Şekil 6.107. 6j bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 101 Şekil 6.108. 7b bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 166 Şekil 6.118. 7d bileşiğine ait IR spektrumu ... 106 Şekil 6.119. 7d bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 107

(15)

xiv

Şekil 6.122. 7e bileşiğine ait IR spektrumu ... 108 Şekil 6.123. 7e bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 109 Şekil 6.124. 7f bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 112 Şekil 6.130. 7g bileşiğine ait IR spektrumu ... 112 Şekil 6.131. 7g bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 113 Şekil 6.132. 7h bileşiğine ait 1

C-NMR spektrumu ... 116 Şekil 6.138. 7i bileşiğine ait IR spektrumu ... 116 Şekil 6.139. 7i bileşiğine ait GC-MS spektrumu ... 117

(16)

xv

Şema Sayfa

Şema 3.1. Kalkon türevlerinin sentezi. ... 8

Şema 3.2. 1,5-Dikarbonil türevlerinin sentezi. ... 9

Şema 3.3. 1,5-Diol türevlerinin sentezi. ... 11

(17)

xvi

Çizelge Sayfa

Çizelge 3.1 Sentezlenen Kalkon türevleri. ... 8

Çizelge 3.2 Sentezlenen 1,5-Dikarbonil türevleri. ... 10

Çizelge 3.3 Sentezlenen 1,5-Diol türevleri. ... 11

(18)

1. GİRİŞ

Hetero halkalı bileşiklerin sentezi birçok kimyacının ilgisini çeken önemli bir konudur. Ayrıca organik ve tıbbi kimyada geniş bir yer tutan, güncelliğini kaybetmeyen konular arasındadır (Polshettiwar ve Varma, 2008). Zira hetero halkalar doğal (Lukevits, 1995; Sekar ve Rajendra, 1998) sentetik ve biyolojik bakımdan önemli birçok bileşiğin yapısında bulunur ve çoğu kimyasal ve biyolojik süreçlerde öncü rol oynarlar (Ertl ve ark., 2006; Liu ve ark., 2008). Kalkonlar birçok heterohalkalı ve polifonksiyonel bileşiğin elde edilmesi için oldukça kullanışlı sentetik araçlardır. Kalkon iskeleti üzerinde yer alan α,β-doymamış sistem Michael katılması üzerinden hetero halkalı bileşiklerin sentezine imkan tanır. Literatürde kalkonlardan çıkılarak kinolin (Gezegen ve ark., 2010), tiyazepin (Khatik ve ark., 2007), pirazol (Nepali ve ark., 2011), pirimidin (Ramiz ve ark., 2010) ve izoksazol (Kaffy ve ark., 2006) türevlerinin sentezlendiği rapor edilmiştir.

Bu bilgiler ışığında yola çıkarak bu çalışmada, kalkon türevleri üzerinden 2,4-diaril-oktahidro-2H-kromen türevlerinin sentezi amaçlanmıştır. Çalışmalar dört aşamada gerçekleştirilmiştir. Öncelikle ilgili aldehit (1a-j) ve keton (2a-j) türevleri sodyum hidroksit ile etilalkol içerisinde, oda sıcaklığında etkileştirilerek aldol kondensasyonu yoluyla 10 adet kalkon türevi (3a-j) sentezlenmiştir.

Ar Ar' O Ar O CH3 Ar' O H + NaOH EtOH, 25 oC 3a-j a: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-BrPh b: Ar = 4-BrPh Ar' = 4-OCH3Ph c: Ar = 4-ClPh Ar' = 4-OCH3Ph d: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-ClPh

e: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-OCH3Ph

f: Ar = 4-CH₃Ph Ar' = 4-CH₃Ph

g: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-OCH3Ph

h: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-CH3Ph

i: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 2-tiyofen

j: Ar = 2-tiyofen Ar' = 2-tiyofen

1a-j 2a-j

İkinci aşamada sentezlenen kalkon (3a-j) potasyum hidroksit ve faz transfer katalizörü (FTK) varlığında siklohekzanon (4) katılarak 1,5-dikarbonil türevleri (5a-j) sentezlendi.

(19)

a: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-BrPh

b: Ar = 4-BrPh Ar' = 4-OCH₃Ph

c: Ar = 4-ClPh Ar' = 4-OCH3Ph

d: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-ClPh

f: Ar = 4-CH₃Ph Ar' = 4-CH₃Ph

i: Ar = 4-CH₃Ph Ar' = 2-tiyofen

+ O 4 KOH FTK, 25 oC Ar Ar' O 3a-j Ar Ar' O 5a-j O

Elde edilen 1,5-dikarbonil türevleri NaBH4 ile indirgenerek 1,5-diollere dönüştürüldü.

b: Ar = 4-BrPh Ar' = 4-OCH3Ph

f: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-CH3Ph

Ar Ar' OH 6a-j OH THF/MeOH NaBH4, 25 oC Ar Ar' O 5a-j O

Son aşamada ise elde edilen 1,5-dioller moleküler iyot ile muamele edilerek 8 adet 2,4-diaril-oktahidro-2H-kromen türevleri elde edildi.

f: Ar = 4-CH₃Ph Ar' = 4-CH₃Ph g: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-OCH3Ph h: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-CH3Ph i: Ar = 4-CH₃Ph Ar' = 2-tiyofen Ar Ar' O 7a-j reflüks I2/CH3CN Ar Ar' OH 6a-j OH

Sentezlenen bileşikler kolon kromatogrofisi ve kristallendirme teknikleri ile saflaştırıldı,

1

(20)

2. KAYNAK ÖZETLERİ 2.1. Kromen türevleri

Günümüzde tıbbi tedavide ilaç olarak kullanılan birçok sentetik yada doğal bileşik hetero halkalı bileşikler sınıfındadır (Gupta, 2007). Bu bileşikler arasında benzen halkasına bitişik altı üyeli oksijen içeren hetero halkalı bileşik 3,4-dihidro-2H-kromen (veya kroman) (8) olarak bilinir. 3,4-dihidro-2H-kromen (9) iskeleti üzerinde çeşitli fonksiyonel grupların farklı konumlardaki yerleşimi ile kromen türevleri elde edilir. 3,4-dihidro-2H-kromen (8) iskeletinde 2-3 karbonlar arasında yer alan çift bağ ile 4H-kromen (9), çift bağa ilaveten 4 konumunda yer alan karbonil grubu ile de 4H- 4H-kromen-4-on (10) oluşur (Eicher, 2004). Ayrıca kumarin (11) ve flavanoid (12) türevleri de bu temel iskelete sahiptir.

O O O O

O O

8 9 10 11

O O

12

Kromen türevlerinin biyolojik aktiviteye sahip oldukları bilinmektedir. Çoğu biyo aktif molekül bu hetero halkayı içermektedir. Örneğin bazı kromen türevleri antimikrobiyal (Khafagy ve ark., 2002), antitümör (Mohr ve ark., 1975), antiviral aktiviteler (Smith ve ark., 1998) ve merkezi sinir sistemi üzerinde aktivite (Eiden ve Denk, 1991) göstermektedirler.

Bazı kromen türevleri cinsiyet feromonu (Bianchi ve Tava, 1987) görevi yaparken bazıları da ilaç olarak (Kulkarni ve ark., 2006) özellikle antifungal (Tangmouo ve ark., 2006) ve antikrobiyal (Kitamura ve ark., 2006) ajan olarak kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra kromen türevlerinin kozmetik ve pigment endüstrisinde de kullanım alanları mevcuttur (Ellis, 1977).

Bir piran analogu olan kromen türevlerinin aktivitesi ile ilgili çalışmalara bakıldığında, bu bileşiklerin antimalaryal, antitüberküloz (McCracken ve ark., 2012), anti-kanser (Mohareb, 2011), potasyum kanalı açıcı (Press ve ark., 1993), anti-HIV aktivite (Tummino ve ark., 1996) ve antioksidan (Jayaprakasha ve ark., 2004) gibi önemli

(21)

biyolojik aktivitelere sahip oldukları görülmektedir. 3H-nafto[2,1-b] piranların iyi ölçüde fotokromik karakter sergiledikleri bilinmektedir (Nakatsuji, 2004; Gabutt ve ark., 2004). Bu özellik güneş ışığına maruz kalan herhangi renk tonuna geçebilen lenslerde kullanılır (Van Gemert, 2000). 2,3-dihidro-1H-benzo[f]kromenler (naftopiranlar) çeşitli doğal ürünlerde yaygın olmakla birlikte biyolojik ve ilaç özelliği gösteren bileşiklerdir (Varanda ve ark., 1997). Bunlar güçlü mutajenik, sitotoksik (Hussein ve ark., 2004), antikanser (Moharram ve ark., 2004) ve antiproliferatif (Wood ve ark., 1997) aktivite gösterirler. Po-jung Jimmy huang ve grubu 2,2-Dialkil-3-dialkilamino-2,3-dihidro-1H-nafto[2,1-b]piran (2,3-dihidro-1H-benzo[f]kromen türevi) sentezini gerçekleştirip yapı analizini yaparak literatüre biyolojik aktivite gösteren yeni bir naftopiran türevleri kazandırmışlardır (Huang ve Cameron, 2009).

