Broyler rasyonlarında kullanılan iç yağ ve bitkisel yağın farklı kombinasyonlarının performans üzerine etkileri

Vet. nil. Otr~. (2000), 16.2: 119·11:2

BROVLER RASVONLARINDA KULLANILAN ic;: VAG ve BiTKisEL VAGIN

FARKLI KOMBiNASVONLARININ PERFORMANS OZERiNE ETKiLERi

Tahir Balevi'O Behie;: CO!lkun' Varol Kurtoglu 1 Oerya Umucaillarl

The E

ffects

of

DilTerent

Supplementation

of Tallow and Sunflower Oils into Diets on

Performance of Broiler

Chickens

Summary: ThIS study was carried out to investigate the effects of sunflower oil and tallow or their different com-bInations on the growth perlormance and mortalite in broiler rations. A total of 560 chiCks were divided into lour gro-ups each containing 140 animals. The ratios of the groups were added 4.5 % sunflower oil. 0.45 % sunflower oil + 4.05 % tallow. 0.9 % sunflower oil + 3.6 % tallow and 4.5 % tallow. The trial was lasted In 42 days. At the end of the expenment. body weights were 1718.52 1828.50, 1771.15 and 1816.38 g (P<0.05). Feed consumption of the groups were 69.93, 74.74, 73.43 and 76.01 g; feed conversion 1.75. 1.75, 1.78 and 1.80 kg, respectively. Mortalite were de-tected to be as 2.14, 1.42,2.14 and 2.85 %, respectively. In conclusion, the tallow ean be replaced with sunflower oil In brOiler ratios. To add sunflower oil to tallow in 10 % quantity could effect perlonnance in a positive manner while no negative effect on mortality by adding 10 % sunflower oil was observed.

Key words: Broiler. vegetable CHI. tallow, growth perfonnance.

Ozet: Bu ara~tlrma da. ethk pil~ rasyonlanna enarji kaynagl oIarak ilave edilen a~iCek, ~ Va!} va bunlann farkh kern-blf\asyonlaflmn bmylenerde yem tGketimleri, eanh a{Jlrhk ortalamalan, yemden yaraoanma oranla" ve mortalile Oze-nne etkllen tesplt edildi. Denema her grupla 140 civciv olmak Ozera 4 grup oI~turularak, toplam 560 aOOt broyler ClVCMe yOrOtOIdO. Kontrol grubuna % 4.5 oramnda a~it;ek yagl. 2. gruba % 0.45 ayy~ek+% 4.05 ~ yagl, 3. gruba % 0.9 ayv~ek+% 3.6 ~ ya!}l. 4. gruba ise % 4.5 oramnda k;: yagl i~eren rasyonlar verildi. Oeneme 42 gun sOrdOrOidO. Ocneme sonunda. ortalama eanh aglr1lk1ar slr8slyla 1718.52 1828.50, 1771.15 ve 1816.38 9 oIarak bulundu (P<O.05). Gruplarm gUnlOk yem tOkellmleri SlraSlyia. 69.93, 74.74, 73.43 ve 76.01 g; yemden yarar1anma oranlan 1.75. 1.75, 1.78 ve 1.80 kg; mortallte oranlar! ise % 2.14, 1.42, 2.14 've 2.85 oIarak lespit edildi. Son~ oIarak; broyler ras· yonlanna ham yag Venne ~ ya!)m konulabilecegt, M; ya!}a % 10 oranlnda bitkisel vag ilave elmenifl perfonnansl o!umlu derecede etklledlQi. mortalite Ozerine ise herhangi bir oIumsuz etkisinin olmadlQI tespit edildl.

Anahtar kellmeler: Ethk pll~. bitkisel ya!}, k;: yagl, bOyOme performanSI. Girl,

Kanalh rasyonlannda enerji kaynaOI olarak CO' gunlukla bitkisel yaQlar kullamlmakla beraber, son yillarda I~ yaQlan da yemlerde yer almaya ba$-laml$llr. Ie yaglan; daha uzun surede okslde 01· malan (yapllannda fazla oranda doymu$ yag asit· leri ieerdiklerinden dolaYI). ayeiCek yaQlyla komblne kullamlmalan hallnde sinerjistik etk! gos-termelen ve yemlerin maliyellni 6nemli OleOde du-$urmeleri sebebiyle kanalh rasyonlannda kullanlm Imkanl bulmu$lardlr.

