Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1-2003
* 8. Uluslararası TOD kongresinde poster olarak sunulmuştur. 27-30 Mayıs 2002, Antalya. ** Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı
*** Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Tedavi Bilim Dalı
ORTODONTİK TEDAVİYİ TAKİBEN VİTAL AĞARTMA İLE ESTETİĞİN
İYİLEŞTİRİLMESİ: BİR OLGU NEDENİYLE*
Yrd.Doç.Dr. Cenk DORUK ** Dt. Uğur AĞAR ** Yrd.Doç.Dr. Feridun HÜRMÜZLÜ***
ÖZET
Bu vaka raporunda dental florozisli 13 yaşındaki bayan hastada ortodontik tedavi sonrası vital ağartma işlemiyle estetiğin daha da iyileştirildiği gösterilmiştir. Ortodontik problemlerini tedavi ettirmek amacıyla kliniğimize başvuran ve dental florozise bağlı üst ön keser dişlerinde lekelenmeler olan hastaya, çekimsiz tedavi ve bunu takiben vital ağartma işlemi uygulanmıştır. Tedavi sonunda güzel bir diş dizimi, iyi bir oklüzyon ve arzulanan dental estetik sağlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Essix plağı, florozis, vital ağartma
SUMMARY
In this case report we presented the improvement of esthetics after orthodontic treatment in a 13 year old patient with dental fluorosis. The patient attained to our clinic because of her orthodontic problems was also dissatisfied with her brown-stained maxillary central incisors. Non- extraction therapy and bleaching was required for the patient. Treatment produced an excellent improvement of dental esthetics.
Key Words: Essix retainer, dental fluorosis, vital tooth bleaching
GİRİŞ
Ortodontistler en üst düzeyde hasta memnuniyetin-den hoşlanırlar çünkü sonuçlar hemen her zaman estetik bir iyileşmedir.1 Bu vaka raporunda, ortodontik
problemle birlikte dental florozise de sahip bir hastada, ortodontik tedaviyi takiben uygulanan vital ağartma ile elde edilen çarpıcı estetik iyileşme sunulmuştur.
VAKA RAPORU
Tedavi amacıyla kliniğimize başvuran 13 yaşındaki kız hastada, iskeletsel sınıf 1 ve dişsel sınıf 2 ilişki mevcuttu. Sağ maksiller segmenti bukkal çapraz kapanışta olan hasta, üst ön kesici dişlerindeki kahverengi lekelenmelerden de şikayetçiydi (Resim 1).
Resim 1. Tedavi öncesi ağız dışı ve ağız içi fotoğraflar
İyi bir ağız hijyenine sahip olan hasta için, çekimsiz ortodontik tedavi ve tedavi bitimini takiben vital ağartma işlemi yapılması uygun görülmüştür.
Tedavinin ilk aşamasında hastaya 18 gün boyunca hızlı üst çene genişletmesi uygulanmıştır. Hedeflenen genişleme elde edildikten sonra dişlerdeki hassasiyetin azalması için 14 gün boyunca aparey ağızda bırakılmış ve daha sonra palatal kısmı akrille kuvvetlendirilmiş .080" Essix apareyi ile yer değiştirilmiştir (Resim 2). Dört ay-ondört gün sonra pekiştirme işlemi bitirilmiş ve pekiştirme apareyi çıkartılarak .018"x.025" slotlık Roth sistem tüp ve braketler yerleştirilmiştir. Sabit ortodontik tedavi 13 ay sürmüştür, bu sürenin sonunda braketler çıkartılarak kompozit artıkları temizlenmiştir (Resim 3).
Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1-2003
8
Resim 3. Sabit tedavi sonrası ağız dışı ve ağız içi fotoğraflar
Braketlerin çıkarılmasını takiben pekiştirme ve ağartma işlemine başlanmıştır. Pekiştirme için kullanılan Essix plağı aynı zamanda ağartma ajanını uygulayabilmek içinde kullanılmıştır. Uygulanan Essix apareyi hem ön hem arka dişleri içine alacak şekilde dizayn edilmiş ve hastaya tatbiki sırasında artikülasyon kağıdıyla prematür kontaklar elimine edilmiştir. Essix plak içine uygulanan ağartma ajanı, %15 carbamide peroxide (Spectrum Dental, Inc. 8554 Hayden Place Culver City, CA 90232), günde 5 saat hasta tarafından uygulanmış ve hasta işlem sonrası apareyi bir fırçayla iyice temizlemesi konusunda uyarılmıştır. Hasta ve hekimin istediği beyazlığa 4 hafta sonunda ulaşılmış ve pekiştirme apareyi yenisiyle değiştirilmiştir (Resim 4).
Resim 4. Ağartma sonrası ağız dışı ve ağız içi fotoğraflar
TARTIŞMA
Tedavi sırasında üst çene genişletmesini takiben uygulanan Essix materyali rijit olmayan yapısı sebebiyle genişletme sonrası pekiştirme apareyi olarak pek fazla tercih edilmemektedir,2 bu yüzden uygulanan .080" lik
Essix materyalinin palatal kısmı akrille kuvvetlendirilmiş ve arzulanan rijitliğe ulaşılmıştır.
Sabit tedavi sonrası uygulanan .040" Essix plağın, hem pekiştirme hemde ağartma plağı olarak kullanılması klinik ve laboratuar da harcanan süreyi azaltmıştır.
Günümüzde hastanın estetik ihtiyaçlarını karşılamak için uygulanan vital ve non-vital ağartma işlemleri konservatif ve ekonomik yaklaşımlardır.3,4 Vital diş
ağartması, ortodontik tedavi öncesi veya sonrası uygulanabilir fakat genellikle dişlerin düzgün sıralanmasını takiben uygulanması tavsiye edilir.1
Braketlerin; ağartılmış ve ağartılmamış dişlerdeki tutuculuğunu inceleyen Homewood ve ark.5 kesme
kuvvetlerine gösterilen direnç açısından iki grup arasında herhangi bir fark bulunmadığını rapor etmiştir.
SONUÇ
Tedavinin hedefleri; dişsel malokluzyonu düzeltmek ve hastaya güzel bir gülüş kazandırmaktı. Tedavi sonunda güzel bir diş dizimi, iyi bir okluzyon ve arzulanan dental estetik sağlanmıştır. Elde edilen sonuçlar hem hasta hem de hekim açısından yüz güldürücüdür.
KAYNAKLAR
1- Goldstein RE, Goldstein CE. Is your case really finished?, J. Clin. Orthod. 11:702-713, 1988.
2- Joondeph DR, Riedel RA. Retention and relapse, in Orthodontics : Current Principles and Techniques, ed. T.M. Graber and R.L. Vanarsdall, Jr., 2nd ed., Mosby, St. Louis, 1994, pp. 908-950.
3- Haywood V, Heymann HO. Nightguard vital bleaching, Quintessence Int. 20: 173-176, 1989.
4- Goldstein RE, Haywood VB, Heymann HO, Steiner DR, West JD. Bleaching of vital and pulpless teeth. In Cohen, S., Burns, C.R. eds.: Pathways of the pulp, 6th ed., St. Louis, C.V. Mosby Co., 1994, pp. 584-604.
5- Homewood C, Tyas M, Woods M. Bonding to previously bleached teeth, Aust. Orthod. J. 17 (1): 27-34, 2001.
Yazışma Adresi:
Yrd.Doç.Dr.Cenk DORUK Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı 58140 SİVAS
Tel: +90 346 2191010-2769 E-posta: cdoruk@cumhuriyet.edu.tr
Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1-2003
* 8. Uluslararası TOD kongresinde poster olarak sunulmuştur. 27-30 Mayıs 2002, Antalya. ** Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı