SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5.Cilt, 2.Sayı (Eylül 2001)
ikametgah ve Kütüphane'de Çalışma Saldığının Ölfen�inin Başansındaki Etkis�nin Istatistiksel Analizi I.M.Giresunlu, T.Kataycı
i
KAM
ETGAH
veKÜTÜPHANE' DE ÇALIŞMA SlKLIGININ
öGRENCİNİN BAŞARISINDAKi ETKİSİNİN İSTATİSTİKSEL ANALİZİ
İ.Müfit
Giresunlu, Turgay Kalaycı
Özet-
Bu çalışmada, öğrencinin başarısı ile
öğrencinin kaldığı yer (aile yanı, yurt, kira,
yakını)
ve
kütüphanedeki
çalışma
sıklığı
arasındaki ilişki Ki-kare ve iki-yönlü varyans
analizi ile incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ki-kare, İki-yönlü varyans
analizi
Abstract-
Inthis study,
the relationships
between the successes of students and their
accommodations (near a family or a dormitory,
rent, a relative ) and the frequencies of studying
in the library are investigated with Chi-square
and two-way Anova tests.
Keywords: Chi-square , Two-way Anova tests
• •
l.GIRIŞ
Bir çok araştırmacı çalışmalarında üniversite öğrencilerinin başan dururnlarını ineelemişlerdir. Örneğin; Hackett,E.R. ve Carrigan,S.D.,[
2 ]
eserlerinde öğrencilerin başarılarında etkili olangöstergelerin( indicators) istatistiksel analizini yapmışlardır. Diğer bir çalışma da Callen, W.R.,Jeter,S.M.ve diğerleri [
1 ]
aittir.Bu eserde Georgia Institute of Technology ve Virginia Polytechnic Institute'de deneysel ve geleneksel eğitim alan öğrencilerin başarı durumlarını karşılaştırılmıştır.Bu makalede yukanda verilen çalışmalarda olduğu gibi İ.Ü.Fen Fakültesi Matematik Bölümü Kütüphanesi 'ne çeşitli sıklıklar la gelerek ders çalışan öğrencilerin b aşan durumlan incelenmiştir. Bu inceleme öğrencilerin ikamet ettikleri yer (aile
yam ve diğerleri) ve kütüphanede ders çalışına sıklıkları yönünden ele alınmıştır. Ancak şunu da
İ.Müfit Giresunlu, İ.Ü. Fen Fakültesi Matematik Bölümü Turgay Kalayc1, İ.Ü. Fen Fakültesi Matematik Bölümü
52
beliı tınek gerekir ki;verilerin toplandığı
1998-1999
güz döneminde kütüphaneye gelen1036
öğrenciden ı 83 'ü araştırmaya esas teşkil eden ankete cevap vermiştir.Bu
çalışmada Ki-kare ve İki-yönlü Varyans Analizi [3 ]
,[4]
testleri uygulanmıştır. Öğrencilerin başarı durumlannda kullamlan notlar,199 8-1999 güz
döneminde giımekle yükümlü olduklan tüm derslerin kredi- saatleri göz önüne alınarak hesaplanmıştır. Ki-kare testi için,ikametgah ve kütüphaneyi kullanma sıklıklarına ait kontenjansı
tablolan oluşturulmuş ve hesaplamalar bu tablolara göre yapılmıştır. Öğrencilerin notları ile ikametgah ve kütüphaneyi kullanma sıklığı arasmda bir ilişkinin olup olmadığım incelemek için İki-yönlü Varyans Analizi testi uygulanmıştır.
Il. UYGU
LAMA
2.1.Ki-kare Testi :
Test,aşağıda verilen iki sıfır hipotezi kurularak uygulanmıştır:(i):
H 0 =Aile yanında olmak veya aileden ayrı yaşamak öğrencinin başansını etkilemez(ii):
H 0 = Farklı sıklıklarda (frekansta) kütüphanedeçalışmak öğrencinin b aşansını etkilemez
(i) , (ii) sıfır hipotezlerini incelemek için Tablo
1.
ve Tablo2
k ontenjans tablolan kullanılmıştır. Tablo ı.' deki öğrenci sayılan; öğrencinin notlan ile ikamet durumu aşağıdaki şekilde belirlenmiş vet
.
SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5.Ci1t, 2.Sayt (Eylül 2 001)
.. .., •
OGRENCI
NOTL
ARI00
-29
30
-36
37
-43
44
-50
51
-57
58
-
64
65
-71
72
-78
•IKAMET
ŞEKLİ
Aile ile birlikte
Aileden ayrı
(HAMl)
KODL
ARI ı2
3
4
5
6
7
8
(İKAMt)
KODL
ARI ı2
Tablo ı. Öğrencilerin a�ırhkh n otlan ile ikamet durumunu gösteren kontenjans tablosu
� - -- - -- - - -- ---...
-HAMl * IKAMl Crosstabulation
Count
. '!
IKAMl
;
ı -- - --- __ lTotal
ıı
1 •1,00
.
2,00
i : •- •- - - - • ,l - c••� = �-- •• • • 1,...----�i1,00
;
40
:
15
ı
55
'
.. _! - ··· �---..L
-· ···---L_
---·---·-_ı ,.----� ı2,00
ı19
ı
ı o
29
'
1 ı· t -•- w•-"-·;
.--
-
-
---.
·
-·
:
·-• .,. ·-·--", :=. ---====·-·· �·. ':
3,00
ı
1 � -- --·-14
ı ı4
:
. 1 i ı - ,-J;:::.
-
::..
-·
...:..:=:
- :=;� !:=..__:.::" === -=- ·�" · ... ! \ ı4 00
22
8
\
30
ıHAMI
· - ' . -- - . __ , - --··c·-----�Total
- ---• 1 ' ı;
5,00
ı9
;
6
!
15
ı
• · -· ·- - � 1 -·-· -- ı ______ _j1
6,00
ı
1 3
:
12
ı
25
;
ı
�=..:::.:
---
:=,
-
ı .... ---·- ' : J _,_ .. __ -J ""' -ı 'ı
.
7,00
ı --�
l
___?__j
, ___ -8
J
: ı !' -
�,00
.-
-
2
�
-�
-_2j
;
1 25
1
5s
l
1
J i - jTablo 2. ' deki öğrenci sayılan, öğrenci notlarının
son iki aralığı yani, 7 ve 8 kodlan birleştirilerek ve
kütüphaneye geliş sıklıklan
ikiaralığa ayrılarak
aşağıdaki şekilde kodlanmıştır:
• ••
Ikametgah ve Kütüphane'de Çalışma Sıklığının Oğrencinin Başansındaki
53
•
Etkisinin Istatistiksel Analizi i.M.GiresunJu, T.Kalaycı •• • •
ÖGRENCİ
NOTLARI
00 - 29
30 - 36
37 - 43
44 - 50
51 - 57
58 - 64
65 - 78
KUTUP
HANEDE ÇALIŞMA
• • SlKLIKLARI
(GUN
OL
ARAK)
Ol- 20
21
.. • • • • •(
HAM2)
KODLARI
ı2
3
4
5
6
7(FR2)
KODLARI
ı2
Tablo 2. Öğrencilerin ağırlıklı notları ile kütüphaneye geliş
sıklığını gösteren kontenjans tablosu
... ·.� ... -... -.. ---· � •• -.. -... ' _..,._ -... _....� .. , """ ... � ···- .. , • • .... .. f . .,., ., -· • ... • -· ... ... . - - - -- .
FRl
. - -1Total
1,00
2,00
FR2
*HAl\12 Crosstabulation
Count
HAM2
--·1
1
ı�
- . ı 4 ı 5 6 740
18
1 5
ı . . 1 ; •15
ll
3
__ , • ı � -.55
_1
29
ı
18
' ı ! • ---..J --- ... ; ;13
8;
13
ı -. -1 -- -7;
rı;:
17
ı
_
J
..
_ .. __r
;ı:;;
�o
·
i
15
_:
ı
��
-
'
9
ı2
1
" �----ll
' ----Tablo 1. ve -Tablo2 'deki verilere SPSS paket
programı kullanılarak Ki-kare testi uygulanmıştır.
