Yazı yüzeyi olarak kullanılan kadın iç çamaşırının adli belge niteliğinde incelenmesi: olgu sunumu

Adli Tıp Dergisi 2004; 18(3-4): 42-49

İ TIP DERGİSİ Journal of Forensic Medicine

YAZI YÜZEYİ OLARAK KULLANILAN KADIN İÇ ÇAMAŞIRININ

ADLİ BELGE NİTELİĞİNDE İNCELENMESİ: OLGU SUNUMU

* Adli Tıp Kurumu Fizik İncelemeler İhtisas Dairesi, Cerrahpaşa-İstanbul ** Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp AD, Cebeci-Ankara

Özet

El yazısı ortalama bir kişi için öğrenilmesi yıllar alan bir işlemdir. Yazma eylemi birçok karmaşık beceri gerektirir ve aynı zamanda pek çok değişik faktöre bağlıdır. Yazı yüzeyi el yazısını etkileyebilir; örneğin sert bir yüzey çizgi kalitesinde titremelere neden olabilir. Belgelerin büyük bir çoğunluğunda yazı kağıt üzerine yazılmaktadır. Sunduğumuz olguda yazı yüzeyi olarak kadın iç çamaşırları kullanılmıştır. Bu olguda sanık olan kişinin müşteki karı-kocaya ait tarlaya üzerinde yazı olan iç çamaşırları asmak suretiyle Türk Ceza Kanununun 480/2-son maddesindeki “Sövme” suçunu işlediği iddiasıyla yargılandığı, belgelerin Adli Tıp Kurumu Fizik İncelemeler İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme şubesince değerlendirilmesi sonucu sanığın eli ürünü olduğu kanaatine varılmıştır.

Anahtar kelimeler: Adli belge, yazı yüzeyi, iç çamaşırı, el yazısı incelemesi

EXAMINATION OF WOMAN UNDERCLOTHES WHICH USED WRITING SURFACE AS A FORENSIC DOCUMENT

Summary

Handwriting is a complicated operation that takes the average person many years to learn. The acts of writing requires a complex series of skills and is also dependent upon various factors. The writing surface can influence handwriting. For example, a rough writing surface can give the writing tremors in the line quality. The great majority of documents are written on paper. The case presented here who is write some erotic words on the woman underclothes and hang them on the trees. All documents are examined by comparing with accused person’s handwritings at The Physical Examination Department of The State Institute Forensic Medicine in İstanbul. It is decided that handwritings are belong to accused.

Keywords: Forensic document, writing surface, underclothes, handwriting examination Giriş

Yazı yazma ilköğretim okulunda kazanılan bir beceridir. İlk yıllarda acemice hareketler sonucu oluşan yazı zamanla gelişime ve değişime uğrar ve yazmak zorlu ve çok dikkat gerektiren bir iş olmaktan çıkarak, daha hızlı ve otomatik bir hal alır. Bu değişim ve gelişimin en hızlı olduğu ve oluşan değişikliklerin en kalıcı devam ettiği dönem ergenlik dönemidir. Yazı bireyselliğin kazanıldığı dönem olan ergenlik döneminden sonra da aynı miktarda olmasa bile değişmeye devam eder. Ülkemizde adli tıp pratiğinde yazı ve imzalar hakkında bilirkişilere pek çok soru sorulmaktadır (1-4). Yazı üzerine etkili faktörler; Vücut pozisyonu, Yazı yüzeyi, Yazı enstrümanı, Emosyonel durum, Çevresel koşullar, Hastalıklar, Alkol, Uyuşturucu maddeler ve ilaçlar, Yaş olarak sıralanabilir (5). Yazı yüzeyi düzensizse kalemin hareketini az veya çok engeller. Engelin derecesi de yazı özelliklerinin değişik derecelerde farklılaşmasına neden olur. Kağıt pürtüklü bir zemin üzerindeyse kağıtta delinmeler, pürtük şiddeti daha az ise yazıda titreklikler mevcut olur. Harf formlarında beklenmeyen yöne doğru gidişler saptanır, yazı ritmi bozulur (1,3,4,6). İnceleme yapılan materyal sıklıkla kağıt olabilir, ancak bazı zamanlarda -bir cinayet olayında insan vücudu ya da terör olayında duvar yazısı- alışık olunmayan bir yüzeyde de inceleme yapmak gerekebilir (7). Bu sebeple tanımda geçen “belge” teriminden yazı, baskı, işaret ya da sembol içeren her tür yüzey kastedilmektedir. Ancak bir adli belge incelemecisi pratikte sıklıkla kağıda kaydedilmiş el yazısı ve imzaların, fotokopi belgeleri, daktilo ya da bilgisayar yazıcısı yazılarının incelemesini, sahte para, pul, pasaport, kıymetli kağıt ve matbu evrakların içtenliklerinin ya da sahteliklerinin belirlenmesini, ya da kağıt, mürekkep analizlerini yapar (1,8-10).