OH R' R'' OH O pTSA (cat.) mikrodalga O R' R'' NR2 OH NR2 HNR2 naftopiran türevi

Ceu ve gurubu da yeni 4-substitute nafto[1,2-b]piran türevlerinin sentezini ve fotokimyasal tepkimelerini inceleyerek piran analoglarının biyolojik aktivite dışında uygulama alanlarına sahip olabileceklerini ortaya koymuşlardır (Sousa ve ark., 2010). Ali Nakhi ve grubu tiyeno[3,2-c]piran-4-on temel yapısı üzerinde 5, 6 ve 7 üyeli doymuş halkalara sahip bir seri piran analoglarının sentezini gerçekleştirerek 4 farklı kanser hücresine karşı aktivitelerini incelemişler ve iki bileşiğin (a ve b) umut verici antikanser ajanı olabileceğini rapor etmişlerdir (Nakhi ve ark., 2012).

(22)

O S R' R O n n=1, 2, 3 O S I O CH₃ O S O C4H9 a b tiyeno[3,2-c]piran-4-on

Carla Ríos-Luci ve grubu bir piran halkası içeren β-lapakon analoglarının antikanser özelliklerinin incelenmesine yönelik çalışmalarında HBL-100 (meme), HeLa (rahim ağzı) ve SW1573 (akciğer) insan kanser hücrelerine karşı 7-hidroksi-β-lapakon (7-hidroksi-2,2-dimetil-3,4-dihidro-2H-benzo[h]kromen-5,6-dion) ’un kaydadeğer antikanser etkiye sahip olduğu belirtilmiştir(Ríos-Luci ve ark., 2012).

O O

O OH

7-hidroksi-b-lapakon

Mulakayala ve grubu da 6H-kromeno[4,3-b]kinolin-6-on türevlerinin yeni potansiyel antikanser ajanlar olduğunu çalışmalarında bildirmişlerdir (Mulakayala ve ark., 2012).

O

N O

(23)

3. MATERYAL ve YÖNTEM

Projesi kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar Gaziosmanpaşa Üniversitesi Kimya Bölümü Organik Kimya Araştırma Laboratuarında gerçekleştirildi.

3.1. Kullanılan Materyaller 3.1.1. Araç ve Malzemeler

Manyetik karıştırıcı, döner buharlaştırıcı, cam malzemeler.

3.1.2. Kimyasal Maddeler

Reaktifler

2-Asetil tiyofen, 2-tiyofen karbaldehit, metoksi asetofenon, metoksi benzaldehit, 4-metil asetofenon, 4-4-metil benzaldehit, 4-brom asetofenon, 4-klor asetofenon, 4-brom benzaldehit, 4-klor benzaldehit, siklohekzanon, benziltrietilamonyum klorür, hidroklorik asit (HCl), sodyum hidroksit (NaOH), moleküler iyot (I2), sodyum borhidrür

(NaBH4), Seryum IV amonyum nitrat (CAN). Bu reaktifler ticari olarak (Merck,

Aldrich ve Fluka) temin edildi.

Çözücü ve Kurutucular

Kloroform, metilenklorür, tetrahidrofuran, dietileter, petrol eteri, etil alkol, asetonitril, sodyum sülfat. Kloroform, metilenklorür, petrol eteri ve etil alkol literatürde belirtilen yöntemlere göre saflaştırılarak kullanıldı.

Kolon Dolgu Maddeleri

Silikajel 60 (0,063-0,200 mm) (Merck).

3.1.3. Saflaştırma

Kolon kromatografisinde ve kristallendirme sırasında kullanılan çözücülerin saflaştırma işlemleri literatürde belirtildiği şekilde modern yöntemlerle yapıldı (Armarego, W. L. F., Perin, D. D., 2003 Purification of Laboratory Chemicals. An Imprint of Elsevier Science)

(24)

3.1.4. Cihazlar

1

H-NMR Bruker 400 MHz Spektrometre

13

C-NMR Bruker 100 MHz Spektrometre IR Jasco 430 FT/IR Spektrometre Kütle Spektrumu Perkin Elmer Clarus 500 GC-MS Erime Noktası Cihazı Elektrotermal 1A-9100

3.2. Saflaştırma Yöntemleri

Elde edilen ham ürünlerin ve çözücülerin ayırma ve saflaştırma işlemlerinde, destilasyon, kristallendirme ve kolon kromatografisi teknikleri kullanıldı.

3.2.1. Kolon Kromatografisi

Silika Jel 60 (0,063-0,200 mm) (Merck)

3.2.2. Kristallendirme

Reaksiyon sonunda oluşan ürünler karbontetraklorür/petrol eteri, kloroform/petrol eteri karışımı çözücü sistemlerinde kristallendirildi.

3.4. Sentezler İçin Genel Yöntemler

3.4.1. Kalkon Türevlerinin (3a-j) Sentezi için Genel Yöntem

Çalışmanın ilk bölümünde ilgili aromatik ketonlar (1a-j) ile aromatik aldehitler (2a-j) bazik ortamda etkileştirilerek kalkon türevleri (3a-j) sentezlendi. Aromatik ketonun (1 mmol) 20 ml etanoldeki çözeltisine 1 ml sulu NaOH (5M) çözeltisi ilave edilerek karıştırıldı. Bu karışımın üzerine ilgili aromatik aldehitin (1 mmol) 10 ml etanoldaki çözeltisi ilave edildi ve karıştırmaya 3 saat boyunca devam edildi. Reaksiyon sonunda karışım ayırma hunisine alınarak üzerine 15 ml CHCl3 (veya CH2Cl2) ve su eklendi.

Karışım HCl ile nötralleştirilerek ham ürünün organik faza geçmesi sağlandı, 15 ml CHCl3 ile üç kez ekstrakte edildi. Karışım Na2SO4 üzerinden kurutulduktan sonra

çözücü uzaklaştırıldı. Elde edilen katı ürün CHCl3-hekzan (3:1) karışımından

(25)

Ar Ar' O Ar O CH3 Ar' O H + NaOH EtOH, 25 oC 3a-j a: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-BrPh b: Ar = 4-BrPh Ar' = 4-OCH3Ph c: Ar = 4-ClPh Ar' = 4-OCH3Ph d: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-ClPh

f: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-CH3Ph

1a-j 2a-j

Şema 3.1. Kalkon türevlerinin sentezi

Çizelge 3.1 Sentezlenen Kalkon türevleri

3a Br H3CO O 3f O H3C CH3 3b OCH3 Br O 3g O H3C OCH3 3c Cl OCH₃ O 3h O H3CO CH3 3d H3CO Cl O 3i O H3C S 3e O H₃CO OCH₃ 3j S S O

(26)

3.4.2. 1,5-Dikarbonil Türevlerinin (5a-j) Sentezi için Genel Yöntem

Kalkon türevi (3a-j) (1 mmol) metilen klorürde (5 ml) çözülerek üzerine siklohekzanon (4) (3 mmol) ilave edildi ve oda sıcaklığında manyetik olarak karıştırıldı. Karışım üzerine % 50 mol KOH ve % 50 mol FTK (faz transfer katalizörü, benziltrietilamonyum klorür) ilave edildi. Tepkimenin tamamlanması için karıştırmaya 3 saat süreyle devam edildi. Tepkime sonunda elde edilen karışım HCl ile nötralleştirilerek ham ürünün organik faza geçmesi sağlandı, 15 ml metilen klorür ile üç kez ekstrakte edildi. Organik faz NaSO4 üzerinden kurutuldu ve çözücü uzaklaştırıldı.

