• Sonuç bulunamadı

Septorinoplasti sonrası tek taraflı hipoglossal sinir felci: Olgu sunumu

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Septorinoplasti sonrası tek taraflı hipoglossal sinir felci: Olgu sunumu"

Copied!
3
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

doi: 10.5505/abantmedj.2014.57441

Abant Medical Journal

Olgu Sunumu / Case Report Volume Cilt 3IssueSayı 2YearYıl 2014

İletişim Bilgisi / Correspondence 188

Yard. Doç. Dr. İsrafil Orhan, Tem Avrupa Otoyolu Göztepe Çıkışı No: 1 Bağcılar İstanbul - Türkiye

E-mail: israfil.orhan@mynet.com

Geliş tarihi / Received: 05.03.2013 Kabul tarihi / Accepted: 09.04.2013 Çıkar Çatışması / Conflict of Interest: Yok / None

Septorinoplasti sonrası tek taraflı hipoglossal sinir felci: olgu sunumu

Unilateral paralysis of hypoglossal nerve following septorinoplasty: case report

İsrafil Orhan1, Emin Kaskalan2, Fahrettin Yılmaz1, Pelin Karaaslan3

1İstanbul Medipol Üniversitesi, KBB Ana Bilim Dalı, İstanbul 2Adıyaman 82. Yıl Devlet Hastanesi, KBB Hastalıkları, Adıyaman

3İstanbul Medipol Üniversitesi, Anestezi ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, İstanbul

Özet Abstract

Septorinoplasti sonrası hipoglossal sinir felci nadir bir komplikasyondur. Bu makalede septorinoplasti ameliyatı sonrasında tek taraflı geçici hipoglossal sinir felci gelişen bir olguyu sunduk. Bu olguda hipoglossal sinir felcine yol açabilecek bir patoloji bulunamadı ve bu durumun transo-ral entübasyon sonrası trakeal tüpün veya kafının hipog-lossal sinirin geçtiği bir alanda bası yapmış olmasına bağlı olabileceği düşünüldü.

Hypoglossal nerve palsy following septorinoplasty is a rare

complication. We presented a case of temporary unilateral hypoglossal nerve palsy after septorinoplasty operation. Examinations carried on this case didn't show any patho-logy that can be cause of the hypoglossal nevre palsy and it has just been thought that this situation might be due to press on a localized area where the hypoglossal nerve lined.

Anahtar Kelimeler: Hipoglossal sinir, transoral

entübas-yon, septorinoplasti, postoperatif komplikasyon. Keywords: Hypoglossal nerve, transoral entubation, septo-rinoplasty, postoperative complication.

Giriş

Saf motor lifler içeren N. hipoglossus dilin ha-reketleri, konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını sağlar (1,2). Bulbusdaki motor çekirdekten çıkan hipoglossal sinir lifleri beyin sapını terk ettikten sonra oksipital kemikteki hipoglossal kanaldan geçer. Parafarengeal boşluğu katede-rek suprahiyoid bölgeye ulaşır. Milohiyoid ve hyoglossus kaslarının arkasından geçerek dilin intrensek kasları yanı sıra stiloglossus, hyoglos-sus ve geniogloshyoglos-sus kaslarını da inerve eder (1,2).

Hipoglossal sinirin tek taraflı ya da çift taraflı felci sık görülen bir klinik durum değildir (3-5). Ancak bulbusdaki motor çekirdeği ve seyri bo-yunca siniri etkileyen travma veya herhangi bir lezyon hipoglossal sinir felcine yol açabilmek-tedir. Genel anestezi sonrası kraniyal sinir yara-lanmaları nadirdir (4,5). Nadir komplikasyonlar olan bu tip yaralanmalarda sıklıkla abdusens, lingualis, hipoglossus ve vagal sinirin dalları etkilenir (6,7).

Bu makalede septorinoplasti operasyonu son-rası entübasyona bağlı geliştiği düşünülen uni-lateral hipoglossal sinir felci literatür bilgisiyle tartışılarak sunuldu.

Olgu Sunumu

Burundan nefes almada zorluk ve burun dış görünüşünde bozukluk şikayeti ile polikliniğimi-ze başvuran 19 yaşındaki erkek hastanın mua-yenesinde septumun deviye olarak nazal pasajı daraltmış olduğu ve burun aksında sola kayma olduğu görüldü. Hastanın rutin kulak burun boğaz muayenesinde başka bir patolojiye rast-lanmadı. Ameliyat öncesi yapılan rutin labora-tuvar tetkikleri normaldi. Bu bulgularla hastaya septorinoplasti ameliyatı planlandı.

