• Sonuç bulunamadı

Üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası gelişen akut selim çocukluk çağı miyoziti

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası gelişen akut selim çocukluk çağı miyoziti"

Copied!
3
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Olgu Sunumu

184

1)4. Ana Jet Üs Aile Hekimli¤i Servisi, Aile Hekimli¤i Uzman›, Ankara

2)GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Aile Hekimli¤i Uzman›, Yrd. Doç. Dr., Ankara 3)GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Aile Hekimli¤i Uzmanl›k Ö¤rencisi, Asistan Dr., Ankara 4)GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Acil T›p Uzmanl›k Ö¤rencisi, Asistan Dr., Ankara 5)GATA Acil T›p Anabilim Dal›, Acil T›p Uzman›, Yrd. Doç. Dr., Ankara

6)4. Ana Jet Üs Aile Hekimli¤i Servisi, Pratisyen Dr., Ankara

7)GATA Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, ‹ç Hastal›klar› Uzman›, Prof.Dr., Ankara

Ö

zellikle k›fl aylar›nda birinci basamak hekimi epi-demik üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) ile

s›k karfl›lafl›r. Tedavisi kolay görünen ÜSYE ba-z› önemli komplikasyonlara yol açabilir; larenjit, trake-obronflit... Nadir de olsa ÜSYE sonras›nda inflamatuar kas-eklem tutulumu geliflebilir. Bu tablolardan biri de klini¤i Guillain-Barré sendromuna (GBS) benzeyen akut selim çocukluk ça¤› miyozitidir. Çal›flmam›zda aile he-kimli¤i merkezine baflvuran ve ÜSYE sonras› akut selim miyozit tan›s› konan sekiz yafl›nda bir olgu sunulmufltur.

Olgu Sunumu

Sekiz yafl›nda erkek hasta, bo¤az a¤r›s›, halsizlik, yük-sek atefl, öksürük, burun t›kan›kl›¤› flikayetleri ile dispan-sere baflvurdu. Aile hekimli¤i uzman›, fizik muayenede

fa-renksin hiperemik oldu¤unu, postnazal ak›nt› bulunmad›-¤›n› saptad›. Kalp sesleri dinlemekle ritmik, ek ses ve üfü-rüm yoktu, akci¤er sesleri dinlemekle normal, nörolojik muayene normal idi. Hastan›n atefli 37.8 °C idi. Aile öy-küsü özellik arz etmiyordu. Hastaya, amoksisilin-klavula-nik asit 40 mg/kg/gün 2x1 ölçek, parasetamol-oksalomin sitrat, klorfeniramin maleat 3x1 ölçek verildi. Hasta veli-sine gerekli bilgi ve öneriler verilerek 1 hafta sonra kon-trole ça¤›r›ld›. Konkon-trole getirilen hastan›n baflvuru an›n-daki flikayetleri kalmam›flt›. Yap›lan fizik muayenesi de normaldi.

Kontrolden dört gün sonra ö¤len okuldan dönen ço-cu¤un gün içerisinde sol uyluk arka k›sm›nda a¤r› baflla-m›flt›. Ailesi çocu¤u uyutmufl fakat uyku sonras›nda ço-cukta her iki uyluk arka k›sm›nda fliddetli a¤r›,

yürüye-Olgu Sunumu | Case Report Türk Aile Hek Derg 2011;15(4):184-186

doi:10.2399/tahd.11.184

Üst solunum yolu enfeksiyonu sonras› geliflen

akut selim çocukluk ça¤› miyoziti

Özet

Çocukluk ça¤› akut selim miyoziti üst solunum yolu enfeksiyonu sonras›nda geliflen, kendini s›n›rlayan ve destek tedavisi ile kompli-kasyonsuz iyileflen klinik durumdur. Akut dönemde, ilerleyerek ço-cu¤un yürümesini engellemesi ve a¤r›ya yol açmas›yla hekim ve ana-babalar› telaflland›rabilir. S›k görülmeyen hastal›k, Guillain Barré Sendromu ile kar›flabilece¤inden birinci basamak hekimince iyi bilin-meli ve di¤er klinik tablolardan ay›rt edilebilbilin-melidir.