Geride kalan ürün etanol/eter karışımıyla kristallenmeye tabi tutuldu.

a: Ar = 4-OCH₃Ph Ar' = 4-BrPh

f: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-CH3Ph

h: Ar = 4-OCH₃Ph Ar' = 4-CH₃Ph

+ O 4 KOH FTK, 25 oC Ar Ar' O 3a-j Ar Ar' O 5a-j O

(27)

Çizelge 3.2 Sentezlenen 1,5-Dikarbonil türevleri 5a Br H3CO O O 5f O H3C CH3 O 5b OCH3 Br O O 5g O H3C OCH3 O 5c Cl OCH3 O O 5h O H3CO CH3 O 5d H3CO Cl O O 5i O H3C S O 5e O H3CO OCH3 O 5j S S O O

3.4.3. 1,5-Diol Türevlerinin (6a-j) Sentezi için Genel Yöntem

İlgili 1,5-diketon türevi (5a-j) (1 mmol) THF/MeOH (12 mL 5:1) içerisinde çözülerek oda sıcaklığında manyetik olarak karıştırıldı. Üzerine indirgeyici olarak NaBH4 (3

mmol) ilave edildi ve 16 saat süreyle karıştırılmaya devam edildi. Reaksiyon sonunda karışıma seyreltik HCl (% 10’luk) eklendi ve dietileter (3x20 mL) ile ekstrakte edildi. Na2SO4 üzerinden kurutma ve çözücünün uzaklaştırılması işlemlerinden sonra ham ürün

(28)

e: Ar = 4-OCH₃Ph Ar' = 4-OCH₃Ph

f: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-CH3Ph

Ar Ar' OH 6a-j OH THF/MeOH NaBH4, 25 oC Ar Ar' O 5a-j O

Şema 3.3. 1,5-Diol türevlerinin sentezi

Çizelge 3.3 Sentezlenen 1,5-Diol türevleri

6a Br H3CO OH OH 6f OH H3C CH3 OH 6b OCH3 Br OH OH 6g OH H3C OCH3 OH 6c Cl OCH3 OH OH 6h OH H3CO CH3 OH 6d H3CO Cl OH OH 6i OH H3C S OH 6e OH H3CO OCH3 OH 6j S S OH OH

(29)

3.4.4. Kromen Türevlerinin (7a-j) Sentezi için Genel Yöntem

Elde edilen 1,5-diol türevi (6a-j) (1 mmol) asetonitril (10 mL) içerisinde çözülerek üzerine moleküler iyot (%10 mol) ilave edilerek 6 saat süre ile reflüks edildi. Reaksiyon sonunda karışım ayırma hunisine alınarak üzerine sodyumtiyosülfat çözeltisi (% 10’luk) ilave edildi, CHCl3 (3x20 mL) ile ekstrakte edilerek ortamdaki iyotun uzaklaştırılması

sağlandı. Na2SO4 üzerinden kurutma ve çözücünün uzaklaştırılması işlemlerinden sonra

ham ürün silikajel kolonundan kloroform-hekzan (1:1) ile saflaştırıldı.

f: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-CH3Ph g: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 4-OCH3Ph h: Ar = 4-OCH3Ph Ar' = 4-CH3Ph i: Ar = 4-CH3Ph Ar' = 2-tiyofen Ar Ar' O 7a-j reflüks I2/CH3CN Ar Ar' OH 6a-j OH

(30)

Çizelge 3.4 Sentezlenen 1,5-Diol türevleri 6a Br H3CO O Ürün Saflaştırılamadı 6f O H3C CH3 6b OCH3 Br O 6g O H3C OCH3 6c Cl OCH3 O 6h O H3CO CH3 6d H3CO Cl O 6i O H3C S 6e O H3CO OCH3 6j S S O Ürün saflaştırılamadı

(31)

4. BULGULAR VE TARTIŞMA

Sentezlenen her seriden sadece bir molekül üzerinde spektrum tartışması yapılmıştır. Tekrardan kaçınmak için diğer spektrumlar ekler kısmında verilmiştir.

4.1. Kalkon Türevleri (3a-j)

4.1.1. 3-(4-Bromofenil)-1-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3a) Verim % 93, erime noktası 157-159 °C.

Şekil 4.1. 3a bileşiğine ait 400 MHz 1

(32)

C-NMR Spektrumu

Şekil 4.1.’de görülen 3a bileşiğine ait 400 MHz 1_{H-NMR spektrumunda }

8.05 ppm’de

görülen sinyal (d, J = 8.8 Hz, 2H), yapıdaki metoksi grubunun bağlı olduğu fenil halkasın karbonil grubuna göre orto konumdaki protonlara ait olup AA’XX’ sistemi vererek rezonans olmaktadırlar. Sistemin diğer kısmı ise  6.99 ppm’de (d, J = 8.8 Hz,

2H) görülmektedir. Yapıdaki çift bağa ait sinyallerden biri  7.74 ppm’ de dublet (d, J =

15.6 Hz, 1H) verirken diğer sinyal bromun bağlı olduğu fenil halkasının sinyalleri ile beraber  7.57-7.49 ppm arasında (m, 5H) görülmektedir. Metoksi grubunun sinyalleri

ise  3.89 ppm’de (s, 3H) rezonans olmaktadır.

Şekil 4.2.’deki 3a bileşiğinin 100 MHz 13

C-NMR spektrumunda aromatik karbonlar  188.3, 163.5, 142.4, 133.9, 132.1 (2C), 130.8 (2C), 129.7 (2C), 124.5, 122.3, 113.9 (2C) ppm’de rezonans olurken metoksi karbonu 55.5 ppm’de sinyal vermektedir. Spektrumdan sinyallerin yapıyı doğruladığı görülmektedir.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  8.05 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.74 (d, J = 15.6 Hz, 1H), 7.57-7.49 (m, 5H), 6.99 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.89 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  188.3, 163.5, 142.4, 133.9, 132.1 (2C), 130.8 (2C), 129.7 (2C), 124.5, 122.3, 113.9 (2C), 55.5.

(33)

IR (KBr, cm-1): 3014, 1965, 2838, 1656, 1602, 1573, 1484, 1398, 1313, 1257, 1220, 1174, 1020, 977, 815, 530.

4.1.2. 1-(4-Bromofenil)-3-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3b) Verim % 86, erime noktası 145-148 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.89 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.81 (d, J = 15.6 Hz, 1H), 7.65 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.62 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.37 (d, J = 15.6 Hz, 1H), 6.95 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.87 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  189.3, 161.8, 145.2, 137.2, 131.8 (2C), 130.3 (2C), 129.9 (2C), 127.6, 127.4, 119.0, 114.4 (2C), 55.4. IR (KBr, cm-1): 3002, 2925, 2842, 1654, 1592, 1509, 1328, 1305, 1255, 1214, 1172, 1068, 1029, 106, 981, 836, 819, 736, 532. 4.1.3. 1-(4-Klorofenil)-3-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3c) Verim % 95, erime noktası 124-126 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.94 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.78 (d, J = 15.4 Hz, 1H), 7.58 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.44 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.35 (d, J = 15.4 Hz, 1H), 6.91 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 3.83 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  189.0, 161.8, 145.1, 138.9, 136.7, 130.3 (2C), 129.8 (2C), 128.8 (2C), 127.3, 119.0, 114.4 (2C), 55.4. IR (KBr, cm-1): 3068, 2971, 2838, 1656, 1594, 1571, 1511, 1486, 1425, 1396, 1338, 1295, 1257, 1211, 1168, 1087, 1029, 991, 811, 738, 665, 516. 4.1.4. 3-(4-klorofenil)-1-(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3d) Verim % 94, erime noktası 127-130 °C.

1

H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  8.04 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.74 (d, J = 15.6 Hz,

(34)

13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  188.3, 163.5, 142.4 (2C), 136.1, 133.5, 130.8 (2C), 129.5 (2C), 129.1 (2C), 122.2, 113.9 (2C), 55.5. IR (KBr, cm-1): 3012, 2962, 2840, 1656, 1604, 1563, 1492, 1405, 1328, 1253, 1222, 1176, 1091, 1022, 981, 817, 534. 4.1.5. 1,3-Bis(4-metoksifenil)prop-2-en-1-on (3e) Verim % 93, erime noktası 131-133 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  8.04 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.78 (d, J = 15.4 Hz, 1H), 7.59 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.44 (d, J = 15.4 Hz, 1H), 6.96 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 6.92 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.86 (s, 3H), 3.82 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  188.6, 163.2, 161.5, 143.7, 131.2, 130.7 (2C), 130.1 (2C), 127.4, 119.4, 114.3 (2C), 113.7 (2C), 55.4, 55.3. IR (KBr, cm-1): 3014, 2938, 2842, 1654, 1592, 1571, 1509, 1419, 1334, 1251, 1213, 1166, 1112, 1014, 985, 811, 522. 4.1.6. 1,3-Dip-tolilprop-2-en-1-on (3f) Verim % 84, erime noktası 125-128 °C

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.97 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.83 (d, J = 15.6 Hz, 1H), 7.57-7.50 (m, 3H), 7.31 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.22 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 2.43 (s, 3H), 2.39 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  189.9, 144.4, 143.5, 140.9, 135.7, 132.2, 129.7 (2C), 129.3 (2C), 128.6 (2C), 128.4 (2C), 120.9, 21.7, 21.5. IR (KBr, cm-1): 3029, 2915, 2854, 1652, 1592, 1565, 1509, 1411, 1328, 1286, 1224, 1180, 1014, 993, 811, 732, 534.

