İlginç Yayın Özetleri

(1)

İlginç Yayın Özetleri

O» The American Journal o f Clinical Nutrition CÎLT 25/1972

390.

K e n tleşm e, D iyet ve Sağlık

M icronesia yerlilerinde 1968 y ılın da K entleşm e ve b a tılıla ş m a n ın sağlık üzerine etkileri üzerinde a ra ştırm a yapılm ıştır. A ra ştırm a s o n u ç la rın a göre kentleşm eye p aralel o larak m yokard en fark tüsü sıklığı, to p la m yağ ve serum kolesterol ve trigliserid dü zeyinde sürekli b ir artış g ö rü l m ektedir. D iyetteki yağ m ik tarı a rta rk e n k a rb o n h id ra t tü k e tim i a z a l m akta, p ro tein tü ketim in de b ir değişm e o lm a m a k ta d ır. K o n u y u d a h a aydınlığa kavu ştu rm ak için araştırıcılar 1970 y ılın d a kentleşm e ve b a tı lılaşm a d u ru m u n a göre ayrılm ış üç ayrı g ru p üzerin d e d iy et, sosyo kü ltü rel ve kardio-vasküler hastalık larla ilgili risk fak tö rleri ü z e rin d e bilgi toplam ışlardır.

Y azıda kentleşm enin yem e alışkanlığına ve besin tü k e tim d u r u m u n a o lan etkileri İncelenm ektedir. K entleşm eye geçiş d ev resin de o la n g ru p ta , sağlığı olum suz y ö nden etkileyen beslenm e b o zu k lu k la rı ö n em li b u lu n m u ştu r.

K a lo ri T ü k etim i, Ş işm a n lık v e F iz ik se l A k tivite

Bu y azıd a fazla yem e, şişm anlık ve hareketsizlik a ra sın d ak i ilişkiler incelenm iştir. S o ru ştu rm a y ap ıla n 867 erkekten fazla şişm an o la n la rın

(2)

B E S L E N M E V E D İY E T D E R G İS İ

1 5 1

az ş iş m a n la r d a n d a h a çok k a lo ri tü k etm ed ik leri ve fiziksel aktivitele- r in d e d e fa z la b ir a y rıc a lık o lm ad ığ ı gö rü lm ü ştü r. Şişmanlık, besin a lın ım ın ın k ısıtla n m a s ın a etki etm ek te, besin alınım ı kısıtlanınca fiziksel a k tiv ite d e a z a lm a k ta d ır . Böylece a lm a n besinle vü cu t ağırlığı dengede tu tu lm a k ta d ır .

P r o te in K a lo r i M a ln u tr isy o n u n d a K a ra ciğ er V itam in A düzeyi

K a r a c iğ e r biyopsisi ile 14 kuvaşiork orlu , 7 m arasm uslu ve 5 maras- m ik k u v a ş io rk o rlu ç o c u k ta v ita m in A ölçülm üştür. A raştırm a sonuçları k a ra c iğ e rd e V ita m in A deposu ile ilgili iki m odeli işaretlem ektedir:

1. M a ra s m u s ve m a ra sm ik k uv aşio rk o rd a toplam vitam in A m n çok d ü ş ü k o lm a s ın a k a rşın , serbest retin o l n o rm al sınırlarda bulunm uştur. 2. K u v a ş io rk o rd a serbest retin o l değişiklik gösterm ektedir. Çoğu kez yü k sek d ü z e y d e d ir. B u n u n n e d e n in in kuvaşiorkor ile m arasm usda r e tin o l esteri h id ro liz e ed en en zim lerin değişik şekilde etkilenmiş ola b ile c eğ i ile ri sü rü lm ü ştü r.

K ıs a S ü r e li K a lo r i K ıs ıt la n m a s ı ve V ücut B ileşim in d ek i D eği ş ik lik le r

A ltı sağlıklı y etişk in erkeğe 10 g ü n devam edecek, tam am ı karbon h i d r a t o la n 420 k alo rilik sulu b ir diyet vererek vücut bileşimindeki d e ğ işm e le r ü z e rin d e b ir çalışm a yapılm ıştır. G u ru b u n yarısına elzem m in e ra lle r v erilm iştir. V ü c u t k o m p a rtm a n la n n d a k i değişmeler göz le n d iğ in d e , esas o la ra k su kaybı, b iraz yağ kaybı ve çok fazla da pro te in k a y b ı g ö rü lm ü ş tü r. D iyetlerine m ineral ilave edilenlerde vücut a ğ ırlığ ı ve su k a y b ı önlenebilm iş, fakat hipohidrasyon ortad an kaldı rıla m a m ış tır. M in e ra l ilavesi aynı z a m a n d a protein kaybını da önle m iştir. A k u t açlık h a lle rin d e gözlenen değişikliklerle karşılaştı]ıldığın- d a , h e m 420 k alo rilik d iy etin hem de m inerallerin, diyeti destekleme d eki d e ğ e ri o r ta y a çıkm ıştır.