Anahtar sözcükler:Enfeksiyon, çocuk, miyozit.

Summary

Childhood acute benign myositis is a self-limiting clinical state that forms after an upper respiratory tract infection which recovers by sup-portive treatment without any complications. It is a situation which worries doctors and especially parents because it occurs progressively and is a a painful situation limiting walking. Even though the disease is not commonly seen, it might be confused particulary with Guillain-Barré syndrome. Therefore, it should be well-known by primary care physicians and distinguished from other clinical cases.

Key words:Infection, child, myositis.

Acute benign myositis following upper respiratory tract infection in childhood

Halil Akbulut1, Ümit Aydo¤an2, Servet Yüksel3, Serkan Dilmen4, Orhan Ç›nar5, Mustafa Arduç6,

Oktay Sar›2, Tunga Altunbulak6, Kenan Sa¤lam7

2011 © Yay›n haklar› Türkiye Aile Hekimli¤i Uzmanl›k Derne¤i (TAHUD)'a aittir. Her hakk› sakl›d›r. Deomed Yay›nc›l›k taraf›ndan yay›mlanmaktad›r. Copyright © 2011 Turkish Society of Family Practice. All rights reserved. Published by Deomed Publishing, Istanbul.

(2)

Olgu Sunumu

Türkiye Aile Hekimli¤i Dergisi | Turkish Journal of Family Practice | Cilt 15 | Say› 4 | 2011 185 meme flikayeti ortaya ç›km›flt›. Aile çocu¤u dispanser acil

servisine götürmüfl ve çocu¤u daha önce muayene eden doktor tesadüfen o akflam nöbetçi oldu¤undan ayn› has-tay› tekrar muayene etme f›rsat›n› yakalam›fl.

Hastan›n acil serviste yap›lan fizik muayenesinde, her iki tarafta kuadriseps kaslar›n›n tendonlar›nda palpasyon-la hassasiyet saptand›. Ancak flifllik, k›zar›kl›k veya palpasyon- lase-rasyon tespit edilmedi. Kas gücü muayenesinde ayak, ba-cak ve uyluk kaslar›n›n güçleri normal bulundu. ‹lgili bölgelerde a¤r›, ›s› veya his duyusu kayb› yoktu. Ancak çocuk destekle yürüyebiliyordu. Derin tendon refleksleri normoaktifti. Vücudun di¤er k›s›mlar›nda kas-iskelet sis-temi flikayeti ve bulgusu yoktu. Nörolojik muayenede göz dibi, direkt/indirekt ›fl›k refleksleri normal bulundu. Viral enfeksiyon sonras› GBS geliflmifl olabilece¤i düflü-nülerek, aile bilgilendirilerek çocuk nörolojisine acil ola-rak sevk edildi.

Buradaki tetkiklerde kreatin kinaz (CK): 1,566 U/L (55-170), aspartat aminotransferaz (AST): 46 U/L (1-36), alanin aminotransferaz (ALT): 49 U/L (1-45),

sediman-tasyon: 26 mm/saat (5-15), lökosit (WBC): 9,800/mm3

(4,000-11,000) bulundu. Öntan› viral ÜSYE’ye ba¤l› akut selim miyozitti. Al›nan nazofarengeal sürüntü örne¤i mik-robiyoloji laboratuvar›na yolland›. Hastaya parasetamol 4x1 ölçek verildi ve bir hafta yatak istirahati önerildi. Aile-sine de önerilerde bulunularak kontrole ça¤›r›ld›. Yap›lan kültürde ‹nfluenza tip-B tespit edildi. On gün sonra hasta-n›n kuadriseps ile ilgili flikayetleri düzeldi, çocuk normal günlük yaflam›na dönebildi. Yine bu dönemde yap›lan CK, AST, ALT, WBC ve sedimentasyon tetkikleri de normal s›n›rlarda idi.