(35)

4.1.7. 3-(4-Metoksifenil)-1-p-tolilprop-2-en-1-on (3g) Verim % 92, erime noktası 100-102 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.96 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.81(d, J = 15.6 Hz, 1H), 7.63 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.45 (d, J = 15.6 Hz, 1H), 7.32 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 6.96 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.87 (s, 3H), 2.45 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  190.0, 161.5, 144.2, 143.3, 135.9, 130.1 (2C), 129.2 (2C), 128.5 (2C), 127.7, 119.7, 114.4 (2C), 55.4, 21.6. IR (KBr, cm-1): 3029, 2965, 2933, 2838, 1654, 1604, 1590, 1571, 1509, 1421, 1290, 1251, 1172, 1114, 1031, 977, 808, 728, 551. 4.1.8. 1-(4-Metoksifenil)-3-p-tolilprop-2-en-1-on (3h) Verim % 95, erime noktası 125-127 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  8.06 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.82 (d, J = 15.2 Hz, 1H), 7.58-7.51 (m, 3H), 7.25 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.00 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 3.91(s, 3H), 2.41 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  188.8, 163.3, 144.0, 140.8, 132.3, 131.2, 130.7 (2C), 129.6 (2C), 128.4 (2C), 120.8, 113.8 (2C), 55.5, 21.5. IR (KBr, cm-1): 2965, 2933, 2836, 1654, 1598, 1569, 1508, 1417, 1330, 1253, 1174, 1033, 983, 809, 609. 4.1.9. 3-(Tiyofen-2-il)-1-p-tolilprop-2-en-1-on (3i) Verim % 91, erime noktası 82-80 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.98-7.93 (m, 3H), 7.42 (d, J = 5.2 Hz, 1H), 7.37-7.29 (m, 4H), 7.09 (dd, J = 4.8, 3.6 Hz, 1H), 2.44 (s, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  189.3, 143.6, 140.5, 136.8, 135.5, 131.9, 129.3 (2C), 128.6, 128.5 (2C), 128.3, 120.7, 21.7.

(36)

IR (KBr, cm-1): 3097, 3064, 3021, 2913, 1658, 1592, 1413, 1361, 1297, 1278, 1207, 1176, 1033, 1014, 960, 809, 719, 566.

4.1.10. 1,3-Di(tiyofen-2-il)prop-2-en-1-on (3j) Verim % 94, erime noktası 93-96 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.98 (d, J = 15.2 Hz, 1H), 7.85 (dd, J = 3.6 Hz, 1.0 Hz, 1H), 7.68 (dd, J = 5.0 Hz, 1.0 Hz, 1H), 7.43 (br d, J = 5.2 Hz, 1H), 7.37 (br d, J = 3.6 Hz, 1H), 7.22 (d, J = 15.2 Hz, 1H), 7.18 (dd, J = 4.8 Hz, 4.0 Hz, 1H), 7.10 (dd, J = 5.2 Hz, 3.6 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  181.6, 145.5, 140.1, 136.5, 133.9, 132.2, 131.7, 128.9, 128.4, 128.3, 120.4. IR (KBr, cm-1): 3118, 3091, 1635, 1571, 1515, 1407, 1282, 1214, 1045, 971, 827, 721, 588.

(37)

4.2. 1,5-Dikarbonil Türevleri (5a-j)

4.2.1. 2-(1-(4-Bromofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5a) Verim % 86, erime noktası 102-105 °C.

H-NMR Spektrumu

Yukarıdaki spektruma bakıldığında sinyallerin yapıyı doğruladığı görülmektedir. p-Substitüe fenil halkalarına ait sinyaller  7.92 (d, J = 9.0 Hz, 2H), 7.38 (d, J = 8.4 Hz,

2H), 7.08 (d, J = 8.4 Hz, 2H) ve 6.90 ppm’de (d, J = 9.0 Hz, 2H) dublet ve AA’BB’ sistemi vererek rezonans olmaktadırlar. Metoksi protonları 3.84 ppm’de singlet verirken bromofenil halkasına komşu kiral karbona bağlı proton 3.69 ppm’de tripletin dubleti (td,

J = 9.8, 5.6 Hz, 1H), diğer kiral karbona bağlı proton ise 2.70 ppm’de yine tripletin

dubleti (td, J = 10.0, 4.8 Hz, 1H) vererek rezonans olmaktadırlar. Propanon zinciri üzerindeki metilenik protonlar ise AB sistemi vererek 3.45 ppm (dd, J = 16.1, 3.6 Hz, 1H) ve 3.14 ppm’de (dd, J = 16.1, 9.8 Hz, 1H) dubletin dubleti şeklinde rezonans olmaktadırlar. Siklohekzanon halkasındaki diğer sinyaller ise 2.52-1.11 ppm arasında rezonans olmaktadırlar.

(38)

Bileşiğin 13

C-NMR spektrumu da yapıyla uyum içerisindedir. Yapıdaki iki karbonil karbonu 213.1 ve 196.9 ppm’de, aromatik karbonlar 163.3, 141.1, 131.5 (2C), 130.4 (2C), 130.1 (2C), 129.9, 120.3 ve 113.6 (2C) ppm’de, alifatik karbonlar ise 55.5, 55.4, 43.5, 42.4, 40.7, 32.5, 28.5 ve 24.3 ppm’de sinyal vermektedirler.

IR verilerinden de yapıdaki iki karbonil sinyalinin varlığı (1704, 1668 cm-1_{) yapının}

doğruluğunu kanıtlamaktadır.

C-NMR Spektrumu 1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.92 (d, J = 9.0 Hz, 2H), 7.38 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.08 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.90 (d, J = 9.0 Hz, 2H), 3.84 (s, 3H), 3.69 (td, J = 9.8, 5.6 Hz, 1H), 3.45 (dd, J = 16.1, 3.6 Hz, 1H), 3.14 (dd, J = 16.1, 9.8 Hz, 1H), 2.70 (td, J = 10.0, 4.8 Hz, 1H), 2.52-2.47 (m, 1H), 2.43-2.38 (m, 1H), 2.02-1.99 (m, 1H), 1.80-1.65 (m, 3H), 1.58-1.54 (m, 1H), 1.29-1.11 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.1, 196.9, 163.3, 141.1, 131.5 (2C), 130.4 (2C), 130.1 (2C), 129.9, 120.3, 113.6 (2C), 55.5, 55.4, 43.5, 42.4, 40.7, 32.5, 28.5, 24.3.

(39)

IR (KBr, cm-1): 3021, 2931, 2850, 1704, 1668, 1600, 1573, 1509, 1486, 1419, 1311, 1257, 1245, 1172, 1010, 983, 815, 566.

GC/MS (m/z) (%) : 416 (M+, 0.28), 369 (0.40), 317 (6.33), 150 (100), 135 (69.93), 77 (1.36).