Ie;: ve bitkisel yaglann etlik piliC rasyonlannda kullamlmasl sonucunda canh aQII11k artl$1 (Man'iIla ve ark .. 1999; Rutkowski ve ark., 1998), gOnlOk yem tUketimi (Manilla ve ark., 1999; Ajuyah 1996) ve yemden yararlanma oranl (Manilla ve ark., 1999) baklmlndan gruplar araslnda lark bu-lunmazken, bu yaQlann rasyonlarda kombine $8-Gehi Tanhl .OJ.()..I.2000. @:tbalevl@selcuk.edu.lr.

kilde kullanllmasl sonucunda etlik piliylerde per-lormansl OnemJi derecede yOkselttiQi (Malyka ve ark., 1990; Shoeib, 1997; Zaki ve Hady, 1995) bil-dirilmi$tir.

Phetteplace ve Watkins (1990) laralmdan broy-lerlerde yapllan bir ~ah$mada; tavuk yagl ve bahk Va· glOm ayn ayn verilmasi sonucu gruplarda canh aglr-likiar 1693 ve 1579 9 olurken. bu iki yaglO kombme kullanlml ile canl! aQlrllk 1803 9 olarak bulunmU$lur. Hulan va ark. (1984) taraflOdan yapilan bir

ca·

h$mada; tavuk yagl (TY), ic;: yaQI (IV), domuz yaglan (OY) tek tek ve IV+DV, TY+OV. TY+lv, TY+lv+DV olacak $ekUde birbirleriyle larkl. kombinasyonlar ha-'Iinde etlik pilic;: rasyonlanna ilave edilmi$tir. Deneme

sonunda ortalarna canll aglrllkiar gruptarda SHc.SIy\a. 1889,1889, '874, 1814, 1919. 1858 ve 1912 g; bir kg canll aOIr1rk anl$1 k;in tUkelilen yem mik\ar1an tSe gruplarda slraslyla, 1.97,2.03,2.01,1.96.1.94.1.97 ve 1.92 kg olarak tespit edilmi$lir. En iyi son~ uelD

BALEV!. COSKUN. KURTOGLU, UMUCALlLAR korpbinasyondan elde edilmi~tir.

Ouart ve ark.(1992) larallndan yapllan bir de-nemede etlik pili9 rasyonlanna kanatll yagl, i9 yagl ve bunlann larkll kombinasyonlan ilave edilmi~tir. 21. gOn sonunda en dO~Ok (1.38 kg) yemden ya-rarlanma oranlnln 60/40 'olan grupta oldugu, en yGksek oramn ise (1.46 kg) sadeee i9 yagl igeren gruplan side edildigi bildirilmi~tir. En yOksek eanll aglrllk sadeee kanatll yagl igeren rasyonu tOketen gruptan elde edilirken (618 g), en dO~Gk eanll aglr1lk 80120 oranlnda Vag igeren gruplan (601 g) elde edil-mi~tir. Yapllan bir 9all~mada (Atteh ve ark., 1989), kanula yagl ile beslenen broylerlerde yem

to-ketiminin, i9+bitkisel vag kan~lml ile bsslsnsn broy-lerlerden onemli derecede daha az oldugu bil-dirilmi:;;lir.

Klrkplnar ve ark. (1999) laraflndan yapllan bir ara~llrmada broyler rasyonlanna aY9igek yagl, i9 yagl ve bunlann e:;;it kan~lmlan (% 50 ayeieek yagl ve % 50 ie yagl) ilave edilmi:;;tir. Ailinel hafta so-nunda ortalama canll aglrllklar 1984.23, 2237.62 ve 2098.42

9

olarak bulunmu:;;lur. Gruplarln toplam yem tOketimleri ise 3771, 3652 ve 3734 g; yemden yararlanma oranlan ise slraslyla 2.08, 1.87 ve 1.98 kg olarak lespit edilmi~tir. Yapllan bir ba~ka de-nemede ($enkoyhi, 1989) rasyonlara Vag sanayii van OrOnG olan asi! vag, ie Vag ve asil vag ile ie yagln 1/1 kombinasyonundan % 4 oranlnda ilave edilmi:;;tir. Asit vag ite Ie yagln kombinasyonundan bir yarar elde edilememi~tir.

Bu eall~ma; rasyona Have edilsn aY9igek ve i9 yagl ile bunfarln larkh kombinasyonlannln ellik pi-li91erde besi pertormansl ve mortalile Ozerine et-kisini belirlemek amaelyla yapllml:;;tlr.

