… – … EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ………..… OKULU 10/… SINIFI
EDEBİYAT DERSİ 2. DÖNEM 2. YAZILISI
Yazilidayim.net Yazilidayim.net Yazilidayim.net
Yazilidayim.net
1) Aşağıdakilerden hangisi 'Kutadgu Bilig'in bir özelliği değildir?
A) Hükümdarı övmek amacıyla yazılmıştır.
B) Hükümdar, vezir, vezirin oğlu ve zahit (sofu) dört temsilciden başka ikinci dereceden insanlara da rastlanılır.
C) Dört kişi arasında geçen 'diyaloglu' bir sahne oyununa benzer.
D) Dört kişilik konuşturularak ideal insan ve devletin nasıl olması gerektiği vurgulanır.
E) Yöneten, yönetilenlerin görevleri belirtilir.
2)
I
Yürü bre yalan dünya Sana konan göçer bir gün İnsan bir ekin misal Seni eken biçer bir gün II
Çiğdemin menevşen kokar Güzeller göğsüne takar İçinde sunalar oynar Derindir göllerin senin III
Kalktı göç eyledi Avşar illeri Ağır ağır giden iller bizimdir Arap atlar yakın eyler ırağı Yüce dağdan aşan dağlar bizimdir.
Âşık Tarzı halk şiirinden alınan yukarıdaki dörtlüklerin nazım biçimleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Semai, varsağı, koşma B) Koşma, varsağı, semai C) Semai, destan, koşma D) Varsağı Semai, , Koşma E) Koşma, destan, varsağı
3) Divan şiirindeki “gazel” ve “mersiye”nin halk edebiyatımızdaki karşılıkları hangisinde verilmiştir?
A) Koşuk- Sagu B) Koşma-Mani C) Koşma-Ağıt D) Güzelleme-Ağıt E) Türkü-Kaside
4) (I) Mersiye (II) Ağıt (III) Mesnevi (IV) Koşuk (V) Sagu Yukarıdaki verilen nazım biçimlerinden hangileri ortak konuları işlemişlerdir? A) I–III–V B) II–III–V C) I–II-V D) II-IV–V E) III-IV–V
5) Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Heşt Behişt / Sehî Bey B) Şikâyetnâme / Fuzûlî C) Terkib-i Bent / Bağdatlı Rûhî D) Mantıku’t Tayr / Ahmedî E) Mecâlisü’n-Nefâis / Ali Şîr Nevâî
6) Oğuz Türklerinin sosyal hayatı ve komşuları ile olan ilişkilerini işleyen, 15. yüzyılda yazıya geçirilen ve destansı halk hikâyeciliğin ürünü olan eser, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Manas Destanı B) Battalname C) Kerem ile Aslı D) Oğuz Kağan Destanı E) Dede Korkut Hikâyeleri
7) Aşık tarzı Türk halk edebiyatında, bir kişiyi ya da toplumsal
düzeni eleştiren yergi konulu şiirlere ……… denir. Bunun yanı sıra doğa güzelliklerini ya da kadın, at gibi sevilen varlıkları övmek için söylenen şiirlere …… denir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Taşlama-güzelleme B) Güzelleme-koçaklama C) Taşlama - şarkı D) Hicviye-güzelleme E) Taşlama-gazel 8)
Seni seven âşık neylesin malı Yumdukça gözünden döker mercanı
Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstiare B) Mecaz-ı Mürsel C) Telmih D) Teşhis E) Teşbih
9)Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden değildir?
A) Aruz vezni ile yazılmış olma
B) Kaside, mesnevi, gazel gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma.
C) Parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verme D) Yabancı sözcüklerle ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma. E) Duygu ve düşünceyi kalıplaşmış düşünce içinde anlatma
10) 1526 yılında İstanbul’da doğmuştur. İyi bir öğrenim
görmüştür. Müderrislik, kadılık, kazaskerlik görevlerinde de bulunmuştur. Klasik şiirimizin en büyük şairlerindendir.” Kanuni Sultan Süleyman Mersiyesi” ve “Divanı” vardır.
Yukarıda sözü edilen şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fuzûlî B) Bâkî C) Nedim D) Nef’î E) Kadı Burhaneddin 11)
Yunus okur diller ile Ol kumru bülbüller ile Hakk’ı seven kullar ile Çağırayım Mevla’m seni
Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Halkın konuştuğu, sade anlaşılır dille yazılmış. B) Yarım kafiye ve redif kullanılmış.