4.2.2. 2-(3-(4-Bromofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5b) Verim % 82, erime noktası 130-133 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.80 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.55 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.05 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 6.79 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.74 (s, 3H), 3.61 (td, J = 10.0, 4.0 Hz, 1H), 3.48 (dd, J = 15.8, 3.8 Hz, 1H), 3.09 (dd, J = 15.8, 9.8 Hz, 1H), 2.68 (td, J = 10.0, 5.0 Hz, 1H), 2.51-2.46 (m, 1H), 2.43-2.38 (m, 1H), 2.01-1.97 (m, 1H), 1.78-1.64 (m, 3H), 1.57-1.53 (m, 1H), 1.24-1.20 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.7, 198.0, 158.1, 135.7, 133.5, 131.7 (2C), 129.8 (2C), 129.1 (2C), 127.9, 113.8 (2C), 55.9, 55.1, 44.5, 42.5, 40.6, 32.6, 28.6, 24.3. IR (KBr, cm-1): 3058, 3002, 2933, 2911, 2854, 2832, 1704, 1683, 1585, 1513, 1398, 1305, 1247, 1178, 1126, 1031, 983, 825, 732, 565. GC/MS (m/z) (%) : 416 (M+, 0.5), 369 (1.28), 319 (17.7), 217 (63.0), 185 (100), 121 (30.3). 4.2.3. 2-(3-(4-Klorofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5c) Verim % 84, erime noktası 128-131 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.84 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.31 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.03 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 6.75 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 3.67 (s, 3H), 3.63-3.56 (m, 1H), 3.45 (dd, J = 15.8, 3.8 Hz, 1H), 3.08 (dd, J = 15.8, 9.6 Hz, 1H), 2.66 (td, J = 10.0, 4.8 Hz, 1H), 2.46-2.43 (m, 1H), 2.38-2.30 (m, 1H), 1.93 (bs, 1H), 1.72-1.62 (m, 3H), 1.54-1.48 (m, 1H), 1.22-1.15 (m, 1H).

(40)

13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.6, 197.7, 158.1, 139.0, 135.3, 133.5 (2C), 129.6 (2C), 129.1 (2C), 128.7, 113.8 (2C), 55.8, 55.0, 44.5, 42.4, 40.5, 32.6, 28.6, 24.3. IR (KBr, cm-1): 3027, 3010, 2965, 2935, 2852, 1702, 1685, 1590, 1569, 1513, 1446, 1398, 1365, 1305, 1243, 1230, 1170, 1124, 1091, 983, 817, 563. GC/MS (m/z) (%): 370 (M+, 0.6), 325 (0.5), 273 (19.9), 217 (32.1), 139 (100.0), 111 (28.9). 4.2.4. 2-(1-(4-Klorofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5d) Verim % 82, erime noktası 131-134 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.89 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.39 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.06 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.80 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 3.76 (s, 3H), 3.62 (td, J = 10.2, 3.8 Hz, 1H), 3.50 (dd, J = 15.8, 3.8 Hz, 1H), 3.10 (dd, J = 15.8, 10.0 Hz, 1H), 2.68 (td, J = 10.1, 5.0 Hz, 1H), 2.53-2.48 (m, 1H), 2.44-2.38 (m, 1H), 2.01 (bs, 1H), 1.79-1.66 (m, 3H), 1.61-1.54 (m, 1H), 1.28-1.22 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.8, 197.9, 158.1, 139.1, 135.2, 133.5, 129.7 (2C), 129.1 (2C), 128.7 (2C), 113.8 (2C), 55.9, 55.1, 44.5, 42.5, 40.6, 32.6, 28.6, 24.3. IR (KBr, cm-1): 3058, 3000, 2933, 2913, 2854, 1702, 1683, 1589, 1513, 1400, 1361, 1297, 1247, 1178, 1091, 1031, 985, 825, 734, 565. GC/MS (m/z) (%): 370 (M+, 0.8), 325 (0.7), 273 (27.4), 217 (44.0), 139 (100.0), 111 (39.3). 4.2.5. 2-(1,3-Bis(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (5e) Verim % 80, erime noktası 104-106 °C.

1

H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.92 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.08 (d, J = 8.8 Hz,

2H), 6.88 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 6.78 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 3.81 (s, 3H), 3.73 (s, 3H), 3.67 (td, J = 10.2, 3.8 Hz, 1H), 3.41 (dd, J = 15.6, 4.0 Hz, 1H), 3.11 (dd, J = 15.6, 9.6 Hz,

(41)

1H), 2.68 (td, J = 9.8, 5.2 Hz, 1H), 2.52-2.47 (m, 1H), 2.40-2.37 (m, 1H), 1.97 (bs, 1H), 1.79-1.65 (m, 3H), 1.56-1.52 (m, 1H), 1.27-1.22 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.9, 197.5, 163.2, 158.0, 133.8, 130.5 (2C), 130.0, 129.2 (2C), 113.7 (2C), 113.5 (2C), 56.0, 55.3, 55.0, 44.0, 42.3, 40.5, 32.4, 28.5, 24.0. IR (KBr, cm-1): 3062, 3014, 2933, 2910, 2850, 1702, 1600, 1573, 1511, 1421, 1365, 1245, 1170, 1110, 1029, 981, 823, 736, 561. GC/MS (m/z) (%): 366 (M+, 1.3), 319 (1.1), 269 (18.2), 217 (27.7), 135 (100.0), 77 (25.0). 4.2.6. 2-(3-Okso-1,3-dip-tolilpropil)siklohekzanon (5f) Verim % 81, erime noktası 108-110 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.85 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 7.23 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 7.08 (s, 4H), 3.72 (td, J = 10.2, 3.8 Hz, 1H), 3.46 (dd, J = 16.0, 5.2 Hz, 1H), 3.20 (dd, J = 16.0, 9.6 Hz, 1H), 2.72 (td, J = 9.8, 5.2 Hz, 1H), 2.55-2.52 (m, 1H), 2.44-2.40 (m, 1H), 2.40 (s, 3H), 2.30 (s, 3H), 2.00-1.97 (m, 1H), 1.83-1.67 (m, 3H), 1.59-1.55 (m, 1H), 1.31-1.26 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.8, 198.5, 143.5, 138.9, 136.0, 134.5, 129.2 (2C), 129.1 (2C), 128.3 (2C), 128.2 (2C), 55.9, 44.1, 42.2, 40.7, 32.3, 28.5, 24.0, 21.6, 21.0. IR (KBr, cm-1): 3048, 3025, 2938, 2915, 2856, 1702, 1677, 1606, 1513, 1403, 1361, 1245, 1230, 1170, 1124, 977, 817, 800, 732, 559. GC/MS (m/z) (%): 334 (M+, 1.6), 287 (3.4), 237 (41.9), 201 (76.8), 119 (100.0), 91 (75.1). 4.2.7. 2-(1-(4-Metoksifenil)-3-okso-3-p-tolilpropil)siklohekzanon (5g) Verim % 82, erime noktası 117-120 °C.

(42)

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.84 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.22 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.10 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 6.80 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 3.76 (s, 3H), 3.69 (td, J = 9.8, 4.4 Hz, 1H), 3.44 (dd, J = 16.0, 4.0 Hz, 1H), 3.17 (dd, J = 16.0, 9.6 Hz, 1H), 2.69 (td, J = 9.8, 5.0 Hz, 1H), 2.54-2.49 (m, 1H), 2.39 (s, 3H), 2.00-1.97 (m, 1H), 1.82-1.75 (m, 2H), 1.72-1.54 (m, 3H), 1.29-1.25 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.8, 198.6, 158.0, 143.5, 134.5, 133.9, 129.2 (2C), 129.1 (2C), 128.3 (2C), 113.8 (2C), 56.0, 55.1, 44.2, 42.2, 40.3, 32.3, 28.5, 24.0, 21.6. IR (KBr, cm-1): 3058, 2998, 2927, 2854, 1704, 1679, 1608, 1513, 1438, 1405, 1363, 1294, 1245, 1178, 1035, 981, 825, 732, 561. GC/MS (m/z) (%): 350 (M+, 1.3), 332 (0.6), 303 (2.1), 253 (30.4), 217 (43.3), 119 (100.0), 91 (67.1). 4.2.8. 2-(3-(4-Metoksifenil)-3-okso-1-p-tolilpropil)siklohekzanon (5h) Verim % 87, erime noktası 131-134 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.94 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.07 (s, 4H), 6.89 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 3.83 (s, 3H), 3.70 (td, J = 9.6, 4.0 Hz, 1H), 3.44 (dd, J = 15.6, 4.0 Hz, 1H), 3.15 (dd, J = 15.6, 9.6 Hz, 1H), 2.72 (td, J = 9.8, 5.2 Hz, 1H), 2.54-2.49 (m, 1H), 2.43-2.37 (m, 1H), 2.28 (s, 3H), 2.00-1.96 (m, 1H), 1.81-1.75 (m, 2H), 1.71-1.66 (m, 1H), 1.57-1.53 (m, 1H), 1.29-1.27 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  213.8, 197.6, 163.2, 138.9, 135.9, 130.5 (2C), 130.1, 129.1 (2C), 128.2 (2C), 113.5 (2C), 55.9, 55.4, 43.9, 42.3, 40.9, 32.4, 28.6, 24.0, 21.0. IR (KBr, cm-1): 3048, 3027, 2933, 2854, 1698, 1662, 1602, 1573, 1509, 1419, 1361, 1313, 1255, 1170, 1126, 1018, 985, 819, 599. GC/MS (m/z) (%): 351 (M+, 0.5), 332 (0.7), 303 (2.0), 253 (30.9), 201 (17.4), 150 (100.0), 135 (98.2), 77 (33.1).