Materyal ve Metot

. Ara:;;tlrma Sel9uk Universitesi Veteriner Fa-kOllesi Hayvanclilk Ara:;;tlrma ve Uygulama Uni-tesinde yOrOtOldO. Toplam 560 ade! bir gOnlUk ya:;;ta ozel bir firmadan temin edilen iza veletle Irkl eivcivin kullanlldlgl bu 9all~ma, 42 gOn sOrdOrOldO. Sel9uk Universitesi Veleriner FakOltesi Ara~llrma ve Uy-gulama Onitesinde bulunan mikser kullanllarak ha-wlanan, karma yemlere larkll oranlarda ie ve bit-kisel vag ilave edilerek olu~turulan 4 degi$ik grup tablo 1'de verilmi~lir.

Denemede kullanllan odalara iri hlzar lala~1 se-rildi. Ara~tlrmada eivcivler.4 ana gruba aynldl. Grup-lar araslndaki larkl en aza indirebilmek i9in, her bir grup kendi i9inde 35'er tavuldan olu~an 4 alt gruba bOlOndO. Bu all gruplar farkll o,dalara yerle~tirilerek, gr.uplar araslndaki pozisyon farkhhgl ortadan kat-dmldl.

120

Tablo 1. Denemede kulianllan rasyonlardaki yag dO-zeyleri. Yaglar AY9igek yagl

19

yagl GRUPLAR 100 II 10 90 III 20 80 IV 100 Konlrol grubunun (1. grup) yemine % 4.5 ora-nlnda aY9igek Vag, 2. gruba % 0.45 aY9igek+% 4.05 i9 yagl, 3. gruba % 0.9 aY9igek+% 3.6 ie Vag ka-rt~lml, 4. gruba ise % 4.5 oranlnda i9 vag kaliidi.

Etlik pili91er ve yemler iki haftallk periyoUarla lartlldl. Ve 0 donemlere ail canll agtrhklar, gOnlOk yem tOketimleri ve yemden yararlanma oranlan les-pit edildi.

Denemede kullanllan rasyonlann besin madde miktarlan Weende anaHz yenlemiyle belirlendi (AOAC, 1980). Ara~llrma veriteri SPSS islatislik pakel programlnda tek yenlO varians anaHzi ile de-gerlendirildi (SPSS inc.1993).

Bulgular

Denemede kullanllan rasyonlarln vag dOzeyleri tablo l'de, rasyonun bile~imi tablo 2'de, rasyonlann besin madde igerikleri tablo 3'de, farkll gruplardan elde edilen bazl parametreler ise tablo 4'de ve-rilmi~tir.

Tablo 2. Denemede Kuttamlan KatlTla Yemlerin Bile~imi.

Yem Hammaddeleri % Mlslr 49.80 Bugday 5.20

SFK

34.70 Balik Unu 3.00 Vag' 4.50 Kir~ Ta~1 1.50 DCP 0.50

Tu,

0.25 Vitamin 1 _0.25 Mineral 2 0.10 Antioksidan 0.10 KOksidiostat 0.10

1: Vitamin Karmasl; Her 2.5 kg'lnde: Vii A:12 000 000 IU. ViI D3:2 000 000 IU, ViI E:30 000 mg. ViI K3:3 000 mg. ViI 81:3000 mg. ViI 82:6 000 mg. Vi! 86:5 000 mg, ViI 812:15 mg, Niasin:25 000 mg, 8iolin:40 mg, KarOlenoid:8 000 mg. Folik Asi!:1 000 mg. Kolin Klorid:300 000 mg. ViI C:50 000 mg.

2: Mineral Karmasl: Her kg'lIlda: Mn:80 000 mg. Fe:35 000 mg, Zn:50 000 mg, Cu:5 000 mg, 1:2000 mg. Co:400 mg. 5e:150 mg. ': Tablo l'de verilen oranlarda ay";t;:ek va it;: yaglarlndan oIu$-makloolr,

Tartl~ma ve Sonuy:

Bu 9all~ma rasyona ilave edilen aY9igek, i9 yagl ve bunlafln farkll kombinasyonlartntn etlik pi-lielerde ortalama eanll aglrllk, gOntOk yem tOkelimi, yemden yararlanma oranl ve mortallle Ozerine et-kisini belirlemek amaclyfa yapllml~tlr.

Uro~ler Rasyonhmnda Kullamhm i~ Yag "e Bilkisel Yagm Farkll ... Tablo 3 Rasyonlann besin madde lI;:erikleri.