Sonuç olarak sırası ile Tablo3. ,Tablo4 ve Tablo5,
Tablo6 elde edilmiştir .
Total
ı 16
67
183
... . ••
SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
5.Ci1t, 2 .Sayı (Eylül2001) Ikametgah ve Kütüphane'de Çahşma
Sıkliğınan
0-ğr · encın n 1 B a.şansında ·Etkis�nin
İstatistiksel AnaliziI.M.Giresunlu, T.Kalavt1 : ı ı , 1 1 ! 1 ı
Tablo 3. HAMI ile İKAMI de�şkenleri arasındaki ilişkiyi gösteren Ki-kare testi sonucu.
:---·--· --- ---·----·---.... - ---_.,_ ---..
Chi-Square Tests
ı
.Value
idf
1
Asy
�
p. Sig.
1
1 !ı
�(2-sıded)
1
ı
:====-.__:�.:::.--==·==--====--===·�::.:�··:...:-::.:-:::=:=-==�""-
-_..,...,ı.---. �·- �·- ·--- --: 1 ıPearson Chi-Square
1 5,4ı5(a)1
7i
,609- - - ---.. - --- -- - . -, _ _.. - j -· .._! ---
...
- - �
1Li
�
lihood R
�
io
_
_ _____ _:l_
5,2��j
_ �·-=====.:.::· --==-=�= 62:...:::: �� 1 !r-ı
Linear-by-Linear Association
t
ı ,434l
ı ı 1 ,231l
1:-..-:
·
:;:,__
-
·
-
-
=--=====
=-
=
·
:::.:..::
··-
=======:...:
:=::�
-
.ı
:=-=·-:..:====:::; ::::=�
;:::
==
-
=-==--=--=.
-
-!
!'
ofV
�
id
�
s
��
-
_j
_ 183 ___
_j
ı minimum expected count is ,95.
!
f ._ - --- __ .. _ - -· - ·- __ .. _ - �-.
Tablo 4. HAMl ile İKAMl değişkenleri arasındaki korelasyon
Syınınetric Measures
ı • 't
ı
ıAsymp. Std.
1Approx.
. ,Approx .
ıValue
ı 1 i 1 ıı
• ı 1ı�
! ı • · --··· ·-":_.;. · - · ---.ı
-- -- �--· - ·Interval by
'Pearson's R
!
1
ı
Interval
i • 1 ı ' � - .. - -�· : ,089:
ı
! .Error(a)
---- .. ·-: ı - �·--ı
T(b)
ı1
Sig.
-·� -- -..J --- - --ı' 199ı
,232(c) f ' ı ı --- ·-· --- - --.
J - -�·· .-· �---l
·- -·--··--�- -,��
5L_
---.4 ...._ _____ ._. ,.._ _ _; -. ı 'Ordinal by
: •Ordina
I ı ı ı • • ı . ı - . . : ;Spearman
Correlation
- -- . -- -!l
' ,089:
ı
�
L
___
.
ı "'· -ıN of Valid Cases
1 ı-- - -- ·-·' -----1
1
183 t ---··· Jl
_
__
_
_ __ ...; 4---- -- -ıa Not assuming the null hypothesis.
1 ı 1 ·-·- -· . ... .._ __ .. ____ - ----1 l ' 1,204 1 074' ' . ı • • • . __ ; ' �---- --. - --' - -- -_
j
_ı
ı ____ J �- --- ---i
b
Using the asymptotic standard error assuming the null hypothesis.ı
1
ı
·---- -�-- --· - .
l c Based on normal approximation.
--·-· -·- --... ... -.. ... - _ ... -· ·-- �--.. -· - - --- -�--- -- ---- -··- --- -.
-�- -··-�..,·- Tablo 5. HAM2 ile �---o,· -�----•·•u.,.__. "' FR2 değişkenleri arasındaki ilişkiY-i _.g_österen Ki-kare testi sonucu -· -·-·-... � .. _, ... ___ ...__ ·-·· .. - - -� ... -.... - . �
---�-1
Chi-Square Tests
1 1 11
ı
t
Value
df
ı i ı ,230(c) ; 1 J l ' iJ
!-i
• ! -! � ı ' • • • J '\
•t
. - -- ---ı ' • i • ' J i -... --... ---··· �-·-,-.. -.. -... . .-.. - _, _ __ ,_. _Asymp. Sig. (2-sided)
! 1_j
i .,. --�--.... -· ,.,. .... -.-.. , ... ·-·-·Ho·---� -... �-iPearson Chi-Square
1 1 ! ı . • ı ' ! -·--· -- ··-·-· -- ---·-·-... _,_,,..., � ---- - .. .-i
Likelihood Ratio
' ! ' 1 ı ı ı - -� --. --- --·- .JL.. ı ı 1 •Linear-by-Linear Association
1l
; ıı
·---.. � . - -J1
ı
N of Valid Cases
1
' --- -·-·- ·- �. ı • 14,034(a)ı
-.--... --- - . 14,409 �- -- ·-- -_, �·-ı t 1 . j6
1 ı 1 t61
·-".1
..__ --· · --- ·- -- --·- -2,1951
ı!
·- ---_j
-·- j - �.--· ---· -� ... 183ı
ı
- -- --- -· ·- -�- - - ---�-· ---... ----... -- --- - -•a ı ce lls (7, 1%) h ave expected count less than 5. The minimum expected count is 4,03 .
1
1-
---·-- -- -- . ... .. .. . ... - -· ··-· -54 ---.. ---.- -- - _________ ... _ ı ,0291
1 ,025 1 ı,138
l
j -� ı - --... : ' • ı
ı
•SAU Fen Bilünleri Enstitüsü Dergisi 5.Ci1t, 2.Sayı (Eylül 2001)
Ikametgah ve K''tü' h u P ane e 'd ç 1 a ışma Sıldığının Oğrencinin Başansındaki ..
Etkisinin İstatistiksel Analizi
İ. M .Giresun lu, T. Kala ye ı
Tablo 6. HAM2 ile FRl değişkenleri arasındaki korelasyon
. .. ---·----·-·_, ____ _
- ·-· __ _....,___ --- --- ... ___ ... ,..._"""···-·-- ---.. ---·- ·--. ... _ ... ... -- . __ .,. ____ --·---- --- ..
Symınetric Measures
1 ı l
ı '
Asymp.
Std.
ıApprox.
Approx.
Value
ı ı ı r 1 1 1Error(a)
ı 1 . 1 ! ıT(b)
ı
Sig.
-- . ... __ 4> ____ _ ____ _..._ -- -- - __.. _, .. --.J1 - i .. _ _____ ... __ . ... { -- - - ·- ·- - --· _____ ....J ı ! l ı ' 'Interval by
'Pearson's R
ı ; 'l l o ,072lnterval
! i ı 1,487 ,139(c) : ., ·---- - ... ... ----Ordinal by
Ordina
I -. ' ---. .... - --·--- --· ıSpearman
ı 'Correlation
; : ı -·----. .l '-· - L-- ---... ... . _ .. ____ -- --ı ı .. _._ ______ .,_ __ ---- -? •ı
ı ı ı 1 . ,123 i ! ,072 • ı 1,663 ı 1 -�-.--.,. ... - -·---·--· ..-! ... .. . .. .. --... 1 . ··---···· -... .... -_ ... _ _ __J ! .. --ıL...-., -... -... -.. ·""--· ·- -·--.. ·----.... �--- ... ... _ ... _ .... _ ... ____ t Nof Valid
Cas es
t
• � -·� - - H - - -·· -·- - .. -·- - - � � ·--�..._....-..--a Not --assuming the null hypothesis.
183 ; ' • - . . ... "'-"':. 1 .. , ... ,.. . ... _... ·� ··-- ·- - · - ---• • 1 ı ı .... � -�--- . ; • --- --- . ; ,098(c) j ı . • ı -· ·� ---- . l 1 . � - - . ; 1 ı
ı
- - - ----· .. - - ... ... - - ... -··-..-. . -· ' -- ... -�- .... . � ... . . ···- ... __ , __ , .. - ... _ .. -.-... .... -. ·· ·-· � - � _,._., _ . ., ,. .. .,.. .... _ .. ... _ıb Using the asymptotic standard error assuming the null hypothesis.
- --- - - _ ... _ --- ---
-·-c Based on normal approximation.
- - --- -- - --- -,�-·---·· -... . ·-.. _. ____ ,.,.,.._ ... _ -· -. - ... --.-·-- ·--� ... -- · -_._ ____ ... _._,. __ ·-�·�-·" ·-.. ... -·· ----·· -··-- . -�· -- -· � ·-·-·. ____ ___._, ... ... _ -· - �
-2.2.İki-
Yönlü Varyans Analizi
hipotezleri şunlardır:
Testi:
Teste ait sıfır(i):
H
0 =Aile yanında olmak veya aileden ayrıyaşamak öğrencinin başarısını etkilemez
(ii):
H
0 =Farklı sıklıklarda (frekansta) kütüphanede çalışöğrencinin başansını etk.ilemez.
(iii):
H 0 =Farklı sıklıklarda (frekansta)n
•
I
KAMET
(IKAMl)
ŞEKLİ
K
ODL
ARIAile ile birlikte ı
�ak Aileden ayrı 2
Tablo7'deki öğrenci not (HAM3) değerleri her
öğrencinin giriş bölümünde açıklandığı şekilde
kütüphanede çalışmak ile aile yanında olmak veya aileden ayrı yaşamak faktörleri birlikte başarısını etkilemez.
.. ... . . .başarı notlan hesaplandıktan sonra uygun olan
ogrenccıcının :. ..
..
(i)
, (ii) ve (iii) sıfır hipotezlerindeTablo?. 'de verilmiştir.
··ırutüphanede çalışma sıklıklan" ve Hikanıet
durumları"na göre aritmetik oıtalamalan alınmıştır.
kullanılannılan veril
�
u h�saplama için BASIC programlama dilindeozel bır program yapılmıştır.
Tablo7'de,öğrencilerin kütüphaneye geliş sıklıkları (frekansları) ile ikamet durumu ve kodları aşağıdaki
şekilde düzenlenmiştir:
Tablo7'deki veriler kullamlarak yapılan İki-yönlü
Varyans Analizi testinin sonuçları Tablo8. 'de
verilmiştir.
•• ••
KUTUPHANEDE
ÇALIŞMA
(FRl)
SlKL
IKLARI
KO
D
LARI
'· ..
,GUN OL
ARAK)
Ol - 05 ı 06 - lO 2 ll-
15 3 16 - 20 4 21 - 25 5 26 - • • • 6 55 1 i • ı ' ı ' • -: .SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5.Cilt, 2.Sayı (Eylül 2001)
Tablo
7. Öğrenci notlan ile ikamet ve kütüphaneyegeliş sıklıklan arasındaki ilişkinin incelenmesinde kullanılan iki-yönlü varyans analizi veri tablosu.
! ... ____ ____ ... _ ---·--·.-#>
-···-Cell Means(b)
HAM3
. ; ı '2,00
39,5660! � 4 • jt
-
-·-
-·� ı ı • 5 ı 43,3260 ı ı t ' ' ı ı -·-- --- --· --J ! iı
1 ı • • -' s: � -ı • 5! _j 7!
6 1 • 47,7100 ı ı ı • ı -' • i i --1 ' - --� 1 ı ; ' 1 ıi
ı
Total
ı 42,6717 : 58!
ı
l
:==
-
=
·
·
=
·
-
·
==
:.:::
J
�- __,ı -- - �: -- � 1 ' ' ı ı ı ' 38,7886 i 74�
' 1 i 1 ıi
i
� .-
·ı
. �-- -. - . .' �1
!_
.
i
3�6
395j
42J
i
3
41,35091
22 l�==��
-
-
======
--
�
'
ı ıTotal
ı
�
�
---
-
___ 42�
675J
�
i
5 40,4720 i 10ı
J
1
'---.. ··--·· -�- .... ,_-. . - �-... _,_ı ·--"···--· -�-l ıı
! � !1
. 61
47,5232! 19,
s 1 __ .A._..ı. -_...., ____ ... •• • ____ .. .J:i
___ __j
T
o�
4 0,�
�J�J
1
a Grand M ean\
1---
---
-·- -�--
···
·-
�
·
.