Tart›flma

Viral ÜSYE, birinci basamakta çok s›k karfl›lafl›lan bir hastal›kt›r. Özellikle k›fl aylar›nda epidemik bir enfeksi-yon ajan› olan influenza, ÜSYE’nin yayg›n bir sebebi-dir.[1]

‹nfluenza enfeksiyonu, influenza A ve B olmak üze-re iki tipe ayr›lmaktad›r. Bu iki tipten influenza B, alt› kat daha s›k görülür ve daha s›k komplikasyona yol açar.[2]

‹nfluenza enfeksiyonuna ba¤l› ÜSYE sonras›nda otitis media, larenjit, trakeobronflit, pnömoni daha s›k görülür-ken, miyozit ise nadiren görülür.[3,4]

‹nfluenza virüsü en-feksiyonu sonras›nda miyozit, ilk kez 1957’de Lundberg ve arkadafllar› taraf›ndan tan›mlanm›flt›r.[5]

her ne kadar ÜSYE yapabilen bir çok etken (respiratuvar sinsityal vi-rus, adenoviruslar, herpes simpleks virüsü, Ebstein Barr virüsü, sitomegalovirüs, mikoplazma ve rotavirüs) miyo-zite yol açsa da, hastal›k en s›k influenza grubu virüslere ba¤l› olarak görülür.[1,3,6,7]

2000-2001 y›l›nda Tayvan’da,

197 çocukta ÜSYE sonras› miyozit geliflti¤i saptanm›flt›r. Ayn› çal›flmada influenza A veya influenza B virüslerine ba¤l› akut selim miyozit geliflme riski %5.5 bulunmufl-tur.[2]

‹nfluenza virüsünün miyozit geliflimi üzerindeki et-kisi saptanamam›flsa da, virüslere ba¤l› inflamatuvar sü-reçlerin devreye girdi¤i ve bu hastalarda miyozit gelifli-mine genetik yatk›nl›k oldu¤u düflünülmektedir.[3,8]

Hastal›k, 5-10 günlük prodrom sonras›nda özellikle uyluk/bacak kaslar›nda a¤r› ile bafllar. A¤r› yürüme zor-lu¤una yol açabilir. Literatür özellikle gastroknemius, soleus ve hamstring kaslar›n›n etkilendi¤ini belirtmekte-dir.[1,3,9]Avustralya Melbourn Üniversitesi Pediatri

klini-¤inde 1978-1997 y›llar›nda ÜSYE sonras› yürüme bo-zuklu¤u geliflen 38 çocu¤u inceleyen Mackay ve arkadafl-lar›, hastalar›n %81’inde izole gastrokinemius/soleus tu-tulumu saptad›lar.[8]Çal›flmam›zdaki olguda izole

hams-tring tutulumu saptad›k.

Miyozit, özellikle orta çocukluk ça¤›ndaki (6-8 yafl) erkek çocuklarda s›k olarak görülür. Shimizu’ya göre er-kek/k›z oran› 2.4/1’dir. Ancak komplikasyonlar k›zlarda daha s›kt›r.[10]

Genellikle kendini s›n›rlayan hastal›k 5-8 günde geriler.[1,3]

Hastalarda ciddi CK yüksekli¤ine, baz› olgularda ALT ve AST yükselmesi de efllik etmektedir. Farkl› düzeylerde CK yüksekli¤i bildirilmifltir. Yay›nla-r›n ço¤unda 200-10,000 aras›nda olan CK düzeyi daha yüksek de olabilir. Ya¤c› ve arkadafllar›, 2007’de bir ço-cuk hastadaki CK seviyesini 20,516 olarak bildirdiler.[1]

Afl›r› CK yüksekli¤i sonucu, rabdomiyoliz ve böbrek ye-tersizli¤i geliflebilir. Bu aç›dan CK’si yüksek hastalarda dikkatli olunmal›d›r. Hastam›zda CK: 1,566 U/L idi ve izlemede herhangi bir kal›c› patoloji geliflmedi.