Bu olguda sanık olan kişinin müşteki karı-kocaya ait tarlaya, üzerinde yazı olan iç çamaşırları asmak suretiyle Türk Ceza Kanununun 480/2-son maddesindeki “Sövme” suçunu işlediği iddiasıyla yargılandığı, dosyanın ve inceleme konusu üzerine mavi renkli mürekkepli kalemle yazılar yazılmış iç

Olgu

28 yaşında erkek olgu. 2002 yılında sanığı bulunduğu (sövme) suçu nedeniyle hakkında dava açılan kişinin, karı-koca müştekilere ait iç çamaşırlarının üzerine çeşitli yazılar yazdığı iddiası ile Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme Şubesi’ne dosya gönderilerek yazıların eli ürünü olup olmadığının saptanması istenmiştir. Adli tahkikat dosyasının incelenmesinde; müşteki kadının ifadesinde, sanığı köylüsü olması nedeni ile tanıdığı, ancak ne evlenmeden önce, ne de evlendikten sonra kendisi ile bir arkadaşlığı veya ilişkisinin olmadığı, bir yıldan fazla bir zaman önce, sanığın evlerinin yakınında kendisi ile birlikte olmak istediğini, hoşlandığını söylediği, huzursuzluk çıkmasın diye eşine bir şey söylemediği, anne-babasına söylediği, onların da sanığın ağabeyi ile görüştüğü, bundan sonra sanığın kendisini rahatsız etmediğini beyan ettiği, müşteki kocanın ifadesinde ise, geçen yaz tarlalarındaki ağaçların üzerine, üstünde “karın bunları bende unutmuş, al belki lazım olur” vb. şeklinde yazıların bulunduğu iç çamaşırlarının asıldığı, eşinin kendisine laf atan sanıktan şüphelendiği, sanığın ağabeyi ile konuşulması üzerine bu durumun devam etmediği, bu yaz tekrar benzer nitelikte çamaşırların asılması üzerine çamaşırları jandarmaya teslim ettiğini ve şikayetçi olduğunu, jandarma tarafından yapılan incelemede yazıların sanığa ait olduğunun belirlendiğini beyan ettiği, sanığın ise ifadelerinde suçlamaları reddettiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.

Mahkemenin, üzerine mavi renk mürekkepli kalem ile yazılmış iç çamaşırları ve sanığa ait mukayese el yazılarını ve diğer yazı örneklerini Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme Şubesi’ne gönderilerek inceleme konusu belgelerdeki el yazısının sanığın eli ürünü olup olmadığının sorulması üzerine; inceleme konusu iç çamaşırları ile karşılaştırma belgelerinin Fizik İhtisas Dairesi’nce incelenmesi sonucunda “inceleme konusu yazılar ile mukayese yazılar arasında; alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu ve seyir gibi seçilebilen grafolojik tanı unsurları bakımından uygunluk ve benzerlikler saptandığından söz konusu yazıların sanığın eli ürünü olduğu sonucuna varıldığı” belirtilmiştir.

Tartışma ve Sonuç

Yazı yüzeyi, yazı üzerine etkili faktörlerden biridir. Yazı yüzeyi düzensizse kalemin hareketini az veya çok engeller. Engelin derecesi de yazı özelliklerinin değişik derecelerde farklılaşmasına neden olur (1,3,4,6,7). İnceleme yapılan materyal sıklıkla kağıt olabilir, ancak bazı zamanlarda alışık olunmayan bir yüzeyde de inceleme yapmak gerekebilir (7). Bir yazının belge niteliğini taşıması için öncelikle taşınır bir şey üzerinde yazılması, belgedeki yazının bireyselliği ve kimliğinin olması, içeriğinin yanında kanıt aracı olması, hukuksal bir değere sahip olması gerekmektedir (11). Adli belge incelemesi anlaşmazlık yaratan ya da delil niteliği bulunan her türlü basılı ve yazılı belge üzerinde incelemeler yapan bir bilim alanıdır (12). Buradan üzerinde yazı ya da sembol olan her tür yüzey anlaşılmaktadır (8-10).