Q( The British Journal o f Nutrition clLI ’7/1!)7~

sayfa 375.

(3)

1 5 2 İ L G İ N Ç Y A Y IN Ö Z E T L E R İ

E n fek siy on d a V itam in A E m ilim i

Enfeksiyonun, çocuklarda vitam in A nın k u llan ılm asın a özellikle e m i lim i ve atılım ına etkisi araştırılm ıştır.

A raştırm a sonuçları şöyle özetlenebilir: So lun um y o lları enfeksi yonu olan çocuklarda emilen rad y o ak tif vitam in A nın id ra r la a tıla n m ik tarı no rm al çocuklardakinden d a h a yüksektir. İ d r a r la a tıla n m a d deler vitam in A d an çok vitam inin v ü c u tta kullanılm ası so n u cu o lu şa n ü rü n lerd ir. Barsak enfeksiyonlarında yağ em ilim inin fazla e tk ile n m e mesine karşın vitam in A emilimi büyük ölçüde e n g e llen m e k te d ir. B una göre sık görülen enfeksiyonlarda vitam in A yetersizliğine b ağ lı klinik belirtilerin ortaya çıkması beklenm elidir.

C yclam ate ve M etab olizm a

A m erika Birleşik D evletlerinde cyclam atların yiyeceklerde k u lla n ıl m asının yasaklanm asına karşın m etabolizm aya etkisi h a la ilgi ç e k m e k tedir. L a b o ratu a r farelerinde diyetle verilen % 1 o r a n ın d a so d y u m cyclam at ishale yol açm ıştır. Bu m iktar % 3 e ç ık a rıld ığ ın d a v ü c u t ağırlığında % 12 o ran ın d a bir azalm a g örülm ü ştür. C y c la m a t yağlı bir diyete katılıp tüketim i kısıtlanınca fareler ağırlık k a y b e tm işler, yağlı ve laktatlı diyet alan kontrol hayvanları % 20 ve d a h a çok glikoz kullanm ışlardır. N orm al diyetlere eklenen cyclam at ile böyle b ir fark görülm em iştir. Buna göre yağlı diyette glikoz k u llan ım ı a z a lm a k ta cyclam at bu etkiyi önlem ektedir. C yclam at verilen g r u p la r d a se ru m lipidleri ve serbest kolesterol yoğunluğu düşm ekte C 0 2 a tım ı y ü k sel m ektedir. Bu du ru m , m etabolizm anın h ızlan dığ ına b ir işa re ttir.

Sıcak R utu b etli İk lim lerd e Enerji H a rca m a sı

A raştırm a, G üney M a la y a ’ya yeni gelen 32 asker ü zerin d e y a p ılm ıştır. Enerji harcam ası ile vücu t ağırlığı ve vücut yüzeyi a ra s ın d a ö n e m li korelasyon bulunm uştur. Buna rağm en korelasyon indeksi yüksek d e ğildir. Bu husus % 41 den aşağı kişisel ayrıcalıkların v ü c u t ö lçü sü n d e k i a y rım lard an ileri geldiğini gösterm ektedir. E nerji h a rc a m a sı kişin in kendi ağırlığı ile yürüm esine, taşıdığı yüke ve y ü rü m e h ız ın a g ö re d e ğişm ektedir.

K u ru m Y em ek lerin in D eğ erlen d irilm esi K im y a sa l A n a liz v e G ıda K o m p ozisy o n C etvelleri K u llan ılarak Y ap ılan H e s a p la  m a la r ın K a r şıla ş tır ılm a s ı:

K u ru m la rd a geniş çap ta pişirilen bazı yem ekler ve d iy etler k im y asal ve hesaplam a yolu ile analize edilm iştir. H esap lam a ile y a p ıla n a n a lizde özellikle enerji ve yağ değerleri kim yasal an alizden yüksek b u lu n

(4)

-B E S L E N M E V E D İ Y E T D E R G İ S İ

1 5 3

m u ş t u r . I k ı y ö n te m a ra s ın d a k i a y rıc a lık la r özellikle karışık sta n d a rd - la ş m a m ış y ö n te m le r le y a p ıla n y e m e k lerd e g ö rü lm ü ştü r. İki yöntem a r a s ı n d a k i a y r ıc a lık ± % 20 d ir. K işisel en erji tü k etim in d e haftad an h a f t a y a ± % 10 b i r d e ğ işm e o lm a k ta d ır.

C ircu latiorı c 1 l t 4 5 / 1 9 7 2

M y o k a r t E n f a r k t ü s ü n ü n B io k im y a s a l G ö sterg eleri

S e ıb e s t y a ğ a s id le ri, co rtiso l ve c a te c h o la m in yükselmesi ile insülin s a lg ıla n m a s ın ın d e p re s y o n u a k u t m y o k ard enfarktü sünde sık görülen b e lir tile r d ir . A r a ş tırm a , b u b e lirtile rle enfarktüs arasındaki ilişkiyi o r ta y a k o y m a k iç in y a p ılm ış tır. S erb est y ağ asitleri, cortisol ve id ra r d a k i c a te c h o la m in d ü z e y le ri ile e n fark tü sü n şiddeti arasınd a bir kore la s y o n b u lu n m u ş tu r .

O r ta Y a ş lı E r k e k le r in K o r o n e r K alp H a sta lık la rın a Y akalanm a O l a s ı lığ ı

B a ş la n g ıç ta k a lp h a s ta lığ ı o lm a y a n 11 132 o rta yaşlı erkek 5 y ıl süre ile iz le n e re k h a s ta lığ a y a k a la n m a d u ru m la rı gözlenm iştir. Bu kişilerde ile r d e h a s ta lığ a y a k a la n m a y a n ed e n olabilecek yaş, arterial kan b a sın c ı, s e ru m k o leste ro lü , sig a ra gibi risk faktörleri incelenm iştir.

Beş y ıllık sü re iç in d e b u n la r d a n 615 inde koroner kalp hastalığı görül m ü ş tü r . B a ş la n g ıç ta risk fak tö rle rin e göre beklenen hasta sayısı ile gö r ü le n a r a s ın d a ö n e m li korelasyon bu lu n m u ştu r. Y azıda, hekim ve ilg ili sa ğ lık d a n ış m a n ın ın h e rh a n g i b ir kişinin yaşına, kan basıncına, s e ru m k o leste ro l d ü z e y in e ve sig ara içm e d u ru m u n a göre ilerde koro n e r k a lp h a s ta lığ ın a y a k a la n m a olasılığım bulabileceği belirtilm ektedir.

Qf Gastroenterology ctLT 61/1971

(5)

1 5 4 İ L G İ N Ç Y A Y I N Ö Z E T L E R İ

M id e S a lg ısın a K afein ve P en ta g a stirin in E tk isi

Bu a ra ştırm a , kafein ve p e n ta g a strin in m ide salgısını ne d e re c e e tk ile d iğin i a n la m a k için 2 si erkek 2 si kad ın 4 gö nü llü kişi ü z e rin d e y a p ıl m ıştır. P en tag astirin asit salgısını, m ax im u m cev ab ın % 50 si o r a n ın d a arttırm ış, pepsin salgısını n o rm alin 2 m isline ç ık a rm ıştır. K a fe in ise asit salgısını m axim um cevabın % 30 u o ra n ın d a a rttırm ış , p e p sin salgısı, p e n tag astirin d e olduğu gibi 2 misli o lm u ştu r. P e n ta g a s trin ve kafein birlikte verildiğinde ilk değerlerde önem li b ir değişiklik g ö rü l m em iştir.