(43)

4.2.9. 2-(3-Okso-1-(tiyofen-2-il)-3-p-tolilpropil)siklohekzanon (5i) Verim % 84, erime noktası 103-106 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.86 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.24 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.12 (d, J = 4.8 Hz, 1H), 6.90-6.87 (m, 1H), 6.84 (d, J = 2.8 Hz, 1H), 4.18-4.13 (m, 1H), 3.38 (dd, J = 16.3, 4.8 Hz, 1H), 3.33 (dd, J = 16.3, 8.7 Hz, 1H), 2.76-2.69 (m, 1H), 2.51-2.46 (m, 1H), 2.42-2.37 (m, 1H), 2.40 (s, 3H), 2.03-2.00 (m, 1H), 1.89-1.82 (m, 2H), 1.75-1.59 (m, 2H), 1.39-1.33 (m, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  212.6, 197.9, 145.7, 143.7, 134.4, 129.2 (2C), 128.3 (2C), 126.4, 125.5, 123.6, 56.2, 44.4, 42.3, 36.2, 31.9, 28.2, 24.4, 21.6. IR (KBr, cm-1): 3068, 2977, 2935, 2863, 1700, 1677, 1606, 1573, 1442, 1407, 1371, 1307, 1230, 1182, 1124, 1027, 979, 809, 688, 590, 528. GC/MS (m/z) (%): 327 (M+, 0.9), 308 (1.0), 280 (1.27), 229 (30.5), 193 (75.4), 119 (100.0), 91 (77.3), 65 (30.6). 4.2.10. 2-(3-Okso-1,3-di(tiyofen-2-il)propil)siklohekzanon (5j) Verim % 81, erime noktası 121-124 °C.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3, ppm):  7.80 (dd, J = 4.0, 0.8 Hz, 1H), 7.59 (dd, J = 4.0, 0.8 Hz, 1H), 7.13-7.09 (m, 2H), 6.89-6.84 (m, 2H), 4.12 (td, J = 8.8, 4.4 Hz, 1H), 3.38 (dd, J = 15.9, 4.8 Hz, 1H), 3.27 (dd, J = 15.9, 9.0 Hz, 1H), 2.77-2.72 (m, 1H), 2.50-2.45 (m, 1H), 2.41-2.37 (m, 1H), 2.04-2.00 (m, 1H), 1.89-1.81 (m, 2H), 1.72-1.59 (m, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  212.6, 191.1, 145.2, 144.2, 133.6, 132.2, 128.1, 126.5, 125.6, 123.7, 56.0, 45.1, 42.4, 36.6, 32.0, 28.3, 24.5. IR (KBr, cm-1): 3100, 3068, 2940, 2910, 2852, 1695, 1660, 1517, 1415, 1309, 1240, 1126, 937, 844, 742, 688. GC/MS (m/z) (%): 319 (M+, 0.8), 300 (0.9), 271 (3.4), 221 (33.8), 193 (79.8), 111 (100.0), 97 (30.4).

(44)

4.3. 1,5-Diol Türevleri (6a-j)

4.3.1. 2-(1-(4-Bromofenil)-3-hidroksi-3-(4-metoksifenil)propil)siklohekzanon (6a) Verim % 75, erime noktası 197-199 °C.

H-NMR Spektrumu

1,5-Diol türevlerinden 6a bileşiğine ait 1H-NMR spektrumu şekil 4.5.’de görülmektedir. Metoksi grubunun bağlı olduğu fenil halkasının protonlarına ait sinyaller  7.48 (d, J =

8.4 Hz, 2H) ve 6.81 ppm’de (d, J = 8.4 Hz, 2H) AA’XX’ sistemi verirken, bromun bağlı bulunduğu fenil halkasının sinyalleri  7.16 (d, J = 8.4 Hz, 2H) ve 7.07 ppm’de (d, J = 8.8 Hz, 2H) AA’BB’ sistemi vererek rezonans olmaktadırlar. Benzil alkol protonu

4.24 ppm’de (d, J = 4.0 Hz, 1H) sinyal verirken bu gruba komşu proton 4.83 ppm’de (d,

J = 4.4 Hz, 1H) rezonans olmaktadır. Siklohekzanol halkasının hidroksil protonu ise

4.02 ppm’de (bs, 1H) geniş bir singlet vermektedir. Spektrumdaki diğer alifatik sinyaller de yapıyla uyum içerisindedir.

(45)

C-NMR Spektrumu

Şekil 4.6.’da görülen 13_{C-NMR spektrumunda aromatik halkalara ait sinyaller  158.3,}

145.1, 139.7, 131.3 (2C), 131.2 (2C), 126.8 (2C), 118.9 ve 113.7 ppm’de (2C) rezonans olmaktadırlar.  69.9 ve 64.5 ppm’de yer alan sinyaller hidroksil grubunun bağlı olduğu karbonlardan ileri gelmektedir. Metoksi karbonu 55.4 ppm’de sinyal verirken diğer karbonlar 47.0, 43.9, 42.8, 34.1, 26.3, 25.6 ve 20.0 ppm’de sinyal vermektedirler. IR spektrumunda karbonil gruplarına ait sinyallerin kaybolması (1704, 1668 cm-1

) ve 3361, 3311 cm-1 bölgesinde geniş hidroksil piklerinin görülmesi yapının doğruluğunu desteklemektedir. 1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.48 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.16 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.07 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 6.81 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 4.83 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.24 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.02 (bs, 1H), 3.89-3.86 (m, 1H), 3.70 (s, 3H), 2.91 (td, J = 10.7, 3.4 Hz, 1H), 2.14 (td, J = 12.1, 3.4 Hz, 1H), 1.73 (bd, J = 11.6 Hz, 1H), 1.61-1.45 (m, 3H), 1.40-1.20 (m, 3H), 1.19-1.12 (m, 1H), 1.00-0.91 (m, 1H), 0.78 (bd, J = 11.6 Hz, 1H).

(46)

13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  158.3, 145.1, 139.7, 131.3 (2C), 131.2 (2C), 126.8 (2C), 118.9, 113.7 (2C), 69.9, 64.5, 55.4, 47.0, 43.9, 42.8, 34.1, 26.3, 25.6, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3361, 3311, 3064, 2998, 2940, 2832, 1614, 1587, 1513, 1421, 1295, 1247, 1172, 1101, 1035, 973, 836, 819, 599. GC/MS (m/z) (%): 400 (M+, 10.3), 302 (3.9), 244 (17.9), 182 (40.2), 134 (100.0), 108 (51.0), 91 (30.8), 77 (33.8). 4.3.2. 2-(3-(4-Bromofenil)-3-hidroksi-1-(4-metoksifenil)propil)siklohekzanol (6b) Verim % 75, erime noktası 162-164 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.48 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.08 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.92 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.86 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 5.03 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.07-4.05 (m, 2H), 4.00-3.94 (m, 1H), 3.74 (s, 3H), 2.27 (t, J = 10.0, 1H), 2.07-2.01 (m, 1H), 1.93 (td, J = 12.2 Hz, 4.0, 1H), 1.71 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.46-1.39 (m, 2H), 1.34-1.22 (m, 3H), 0.98-0.87 (m, 2H), 0.71 (bd, J = 12.4 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  157.6, 144.9, 136.9, 131.1 (4C), 129.5 (2C), 120.2, 113.9 (2C), 71.4, 64.6, 55.3, 47.4, 43.3, 41.3, 34.3, 26.2, 25.3, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3334, 3033, 2925, 2857, 1608, 1590, 1508, 1421, 1288, 1245, 1178, 1099, 1037, 971, 835, 771, 651, 536. GC/MS (m/z) (%): 420 (M+, 1.0), 384 (0.8), 303 (5.00), 185 (29.6), 135 (100.0), 121 (34.8), 77 (28.3). 4.3.3. 2-(3-(4-Klorofenil)-1-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6c) Verim % 73, erime noktası 142-144 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.34 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 7.17 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 6.94 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 6.86 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 5.03 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.06 (s, 2H), 4.04-4.01 (m, 1H), 3.74 (s, 3H), 2.31 (t, J = 10.0, 1H), 2.09 (t, J = 10.8, 1H), 1.97 (td, J = 12.0 Hz, 4.0, 1H), 1.73 (bd, J = 12.2 Hz, 1H), 1.48-1.40 (m, 2H), 1.35-1.23 (m, 3H), 1.00-0.88 (m, 2H), 0.74 (bd, J = 12.2 Hz, 1H).