C) Anonim Halk Edebiyatının izleri görülür. D) Uyak düzeni, düz kafiye şeması şeklindedir. E) 8’li hece ölçüsü ile yazılmıştır
12)Aşağıdaki eser–sanatçı eşleştirmesinden hangisi yanlıştır?
A) Divan-ı Lügati’t Türk–Kaşgarlı Mahmut B) Kutadgu Bilig – Yusuf Has Hacip C) Risalet’ün Nushiye - Yunus Emre D) Mesnevî – Mevlânâ
E) Atabetü’l Hakayık - Ahmet Yesevi
13)Aşağıdakilerden hangisinde nazım biçimi ve türlerinin kullanıldığı edebiyat dönemi yanlış gösterilmiştir?
A) Koşuk–Âşık edebiyatı B) Mesnevi–Divan edebiyatı C) Gazel–Divan edebiyatı D) Nutuk–Tekke edebiyatı E) İlahi–Tekke edebiyatı
14) “Sözlü edebiyat” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Av törenlerinde (sığır), genel eğlencelerde (şölen), yas törenlerinde (yuğ) üretildiği
B) Bu dönem ürünlerinin koşuk, sagu, sab, destanlar olduğu C) 'Ozan, oyun, kam, baksı, şaman' adı verilen kişilerce 'kopuz' denilen çalgı eşliğinde söylendiği
D) Yabancı dillerden ve kültürlerden çok etkilendiği E) Yazının kullanılmadığı dönemlerden süregeldiği
15) Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyecilik geleneğinin bir özelliği değildir?
A) Sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılır. B) Manzum ve mensur bölümlerden oluşur. C) Genellikle bir yazar tarafından yazılır.
D) Hikâyelerdeki zaman belirsizdir. E) Dil son derece sadedir.
16)
Gül, hasretinle yollara tutsun kulağını Nergis misal kıyamete dek çeksin intizar
Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Teşhis B) İntak C) Telmih D) İstiare E) Nida
17) "Türk Dili’nin Arap dilinden geri kalmadığı belli olsun diye
kullanılmakta olan sözcüklerle bırakılmış olan sözcükleri bu kitapta birlikte yazmak ve Araplara Türkçe öğretmek ara sıra içime doğar dururdu..."
Bu sözleri söyleyen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Divan - ı Hikmet Ahmet Yesevi B) Atabetü'l Hakayık - Edip Ahmet C) Divan ü Lügat't Türk - Kaşgarlı Mahmut D) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip E) Bakırgan Kitabı - Süleyman Ata
18)
Şu dağlar olmasaydı Çiçeği solmasaydı, Ölüm Allahın emri Ayrılık olmasaydı.
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mani olduğu
B) Yedili hece ölçüsüyle söylendiği C) Tam uyakla uyaklandığı D) Dilinin özentili, süslü olduğu E) Konusunun ayrılık olduğu
19)Aşağıda verilen özelliklerden hangisi Nasreddin Hoca fıkraları için söylenirse yanlış olur?
A) Fıkraların Nasreddin Hoca denilen şahsiyet tarafından oluşturulduğu
B) Döneme ait bazı toplumsal özelliklerin görüldüğü C) Fıkralardan çıkarılacak derslerin olduğu
D) Fıkralardaki olayların halkın mizah anlayışını yansıttığı E) Sözlü edebiyat ürünlerinden olduğu
20)Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargıların hangisi yanlıştır?
A) Gazel, Divan edebiyatına; koşma, Halk edebiyatına özgü bir nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde; koşma, hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılır.
D) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
E) Gazel 3–5 beyitten, koşma 5–15 dörtlükten oluşur.
21)Aşağıdakilerden hangisinde Anonim Halk Edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?
A) Nutuk-semai-nefes-deme B) Mersiye-ilahi-nefes-deme C)Nefes-devriye-mani-şathiye D) Mani-ninni-ağıt-türkü E) İlahi-nefes-deme-nutuk
22) Hacı Bektaş Velî’nin tasavvufi konuları işleyen eseridir. Aslı
Arapçadır. Biri nazım biri nesir olmak üzere iki çevirisi yapılmıştır. Eserde insan, onu oluşturan öğeler, Tanrı’ya erişme yolları üstünde durulur.