Çocukluk ça¤› akut selim miyozitinde geliflim h›zl› ol-du¤undan, aileler s›kl›kla endifle duymaktad›r. Bu endifle aileyi ve çocu¤u olumsuz etkiledi¤inden hekimin olas› öntan›lar için aileyi bilgilendirmesi önem tafl›r. Aile he-kimi ÜSYE sonras›nda miyozit geliflebilece¤ini unutma-mal›, hastal›¤›n bulgular›n›, akut selim miyozit ile GBS ve kas distrofilerinin ay›r›c› tan›s›n› bilmelidir. Burada en temel ay›r›m; akut selim miyozit a¤r›s›n›n lokalize olma-s›, bulgular›n takip ile gerilemesi ve aile öyküsünde kas hastal›¤› olmamas›d›r.[1-3,7]

Akut selim miyozitte s›kl›kla nonspesifik sonuç veren kas biyopsisi gereksizdir. Bove ve arkadafllar›, 12 akut selim miyozit olgusuna biyopsi uygulam›fllar, 11 olguda nonspesifik minimal inflamatu-var infiltrasyon ve nekroz, bir olguda ise normal mikros-kobik görünüm tespit etmifllerdir.[11]

Ayr›ca GBS’da derin tendon refleksleri kay›pken akut benign miyozitte nor-maldir. Hastal›¤›n dermatomiyozit ile ayr›mda ise deri-deki ‘’Gottron plaklar›’’ önem tafl›r.[1,12]

(3)

Olgu Sunumu

Akbulut H ve ark. |Üst solunum yolu enfeksiyonu sonras› geliflen akut selim çocukluk ça¤› miyoziti

186

da progresif seyirlidir. Oysa çocukluk ça¤› akut benign miyoziti kendini s›n›rlamaktad›r.[1,3,8,13]

Büyüme a¤r›lar› da, a¤r›n›n yeri dolay›s›yla miyoziti and›r›r. Ancak a¤r›n›n özellikle gece görülmesi ve yürü-meyi bozmamas› ay›r›c› tan›da kullan›labilir.[1,3,14]

Yürüme zorlu¤u ve kas a¤r›s› flikayetleri ile aile hekimine baflvuran tüm çocuklar gerekli öykü ve fizik muayeneden sonra, ke-sin tan› için mutlaka çocuk nörolojike-sine yönlendirilmeli, elindeki bulgular› yeni müdavi hekime aktarmal›d›r.

Watanabe ve arkadafllar›, influenza enfeksiyonu sonra-s›nda geliflen böbrek yetersizli¤inin en s›k nedeni olarak rabdomiyolizi göstermektedir. Böbrek yetersizli¤ine ilerle-me ihtimali k›zlarda dört kat yüksektir.[4]

Bu nedenle CK yüksekli¤i mevcut olanlar yak›ndan izlenmeli, s›k s›k kon-trole ça¤›r›lmal›d›r. Akut selim miyozit düflünülen hastada bulgular üç-dört günde gerilemiyorsa, a¤›rlafl›yor ya da CK art›yorsa hasta çocuk nörolojisine yönlendirilmelidir.

Kaynaklar

1. Ya¤c› B, Tekflam Ö, Cengiz AB. ‹nfluenza B enfeksiyonuna ba¤l› çocuk-luk ça¤›n›n benign akut miyoziti: bir vaka takdimi. Çocuk Sa¤l›¤› ve

Hastal›klar› Dergisi 2007;50:262-3.

2. Hu JJ, Kao CL, Lee PI, ve ark. Clinical features of Influenza A and B in children and association with myositis. J Microbiol Immunol Infect 2004; 37:95-8.

3. Agyeman P, Duppenthaler A, Heininger U, Aebi C. Influenza-associated myositis in children. Infection 2004;32;199-5.

4. Watanabe T, Yoshikawa H, Abe Y, Yamazaki S, Uehara Y, Abe T. Renal involvement in children with Influenza A virus infection. Pediatr Nephrol 2003;18:541-4.