K a fein in M ide B o şa lım ın a E tk isi ve E m ilim i

Bu çalışm ada, kafeinin m ide boşalım ın a etkisi, m id e d e kafein e m ilm e o ran ı ve bu em ilim in p H ile ilişkisi incelen m iştir. Bu a m a ç la fenol kırm ızısı ve litre başına 500 m g. kafein ih tiv a eden 350 mİ lik b ir k a rı şım altı sağlam deneğin m idesine verilm iştir. M id e n in o la ğ a n y o lla boşalm asına olanak tanın m ış ve m idedeki m a d d e le r değişik g ü n le rd e belirli a ra la rla aspire edilm iştir. A yrıca 350 mİ lik su d a v erilm iş ve b u n u n m ideden boşalım ı ve m ide asit salgısına etkisi ile kafein li k a rı şım ın verilm esinden sonraki boşalım ve asit salgısı k a rşıla ştırılm ıştır. K afeinin boşalım ı ve emilm esi, 20 d akika süreyle h e r 5 d a k ik a d a b ir ölçülm üştür. Em ilm enin m aksim um ve m in im u m sın ırla rın ın h e s a p lanm ası için form üller geliştirilm iştir. K afein ve su y u n m id e d e n b o ş a l m asınd a büyük b ir ayırım görülm em iştir. 20 d a k ik a so n u n d a k a fe in in yaklaşık olarak % 86 sı, suyun ise % 87 si m id e d e n çık m ıştır. E m ile n kafein m iktarı z a m a n la o ran tılıd ır. 20 d akikalık süre s o n u n d a em ilm e , verilen kafeinin % 16,3 + 1,1 d eğ erinde b ir zirveye erişm iştir. K a fe in öğ ü n ü n d en 15 dakik a sonra gastrik asit salgısında a r tm a o lm u ş tu r. İncelem e m ide boşalım ının glikozla geciktirildiği başka 6 d e n e k ü z e rin d e de sü rd ü rü lm ü ştü r. Bu den em ede k arışım lar 1.0, 2.1, 3.5, 7 ve 9 p H d eğerleri alacak biçim de h azırlan m ıştır. M id ed eki m a d d e le r y in e y ir m işer dakikalık a ra lık la rla aspire edilm iştir. P H değeri 1 o ld u ğ u n d a ih m a l edilebilir b ir kafein m ik tarı em ilm iş, p H d eğeri a rttık ç a e m il m e de artm ıştır. V erilen kafeinin % 21,5 ine eşit b ir e m ilm e zirvesi p H değeri 7 o ld u ğ u n d a elde edilm iştir.

Q The Journal o f Nutrition CİLT 120/1972

F a relerd e D iy et P ro te in in in K a s G e liş im in e E tk isi

S ü tte n kesilmiş farelerd e p ro te in kısıtlı d iy etin kas gelişim ine ve R N A ve D N A birikim in e etkilerini sa p ta m ak üzere b ir d e n ey y a p ılm ıştır.

(6)

B E S L E N M E V E D İ Y E T D E R G İ S İ _{1 5 5}

% 12 v e % 18 k a z e in ih tiv a e d e n d iy etle beslenen farelerde protein ve D N A n ın n o r m a ld e n d ü şü şü h ızla a rtm ıştır. K arşılaştırm a % 24 k a z e in i h tiv a e d e n u y g u n d iy etle b eslen en n o rm a l farelerle yapılm ıştır. D N A , p r o te in d e n d a h a faz la etk ile n m iştir. % 6 kazein ih tiv a eden bir d iy e t b a z ı p r o te in le r in b irik im in e o la n a k verm ekle birlikte, D N A sen te z in i k e sin lik le e n g e lle m e k te d ir. P ro te in , p ro te in kısıtlı diyetlerde o rta d a n k a y b o lm a k ta , f a k a t D N A m ik ta rın d a h e rh a n g i b ir değişme olm a m a k ta d ır . % 12 ve % 18 k azein ih tiv a eden diyetlerde R N A birikim i g e c ik m e k te , % 6 ve d a h a d ü şü k d iy etlerd e tam a m e n kaybolm aktadır. S o n u ç la r g ö s te rm e k te d ir ki d iy ette k i p ro te in in belli bir ölçüde azalm ası n e d e n iy le kas g e lişim in d e geçik m e o ld u ğ u n d a n , protein sentezinin DNA se n te z in e g ö re ö n c e liğ i v a rd ır.