Bu olguda mürekkepli kalem kullanılmasının, yazı yüzeyi kumaş olmasına rağmen yazı özelliklerinde önemli bir farklılaşmaya neden olmadığı görülmektedir. İnceleme konusu materyalle mukayese edilmek üzere gönderilen, gerek kişinin samimi el yazısı ürünleri, gerekse hakim ve savcı huzurunda yazdırılmış istiktab tutanakları şeklindeki belgelerin sayıca çokluğu incelemelerin daha sağlıklı yapılmasını temin açısından çok değerlidir (13). Her ne kadar sanık yazıları kendisinin yazmadığını ifade etmekte ise de, karşılaştırma belgeleri olarak, sanığın mukayese el yazılarını içeren 12 sayfalık istiktab tutanağı ve samimi el yazılarını içeren telefon fihristinin incelenmesi ve jandarma tarafından yapılan incelemede de belge üzerindeki yazıların sanığa ait olduğunun belirtilmesi, inceleme konusu materyaldeki yazıların sanığın eli ürünü olduğu kararını desteklemektedir.

Kaynaklar

1- Ellen D. The Scientific Examination of Documents: Methods and Techniques. Ellis Horwood Ltd. England;1989:14-47,

2- Kurtaş Ö. Adli Tıp Açısından Grafolojinin Önemi. Uzmanlık Tezi Adli Tıp Kurumu 1992:4-15

3- Robertsen EW. Fundamentals of Document Examination. Nelson-Hall Publishers. Chicago;1991:133-215

4- Alkan N.Yaşlanmaya Bağlı Yazı ve İmza Değişiklikleri (Uzmanlık Tezi) İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı, İstanbul,!996:1-27

5- Birincioğlu İ, Uzun M, Alkan N. Alzheimer Hastalığına Bağlı El Yazısı Değişiklikleri: Bir Olgu Sunumu. Yıllık Adli Tıp Toplantıları-2002 Kitabı. 16-19 Mayıs 2002, 227-232.

6- Alkan N, Uzun N, Tüzün B, Kızıltan ME, Sözen MŞ. Adli belge incelemesinde yazıcı krampının değerlendirilmesi.Adli Tıp Bülteni, 2000;5(2):76-82.

7- Hilton O. Scientific Examination of Quetioned Documents. London, CRC Press1993:1-31

8- Wellingham-Jones P. Drugs and Handwriting PWJ Publishing Printed in the United States of America 1991; 72:1324-1326 9- Alkan N, Sözen MŞ. Türkiye’de adli belge incelemesinde bilirkişilik sisteminin değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni, 1998; 3(3):86-93

10- Alkan N, Fincancı ŞK, Arıcan N, Kurtaş Ö. Yaş ve cinsiyete bağlı yazı ve imza değişiklikleri, Adli Tıp Bülteni, 1996;1(3):116-21

11- Öztel A, Gümüş DA, Yelkenci V, Birincioğlu İ. Yavuz MF (mod.) Adli Belge İncelemesinde Karşılaşılan Sorunlar 10. Ulusal Adli Tıp Günleri. 8-12. Ekim. 2003 Antalya. Panel ve Serbest Bildirileri Kitabı, İstanbul; 2003: 29-70

12- Koç F, Alkan N. Ülkemizde el yazısı ve imza incelemesi pratiğinde uyulması gereken kurallar. Yıllık Adli Tıp Toplantıları-2002. 16-19.Mayıs.2002 Antalya. Kongre Kitabı, İstanbul; 2002: 356-359

13- Kurtaş Ö, Özman Y, Kurt K. Yazı ve imza incelemelerinde karşılaşılan sorunlar. 7. Ulusal Adli Tıp Günleri. 1-5. Kasım. 1993 Antalya. Poster Sunuları Kitabı, İstanbul; 1993: 175-181

İletişim Adresi: Uz. Dr. Veli Özdemir

Adli Tıp Kurumu,

34246 Cerrahpaşa, İstanbul veli1997@hotmail.com