J
!
-�������
�
-
�R2
-
---
1
ikametgah ve Kütüphane'de Çahşma Sıklığının Öğrencinin Başansındaki
•
Etkisinin Istatistiksel Analizi
56
İ.M.Giresunlu, T.Kalaycı
III.SONUÇ
Ankette bulunan ve çalışmarmza temel teşkil eden
sorular şunlardır :
• Öğreniminiz sırasında nerede
kalıyorsunuz?
• Kütüphaneye hangi sıklıkla geliyorsunuz? Bunlann dışında kalan sorularla birlikte ankette toplam
l l
soru vardır. Diğer sorular başka çalışmalar için kullanılmıştır.Araştırmada, elde edilen verilere SPSS paket
programı kullanılarak Ki-kare ve iki-yönlü varyans analizi testleri uygulanmıştır.
SPSS paket programında kullamlan değişkenierin anlamlan aşağıdaki gibidir:
Değişken
HAM I •IKAM l
HAM2
FRl HAM3 FR2Anlamı
2 . l.(i)'de kullamlan öğrenci notlan
2. l . {i)'de kullanılan öğrenci ikamet durumlan
2. 1. (ii)' de kullamlan öğrenci
notlan
2.1.(ii)'de kullamlan öğrencilerin kütüphaneyi kullanma sıklığı (frekans)
2.2. 'deki iki-yönlü varyans analizi için kullamlan öğrenci notları (ait
olduğu bölümde hesaplamşı
açıklanmıştır).
Öğrencinin kütüphaneyi kullanma
sıklığı (frekans)
Çalışmanın ikincı· b 1 ö ümün e 2.1. paragraf d
numarası ile verilen Ki-Kare testinin yorumu aşağıdaki gibidir :
Tablo 3' deki değerler gözönüne alındığında, x2= 5.415 elde edildiği görülür. Bu durumda
x2 = 5.415 < X21,o.os = 14.067
olduğundan
2.1.(i)'
deki Ho hipotezi kabul edilir.Yani, aile yanında kalmak veya aile yanından başka bir yerde kalmak (yurt, kira, bir yakını gibi .. )
SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5.Cilt, 2.Sayı (Eylül 200 I)
• ••
Ikametgah ve Kütüphane'de Çalışma Sıklığının Oğrencinin Başarısındaki
•
Etkisinin Istatistiksel Analizi
İ.M.Giresunlu, T.Kalaycı
Tablo 8. HAM3 ile İKAM 1 , FR2 aras1ndaki ilişkiyi açıklayan iki-yönlü varyans analizi sonucu.
-- - - -.-- ,_ -- _ .. _ - .... --·- - ... ---·- -- --· --- -· - -- -- - --- - ---� -- .
ANOVA(a)
ı ı ı i-- •" ı ı ıHierarchical Method
---- --ı - - - .•. -! .. ---- ·- - �ı
' 1ı
S
umof Squares
df
ı
Mean Square
F
Sig.
_j ı - l.----.J - -• 1 .. -·---·· . - � -- --·--- -· -- -- - � . -. ;
ı
ı1947,575
'6'
324,596
1,076
,379
ı
i ı •ı
ı
•(Combined)
J
·---·--- �.-.._ -·-·---�,. ___ ... .,.., ' �··--- -.ı - ----·--- --- -- -- J ' • 11
' 'Main Effects
' IKAMl545,994
545,994
ı
1,809
:
,180
1ı ı ı ' • ! ı ı -·-.. -- - - . --J ;,...___ . .. _ .. ___ ..,, ___ .._ ___ �-....-,_
-�L
-- �-· �· _ ... _ ..,...,...l ,_ .. _ "" 1 -� . ·-• j !ı
�ı
' • • ' FR2 .1401,580
i
ı
' ı 1 i • • 1 ! -... ---... ...,.___..__ --- .... .... __ .. _____ __ .,! __ ... __ --.-.-.... ·-· ..si
- ·- --280,316
--ı
' i,464
:
1,929
!
ı ı -_ .... ----�--ı
'
!ı
HAM3
l * FR2J
-
--
----
����7?
_:
...j
-ı ı