Gf N utrition clLT 2 5 / 1 9 7 1

K is t ik F ib r o z is t e B e s le n m e

Y e n i d o ğ a n b e b e k le rd e en çok gö rü len m etabolizm a bozukluğu has ta lığ ı k istik fib ro z is d ir. H astalık , dış salgı bezleri fonksiyonlarının b o z u lm a s ı, te rd e so d y u m k lo rid yükselm esi ve salgı bezlerinin müköz s a lg ıla rın ın k o y u laşm a sı ile k arak terized ir. Böyle hastalığı olan çocuk la r d a g e n e llik le p a n k re a s fonksiyonları tam am en kaybolur, büyüm e ve g elişm e h ızı d ü şe r. H a stalığ ın d a h a h a fif seyretmesi ve beslenmenin y e te rin c e s a ğ la n a b ilm e s i için çocuğa p an k reatik enzim ler verilir ve özel b ir d iy e t u y g u la n ır. Bu d iy etin özellikleri şunlardır:

a.) Y e m e k le r a z a r a z a r ve sık sık olm ak üzere günde en az 6 öğünde v e rilm e lid ir.

b) D iy e tin kalorisi yüksek tu tu lm alı, besin ihtiyaçları çocuğun o lm a sı g e re k e n a ğ ırlığ ın a göre saptan m alıdır.

c) Y a ğ to le ra n sı ço cu k ta n çocuğa değiştiğinden, dışkı d u ru m u n a §öre a y a rla n m a lı ve m ü m k ü n olduğu k ad ar verilmeye çalışılm alıdır. ^ a ğı kısıtlı d iy et a la n ç o cu k lard a o rta zincirli trigliseritlere ihtiyaç v a rd ır.

d) D iy e tte ih tiy a c ın ü zerind e fazla protein ve nişasta b u lu nm a- m a h d ır. S a k k a ro z to lere edilebilirse diyette geniş yer tu tab ilir. M eyva Sula r ın a şeker ilavesi ve diğer şekerli içecekler verm ek uygun olur.

e ) D iy e te b a z e n tu z ilavesi gerekebilir, posalı yiyeceklerden ka-Ç m m alıdır.

(7)

1 5 6 İL G İN Ç Y A Y IN Ö Z E T L E R İ

Çf The Journal o f the American Dietetic Association clLT 6°/'972

B a rsa k la rd a Gaz T eşek k ü lü

G astroen terelo gların en çok karşılıştıkları şikayet b arsak lard ak i gaz sancısıdır. Bu gaz, sindirilm eyen k a rb o n h id ratla rın barsak m ik ro flo ra- sın da ferm entasyo nu ndan, y u tu la n h a v a d an veya sindirilebilir yiyecek lerin ince barsağm tam olarak çalışm am asından dolayı kaim b a rsa ğ a geçip o ra d a ferm entasyona u ğ ram asın dan ileri gelm ektedir. K a rın şika yetleri ile b arsak ta oluşan gazın hacm i arasında b ir ilişki olup olm adığı hen üz tam olarak bilinm em ektedir. Bazı kişiler, b a rsa k ların d a çok fazla gaz teşekkül etse de, b u n u rah atlık la dışarı atab ildiklerin den sancı d u y m azlar, b u n u n aksine bazı kişiler de b arsak ların d a d a h a az gaz b u lu n sa d a barsak hareketlerinin yavaş oluşundan dolayı g azd an çabuk k u rtu la m azlar ve sancı du yarlar.

B arsaktaki gaz 5 m ad d ed en ileri gelm ektedir. B unlar N itro jen (N 2), Oksijen ( 0 2), H id ro jen (H 2), M etan (C H 4) ve K a rb o n d io k sit’ (C O z) tir. H idrojen, M etan ve K arbondioksit atm osferde çok düşük yo ğ u n lu k ta b u lu n d u k la rın d a n h av a ile y u tu lm aları im kânsızdır ve b u g azların b a r saktaki yoğunlukları k an d ak in den yüksektir. Bu yüzden k a n d a n b a r sağa geçem ezler. Y ani bu gazlar d o ğ rud an d oğruya b a rsa k la rd a oluş m ak ta d ırla r.

Hidrojen: Yeni doğan bebeklerde hidrojen gazı oluşm az. A ncak b a rsa k ların d a b ak teri kolonileri ü redikten sonra oluşur. Bu d u ru m h id rojenin b ak teri ferm entasyonu sonucu o rtay a çıktığım açık olarak gösterm ektedir. Y ap ılan çeşitli çalışm alara göre hidrojen en çok kalın b a rsa k ta oluşm aktadır.

N o rm al diyet alan kişiye % 57 si sindirilm eyen k a rb o n h id ra tta n gelen b ir diyet verilerek y ap ılan ölçm elerde, önce 3 mİ olan h id ro jen in 19 mİ ye çıktığı görülm üştür.

in c e B arsaklarında em ilim bozukluğu olan kişilerde sindirilebilir k a rb o n h id ra tla r kalın barsağ a geçer o rad a p a rç a la n ır ve H 2 oluşur. Soluktaki H , nin ölçülmesi ile k a rb o n h id ra t em ilim i bozukluğu olup olm adığı anlaşılabilir.