(47)

13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  157.7, 144.5, 137.0, 131.7, 129.5 (2C), 129.1 (2C), 128.2 (2C), 113.9 (2C), 71.4, 64.7, 55.3, 47.5, 43.3, 41.4, 34.3, 26.3, 25.3, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3336, 3035, 3010, 2927, 2857, 1608, 1583, 1509, 1492, 1421, 1290, 1245, 1178, 1099, 1039, 998, 971, 836, 775, 642, 541. GC/MS (m/z) (%): 376 (M+, 0.9), 356 (1.0), 338 (1.8), 257 (12.1), 202 (11.8), 141 (69.6), 135 (100.0), 77 (44.0). 4.3.4. 2-(1-(4-Klorofenil)-3-(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6d) Verim % 71, erime noktası 198-200 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.35 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 7.21 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 7.07 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 6.81 (d, J = 8.2 Hz, 2H), 4.81 (d, J = 4.8 Hz, 1H), 4.22 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.02 (bs, 1H), 3.89-3.85 (m, 1H), 3.70 (s, 3H), 2.91 (td, J = 10.8, 3.6 1H), 2.18-2.10 (m, 1H), 1.73 (bd, J = 12.0 Hz, 1H), 1.61-1.46 (m, 3H), 1.40-1.26 (m, 3H), 1.22-1.12 (m, 1H), 1.00-0.94 (m, 1H), 0.78 (bd, J = 12.0 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6, ppm):  158.3, 144.6, 139.7, 130.7, 130.4, 128.4 (4C), 126.8 (2C), 113.7 (2C), 69.9, 64.5, 55.4, 47.0, 43.8, 34.2, 26.3, 25.6, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3357, 3289, 3064, 2998, 2938, 2852, 1612, 1587, 1513, 1488, 1442, 1411, 1295, 1249, 1172, 1101, 1035, 973, 819, 559. GC/MS (m/z) (%): 358 (M+, 0.6), 273 (2.0), 222 (2.4), 191 (0.6), 137 (100.0), 109 (15.2), 77 (13.6). 4.3.5. 2-(1,3-Bis(4-metoksifenil)-3-oksopropil)siklohekzanon (6e) Verim % 70, erime noktası 160-163 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.06 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 6.91 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.87-6.83 (m, 4H), 4.76 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.07 (bs, 1H), 4.03 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 3.96-3.90 (m, 1H), 3.74 (s, 3H), 2.31 (t, J = 9.6, 1H), 2.11-2.04 (m, 1H) 1.92 (td, J = 12.2, 4.0, 1H), 1.72 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.48-1.22 (m, 5H), 0.98-0.88 (m, 2H), 0.73 (bd, J = 12.4 Hz, 1H).

(48)

13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  158.6, 157.6, 137.4, 137.2, 129.5 (2C), 128.4 (2C), 113.9 (2C), 113.6 (2C), 71.6, 64.7, 55.4, 55.3, 47.5, 43.5, 41.3, 34.4, 26.3, 25.3, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3451, 3066, 3008, 2923, 2846, 1610, 1583, 1509, 1452, 1403, 1286, 1247, 1236, 1176, 1031, 973, 831, 609, 522. GC/MS (m/z) (%): 371 (M+, 0.6), 334 (0.7), 253 (21.0), 202 (12.6), 137 (100.0), 135 (74.4), 121 (67.3), 77 (22.2). 4.3.6. 2-(3-Hidroksi-1,3-dip-tolilpropil)siklohekzanol (6f) Verim % 76, erime noktası 134-136 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.12-7.04 (m, 6H), 6.91 (d, J = 7.2 Hz, 2H), 4.83 (d, J = 3.2 Hz, 1H), 4.11 (s, 1H), 4.05 (s, 1H), 4.00 (bs, 1H), 2.30 (s, 6H), 2.14 (t, J = 9.6, 1H), 1.98 (t, J = 9.2, 1H), 1.75 (bd, J = 12.0 Hz, 1H), 1.50-1.27 (m, 6H), 1.03-0.89 (m, 2H), 0.78 (bd, J = 12.4 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  142.5, 142.4, 136.1, 134.8, 129.1 (2C), 128.8 (2C), 128.6 (2C), 127.3 (2C), 71.9, 64.7, 47.5, 43.9, 41.4, 34.4, 26.4, 25.4, 21.2, 21.1, 20.1. IR (KBr, cm-1): 3399, 3332, 3089, 3019, 2933, 2856, 1511, 1446, 1419, 1295, 1249, 1178, 1139, 1101, 998, 971, 819, 661, 551. GC/MS (m/z) (%): 339 (M+, 0.6), 320 (1.8), 302 (3.7), 246 (1.4), 221 (24.6), 186 (43.0), 121 (100.0), 105 (71.5), 91 (58.1), 77(32.5). 4.3.7. 2-(3-Hidroksi-1-(4-metoksifenil)-3-p-tolilpropil)siklohekzanol (6g) Verim % 76, erime noktası 166-168 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.10 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 7.04 (d, J = 8.0 Hz, 2H), 6.92 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.86 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 4.83 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.08 (bs, 1H), 4.04 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.00-3.95 (m, 1H), 3.75 (s, 3H), 2.36-2.30 (m, 1H), 2.29 (s, 3H), 2.12-2.06 (m, 1H), 1.93 (td, J = 12.2, 4.2, 1H), 1.73 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.48-1.42 (m, 2H), 1.34-1.23 (m, 3H), 1.00-0.88 (m, 2H), 0.73 (bd, J = 11.6 Hz, 1H).

(49)

13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  157.7, 142.5, 137.2, 136.1, 129.5 (2C), 128.8 (2C), 127.3 (2C), 113.9 (2C), 71.9, 64.7, 55.3, 47.6, 43.5, 334.4, 26.3, 25.4, 21.2, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3442, 3031, 3010, 2919, 2848, 1608, 1509, 1450, 1421, 1284, 1236, 1176, 1101, 1029, 997, 975, 829, 817, 744, 609, 551, 524. GC/MS (m/z) (%): 354 (M+, 1.6), 318 (1.1), 237 (14.8), 202 (9.0), 135 (60.8), 121 (100.0), 91 (27.5), 77 (16.1). 4.3.8. 2-(3-Hidroksi-3-(4-metoksifenil)-1-p-tolilpropil)siklohekzanol (6h) Verim % 78, erime noktası 172-174 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.11-7.05 (m, 6H), 6.81 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 4.77 (d, J = 4.8 Hz, 1H), 4.18 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.04 (bs, 1H), 3.95-3.92 (m, 1H), 3.70 (s, 3H), 2.89-2.84 (m, 1H), 2.28 (s, 3H), 2.14 (t, J = 10.2, 1H), 1.73 (bd, J = 11.6 Hz, 1H), 1.60-1.44 (m, 3H), 1.37-1.29 (m, 3H), 1.21-1.09 (m, 1H), 1.00-0.90 (m, 1H), 0.83 (bd, J = 11.6 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  158.3, 142.5, 140.0, 134.7, 129.1 (2C), 128.7 (2C), 126.8 (2C), 113.7 (2C), 69.9, 64.6, 55.4, 47.3, 43.9, 43.2, 34.2, 26.4, 25.7, 21.1, 20.1. IR (KBr, cm-1): 3353, 3288, 3052, 3000, 2927, 2848, 1614, 1587, 1511, 1444, 1423, 1299, 1247, 1170, 1105, 1033, 973, 819, 553. GC/MS (m/z) (%): 354 (M+, 0.9), 318 (0.9), 237 (18.3), 186 (17.8), 137 (100.0), 118 (56.2), 105 (34.4), 77 (20.6). 4.3.9. 2-(3-Hidroksi-3-(4-metoksifenil)-1-(tiyofen-2-il)propil)siklohekzanol (6i) Verim % 70, erime noktası 152-155 °C.

