Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 2005 189 Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 189-191, 2005
Kısa Bilimsel Çalışma / Short Communication
Bir kedide kronik bilateral frontal sinuzitis ve operatif sağaltımı*
Mustafa Doğa TEMİZSOYLU1, Perran GÖKÇE2
1 Akdeniz Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı, Burdur; 2 Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi,
Cerrahi Anabilim Dalı, Ankara.
Özet: Erkek, 7 yaşlı, tekir ırkı bir kedide kronik bilateral frontal sinuzitis tanımlandı. İnspeksiyonda sinus frontalis bölgesinde
deformasyon ve sağ gözde mukopurulent bir akıntı belirlendi. Radyografide frontal sinus çatısında deformasyon ile sinus boşluğunun homojen doku yoğunluğunda olduğu gözlendi. Olgu sinuzotomi ile başarıyla sağaltıldı.
Anahtar sözcükler: Frontal sinus, kedi, sinuzotomi.
Chronic bilateral frontal sinusitis and operative treatment in a cat
Summary: This case report describes a 7-year-old, male, mixed breed cat with chronic bilateral sinusitis. In inspection,
de-formations around the frontal sinus and mucopurulent discharge of the right eye were observed. Radiography revealed a homogenous tissue density within frontal sinuses. The case was treated successfully by sinusotomy.
Key words: Cat, frontal sinus, sinusotomy.
Kedilerde üst solunum yollarının viral, bakteriyel ya da fungal enfeksiyonları, sinus mukozasında ve kemik çatısında oluşturdukları yıkımlar ile kronik sinuzitise yol açabilmektedirler (2,3,8). Bu hastalık için bildirilen en önemli patolojik bulgu, sinus mukoza ve submukozasın-daki kalınlaşmalara bağlı olarak sinuslar arası geçişlerin engellenmesi ve dolayısıyla fizyolojik drenajın ortadan kalkmasıdır (3).
Bu olgu takdiminde 7 yaşlı, erkek, tekir ırkı bir ke-dide kronik bilateral frontal sinuzitis tanımlandı. Olgu-nun hikayesinde kediye yaklaşık 20 gün boyunca antibiyoterapinin uygulandığı ancak bu sağaltımın başa-rısızlıkla sonuçlandığı ve bunun yanında kedide keyifsiz-lik ve iştahsızlığın olduğu da öğrenildi. İnspeksiyonda sinus frontalis bölgesinde deformasyon ve sağ gözde mukopurulent bir akıntı belirlendi. Olgunun radyografik incelemesinde frontal sinus çatısında deformasyon ve sinus boşluğunun homojen doku yoğunluğunda olduğu gözlendi (Şekil 1a). Sinuzotomi için frontal bölgenin rutin cerrahi hazırlığı yapıldı ve olgu atropin sülfat ile premedike edildi (0.04 mg/kg, deri altı). Sedasyon ve analjezi xylazin hidrochloride (2.2 mg /kg, kas içi) ile sağlandıktan sonra, genel anestezi ketamine hydrochloride (10 mg/kg, kas içi) ile gerçekleştirildi. Anestezinin devamında ise olgunun entübasyonunu izle-yen Halotan kullanıldı. Frontal sinus bölgesi üzerinde 3
cm deri ensizyonu yapıldı ve burada frontal kemik çatısı-nın oldukça incelerek dışa doğru bombeleştiği dikkati çekti. Periosteum kaldırıldıktan sonra bir ronger ile sinus içerisine girildi ve bol miktarda mukus ve doku parçacık-ları çıkarıldı (Şekil 2a,b). Bu aşamada sağ ve sol frontal sinuslar arası kemik perdenin geniş bir alanda eridiği görüldü. Sinus boşluğu kürete edildi ve serum fizyolojik ile irrige edildi. Bölge kapatılmadan önce kelebek set dış kanülü ile drenaj sağlandı (Şekil 2c). Postoperatif 10 gün 12 saat aralıkla cephalosporin sodium (25 mg/kg, kas içi) uygulandı ve günde iki kez sinusların serum fizyolojik ile irrigasyonu yapıldı. Onuncu günün sonunda dikişler alındı. Postoperatif 20. günde sinus frontalisteki bölgesel deformasyonun düzeldiği ve kontrol radyografilerinde her iki sinus boşluğunun radyolusent görünümüne kavuş-tuğu belirlendi (Şekil 1b).