Operasyon masasında hastanın başı kısa süreli dorsofleksiyona getirilerek transoral entübas-yon yapıldı. Bu sırada herhangi bir güçlükle karşılaşılmadı. Transoral entübasyonda iç çapı 8,0 mm, dış çapı 11,0 mm olan trakeal tüp kul-lanıldı. Tüp 21 cm’de alt dudak orta hatta sabit-lenerek septorinoplasti operasyonu yapıldı. Operasyon yaklaşık 120 dakika sürdü ve bu süre içinde hastanın baş pozisyonunda hiçbir değişiklik yapılmadan hafif fleksiyonda tutuldu. Operasyon tamamlandığında hasta hiçbir güç-lükle karşılaşılmadan ekstübe edildi ve uyandı-rıldı. Operasyon sonrası hastanın yemek yerken ve konuşurken zorluk çekme şikayeti olması üzerine yapılan muayenesinde hastanın dilinin ağız içindeyken sola, dışarıya çıkardığında ise sağa deviasyon gösterdiği saptandı ve hastada

(2)

Orhan ve ark.

Abant Med J 2014;3(2):188-190 189

sol hipoglossal sinir felci olduğu tespit edildi

(Resim 1.). Diğer kranial sinir muayeneleri normal olarak değerlendirilen hastanın kraniyal ve servikal bölge MRG’lerinde hipoglossal sinir felcine yol açabilecek bir lezyona rastlanmadı. Hastanın dil kökü, nazofarinks ve larenksi en-doskopik olarak muayene edildi, karotis ve vertebral arter doppler ultrasonografisi ve se-rolojik testleri yapıldı ancak herhangi bir pato-loji saptanmadı. Hastada entübasyon travması-na veya tüp basısıtravması-na bağlı olarak hipoglossal sinir felcinin geliştiği düşünüldü. Hastaya üç ay süreyle 500 mg/gün B1 ve 500 mg/gün B6 vi-tamin kompleksinden oluşan medikal tedavi verildi ve çene dil egzersizleri önerildi. Düzenli poliklinik kontrollerine gelen olgunun operas-yon sonrası üçüncü ayda yapılan kontrolünde dildeki deviasyonun düzeldiği ve dil hareketle-rinin normal olduğu saptandı

Resim 1. Tartışma

Hipoglossal sinir felci nadir rastlanan bir durum olsa da, pek çok patolojik durumla birlikte orta-ya çıktığı görülmüştür. Baş boyun travmaları, cerrahi girişim, enfeksiyonlar, otoimmün hasta-lıklar, tümöral hadiseler, bazen de idiyopatik olarak kranial sinir hasarları gelişebilir (8,9). Cerrahi sonrası gelişen yaralanmalar için muh-temel iki mekanizmadan bahsedilir. Bunlardan birincisi boyun veya kafa tabanı gibi sinire yakın bölgelerde yapılan cerrahi girişim; ikincisi ise, entübasyon veya ekstübasyon sırasında ya da uzun süreli başın dorsofleksiyonuna bağlı ola-rak kranial sinir veya dallarında hasar meydana gelmesidir (5,6,10). Çoğu vakada cerrahiye bağlı ilgili sinire direkt bir travma vardır.

Endot-rakeal entübasyona bağlı gelişen paraliziler nadir olmakla birlikte başın dorsofleksiyonuna, tüpün yanlış yerleşimine, kafın fazla ne, kafın trakeadan ziyade larinkste şişirilmesi-ne veya kaf fazla şişik iken yanlışlıkla ekstübe edilmesine bağlanmaktadır (3-6,10). Ayrıca literatürde laringeal maske ve uzamış kötü olgu pozisyonu gibi nedenlerle oluşan hipoglossal sinir felçleri de bildirilmiştir (4-6). Bu uygulama-ların bir sonucu olarak yakın komşuluk içerisin-de bulunan sinirin sürekli ve şidiçerisin-detli bası altın-da kalması sinir hasarının nedeni olarak göste-rilmiştir (4-6).

Olgumuza ortalama 120 dakika süren septori-noplasti operasyonu uygulanmış ve bu süre içinde hastanın başı hafif fleksiyonda kalacak şekilde alttan desteklenmiştir. Olgumuzun en-tübasyonu ve eksen-tübasyonu esnasında zorluk yaşanmamıştır. Tüpün tesbiti, kafın şişirilmesi uygun olarak yapılmış ve kaf indirilmiş olarak ve kolaylıkla ekstübasyon gerçekleştirilmişti. Uy-gulanan cerrahinin sinir alanına uzak olması ve postoperatif yapılan radyolojik tetkiklerin de normal olarak değerlendirilmesi sonucu hasta-da transoral entübasyon sonrası trakeal tüpün veya kafının hipoglossal sinirin geçtiği alanda bası yapmış olabileceği ve buna bağlı bir hipog-lossal sinir felci geliştiği düşünülmüştür.

