SOUltiJ
Geçmiş Zaman Olur ki / ONCt UPON A TIME
Stamboul. Porte du vieux
S arayb u rn u ’ nda
Sur-ı
Sultanî d e n ile n yü ksek
duvarlarla çevrili 800 dö
nümlük bir yarım adaya
y e rle ş e n v e resm i adı
Saray-ı C e d id e -i A m ire
olan Topkapı Sarayı’nda,
Osmanlı Sultanları 1830’lu
yıllara kadar kalabalık ha
rem v e en d eru n k a d ro la rıyla iç içe yaşadılar.
Saltanatın, cülûs, bayramlaşma, Hırka-i Saadet ziya
reti gibi en önemli törenleri de burada düzenleni
yordu.
İki kulesiyle bir şato görünümü veren sarayın ikinci
kapısına resmi belgelerde Bâbüsselâm, halk dilinde
ise Ortakapı deniliyordu. Bâbüssaade Ağası ya da
Kapu Ağası ünvanını taşıyan bir şef ve çok sayıda
ak ağa, buranın bekçiliğini yapmaktaydılar. Bu ka
pıdan içeriye Padişah’tan başka kimse atla giremez
di. Dışarıda Padişah’ın mutlak vekili sıfatıyla sınırsız
yetkilere sahip olan Sadrazam, buradan girince yet
kilerini kullanamazdı. İki kule ve aradaki senk-en-
daz, savunma ve gözcülük içindi.
K u lelerd e Kapu A ğ a s ı’ nın dâiresi, koğu şlar v e
Kapuarası den ilen tutukevi vardı. Sarayda iken
Kapuarası’na alınan vezirler ve yüksek kamu görev
lileri ya cellada teslim edilirler veya sürgüne gönde
rilirlerdi.
Bu resim, Topkapı Saıayı’nın müze oluşundan daha
önce, 19-
yy
sonunda çekilmiştir.
•
Topkapi Palace, the pop u la r name f o r the Saray-i Cedide-i A m ire ( New Im perial Palace), s itu a te d on S a ra y b u rn u headland covered an area o f 8 0 0 ,0 0 0 m 2 a n d was s u r rounded by high walls known as S u r -i S u lta n i. H e re the O ttom a n sultans lived with an enormous household o f palace officials a n d servants. It was at Topkapi that ceremonies to mark accessions, religious festivals a nd the a n u u a l visit by the sultan to the Holy Relics
were held.
The second gate o f the palace flanked by two tall towers was known officially as Babiisselam a n d popularly as Ortakapi (the M iddle Gate). The porta l was guarded by a division o f guards under the com m and o f the Babiissade Agasi (Master o f the Gate o f Felicity). N o one but the sultan could pass through this gate on horseback. The Grand Vezir, who as the sultan’s representative enjoyed unlim ited powers beyond the walls o f the palace, was deprived o f a ll authority once he entered this gate. The two towers and machiolations between them were f o r defense purposes. The Babiissade Agasi had his quarters in the towers, which also contained dormitories f o r the guards and a prison known as Kapuarasi. Vezirs and high ranking p u b lic officials who bad com m itted an offense o r otherwise fa llen out o f fa v o u r were imprisoned here before being deliv
ered into the hands o f the executioner o r exiled.
This pictu re was taken in the late 19th century, before Topkapi
Palace was turned into a museum. •
O r t a k a p ı G a t e
Fttakapi
S K Y L IF E
1 12
A P R I L 1 9 9 4
Kişisel Arşivlerde Istanbul Belleği Ta ha To ros Arşivi