5. Lundberg A. Myalgia cruris epidemica. Acta Paediatr 1957;46:18-31. 6. Lamabadusuriya SP, Witharana N, Preethimala LD. Viral myositis

caused by Epstein-Barr virus in children. Ceylon Med J 2002;47:38-6. 7. Ülger Z, Tosun A, Rala S, ve ark. Çocuklarda idiopatik orbital miyozit.

Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Dergisi 2006;49:117-20.

8. Mackay MT, Kornberg AJ, Shield LK, Dennet X. Benign acute childhood myositis laboratory and clinical features. Neurology 1999;53:2127-31. 9. Rennie LM, Hallam NF, Beattie TF. Benign acute childhood myositis in

an accident and emergency setting. Emerg Med J 2005;22:686-8. 10. Noma S. Acute myositis associated with influenza. Nippon Rinsho 2006; 64:

1921-3.

11. Bove KE, Hilton PK, Partin J, Farrell MK. Morphology of acute myopa-thy associated with Influenza B infection. Pediatr Pathol 1983;1:51-66. 12. Compeyrot-Lacassagne S, Feldman BM. Inflammatory myopathies in

children. Pediatr Clin North Am 2005;52:493-520.

13. Rajajee S, Ezhilarasi S, Rajarajan K. Benign acute childhood myositis.

Indian J Pediatr 2005;72:399-2.

14. Meier PW, Bianchetti MG. An 8-year-old boy with a 4-day history of fever, cough and malaise, and a 2-day history of painful calves and diffi-culty in walking. Eur J Pediatr 2003;162:731-2.

Gelifl tarihi: 10.03.2011 Kabul tarihi: 19.07.2011

Çıkar çakıflması:

Çıkar çakıflması bildirilmemifltir. ‹letiflim adresi:

Uzm. Dr. Halil Akbulut

4. Ana Jet Üs Aile Hekimli¤i Servisi Kazan, Ankara

Tel: 0312 304 31 44 / 47 e-posta: halilakbulut@live.com

Referanslar

Benzer Belgeler

Çocuk hastalarda ameliyat öncesi geçirilmiş üst solu- num yolu enfeksiyonu (ÜSYE) çok sık karşılaşılan bir durum olması ve bu durumun intraoperatif atelektazi gelişimine

23 Mart 2003 tarihinde sizin sayenizde ulaştığımız ve hastanemize katkılarından onur duyduğumuz Abidin Dino’nun 90 ’inci yaşgününü hastanemizde

RSV: Solunum sinsityal virusu; INF-A: İnfl uenza A virusu; INF-B: İnfl uenza B virusu; H1N1: İnfl uenza A (H1N1)pdm09; AdV: Adenovirus; PIV: Parainfl uenza virus; HRV: İnsan

Bu çalışmada alt solu- num yolu enfeksiyonu (ASYE) olan çocuklarda etken olarak adenovirusların hücre kültürü, polimeraz zin- cir reaksiyonu (PCR) ve direkt floresan antikor

Sonuç olarak, RSV enfeksiyonunun tanısında virus izolasyonu için klinik örneğin erken dönemde alınması ve hemen inoküle edilmesi gerektiği; hücre kültürü ve PCR

En sık solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan influenza virüs tip A ve B (INF-A, INF-B), respiratory syncytial virüs (RSV), human rhinovirus (HRV), parainfluenza

Özellikle pulmoner embolisi olan hastalarla pnömonisi olan hastaların D-dimer düzeyleri açısından karşılaştırıldığı ça- lışmalarda, D-dimer düzeylerinin pulmoner

Hiç unutmam en az Uç yıl Halil Dikmen'le resim çalışmalarını sUrdüren Av - ni Arbaş Akademiye gelince o kadar kolaylıkla,o kadar r a ­ hat, o kadar