Ay~l.yag, ('%.) i~ yagl (%) ME. kcaI' KM ~. HK . .,. HS. ' Ca ....

p

."

100

o

3101 22.05 90.21

."

_3.15 7.95 110 0.60 0.73 0.32 IQ

..

3085 22.15 91 12

....

3.28 8.12 1.20 0.60 0.73 1.32 GRUPlAR 20 80 3087 22.10 90.75 6.84 3.'" 8.10 1.15 0.60 0.73 1.32

o

100 3083 21.98 91.68

'

.

90

325 7.98 1.13 0.60 0.73 1.32

bitkisel vag ilave edilen rasyonu lukelen gruptan elde edilmi~tir. I~ yagma % 20 oramnda bitkisel Vag ilave edllen rasyonu IUketen grupta ise ortalama canh aglrhk 1771.15 g. sadece ~ vag ~eren ras -yonu IUkelen grupla ise bu deger 1816.38 9 olarak lespit edilmi~tir. Bulunan de{Jerler bir literatOr de-gertyle uygunluk gOstermi$lir (~nk6ylU, 1991). %

10 ay~i~ek+% 90 I~ Vag, % 20 ayyMfek+% 80 iv Vag ve sadece iy vag ic;:eren rasyonu tOkelen gruplardan elde edilen dagerler araslOda istatisliki baklmdan lark bulunmaml~hr (P>0.05). $adece aYv~ek yagl i~eren rasyonla beslenen gruplan elde editen or-lalama canh aglrllk, % 10 ayyivek+% 90 ~ vag ve sadece ic;: yagl ile beslenen gruplardan elde edilen

verilerden islalisliki yOnden Onemli 61vOde dO~Ok '. Hasap yoIuyla bolunmU$tur . ylkrm~llr (P<0.05). Ancak sadece ayyi~ek yagl ve %

Ara~llrmada lablo 4 IOcelendiglnde denemenin 20 ayyi~ek+% 80 iy vag i~eren rasyonu IOketen

21. gOnOnde gruplarda canh aglrhk ortalamalan Sl- gruplar istatlstikl baklmdan birbirine benzer bu

-raslyla 536.42, 557.76. 555.22 ve 531.60 9 olarak lunmu~tur (P>0.05). Yapllan bir yah~mada (Tuncer lespll edilmi~tir. Iv yaglna % 10 ve 20 oranlannda ve ark., 1987) ellik pll1v rasyonlanna ay~icek, bahk

aYvlyegi yagl ilave editen rasyonla beslenen grup- ve iy yaglan % 5 orantnda katllml~!Ir. 6. hafta so

-lardan elde edilen sonuvlar. rasyonda sadece ay- nunda ortalama canh aglrhklar 1482.21, 1429.08 ve

y'Yek ve IY yagl ~eren gruplardan islalisliki ba- 1318.18 9 olarak, lespi! edilmi~lir. Klrkptnar ve a!'k. klmdan 6nemH derecede yijksek bulunmu~tur (1999) laraftndan yapllan bir ara~tlrmada broyler (P<0.05). En yuksek ortalama canh aglrllk % 10 ay- rasyonlanna a~~ek yagl, iy yagl ve bunlann e~it

yiyek+o .. 90 IY yagl ~eren rasyonla beslenen grup- kan~lmlan (% 50 ayyic;:ek yagl ve % 50 iy yagl) ilave Ian elde edilirken. en du~Ok ortalama canh aglrllk edilmi~lir. Ailinel hafta sonunda ortalama canlt aglr-sadece IV ya!} ieeren rasyonu IOkelen gruplan elde hklar 1984.23, 2237.62 ve 2098.42 9 olarak bu-edllml$tlr. Sulunan son~lar Alleh ve ark. (1983) lunmu~lur.