M etan: M e ta n d a hidrojen gibi b ak teri m etabolizm ası sonucu açığa çık m ak tadır. F a k a t kalın barsağ a sindirilebilir k a rb o n h id ra t v e r m ekle m e ta n oluşum u a rtm am a k ta d ır. S o lu nu m dan y ap ıla n ölçm elerde bazı kişilerin d a h a fazla m etan çıkardıkları görülm üştür. B u nu n sebebi

(8)

B E S L E N M E V E D İY E T D E R G İS t _{1 5 7}

ta m o la ra k b ilin m e m ek te fak a t b u d u ru m diyetle değil irsiyetle ilgili g ö rü n m e k te d ir.

Karbondioksit: B a rsak la rd a k arbo n dio k sit ( C 0 2) teşekkülü b ir kaç y o ld a n o lm a k ta d ır:

1. B arsak b a k te rile rin in yiyeceği ferm ente etm esinden sonra or ta y a çık an C 0 2. N o rm a l diyetle sa atte 1 mİ C O z oluşturan kişiye % 57 si sin d irilm ey en k a rb o n h id ra tlı diyet verildiğinde oluşan C O , nin s a a tte 89 mİ o ld u ğ u g ö rü lm ü ştü r.

2. Y ağ ve p ro te in sindirim i sonucu o rta y a çıkan C 0 2. Teorik o la ra k b a rsa k ta k i asitlerin alkalilerle nötralizasyonu sırasında C O z o lu şm a k ta d ır. 1 m E q b ik a rb o n a t, 1 m E q asitle reaksiyona girdiğinde 22,4 m İ C 0 2 çıkar. M id e d e n salg ılan an asit gü n d e yaklaşık olarak 100 m E q d ır. Bu asidin n ö tra liz a sy o n u n d a n 2,200 mİ C 0 2 açığa çıkar.

Y a ğ la r p a rç a la n ın c a y ağ asitleri o rta y a çıkar. 30 gr. yağdan 80 m E q y a ğ asidi m e y d a n a gelir. Bu asidin nötralizasyonundan 1,800 mİ C 0 2 çıkar.

P ro te in p a rç a la n m a sı sonucu o rta y a çıkan am ino asitlerin n ö tra liz a sy o n u n d a n d a yaklaşık o larak 3000 mİ C 0 2 teşekkül etm ektedir. K ö p e k le rd e y a p ıla n b ir çalışm ada yem ekten sonra barsaklarda m e y d a n a gelen gazın % 57 sinin C 0 2 olduğu görülm üştür. F ak at bu gaz b a rs a k ta n çok ça b u k k a n a em ildiğinden karın şikayetlerini y a ra t m a olasılığı zayıftır.

Oksijen ve Nitrojen: H a v a n ın % 99 u oksijen ve nitrojenden ib are t tir. B u n la r b a rsa ğ a y u tu la n h a v a ile geçerler. Barsaktaki m iktarları çok d ü şü k tü r. A y rıca b arsak b ak terileri 0 2 yi k ullan dık ların dan barsaktaki y o ğ u n lu ğ u çok d a h a d ü şü k tü r.

Bu b ilg ilerin ışığı a ltın d a gaz şikayeti olan kişilere özel b ir diyet tavsiye ed ileb ilir m i?

D iy et b a rsa k ta m ey d a n a gelen gazın sebebine bağlı olarak tavsiye edilir. E ğ er gaz, b a rsa k tak i b ir em ilim bozuklu ğu nd an ileri geliyorsa, d iy e tte n em ilim i güç o lan besinin çıkarılm ası çok y a ra r sağlar. Ayrıca, b a rsa k h a re k e tle rin in n o rm a l olm ayışından kişi gazd an kurtulam ıyor- sa, d iy etin d e çok fazla sindirilm eyen k a rb o n h id ra t bu lu n d u rm am alı- d ır. F a k a t g a z d a n şikayet eden kişilerin çoğunda b ir em ilim yetersizli ği y o k tu r ve d iy etleri h e r z a m a n % 57 o ran ın d a sindirilm eyen k a rb o n h id ra t ih tiv a etm ez. O h alde, b u n ların dışındaki d u ru m la rd a gaz şi k ay eti o lan kişilere verilecek uygun b ir diyet yoktur.