Yukarıda bahsedilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mantıku’t-Tayr B) Divan-ı Hikmet C) Su Kasidesi D) Mesnevi E) Makâlât
23) Gazel ve mesnevi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Gazelde aşk ve güzellik konusu; mesnevide ise öğretici, dinî, ahlâki konular işlenir.
B) Gazelde beyit sayısı sınırlı değildir, mesnevide ise beyit sayısı sınırlıdır.
C) Gazel aruzun uzun kalıplarıyla, mesnevi ise kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Gazelde beyitler arasında konu birliği olmayabilir; mesnevide vardır.
E) Gazellerin kafiye örgüsü aa / ba / ca... şeklindedir; mesnevide her beyit kendi arasında kafiyelidir.
24) "XV. yüzyılda yaşamıştır. Tek eseri 'Vesiletü'n Necat'tır.
Mesnevi biçiminde aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Tanrı'ya yakarış (münâcât), peygamberin doğumu (viladet), peygamber oluşu (risalet), göğe yükselişi (miraç), ölümü (rıhlet) ve dua bölümlerinden oluşan bu eseriyle büyük ün yapmıştır."
Yukarıda sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fuzuli-Şikâyetname B) Şeyh Galip-Hüsn ü Aşk C) Nabi-Hayriye
D) Süleyman Çelebi-Mevlid E) Nef'i-Siham-ı Kaza
25) XIV. yüzyıl Türk Edebiyatının önemli şairlerdendir. Divan
şiirin kurucusu sayılan ve özellikle mesnevinin kurucu sayılır.
İskendername adlı eseri olan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmedî B) Pir Sultan Abdal C) Fuzuli
D) Gülşehrî E) Nef’î
26)Ölen bir kişinin ardından yazılan Divan edebiyatı nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Ağıt B) Kaside C) Mesnevi D) Mersiye E) Rubaî 27)
Bir sen ü bir ben ü bir mutrib-i pâkîze-edâ İznin olursa eğer bir de Nedîm-i şeydâ Gayrı yârânı bu günlük edip ey şûh fedâ Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d-âbâd’a
Yukarıdaki bent aşağıda verilen nazım şekillerinden hangisine aittir? A) Terkib-i bent B) Murabba C) Rubâi D) Şarkı E) Muhammes 28)
Âh u feryâdın Fuzûlî incidübdür âlemi Ger belây-ı aşk ile hoşnûd isen gavga nedür.
Yukarıdaki beyitten hareketle Divan edebiyatıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Altı çizili sözcükte tevriye sanatı vardır. B) Gazelin makta beytidir.
C) Kafiye dizilişi xa şeklindedir. D) Gazelin matla beytidir.
E) Aşk konusunu işleyen bir beyittir.
29) Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Tahir ile Zühre / Anonim B) Makâlât / Hacı Bektâş-ı Velî C) Terkib-i Bent / Bağdatlı Rûhî D) Leyla ile Mecnun / Fuzûlî E) Mantıku’t Tayr / Ahmedî
30) Din ve devlet büyüklerini övmek için yazılan şiir, aşağıdakilerden hangisidir? A) Gazel B) Kaside C) Mesnevi D) Şarkı E) Rubaî
31) Daha çok kaside biçimiyle yazılan, Allah’a yapılan yalvarış ve yakarışları anlatan Divan şiiri aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevhit B) Naat C) Medhiye D) Hicviye E) Münâcât
32)Aşağıdaki Divan şiiri nazım biçimlerinden hangisi beyitler halinde yazılır?
A) Rubâî B) Gazel
C) Şarkı D) Murabbâ E) Muhammes
33)
Güzeller Mihribân olmaz dimek yanluşdur ey Bâkî Olur vallâhi billâhi heman yalvarı görsünler.
Yukarıdaki beyitle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Koyu yazılmış sözcükte tevriye sanatı vardır. B) Gazelin makta beytidir.
C) Kafiye dizilişi xa şeklindedir. D) Gazelin matla beytidir.
E) Aşk konusunu işleyen bir beyittir.
BAŞARILAR DİLERİM…
CEVAP ANAHTARI 1A 2D 3C 4C 5D 6E 7A 8A 9C 10B 11C 12E 13A 14D 15C 16A 17C 18D 19A 20E 21D
22E 23B 24D 25A 26D 27D 28D 29E 30B 31E 32B 33D