1araflndan blldirilen degerlerden yijksek bu- Gruplarda yem tOketimleri straslyla ilk 21. gOnde lunurken, ZinclrlioQlu (1989) taraflndan bildirilen 41.21, 41.60, 41.80 ve 41.24 9 otarak lespil edil-de{Jerlerden dO$Ok bulunmU$lur. Quart ve ark. mi$tir(Tablo 5). Elde edilen de{Jerler yaptlan bir ea-(1992) laraftndan yapllan bir denemede ellik pi- h$madan (Alleh ve ark., 1983) yOksek vlkarken,

1t~ler kanalil ya01. ie yaOl ve bunlartn farkh kom- ba$ka bir yalt~mayla (Quart ve ark .• 1992) benzerlik

binasyonlartnt jeeren rasyonlarla beslenmi~lerdir. g6stermi~lir. Deneme boyullCa gruplarda yem

10-En yOksek canll a{jlrllk sadece kanalll yagl Mferen ketimlerllse straslyla 69.93, 74.74, 73.43 ve 76.01 9 rasyonu tOke'en gruptan elde edi1irken (618 g), en olarak bulunmu~lur. Yapllan bir eah$mada (~n-dO~Ok can!t aOtrhk 80120 oranlnda yaO kom- kOylO, 1989) rasyonlara asi! yaO, 111 asit yag.i~ vag blnasyonu Iyeren gruplan (601 g) elde edilmi~lir. kan~lml ile sadece iy yaQ % 4 orantnda ilave

edil-Deneme sonunda (42. gOn) en dO~Ok canll mi~tir. AIIIIlCI halta sonunda gOnlOk yem IOkelimleri

aOtrhk (1718.52 g) sadece ayryiyek yagl iveren ~s- Slraslyla 80.45, 81.52 va 80.24 9 oldu{ju bildirilmi$lir. yonla beslenen gruplan elde edllirken, en yOksek Sadece iy yagl verilen grupla yem 10ketiminin diQer

canlt aglrhk (1828.50 g) ic;: ya{jtna % 10 dOzeyinde

g~~lardan

yOksek elkmaSI,

~

.

yagmln

ene~jsinin

d~uk olmaslndan kaynaklanablhr.

Tabla 4. Farkh gruplar<tan eIde edilen canh agullk ortalamalan. 9

GRUPLAR 21 . 42 A~i.yagl

~Ya9'

100 0 3B.65tO.21 536.42.t5.57 b 1718.52±27.~6 b 10 90 38.18tO.22 557.76±6.n a 1828.-?0±23.12 a

a. b: AYTlI Sirada larkll harll~lyan d~erler arasl farldlhklar 6nemlidir (P<O.05). 121 20 80 38.53tO.32 55522±6.76 a 1771.15t24.50 ab 0 100 38.35±O.46 531.6O±7.05 b 1816.38±25.04 a

BALEVI. CO$KUN. KURTOCLU. UMUCALILAR

Tablo 5 : Farkh 9ruplardan elde ectilen bazl parametreler

GUnter Av-.i.yaOI 100 10 2Q 0

Ilfyagl 0 90 80 100 Yem tukellnlleri. g 0·21 41,21 41.60 41.80 41.24 21-42 101.71 110.75 107.45 113.53 0-42 69.93 74.74 73.43 76.01 YYO. kg 0-" 1.74 1.68 \.70 1.76 21·42 1.81 1.83 1.85 1.86 0-42 1.75 1.75 1.78 1.80 Mortalile . .,., 0-42 2.14 1.42 2.14 2.85

Sir kg cantt aOu1tk artl~1 iyin tuketiten yem mik-tan deneme sonunda en du~uk (1.75 kg) rasyonda sadece aY9igek ve % 10 ayyieek+%90 i9 ya{llan i98-ren rasyonla beslenen gruplardan elde edilirken, en

yuksek (1.80 kg) sadece M;; ya{ll ieeren rasyonu

to-kelen gruplan elde edilmi~lir. Sulunan degerler baZI

literatur verilerinden dO~Ok bulunmu~tur (Zin-cirlio{Jlu, 1989; Klrkpmar ve ark., 1999; Tuncer ve

ai'k., 1987: Quart ve ark., 1992). Yapllan bir

ya-h~mada (Klri<pmar ve ark., 1999) broyler

ras-yonlarma aY9ieek yagl, ie Vag ve buntann e~it

ka-n~tmlan % 50 ayyiyek ya{ll ve % 50

iC

ya{ll ilave

edilmi~tir. Deneme sonunda (42. gOn) yemden

ya-rarlanma oranlan slraslyla 2.08, 1.87 ve 1.98 kg oIa-rak tespil edilmi~lir.

Gruplarda mortalite oranlan % 2.14,1.42,2.14

ve 2.85 olarak lespil edilmi~lir (Tablo 5). Ellik civciv rasyonlara ie ve bitkisel ya{l ilave edilerek yapllan

bir yah~mada (Zincir1io{jlu, 1989) deneme sonunda

(43.g0n) mortali!e oranlan slfaslyla % 2.44 ve 2.84 olarak belir1enmi~lir.