Literatürde bu tip kraniyal sinir paralizilerinin tedavileri ile ilgili ikna edici bir öneri olmamakla birlikte çoğu olguda sinir felcinin geçici olduğu ve herhangi bir tedaviye gerek kalmaksızın fonksiyonların geri döndüğü görülmüştür (3-6). Baumgarten ve ark. (10) entübasyon sonrası gelişen hipoglossal, vagal veya her iki sinir nö-ropraksisi vakalarından biri hariç hepsinin geçici olduğunu bildirmişlerdir. Ayrıca vitamin komp-leksleri ile beraber yüksek doz steroid uygu-lanmasının iyileşme periyodunu hızlandırdığı bildirilmiştir (4,6). Bizim olgumuz da ise yüksek doz steroid tedavisinin yan etkileri de göz önü-ne alınarak tedavide sadece B vitamini komp-leksinden oluşan medikal tedavi verilerek, çene dil egzersizleri önerildi. Üç aylık takip sonunda olgumuzda dil hareketlerinde deviasyonun olmadığı ve felç tablosunun ve şikayetlerinin düzeldiğini saptadık.

Sonuç olarak endotrakeal genel anestezi altın-da uygulanan herhangi bir cerrahi sonrası

(3)

geli-Orhan ve ark.

Abant Med J 2014;3(2):188-190 190

şebilen tek taraflı hipoglossal sinir felci hiç

bek-lenmeyen nadir bir komplikasyondur. Bu komp-likasyonu önlemek için operasyon sırasında, başa doğru pozisyon verilmesi, entübasyon işleminin özenle yapılması, kafın uzun süreli ve fazla şişirilmemesi önemlidir. Entübasyona bağlı gelişen bu durum çoğunlukla geçici ol-makla birlikte diğer olası etiyolojik faktörler her olguda dikkatle araştırılmalıdır.

Kaynaklar

1. RE L, ed. Surgical anatomy. Otolaryngology-head and neck surgery, ed. C. CW, et al. 1986, Mosby Year Book: St. Louis. 1538-9.

2. Campero A, Socolovsky M. Facial reanima-tion by means of the hypoglossal nerve: ana-tomic comparison of different techniques. Ne-urosurgery 2007;61 (3Suppl): 41-9.

3. Yavuzer R, Başterzi Y, Ozköse Z, Yücel Demir H, Yilmaz M, Ceylan A. Tapia’s syndrome fol-lowing septorhinoplasty. Aesthetic Plast Surg 2004;28(4):208-11.

4. Alpay H.C, Kaygusuz İ, Karlıdağ T, Kaplama M.E. Septorinoplasti Sonrası Tek Taraflı İzole Hipoglossal Sinir Paralizisi: İki Olgu Sunumu KBB-Forum 2009;8(4).

5. Peköz T, Koç F, Bozdemir H. Orofaringeal Manuplasyona Bağlı Unilateral Hipoglossal Sinir Paralizisi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012; 37(2):107-111

6. Streppel, M., G. Bachmann, and E. Stennert. Hypoglossal nerve palsy as a complication of transoral intubation for general anesthesia. Anesthesiology 1997; 86: 1007.

7. Barsoum, W.K, J. Mayerson, and G.R. Bell. Cranial nevre palsy as a complication of opera-tive traction. Spine 1999; 24:585-6.

8. Aynaci EM, Sen Y, Boz C, Orhan F. Isolated hypoglossal nerve palsy in a child. Turk J Pedi-atr 2004;46(1):101-3.

9. Hadjikoutis S, Jayawant S, Stoodley N. Isola-ted hypoglossal nerve palsy in a 14-year-old girl. Eur J Paediatr Neurol 2002;6(4):225-8. 10. Baumgarten V, J.W. Bohm S, Gale E. Hypog-lossal paralysis after septum correction with intubation anaethesia. Der Anaesthesist 1997; 46: 34-37.

Referanslar

Benzer Belgeler

İzole hipoglossal sinir felci, özellikle estetik ope- rasyonlar gibi uzun süren operasyonların genel anes- tezisi esnasında laringeal maske ya da entübasyon tüpü kullanımı

Sağ gözde optik sinir başının sola göre daha küçük olduğu ve sağ göz optik diskin çev- resinde sarı hipopigmentasyon gösteren halka (doub- le ring sign) olduğu

Diz lateralinden kesici alet ile yaralanma sonra- sı total kommon peroneal sinir hasarı gelişen ve sural sinir grefti ile tedavi edilen hastanın klinik takibi ve cerrahi

İnguinal tüberküloz lenfadeniti çok nadir akciğer dışı yerleşim gösteren tüberküloz lenfadenit şeklidir.. Bu olgu sunumunda, 25 yaşında erkek hastaya eksizyonel

Bu yazıda amfizem tanısı ile iki taraflı torakoskopik akciğer hacim küçültücü cerrahi yapılan 57 yaşın- daki bir erkek olgunun beş yıllık takibi

Yazısının sonunda Tansel, Servet-i Fünun ve Fecr-i Atî dönemlerinde Celâl Sahir’in “aşk şairi”, “kadın şairi” olarak ün kazanmış olduğunu

Recurrent and bilateral acute otitis media were probable risk factors in children who had type B and C2 tympanograms (p<0.01).In spite of the resolution of infection and

Restore ediliyor: Beyoğlu’nu eski kimliğine yeniden kavuş­ turmak için yapılan restorasyon çalışmaları, Beyoğlu’nda İs­ tiklal Caddesi boyunca sürüp gidiyor..