1

H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.34 (d, J = 4.8 Hz, 1H), 7.16-7.12 (m, 4H),

6.97-6.94 (m, 1H), 6.65 (d, J = 3.2 Hz, 1H), 4.98 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.19-4.12 (m, 1H), 4.12 (s, 2H), 2.57-2.51 (m, 1H), 2.48-2.41 (m, 1H), 2.32 (s, 3H), 1.97-1.90 (m, 1H), 1.77 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.49 (bs, 2H), 1.38-1.28 (m, 3H), 1.13-0.94 (m, 3H).

(50)

13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6,ppm):  149.7, 142.2, 136.2, 128.9 (2C), 127.4 (2C), 126.8, 124.9, 123.6, 71.8, 64.6, 48.8, 42.8, 34.3, 26.4, 25.4, 21.3, 20.0. IR (KBr, cm-1): 3399, 3359, 3102, 3033, 2948, 2927, 2848, 1612, 1444, 1351, 1241, 1205, 1130, 1106, 1025, 1000, 977, 823, 700, 551. GC/MS (m/z) (%): 313 (M+, 0.6), 294 (7.5), 213 (31.2), 196 (46.6), 178 (59.3), 121 (100), 110 (77.2), 97 (55.5), 77 (43.2). 4.3.10. 2-(3-Hidroksi-1,3-di(tiyofen-2-il)propil)Siklohekzanol (6j) Verim % 65, erime noktası 122-125 °C.

1 H-NMR (400 MHz, DMSO-d6,ppm):  7.41 (dd, J = 5.0, 1.4 Hz, 1H), 7.35 (d, J = 5.2 Hz, 1H), 6.96-6.93 (m, 2H), 6.87 (bd, J = 3.2 Hz, 1H), 6.69-6.67 (m, 1H), 5.38 (d, J = 4.4 Hz, 1H), 4.39-4.34 (m, 1H), 4.17 (d, J = 4.0 Hz, 1H), 4.03 (bs, 1H), 2.69-2.63 (m, 1H), 2.41-2.34 (m, 1H), 1.90 (dd, J = 12.2, 4.0 Hz, 1H), 1.73 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.50-1.42 (m, 2H), 1.36-1.25 (m, 3H), 1.09-0.95 (m, 2H), 0.90 (bd, J = 12.4 Hz, 1H). 13 C-NMR (100 MHz, DMSO-d6, ppm):  149.7, 149.3, 126.9, 126.6, 125.1, 124.9, 124.0, 123.8, 67.5, 64.6, 48.6, 43.6, 43.5, 34.1, 26.2, 25.4, 19.9. IR (KBr, cm-1): 3378, 3106, 2927, 2852, 1654, 1608, 1442, 1405, 1263, 1234, 1029, 968, 850, 696. GC/MS (m/z) (%): 322 (M+, 0.9), 286 (3.3), 220 (9.2), 196 (31.3), 178 (47.7), 113 (100), 110 (69.8), 97 (67.2), 85 (44.3).

4.4. Kromen Türevleri (7a-j)

4.4.1. 4-(4-Bromofenil)-2-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7a) Ürün saflaştırılamadı.

(51)

4.4.2. 2-(4-Bromofenil)-4-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7b) Verim % 81, sarı renkli viskoz sıvı.

H-NMR Spektrumu

Aromatik protonlardan bromo fenil halkasına ait olanların sinyalleri 7.48 (d, J = 8.6 Hz, 2H) ve 7.30 ppm’de (d, J = 8.6 Hz, 2H), metoksi fenil halkasına ait olan sinyaller ise 7.17 (d, J = 8.6 Hz, 2H) ve 6.89 ppm’de (d, J = 8.6 Hz, 2H) AA’BB’ sistemi oluşturarak dublet vermektedirler. Yapıdaki eterik protonlardan fenil halkasına komşu olan proton 4.85 ppm’de (dd, J = 11.4, 1.8 Hz, 1H) dubletin dubleti verirken, siklohekzan halkasına komşu olan proton ise 4.20 ppm’de (td, J = 8.6, 4.8 Hz, 1H) tripletin dubleti vererek rezonans olmaktadır. Diğer alifatik protonlar ise sırası ile 3.81 (s, 3H), 3.18 (td, J = 12.0, 3.6 Hz, 1H), 2.25 (bd, J = 11.4 Hz, 1H), 2.02-1.91 (m, 3H), 1.78-1.71 (m, 3H), 1.51 (bd, J = 11.4 Hz, 1H) ve 1.35-1.25 ppm’de (m, 3H) rezonans olmaktadırlar.

(52)

C-NMR Spektrumu

Şekil 4.8’de görülen 7a bileşiğine ait 13

C-NMR spektrumunda aromatik karbonlar  158.2, 142.4, 136.1, 131.3 (2C), 128.8 (2C), 127.7 (2C), 120.1, 113.9 ppm’de (2C) rezonans olurken eterik karbonların 76.3 ve 71.5 ppm’e kaydıkları görülmektedir. Alifatik karbonlara ait sinyaller de yapıyla uyum içerisindedir.

IR spektrumunda hidroksil sinyallerinin kaybolup eterik yapıyı destekleyen sinyallerin görülmesi yapıyı desteklemektedir.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3,ppm):  7.48 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.30 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 7.17 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 6.89 (d, J = 8.6 Hz, 2H), 4.85 (dd, J = 11.4, 1.8 Hz, 1H), 4.20 (td, J = 8.6, 4.8 Hz, 1H), 3.81 (s, 3H), 3.18 (td, J = 12.0, 3.6 Hz, 1H), 2.25 (bd, J = 11.4 Hz, 1H), 2.02-1.91 (m, 3H), 1.78-1.71 (m, 3H), 1.51 (bd, J = 11.4 Hz, 1H), 1.35-1.25 (m, 3H).

(53)

13 C-NMR (100 MHz, CDCl3, ppm):  158.2, 142.4, 136.1, 131.3 (2C), 128.8 (2C), 127.7 (2C), 120.1, 113.9 (2C), 76.3, 71.5, 55.3, 43.1, 40.8, 38.6, 26.8, 25.5, 25.4, 20.3. IR (KBr, cm-1): 2996, 2933, 2856, 1610, 1511, 1486, 1450, 1247, 1178, 1085, 1072, 1035, 1010, 827, 559, 530. GC/MS (m/z) (%): 403 (M+, 2.5), 303 (17.7), 201 (22.3), 147 (46.8), 134 (100.0), 121 (94.3), 91 (37.9), 77 (30.4). 4.4.3. 2-(4-Klorofenil)-4-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7c) Verim % 84, sarı renkli viskoz sıvı.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3,ppm):  7.37 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.34 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.18 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.90 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 4.88 (d, J = 11.6 Hz, 1H), 4.24-4.19 (m, 1H), 3.82 (s, 3H), 3.23-3.19 (m, 1H), 2.39 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 2.05-1.91 (m, 3H), 1.79-1.73 (m, 3H), 1.51 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 1.37-1.31 (m, 3H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3,ppm):  158.2, 141.9, 136.1, 132.8, 128.4 (2C), 128.3 (2C), 127.3 (2C), 113.9 (2C), 76.3, 71.5, 55.2, 43.1, 40.8, 38.6, 26.8, 25.5, 25.4, 20.3. IR (KBr, cm-1): 2996, 2933, 2856, 1610, 1511, 1490, 1450, 1375, 1247, 1178, 1083, 1037, 1014, 827, 561, 530. GC/MS (m/z) (%): 358 (M+, 5.0), 259 (20.8), 201 (13.4), 147 (37.1), 134 (100.0), 121 (91.4), 91 (31.4), 77 (21.2). 4.4.4. 4-(4-Klorofenil)-2-(4-metoksifenil)-oktahidro-2H-kromen (7d) Verim % 80, renksiz viskoz sıvı.

1 H-NMR (400 MHz, CDCl3,ppm):  7.34 (d, J = 8.8 Hz, 2H), 7.30 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 7.19 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 6.90 (d, J = 8.4 Hz, 2H), 4.83 (d, J = 11.6 Hz, 1H), 4.18 (dt, J = 12.4, 4.8 Hz, 1H), 3.81 (s, 3H), 3.22 (td, J = 12.2, 3.4 Hz, 1H), 2.21 (bd, J = 12.4 Hz, 1H), 2.02-1.91 (m, 3H), 1.80-1.73 (m, 3H), 1.44-1.27 (m, 4H). 13 C-NMR (100 MHz, CDCl3,ppm):  158.9, 142.7, 135.2, 131.9, 128.8 (2C), 128.7 (2C), 127.2 (2C), 113.7 (2C), 76.1, 71.5, 55.3, 42.7, 40.6, 39.0, 26.8, 25.5, 25.4, 20.3.