-

Sonue olarak; broyl~r rasyonlanna ham vag verine ie ya{lln konulabilecegi, ie yaga % 10 ora-mnda bitkisel Vag ilave etmenin performansl olum-lu derecede etkiledigi, mortalite Ozerine ise her-hangi bir olumsuz etkisinin olmadlgl lespil

edilmi$lir.

Kaynaklar

A.O.A.C. (1980). "Official Methods of Analysis·, 13 Ih

edn. Association of Official Analytical Chemists. Was· hlngton, D.C.

Ajuyah, A.D. (1996). Improving falty acid content of po-ultry products In the South Pacific region. J. of Sout

Pa-cific Agric., 3, 1-2. 33-36,

Alleh, J. 0., leeson, S.,Jullan, R. J. (1983). Effect of di-etary levels and type of fal on performance, mineral me-tabolism of broiler chicks. Poult. Sci., 62, 2403-2411.

122

Alleh, J. 0., Leeson, S .. Summers. J. D. (1989). Effect of dietary sources and levels of fat on performance, nutrient retention and bone mineralization of broiler chicks fed two levels 01 calCium. Can. J. Anim. Sci., 69, 459·467. Klrkpmar, F .. Talu, MA, Erkek., Sevgican, F. (1999).

Etlik pilK;: karma yemlerine ilave edilen degi~ik ya~lann

performans ve yaglanma ile ilgiti bazl pammelreter uze· rine elkileri. TUBITAK. Turk Vet. Hay. Derg., 23, 6. 523· 531.

Hulan, H.W., Proudfoot. F.G .. Nash. D.M. (1984). The ef-fects of different dietary fat sources on general per·

· formance and carcass fatty acid composition of broiler chickens. Poult. Sci., 63, 324·332.

Ouart, M.D., Damron, B.L.. Martin, F.G., Christmas, RB., Sloan. D.A. (1992). Effects of poultry fat and yellow gre-ase on broiler periormance and profitability. Poult. Sci.,

71,821-828.

Manilla, A.H, Husveth, F .• Dublecz, K. (1999). Utilization of corn oil sludge in broiler diets: Effects on performance and carcass fatty acid composition. Allattenyesztes as

Takarmanyozas. 48, 2. 243·252.

Matyka, S .. Korol, W., Bogusz, G. (1990). The retention of phytin phosphorus from diets with fat supplements In broiler chicks. Anim. Feed Sci. and Techno!., 31. 3·4.

223·230.

Phetteplace, H. W., Watkins, B. A. (1990). lipid me·

asurements in chickens fed different combinations of

chicken fat and menhaden oiL J. 01 Agric. and Food

Chem., 38. 1848·1853.

Rutkowski, A., Sliwinski, B., W,az, M. (1998). EffiCiency of · vegetable or animal lat in mixtures for broiler chICkens.

Roczniki Naukome Zootechniki, 25. 1, 67·74.

SPSS for Windows. Relased 6.0 June 17 1993 Copy right

(c.spss inc. 1989·1993).

$enk6ylu, N. (1989). Yaglann broyler performanslna al·

kilen. National Renderers Association Seminar, Ey1ul

1989. Ankara.

$enkOyIO, N. (1991). Ayl(~egi soapstocku ve ~ ~yagl

etlik pili!( rasyonlannda enerji kaynagl olarak kullanma

olanaklan. TusITAK, Doga TUrk Vet. Hay, Oerg .• 15,

284-297.

Shoeib, H.K. (1997). The value of using different sources and levels of fals in broiler diets. Assiul Vel. Med. J., 37.

109·119.

Tuncer, $. D., A!1tl, R., Co~kun, B., Teke!1, M. A., Erer, H. (1987). Farkh enerji kaynakJannm broy1erlerde basi per-10rmanSI. abdominal vag biriklmi ve karaci~r yaglanmasl Ozerine etkisi: basi performansl ve abdominal Vag bi·

· rikimine elkisi. S.U. Vet. Fak. Derg .. 3, I, 41·61.

Zaki, M.M., Hady, M.M. (1995). Impact 01 different dietary

fat sources on performance and immune response of

bro-iler chickens. Vet. Med. J. Giza, 43: 2, 163- 192.

Zincirlioglu, M. (t989). KanatJl ve karma yemlerinde ~

yafJ ve sorgumun kullanllma olanaklan. National Ren·