Kedilerde kronik sinuzitisin çoğunlukla solunum sisteminin viral enfeksiyonunun sonucu veya ender olarak da nasal drenajın nasofarengeal bir polip tarafın-dan kronik obstrüksiyona uğratılmasının bir sonucu olarak geliştiği bildirilmektedir (2,4,5). Çalışmayı oluş-turan olguya operasyon öncesinde 20 gün süreyle çeşitli grup antibiyotiklerin kullanılmış olmasından dolayı, operasyon sırasında ortaya çıkan mukoid akıntının mik-robiyolojik analizi yapılmadı. Bu nedenle sinuzitisin nedeni belirlenemedi.
* Bu olgu takdimi aynı adla 10-13 Nisan 2003 tarihlerinde Bursa’da düzenlenen “II. Küçük Hayvan Hekimliği Kongresi” sinde sözlü tebliğ olarak sunulmuştur.
Mustafa Doğa Temizsoylu - Perran Gökçe 190
Şekil 1. Olgunun preoperatif (a) ve postoperatif 20. gün (b) laterolateral radyografileri. a-Sinus frontalisin kemik çatısında deformas-yon ve sinus boşluğunun homojen doku dansitesindeki görünümü (ok), b- frontal sinusun normal radyografik dansitedeki görünümü (çift ok).
Figure 1. Preopetative (a) and postoperative 20th day (b) laterolateral view of ragiographs of the case, a- view of the deformation of
the superficial bone over the sinus and homogenous tissue density within frontal sinus (arrow), b- normal radiographic appearance of the frontal sinus (double arrow).
Şekil 2. Olgunun frontal sinusundan intraoperatif dönemde (a,b) aşırı mukus ve doku parçaları çıkarıldı ve postoperatif (c) sinus boşluğunun drenajı için bölge kapatılmadan önce kelebek setin dış kanülü yerleştirildi.
Figure 2. The remnant of excess mucus and tissue were re-moved from the sinus cavity in intraoperative stage and post-operatively, a small piece of scalp vein set tube was placed through the hole into the sinus cavity before closing the opera-tion site for draining of the frontal sinus.
Kedilerde kronik sinuzitis sağaltımında; sinus boş-luğu irrigasyonu (2,3), sinus trefinizasyonu (6,7) ve sinu-zotomi (1,4,6) gibi bir çok sağaltım seçeneği bildiril-mektedir. Çalışmayı oluşturan olgunun medikal sağal-tıma yanıt vermemesi ve sinus bölgesinde deformas-yonun şekillenmiş olması nedeniyle olgunun sinuzotomi ile sağaltılması tercih edildi.
Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 2005 191
Sonuç olarak kedilerde, kronik frontal sinuzitis ol-gularında, medikal sağaltımın tek basına yetersiz olabile-ceği, sinuzotomi ve sinus drenajının medikal sağaltımla birleştirilmesinin daha yararlı olabileceği kanısına varıl-dı.
Kaynaklar
1. Anderson GI (1987): The treatment of chronic sinusitis in six cats by ethmoid conchal curettage and autogenous fat graft sinus ablation. Vet Surg, 16, 131-134.
2. Holt DE (1998): Frontal Sinus Drenage Technique. 354-356. In:MJ Bojrab (Ed.), Current Techniqques in Small Animal Surgery. Williams&Wilkins, Baltimore.
3. Nelson AW (1993): Upper Respiratory System. 733-776. In: D Slatter (Ed.), Textbook of Small Animal Surgery. WB Saunders Company Philadelphia.
4. Norris AM, Laing EJ (1985): Diseases of the nose and sinuses.Vet Clin North Am Small Anim Pract, 15, 865-890.
5. Ogilvie GK, LaRue SM (1992): Canine and feline nasal and paranasal sinus tumors. Vet Clin North Am Small Anim Pract, 22, 1133-1144.
6. Samsar E, Akın F (2002): Sinus Hastalıkları. 85-86. In: E Samsar, F Akın (Eds), Özel Cerrahi. Medipres, Malatya. 7. Winstanley EW (1974): Trephining frontal sinuses in the
treatment of rhinitis and sinusitis in the cat. Vet Rec, 95, 289-292.
8. Wolf AM (1992): Fungal diseases of the nasal cavity of the dog and cat. Vet Clin North Am Small Anim Pract, 22, 1119-1132.
Geliş tarihi : 28.10.2004 / Kabul tarihi: 30.11.2004
Yazışma adresi:
Yard. Doç. Dr. Mustafa Doğa Temizsoylu Akdeniz Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Cerrahi Anabilim Dalı,
